Wereldtemperatuur | Update september 2022 – laatste

Aan alles komt een eind, dus ook aan deze reeks. Na 12 jaar en 10 maanden is het welletjes. Zal wat nader uitweiden over het waarom. Maar eerst natuurlijk weer de update. Veel te laat en met data tot en met september dus, omdat die Britten sinds brexit ook moeite hebben met het up to date houden van hun data. Afijn, hier de allerlaatste wereldtemperatuurgrafiek:

Door: Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Closing time | Moeder aarde

Het klimaat en het milieu gaan naar de klote. U weet het, wij weten het, Boudewijn de Groot weet het… Steeph, die ruim 12 jaar temperatuurgemiddelden bij elkaar veegde, weet het. En ook heel veel artiesten weten het. De ellende waar we als mensheid onszelf en onze planeet in aan het storten zijn, is dankbaar onderwerp van het lied. Wellicht niet zo dankbaar als de liefde, of drugs, maar toch. Wij nemen jullie de komende weken(?) mee, in wat artiesten te melden hebben over de nakende rampspoed.  De wereld vergaat er niet langzamer van, maar wellicht helpt het ons copen.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Anton Atanasov, via Pexels.

De groene variant

ACHTERGROND - Omdat Black Friday een donkere dag is voor moeder aarde, ontstond een paar jaar geleden de groene tegenhanger: Green Friday! Je hebt er vast van gehoord, en zo niet: dan nu wel. Beide dagen vinden plaats op de vrijdag na Thanksgiving en dat is morgen, 25 november.

Ik ga ervan uit dat je het idee van Black Friday kent. Het is niet moeilijk; men wordt massaal naar winkels gelokt met hoge kortingen. Op internet leggen veel websites met plezier (en de strategie om je te verleiden tot aankopen doen) uit waar het vandaan komt, dus dat kan je nalezen.

De groene variant

Wat moet Green Friday dan voorstellen? Ook dat wordt volop uitgelegd*. Bovenal is Green Friday een bewustwordingscampagne die aandacht vestigt op overconsumptie en die laat zien dat het anders kan. Zo kan je namelijk ook géén spullen kopen op Black Friday (wie had dat gedacht!) en in plaats daarvan, ik noem maar wat, bomen planten.

Bomen planten? Ja, echt. In Nederland wordt Green Friday georganiseerd door Trees for All, een ANBI-stichting die al 23 jaar bomen plant in Nederland en in het buitenland. Trees for All heeft naar eigen zeggen al 6,8 miljoen bomen en struiken geplant. En ze hebben zich ontfermd over Green Friday. Zelf schrijven ze dat Green Friday hun initiatief is, maar elders lees ik dat het in Frankrijk is begonnen. Volgens Wikipedia vindt ‘Buy Nothing Day’, wat ook zoiets is, al sinds 1997 plaats op dezelfde dag als Black Friday. Het is me dus niet helemaal duidelijk hoe het zit, en het maakt me eigenlijk ook niks uit. Het is in ieder geval een sympathieke actie voor een goed doel.

Foto: (foto Jona Lendering (cc))

Fietsstad Amsterdam

Het zijn niet alleen de toeristen die het historische centrum van Amsterdam onbegaanbaar maken. Iets minder erg, maar daarom nog niet verwaarloosbaar, zijn de werkzaamheden aan de bruggen en kades. De verklaring voor het groot onderhoud is vrij simpel: decennialang zijn vrachtauto’s toegelaten in de binnenstad en dus zijn de straten langs de grachten inmiddels verzakt en op andere manieren kapot.

Het zal niemand verbazen die de eerste hoofdstukken leest van Fietsstad Amsterdam. Hoe Amsterdam de fietshoofdstad van de wereld werd van Fred Feddes en Marjolein de Lange. Jarenlang definieerde het stadsbestuur de toegankelijkheid van de binnenstad als bereikbaarheid voor het autoverkeer. Midden jaren zestig droomde men openlijk van een zesbaansweg op de plaats van de huidige Singelgracht. Voor fietsers was geen ruimte. Die waren te watervlug, te ongrijpbaar voor de planologen. Daarom heeft de IJtunnel geen fietspaden en is er nog altijd geen snelle fietsverbinding tussen de twee oevers van het IJ. Wat Feddes en De Lange niet noemen is dat de rijksoverheid jarenlang het automobilisme stimuleerde door zoveel mogelijk dienstplichtigen een rijbewijs te laten halen.

