In Wit-Rusland gaan ook bekende mensen achter slot en grendel

Denis Dzjoeba sprak met enkele bekende Wit-Russische sport- en mediamensen die vanwege hun standpunt tegen het regime van dictator Loekasjenko werden gearresteerd. De interviews zijn vertaald door Ardy Beld, vertaler Russisch. Sinds de protesten tegen de gefalsificeerde presidentsverkiezingen op 9 augustus worden steeds meer bekende gezichten gearresteerd en in versnelde procedures veroordeeld tot uiteenlopende gevangenisstraffen. Basketbalspeelster past niet in gevangenisbed Op 30 september werd de basketbalspeelster Alena Levtsjanka gearresteerd door de politie. Ze belde haar advocaat Michail Kiriljoek en zei dat ze op het vliegveld was aangehouden. Ze zou voor een geplande behandeling en rehabilitatie vertrekken. De reden voor haar opsluiting was ‘deelname aan massale protesten en verzet tegen een ambtenaar in functie’. De sportster werd van het vliegveld naar een politiebureau gebracht en vandaar uit naar het detentiecentrum aan de Okrestina. Na het bekend worden van haar arrestatie, verzamelden zich direct een honderdtal fans voor de beruchte gevangenis. Levtsjanka werd op grond van schending van de ‘wet op organisatie en houden van massale evenementen’ veroordeeld tot 15 dagen arrest. Ze speelt in de nationale basketbalploeg sinds 2001. Ze nam actief deel aan de zondagse demonstraties en uitte zich meermaals openlijk tegen het politiegeweld. Op 15 september werd haar arrest nog eens verlengd met 3 dagen. Advocaat Kiriljoek: ‘Voor haar lengte van 1 meter 96 bestaat niet eens een passende brits. Maar Jelena houdt zich flink, ze verteld dat er overal in de cellen wordt gezongen. Dat geeft haar kracht. Ze is trots op het Wit-Russische volk.’ Alena Levtsjanka is center in het nationale basketbalteam en speelde onder andere voor Charlotte Sting, Washington Mystics en Atlanta Dream in de WNBA. Met UMMC Jekaterinenburg werd ze tweemaal Russisch landkampioen.

Foto: groucho (cc)

Wenen bezorgt extreemrechts verkiezingsnederlaag

ELDERS - Opnieuw een afgang voor de Freiheitliche Partei Österreichs (FPÖ). De grootstedelijke bevolking zet een rem op extreemrechtse politiek.

Het eindresultaat van de stemmingen voor een nieuwe gemeenteraad in Wenen levert winst op voor de christendemocratische  ÖVP van premier Sebastian Kurz (+ 11,2), de sociaaldemocratische SPÖ (+ 2), de Groenen (+3) en de liberale NEOS (+1,3). De extreemrechtse FPÖ, in 2015 de grote winnaar, levert 23,7% in. Heinz-Christian Strache (ex-FPÖ) probeerde het met een eigen lijst maar haalde de kiesdrempel niet. Strache was vorig jaar oorzaak van een regeringscrisis toen een video opdook waarin hij in kennelijk dronken staat aanbood tegen betaling een Russische oligarch een lucratieve opdracht te bezorgen. De FPÖ was niet langer houdbaar als coalitiepartner van de ÖVP. Bij nieuwe verkiezingen verloor de FPÖ twintig zetels. Winst was er voor de ÖVP en de Groenen. Sinds januari wordt Oostenrijk geregeerd door een coalitie van de christendemocratische ÖVP en de Groenen.

In Wenen heeft links nu weer het heft in handen. De stad is traditioneel bolwerk van de sociaaldemocraten en de kaart van Wenen kleurt na deze verkiezingen weer bijna overal rood. Veel voormalige kiezers van de FPÖ zijn kennelijk naar de SPÖ en de ÖVP teruggekeerd. Een rood-groene coalitie ligt in het verschiet, al sluit burgemeester Michael Ludwig NEOS nog niet uit. Gegeven de macht van de vakbonden in Oostenrijk zal zo’n coalitie met de neo-liberale ondernemerspartij waarschijnlijk wel op problemen stuiten.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | Medische elite

De medische elite stelt alles in het werk om onze regering zwaar te beïnvloeden.

