De Democraten keren terug in Trumpland

Foto: Foto door Gage Skidmore copyright ok. Gecheckt 09-11-2022
Dossier:

ANALYSE - “We hebben geen nietsnut nodig in Washington D.C.” galmt in een verkiezingsspotje in Montana. Al langer worden de Amerikaanse reclameblokken gevuld met anti-Trump advertenties, maar eind vorige maand ging de Lincoln Project, een groep anti-Trump Republikeinen, een stapje verder: naast hun aanval op president, halen ze nu ook uit naar Republikeinse senatoren.

Nu President Trump daalt in de peilingen, verleggen anti-Trumpgroepen steeds meer hun focus naar de Senaatsverkiezingen. Ze vinden dat Republikeinse senatoren te weinig hebben gedaan om Trump in te perken en zijn bang dat als Biden gekozen wordt, een Republikeinse Senaat in de toekomst een grote belemmering kan vormen. Vandaar dat de ether gevuld wordt met spotjes tegen de Republikeinse senatoren. Vooral de Republikeinen in Trumpland, de staten die de president vier jaar terug met ruime marge won, moeten het ontgelden.

Trumpland

Twee jaar terug, in mijn eerste stuk voor Sargasso, beschreef ik hoe Democratische senator Heidi Heitkamp haar zetel trachtte te verdedigen in het oer-Republikeinse North Dakota. Tevergeefs, bleek dat jaar. Bij de midtermverkiezingen verloren naast Heitkamp ook Democratische senatoren in de Republikeinse staten Missouri en Indiana hun zetels. Zelfs in Florida delfde de zittende Democratische senator het onderspit.

Nu, een krappe 20 maanden later, hebben Democraten de beste kans in tijden om een flinke bres te slaan in Republikeinse hegemonie in een aantal rurale staten: peiling op peiling toont dat het water tot de lippen staat bij Trump’s partijgenoten in de Senaat, zelfs in de staten waar Trump in de presidentsverkiezingen zelf goede kans maakt om te winnen. De Democraten keren terug in Trumpland.

President

Dat Trump een gevaar vormt voor de herverkiezing van sommige Republikeinen, is een open deur. Daar waar de peilingen er steeds grimmiger voor President Trump uitzien, verslechtert ook de positie van de down-ballot Republikeinen, oftewel alle Republikeinen die dit jaar ook op het stembiljet staan.

Vandaar dat in staten die Trump vier jaar geleden verloor, zoals Maine en Colorado, de zittende Republikeinse senatoren in de penarie zitten. Ook in staten die Trump in 2016 slechts met kleine marges won, zoals North Carolina, is de kans groot dat Trump bij een nederlaag de zittende Republikeinen meesleurt in zijn electorale graf.

Toch is Trump niet de belangrijkste factor in de Senaatsverkiezingen. Ook in de staten die Trump dit jaar naar alle verwachtingen met ruime marges wint, raken Republikeinse senatoren in de problemen. Dat heeft alles te maken met de decentrale aard van Amerikaanse verkiezingen.

Decentraal

In tegenstelling tot Nederlandse verkiezingen, worden verkiezingen in de VS nog veelal op lokaal niveau beslecht. Ook al heeft de polarisatie van de afgelopen jaren geleid tot een voorspelbaarder en uniformer politiek landschap, zijn de tegenstellingen minder groot dan door de media geportretteerd.

Zo hebben een tal van behoorlijk Republikeinse staten, zoals Kansas, Kentucky en Montana een Democratische gouverneur. En omgekeerd hebben Democratische staten als Massachusetts en Vermont een Republikeinse gouverneur.

Zelfs in de Senaat, waar de verkiezingsuitslag de afgelopen jaren steeds meer is gaan lijken op die van de presidentsverkiezingen, vertegenwoordigen een handvol Democratische senatoren Republikeinse staten en vice versa.

Ook nu blijken een hoop Senaatsverkiezingen helemaal geen referendum over Trump te zijn, maar juist te gaan over de populariteit van de Republikeinse kandidaten en hun Democratische uitdagers.

Off to the races

Dat impopulaire Republikeinse politici kunnen verliezen in zeer-Republikeinse staten bleek vorig jaar, toen de zittende Republikeinse gouverneur Matt Bevin in Kentucky het aflegde tegen de Democratische procureur-generaal in de gouverneursverkiezingen, ondanks een stevige lobby voor Bevin aan Trump’s kant.

Een ander goed voorbeeld in de Senaatsverkiezing in Alabama drie jaar terug, toen nam Democraat Doug Jones het op tegen een van misbruik beschuldigde rechter. Ook die keer stond Trump vierkant achter de Republikeinse kandidaat, maar het mocht niet baten: Jones zegevierde nipt in de staat die Trump het jaar daarvoor met bijna dertig procentpunt won.

Zo ook is het goed denkbaar dat Republikeinen die over het algemeen tevreden zijn over Trump, toch in de andere verkiezingen voor de Democraat gaan. Vooral de impopulaire Senaatsleider Mitch McConnell (Kentucky) en Senator Lindsey Graham (South Carolina) lopen dit risico: hun Democratische uitdagers doen het beter in de peilingen dan Joe Biden aldaar.

Patstelling

De impopulariteit van senatoren als Mitch McConnell en Lindsey Graham komt vooral voort uit hun opstelling in de Senaat: enerzijds jagen ze Democraten in het harnas door hun partijdige opstelling in de Senaat, anderzijds halen ze Trump-stemmers geregeld op de hals als ze niet meegaan met de plannen van de President. Bovendien zorgt de patstelling in Washington ervoor dat zittende senatoren maar moeizaam met resultaten te koop kunnen lopen.