Erfgoed

Toch is Amsterdam geen autostad geworden. In plaats daarvan kun je er nu alleszins prettig op de fiets rondrijden. Niet zo watervlug als mogelijk, want er blijven toeristen en opgebroken straten, maar toch. Feddes en De Lange leggen uit hoe dat zo is gekomen en dat levert een vlot boek op. Eén factor is dat de stedelijke infrastructuur zich simpelweg niet leent voor autoverkeer. De Grachtengordel zó aanpassen dat je er vlot met de auto doorheen kun, betekent grootschalig asfalteren en daarmee vernietig je een aantrekkelijk stadscentrum. De erfgoedsector kwam dus in het geweer tegen de auto.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: dan pope (cc)

#dagtegengas in 4 etappes. Etappe 4: energie produceren en de energierekening

VERSLAG - Ons gasverbruik is in 12 jaar tijd gedaald van 17.714 kWh (1.800 m3) naar 1.309 kWh per jaar (zo’n 130 m3). Onze energierekening is bij de huidige tarieven (juni 2022) gedaald naar ongeveer 0 euro, terwijl ons elektriciteitsgebruik is gestegen van 5.888 kWh naar 6.740 kWh per jaar. In deze vierdelige serie wordt verslag gedaan van hoe stap voor stap maatregelen in vier categorieën tot dit resultaat hebben geleid. Deel 1: NegaWatts scoren (energie besparen), deel 2: aardgasvrij en deel 3: aardgasvrij warm water verscheen de vorige weken. Vandaag de laatste etappe: energie produceren en de energierekening.

Energie produceren

In 2011 hebben we de cv-ketel vervangen en een zonneboiler geïnstalleerd. Jaarlijks levert onze zonneboiler gemiddeld zo’n 1.200 kilowattuur. Dat is ongeveer de helft van de benodigde energie voor het warme water dat we gebruiken. Logischerwijs doet de zonneboiler het beter in het zomerseizoen dan in de winter. Wat niet wil zeggen dat de zonneboiler dan niets doet, bij zonnig weer haalt onze zonneboiler ook bij vorst geregeld 40 graden Celsius.

In 2012 hebben we 3 winddelen gekocht en sinds 2013 leveren deze jaarlijks ongeveer 500 kilowattuur per stuk. Dit wordt verrekend met de energierekening. Anders dan bij zonnepanelen op je eigen dak betaal je bij winddelen wel energiebelasting en opslag duurzame energie. In 2016 hebben we 9 zonnepanelen laten installeren. Deze zijn goed voor zo’n 2.200 kilowattuur per jaar. Samen met 3 winddelen was dat tot 2019 voldoende om ons volledige elektriciteitsverbruik te dekken.

Foto: Opstelling HeatCycle en boilervat Eigen foto Kirspijn Beek

#dagtegengas in 4 etappes. Etappe 3: aardgasvrij warm water

VERSLAG - Ons gasverbruik is in 12 jaar tijd gedaald van 17.714 kWh (1.800 m3) naar 1.309 kWh per jaar (zo’n 130 m3). Onze energierekening is bij de huidige tarieven (juni 2022) gedaald naar ongeveer 0 euro, terwijl ons elektriciteitsgebruik is gestegen van 5.888 kWh naar 6.740 kWh per jaar. In deze vierdelige serie wordt verslag gedaan van hoe stap voor stap maatregelen in vier categorieën tot dit resultaat hebben geleid. Zie ook deel 1: NegaWatts scoren (energie besparen) en deel 2: aardgasvrij verwarmen. Vandaag de 3e etappe: aardgasvrij warm water.

