COLUMN - Wopke dus niet, Hugo en Sigrid wel. Zondag maakte Sigrid Kaag bekend een gooi te willen doen naar het leiderschap van D66. In een exclusief gesprek met Jinek en, later, aangeschoven bij OP1, moest ze al direct schipperen tussen haar ministerschap in het kabinet en haar nieuwe rol als lijsttrekker (D66 voor meer geld verpleging, kabinet: lastig).
Arme Rutte.
De komende maanden heeft hij in ieder geval drie kemphanen met dadendrang in zijn kabinet zitten: als Kaag zich gaat profileren, kunnen Keizer en De Jong, onderling ook verwikkeld in een strijd, niet achterblijven. Op zichzelf kunnen liberalen daar naar eigen zeggen goed tegen (de VVD is bij elke interne discussie een ‘gezonde partij’ waar mensen het oneens met elkaar mogen zijn), maar het is al gespannen binnen de coalitie. En D66 is van die onrust vaak een aanstichter.
Zo wilde de partij veel sneller verder met een wet voltooid leven dan de coalitie, wat al tot een botsing tussen partijen leidde. En ook bij de aanpak van het stikstofprobleem liepen de sociaal-liberalen voor de partijen uit; kamerlid Tjeerd de Groot stelde vorig jaar keihard de veestapel te willen halveren en Remkes bevestigde dat vorige week. De partij brak vervolgens bijna het regeerakkoord open (meer Europa) en legde met kritiek op de privacy-schending een bom onder de corona-app van het kabinet.
Twee weken geleden spraken de fractieleiders van de coalitiepartijen ‘stevig’ (NOS) met elkaar over deze ondermijnende politiek. Verslaggever Ron Fresen mocht duiding aan geven aan een verzameling anonieme citaten die hij bijeen had geschraapt en stuk-voor-stuk alarmistisch klonken:
“Als dit zo doorgaat, houden we het geen negen maanden meer vol.” Over D66: “Ze pakken daar opeens Hugo de Jonge met zijn coronawet aan alsof hij een staatsgreep wil plegen.” Nogmaals over D66: “Waarom willen ze er direct een schepje bovenop nadat Remkes met zijn stikstofrapport is gekomen?”
D66 kan wel een diplomaat gebruiken – een top diplomaat die tussen de kliffen door punten scoort. Zo bezien is Kaag een uitstekende kandidaat voor de komende negen maanden. Als zij de fractie enigszins in bedwang weet te houden, tenminste. Ze moet nog even blijven aanhaken, want de VVD staat mijlenver in de peilingen voor, de verkiezingen zijn pas over negen maanden. Zolang moet dit kabinet in uterus blijven, in een wankel evenwicht kabinet en potentieel electoraat.
Eén partij zal zich de komende weken toch ook moeten gaan roeren: de ChristenUnie. Het overleg tussen de geïrriteerde fractieleiders ging formeel over een opmerking van kamerlid Bruins. Het was voor hem “niet voelbaar” dat Rutte III een besluit zou gaan nemen over vliegveld Lelystad. Dat stak de VVD en het CDA. De partij heeft drie zeer electorale dossiers in handen: duurzaamheid en landbouw (Schouten), onderwijs (Slob) en volksgezondheid (Blok). En in tegenstelling tot de coalitiegenoten geen leiderschapsdiscussie: die is vooralsnog stevig in handen van Gert-Jan Segers. Ze kunnen eenstemmig vol op het electorale orgel.
Arme Rutte.
Deze column verscheen eerder hier.
Reacties (3)
Zeg die foto… Zijn dat wel hele kikkers, of is dat de helft die de kikkerbillenindustrie niet kan gebruiken?
Als de coalitie in problemen zit, kan Rutte natuurlijk ook een gedoogconstructie voorstellen met D66 als gedoogpartner.
Dat lukte met de PVV ook.
(even zonder gekheid: ik vind het beter als Rutte wisselende meerderheden in de tweede kamer vindt, dan als in een coalitie onderhandeld wordt en de andere partijen het nakijken hebben).
“Op zichzelf kunnen liberalen daar naar eigen zeggen goed tegen (de VVD is bij elke interne discussie een ‘gezonde partij’ waar mensen het oneens met elkaar mogen zijn),”
Wat een verwarrende zin, eerst heb je het over liberalen, dan ineens over de VVD.