Daarnaast hebben de Democraten zelf populaire en veelal gematigde uitdagers, waardoor ze een redelijk alternatief bieden voor de impopulaire Republikeinen. Zo krijgen de Republikeinen in Arizona Mark Kelly, een befaamd ruimtevaarder, voor de kiezen en wordt de Republikeinse senator van Montana uitgedaagd door de populaire zittende gouverneur Steve Bullock.

Ten slotte geldt ook hier het Amerikaanse mantra “money talks”. Zelfs in deze oer-Republikeinse staten halen Democraten recordbedragen binnen voor hun campagne. Zo behaalde de uitdager van Lindsey Graham in drie maanden tijd bijna 14 miljoen dollar binnen voor een verkiezing die niet eens tot de Democratische topprioriteiten behoort (ter vergelijking: in 2019 haalde Joe Biden in dezelfde tijdspanne 21 miljoen dollar op).

Zweten

En zo komt het dat in de staten die Trump dit jaar met enig gemak zal binnenslapen, de Republikeinse politici lopen te zweten. Toch is enige terughoudendheid gepast. Bij de Democraten staan de herinneringen van afgelopen jaren nog vers op het netvlies: toen namen populaire Democratische uitdagers het tevergeefs op tegen impopulaire Republikeinse politici in de Trump-staten.

Ook nu is het goed denkbaar dat Trump zijn achterban dusdanig kan enthousiasmeren dat deze de impopulariteit van Republikeinse politici door de vingers ziet en dat ook populaire Democraten het moeten ontgelden in de Senaatsverkiezingen.

Desondanks blijven de Senaatsverkiezingen glad ijs voor de Republikeinen. Naarmate de coronasituatie en de economie in de V.S. verslechtert, is er voor zittende Republikeinse senatoren weinig reden om ervan uit te gaan dat ze het voordeel van de twijfel krijgen.

Misschien is dat de reden dat Republikeinse Senatoren, na eerdere bezwaren, opeens wel bereid zijn tot een tweede steunpakket. Ook zij zijn zich ervan bewust dat alleen hun band met Trump niet genoeg is. Om de Senaat te behouden is er nu daadkracht nodig. Zelfs de Republikeinen in Trumpland hebben aan een pro-Trump “nietsnut” niet genoeg.

Reacties (6)

#1 tigger

De herverkiezingscampagne van Trump is nog niet echt op gang gekomen. Het lijkt me een heel voorbarige conclusie dat de democraten weer terug in Trumpland komen. Ik vraag me sterk af wat er van de democraten overblijft als Trump zijn Ministerie van Justitie inzet om de democraten de nek om te draaien. Er staat voor een aantal Republikeinen simpelweg teveel op het spel om de macht uit handen te geven.

  • Volgende discussie
#2 Co Stuifbergen

@1: Dan pleegt hij dus een soort staatsgreep.

Overigens las ik dat Trump gisteren weer een vriendje uit de gevangenis gered heeft:
https://joop.bnnvara.nl/nieuws/trump-scheldt-celstraf-bevriende-handlanger-kwijt

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 tigger

@2:
Nee, het is geen staatsgreep. Trump en met name Bill Barr zijn justitie aan het omvormen naar een dienst die gehoorzaam is aan de president. Zo zijn verschillende openbaar aanklagers die onderzoek deden naar criminele zaken van Trump en zijn bende, al vervangen door gehoorzame aanhangers. Barr probeert lopende juridische zaken ook zwaar te beïnvloeden zodat aanhangers van Trump lichte straffen krijgen of zelfs vrijkomen. Als je een vijand bent van Trump, moet je zelfs weer de gevangenis in, zoals Cohen deze week overkwam.
Eerder is Rudy Giuliani al naar Oekraïne gestuurd om onderzoek te doen naar “misdaden” van Joe Biden en zijn zoon. Het ligt dus voor de hand dat er een herhaling plaats vindt van 2016 (“lock her up!”) waarin de democraten worden beschuldigd van verzonnen misdaden, alleen heeft Trump nu een Minister van Justitie die hem een handje helpt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Lethe

@3
Jouw beschrijving klinkt toch aardig in de buurt van een staatsgreep.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Hans Custers

Die staatsgreep in slow motion is al lange tijd aan de gang. Republikeinen gebruiken al jarenlang allerlei trucs om hun macht te vergroten, ongeacht of dat democratisch gelegitimeerd is. Gerrymandering en voter suppression zijn de bekendste voorbeelden. Maar er is meer. Het tegenhouden van de benoeming van Garland als opperrechter, alleen maar omdat Obama in het laatste jaar van zijn presidentschap zat. In verschillende staten hebben Republikeinen wetgeving die ze niet aanstond tegengehouden door simpelweg niet op te dagen bij een stemming (die ze niet zouden kunnen winnen). De leugens die ze verspreiden (denk aan de verzinsels over “death panels” om mensen bang te maken voor Obamacare). Enzovoort.

Het vervelende is dat de Democraten uiteindelijk altijd weer een beetje toegeven aan dergelijk machtsmisbruik, omdat er dan tenminste nog wat gebeurt. Of omdat ze gevoelig zijn voor het verwijt dat beide partijen schuldig zijn aan de polarisatie. Het resultaat zien we nu: een democratie die zomaar in zou kunnen storten.

  • Vorige discussie