Zonneboiler

De eerste stap die we hebben gezet is het installeren van een zonneboiler. Daarbij hebben we gekozen voor heatpipes in plaats van een vlakke plaat collector, omdat deze het beter doet in het voorjaar en najaar dan een vlakke plaat collector. In de zomer levert de zonneboiler minder warmte dan een vlakke plaat collector. De heatpipes leveren ’s zomers nagenoeg alle warmte die we nodig hebben, dus in de praktijk valt dat probleem nogal mee.

Energiegebruik voor warm water per jaar, aardgas zonneboiler Tabel Krispijn Beek
In bovenstaande grafiek is te zien dat ons energiegebruik voor warm water constant is. Dat is een aanname op basis van 20% van het gasverbruik voor een label C woning in 2012. Op basis daarvan schat ik ons gasverbruik voor verwarming en warm water in. Per maand gaat het om 223 kWH. In de periode 2019 t/m 2021 hebben we gas enkel gebruikt voor warm water. Gemiddeld heeft onze zonneboiler jaarlijks ongeveer 1.200 kWh aan warm water opgeleverd. Dat is 45% van ons warme water.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Infraroodverwarming, plafondmontage © Eigen foto Krispijn Beek

#dagtegengas in 4 etappes. Etappe 2: verwarmen met infraroodverwarming

VERSLAG - Ons gasverbruik is in 12 jaar tijd gedaald van 17.714 kWh (1.800 m3) naar 1.309 kWh per jaar (zo’n 130 m3). Onze energierekening is bij de huidige tarieven (juni 2022) gedaald naar ongeveer 0 euro, terwijl ons elektriciteitsgebruik is gestegen van 5.888 kWh naar 6.740 kWh per jaar. In deze vierdelige serie wordt verslag gedaan van hoe stap voor stap maatregelen in vier categorieën tot dit resultaat hebben geleid. Deel 1 (NegaWatts scoren (energie besparen) leest u hier. Vandaag aandacht voor de 2e etappe: aardgasvrij verwarmen.

Stappen verwarmen

In 2010 bleek ons nieuwe huis een zolder te hebben die 22 graden warm was, terwijl de huiskamer niet warm te krijgen was. De boosdoener was de vr-ketel, die fors warmte lekte. Die hebben we in 2011 dan ook vervangen door een hr-ketel. Eind 2012 hebben we alle radiatoren voorzien van klokthermostaatknoppen, zodat we de verwarming per ruimte konden inregelen. Wat nooit echt een succes is geweest.

In 2014 hebben we de badkamer verbouwd, waarbij we het geklooi met de klokthermostaten om de badkamer warm te hebben als de kinderen in bad moesten beu waren. Daarom hebben we gekozen voor infraroodverwarming. Een manier van verwarmen waar we een jaar eerder kennis mee hadden gemaakt op een kraampje van ThermIQ tijdens de Brandersfeesten in Schiedam.

Foto: KMJ, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons Solarmodul Sonnenkollektor

#dagtegengas in 4 etappes. Etappe 1: NegaWatts scoren

VERSLAG - Ons gasverbruik is in 12 jaar tijd gedaald van 17.714 kWh per jaar (1.800 m3) naar 1.309 kWh per jaar (zo’n 130m3). De aanvraag voor het verwijderen van de gasaansluiting is de deur uit. Onze energierekening is bij de huidige tarieven (juni 2022) in een standaardjaar gedaald naar ongeveer 0 Euro. Tegelijkertijd is ons elektriciteitsgebruik gestegen van 5.888 kWh per jaar naar 6.740 kWh. Hoe? Door 12 jaar lang maatregelen te nemen die in vier categorieën uiteen vallen: NegaWatts scoren (energie besparen), stappen naar aardgasvrij verwarmen, stappen naar aardgasvrij warm water en zelf energie produceren. Vandaag aandacht voor de 1e etappe: energie besparen.

Bij alle vier de etappes geldt: verduurzamen van je woning vergt keuzes maken. Bijvoorbeeld tussen een nieuwe keuken of een zonneboiler, of tussen een verre vakantie en beter geïsoleerde ramen. Is dat makkelijk? Nee. Heeft iedereen die luxe positie? Nee. Wij hadden dat de afgelopen 12 jaar ook niet, maar hebben bewuste keuzes gemaakt bij onderhoud en investeringen in ons huis. Waarbij we ook al jaren ongemak voor lief nemen, bv. een keuken die al 12 jaar aan vervanging toe is en die al jaren slechts 3 werkende pitten heeft. Repareren of vervangen? Pas als de hele keuken aan de beurt is.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: European Roads (cc)

Wie wil de A27 nog steeds verbreden?