Sylvain Ephimenco vind het maar niks dat de ‘medische elite’ hun zorgen uiten over de oplopende besmettingen met het SarsCov2 virus. Ze preken teveel voor eigen parochie volgens hem:

Ik snap wel dat Gommers voor ­eigen parochie preekt, die van de (straks) mogelijk overbelaste ic’s. Maar hij vergeet wel die andere veel grotere parochie: de economie die werk, welzijn en vaak geluk aan miljoenen mensen verschaft.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Tien jaar

In zijn diepste vezels was hij altijd een Unileverman gebleven. Of je nu een racist was of een mocro, een zelfbewuste homo of een hardwerkende suburbanite met een Opel en een doorzonwoning, zeep en margarine had je toch nodig – en hij was er om die aan de man te brengen. Niet omdat de marge op de Glorix en de Bertolli zo lekker aantikte, maar gewoon uit dienstbaarheid. En als het zo uitkwam, wilde hij ook best een xenofoob of multiculti-praatje met je aanknopen. Kwestie van fatsoen.

Tien jaar had hij deze functie nu al, geduldig lachend, iedere roep om visie of leiderschap luchtig wegwuivend. De laatste tijd leek het gemor luider te klinken, maar uit de zetelwinst in de peilingen kon hij afleiden dat dit schijn was. De mensen wilden wel meer vezels en minder vet eten, maar als ze voor het schap stonden kozen ze toch de Magnum. Die rekende hij dan tevreden af, en als hij een wat strengere bui was, gaf hij het dringende advies ook eens aan rijstwafels te denken.

Foto: GPA Photo Archive (cc)

De tirannie van verdienste

RECENSIE - De meritocratie moest een correctie zijn op de privileges van een rijke, aristocratische elite. Nu bedreigt een nieuwe, hoog opgeleide elite de democratische verhoudingen.

Eind jaren vijftig publiceerde de Britse socioloog Michael Young een boek onder de titel The rise of the Meritocracy. Hij reageerde op de onderwijspolitiek van de Britse Labourpartij die de klassenmaatschappij wilde doorbreken met een sociale ordening op basis van talent. Young schreef een dystopie over de gevolgen die dit streven zou hebben in jaren dertig van de 21e eeuw. Zijn verhaal loopt uit op een opstand van de onderklasse van ongediplomeerden tegen de hoog opgeleide elite. De waarschuwing, die in zijn als satire begrepen boek besloten lag, werd niet gehoord.

Met New Labour herhaalde Tony Blair rond de eeuwwisseling de boodschap uit de jaren vijftig: ‘Wij geloven dat mensen in staat moeten zijn om op te klimmen op grond van hun talenten en niet op basis van hun afkomst of privileges.’ In The Guardian reageerde de inmiddels 85-jarige Young met ontsteltenis. Het leek er op of zijn voorspelling ging uitkomen. ‘Ik verwachtte dat de armen en de achtergestelden de pineut zouden worden, en dat blijkt ook zo te zijn. (…) Het is nogal zwaar om in een samenleving die zozeer hecht aan de verdienste te worden weggezet als iemand die het daaraan ontbreekt. Nog nooit eerder werd een onderklasse in moreel opzicht zo radicaal moreel uitgekleed.’

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Rutte wordt lijsttrekker VVD

NIEUWS - VVD fractievoorzitter Klaas Dijkhoff stopt ermee na de verkiezingen in maart 2021. Hij wil weer eens wat anders. Dat kan ook een minister of staatssecretarispost zijn.

Voor de VVD-stemmers die ook wel eens wat anders willen, is dat wellicht een teleurstelling. Gaat het toch weer Rutte worden…..

Foto: Flagmap of Wallonia (bron)

Het raadsel van Wallonië: Waarom radicaal rechts niet van de grond komt in Franstalig België

ANALYSE - Na bijna vijfhonderd dagen onderhandelen heeft België eindelijk een nieuwe federale regering. Dankzij een recente aflevering van ‘Zondag met Lubach’ weten de meeste Nederlanders dat onze zuiderburen een bijzonder complex politiek systeem hebben. Maar voor comparatief politicologisch onderzoek is België een ideale casus. Ondanks vergelijkbare omstandigheden (een identiek kiesstelsel, gelijktijdige verkiezingen etc.) vindt men in één land twee compleet verschillende partijsystemen.

Van oudsher zijn radicaal rechts-populistische partijen succesvoller in Vlaanderen dan in Wallonië. Al in het begin van de jaren 1990 wist het Vlaams Belang (VB, toenmalig Vlaams Blok) een groot aantal kiezers te overtuigen en boekt sindsdien regelmatig verkiezingswinsten. Wallonië kent daarentegen (nog) geen succesvolle radicaal rechts-populistische beweging. Hoe komt dat?

In een recent verschenen wetenschappelijk artikel onderzoek ik deze vraag. Vanuit een puur theoretisch perspectief is het electoraal succes van rechts-populistische partijen een kwestie van vraag en aanbod. Enerzijds moet er een voedingsbodem zijn, oftewel: er moeten voldoende kiezers zijn die zich aangetrokken voelen door radicaal rechts-populistische partijen. Anderzijds moet er ook een geloofwaardige rechts-populistische partij zijn die deze vraag in stemmen kan vertalen.