COLUMN - In afwachting van alternatieve plannen van de Gemeente Utrecht en de Provincie maakt het Rijk zich al klaar voor een nieuwe aanval op het bos van Amelisweerd. Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft afspraken gemaakt met boeren om de nodige ‘stikstofruimte’ te verwerven. Acht boerderijen bij natuurgebieden in Utrecht en Gelderland stoppen of verminderen hun veestapel om de verbreding van de snelwegring Utrecht mogelijk te maken. Het nieuwe Tracébesluit A27/A12 2022 was nodig omdat eerdere plannen al jaren op hevig verzet stuiten en de stikstofcrisis de verbreding nagenoeg onmogelijk maakt. Rijkswaterstaat weet echter van geen ophouden. De opgekochte stikstofruimte is nu overigens niet meer beschikbaar voor bijvoorbeeld woningbouw of voor oplossingen waar andere boeren baat bij zouden kunnen hebben.

In het coalitieakkoord van Rutte IV was een compromis gevonden voor de bezwaren van met name D66 tegen de verbreding van de A27. Gemeente en Provincie krijgen de tijd voor een alternatieve oplossing die het bos spaart en toch voor voldoende doorstroming voor het autoverkeer zorgt. De KRU (Kerngroep Ring Utrecht), het platform dat de acties tegen de verbreding al jaren coördineert, heeft al eerder aangetoond dat een alternatief ‘binnen de bak’ (de al bestaande betonnen doorbraak van Amelisweerd) mogelijk is. De variant van ingenieursbureau SUUNTA voorziet in zes rijstroken met op 4 km een maximumsnelheid van 80 km/u.  Dit biedt niet alleen een volwaardige oplossing voor het fileprobleem, maar is volgens verkeersdeskundige Van Angelen ook nog beter voor de verkeersveiligheid en de doorstroming. En natuurlijk is deze variant aanzienlijk minder duur: de winst is minimaal 0,5 miljard en mogelijk zelfs bijna een heel miljard, op een totaal van 1,2 tot 1,5 miljard bij 2×7 rijstroken.

Foto: Yan Krukov (Pexels)

Waarom ik een lastige klant ben

COLUMN - Ik ben een lastige klant geworden. En dan ook nog specifiek bij webshops die ik juist leuk vind, omdat ik daar nu eenmaal het liefst bestel. Maar als er dan iets misgaat, kan ik daar soms heel slecht tegen.

Als ik iets nodig heb of wil kopen, doe ik vaak erg mijn best om een duurzame variant bij een duurzame bron te halen. Het vergt dan wat uitzoekwerk om te komen tot een optie waar ik voor wil gaan. Ik woon niet in een grote stad, dus webshops bieden een uitkomst, je kent het wel. Het product moet alleen wel met de post en daarna kan je het pas in het echt zien. Een gokje dus.

Ruis

Ik bestel dus weleens wat bij duurzame online winkels. En hoe goed dit wereld-verbeterende bedrijf ook haar best doet, online winkelen blijft een ellende. Met als voornaamste probleem dat het beeld dat je van de producten hebt hoe dan ook vertekend is. Je vormt je beeld op basis van hoe het product wordt weergegeven en dat beeld hoeft helemaal niet overeen te komen met het echte product. Er zit ruis op de lijn.

En als ik dan zo veel moeite heb gedaan om online iets uit te zoeken waar ik achter denk te kunnen staan, wat ik kan bestellen bij een ‘goede webshop’, en wat helemaal naar mij toe wordt gebracht, dan kan ik er heel slecht tegen als het product anders is dan hoe ik het me had voorgesteld. Als het erg tegenvalt moet ik het namelijk terugsturen en dan was het allemaal voor niks. Dat is enorm zonde van de moeite, het karton, de uitstoot en het geld.

Vorige Volgende