De vraagzijde

Uit bestaand onderzoek blijkt dat er wel degelijk een voedingsbodem bestaat voor radicaal rechts in Wallonië. De Franstalige regio van België presteert op economisch vlak ondermaats, en de werkeloosheid is er hoger dan in het noordelijke gedeelte. Bovendien doet migratie er de gemoederen net zo hoog oplopen als in Vlaanderen. Uit kiezersonderzoek blijkt telkens weer dat er nauwelijks verschillen zijn tussen Vlamingen en Walen. De mythe van een rechts Vlaanderen en een links Wallonië kan dan ook definitief worden begraven. Kortom: het potentiële electoraat voor een radicaal-rechtse partij is minstens even groot in Vlaanderen dan in Wallonië. Dat deze partijfamilie minder succes kent in Wallonië dan in Vlaanderen kan met andere woorden niet simpelweg worden toegeschreven aan de houding van de kiezers.

Foto: Gage Skidmore (cc)

Straks komt alles goed

RECENSIE - In haar baksteen van een boek, ‘Een geschiedenis van de Verenigde Staten’, probeert Julli Lepore de moed erin te houden.

‘Dergelijke mannen neigen altijd naar de kranten- en de amusementswereld. Ze combineren een morbide gepreoccupeerdheid met het publiek met een fabelachtige lage mening over de mentaliteit en het morele karakter van het publiek. Ze denken dat de politiek als communicatiemiddel, en zelfs de natie zelf, er allemaal is voor hun persoonlijk plezier.’

Dit gaat niet over Donald Trump. Dit zei Orson Welles in 1941 over de hoofdpersoon in zijn film Citizen Kane, het verhaal van de krantenmagnaat Kane die de wereld wil beheersen. Kane was, zoals iedereen weet, gebaseerd op een échte krantenmagnaat, William Randolph Hearst. Het plot van de film leek zó sterk op de Hearst-biografie Imperial Hearst, dat Welles een proces aan zijn broek kreeg wegens plagiaat. Welles ontkende het boek zelfs maar te kennen. Hearst, Kane, volgens hen was het gewoon een Amerikaans type. Hij had gelijk. Op dit moment wordt de Amerikaanse politiek gedomineerd door exact zo’n megalomaan.

Maar laat ik beginnen met te zeggen dat ‘Deze Waarheden. Een geschiedenis van de Verenigde Staten’, veel te dik is. De uitgever heeft op de stofomslag laten zetten: ‘Voor wie Amerika écht wil begrijpen’. Daarvoor moet de lezer ruim duizend bladzijden lezen. En bij auteur Jill Lepore is dat geen onverdeeld genoegen. Ze schrijft prima, helder, maar ‘dicht’. Ze wil niks ongezegd laten. De feiten en feitjes tuimelen over elkaar heen. Een boek voor de doorzetter, zeg maar. Maar wat wél geniaal is aan dit boek, is de timing.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Gure Esku (cc)

Spaanse regering ontslaat activistische bestuurder

ELDERS - Een opleving van de Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging komt Spanje nu wel erg slecht uit.

De publicatie van een rapport van de Europese Commissie over de situatie van de rechtsstaat in de 27 EU-lidstaten heeft opnieuw de aandacht gericht op Hongarije, Polen en andere Oost-Europese landen. Het plan om onvoldoendes bij de rechtsstaattoets te bestraffen met het inhouden van subsidies leidde onmiddellijk tot verscherping van het conflict tussen oost en west. Zo werd echter ook de aandacht afgeleid van alle tekortkomingen elders, in Spanje bijvoorbeeld.

Wat te denken van de afzetting van Quim Torra, de voorzitter van het Catalaanse regionale bestuur vanwege het feit dat hij bij de verkiezingen in 2019 weigerde vlaggen en spandoeken van de onafhankelijkheidsbeweging van openbare gebouwen te verwijderen? Het is niet de eerste keer dat de centrale Spaanse regering de voorstanders van de onafhankelijkheid munitie geeft door op haar strepen te blijven staan. Torra verdedigde de overtreding van de orders van de verkiezingscommissie omdat de steun die hij met zijn actie wilde geven aan gevangen genomen medestanders van politieke aard was en niets met zijn bestuurlijke functie te maken had. “In Spanje is de dorst naar wraak groter dan respect voor de gezondheid en het leven van mensen, of voor het voortbestaan van bedrijven en banen”, schreef hij. “De Spaanse staat heeft Catalonië opnieuw in een uitzonderlijke situatie gedwongen, terwijl de Europese Unie onverklaarbaar passief blijft.”

Vorige Volgende