Links en rechts, deel 3: Politicologie van het volk

Het indelen van de politiek in een links en rechts kamp is een gewoonte die ruim tweehonderd jaar oud is. Ik zal nu laten zien dat het nog steeds een springlevend onderscheid is dat hoort bij een levendige democratie. Zelfs critici die het te simpel vinden, maken er onwillekeurig gebruik van. Het is een paradox. Enerzijds is het denken in termen van links en rechts heel algemeen, je komt het tegen in vrijwel elke politieke analyse, op academisch niveau èn in de volksmond, maar niemand weet wat het precies betekent. Links over rechts en rechts over links zijn een onuitputtelijke bron van vermaak. Wat men van elkaar vindt is meestal niet zo best. Serieuze politieke analisten ergeren zich aan de stereotypen. Maar de uitlatingen mogen vulgair zijn, zij laten ook zien hoe de kampen over elkaar denken. Iedereen kent ze wel: links is elitair, rechts is plat. Links denkt met haar hoofd, rechts met zijn buik. Links is vrouwelijk, rechts is mannelijk. Links is overheid, rechts is markt. Links is wetenschap, rechts is dom, etc. Het is inhoudsloos en enkel bedoeld om de tegenstander te besmeuren.

Door: Foto: “Van het volk”. Gedenkplaat voor de Franse Revolutie, geplaatst in het zesde jaar van de revolutie, op een muur in Haut-de-Cagnes (Alpes-Maritimes, France) (Bron)
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Droomland Nederland

“Het zal de VVD niet gebeuren dat de sharia hier wordt ingevoerd”, zei Halbe Zijlstra tijdens de algemene politieke beschouwingen. Zoals u weet staan er momenteel hordes Erdogan- en IS-strijders aan de sloten van onze tot voor kort zo gezellige rechtstaat te morrelen. Nog even en wij moeten allemaal vijfmaal daags richting Mekka bukken, onze dochters sluieren en onze overspelige vrouwen stenigen. Dus thank God for the VVD!

Als u Zomergasten met Mark Rutte had gezien, dan wist u het natuurlijk al: de VVD gaat zijn pijlen richten op het deel van het PVV-electoraat dat zich zorgen maakt over de toekomst van ons roomblanke culturele erfgoed, maar begrijpt dat de snode plannetjes van Wilders onuitvoerbaar zijn. Geert Wilders ondertussen heeft alle schroom van zich afgeworpen en wil de moslim zijn moskee en koran desnoods met politiegeweld afpakken. “Dat heet dictatuur”, zei Zijlstra. “Dat heet vrijheid”, zei Wilders. Maar los van dat essentiële stukje beleidsvoering, is ook bij de VVD de teneur: als je je meer Turk dan Nederlander voelt, dan pleur je maar op.

Afgelopen zondag was de tweede aflevering van Droomland Amerika. Het ging dit keer over rijke Chinezen die gigantische villa’s laten bouwen in Arcadia, een suburb van Los Angeles. Aan het eind van de aflevering waren we getuigen van een inburgeringsceremonie. Een kleine 7000 man kreeg het Amerikaanse staatsburgerschap. In de toespraak die volgde op de eed, zei een vrouwenstem dat de loyaliteit van de nieuwe staatburgers vanaf deze dag bij de Verenigde Staten lag, home of the brave, land of the free. “Maar”, zei ze, “Amerika vraagt niet om uw culturele erfgoed en het land en volk waar u vandaan komt te vergeten. U heeft het recht om dat erfgoed en die cultuur met trots over te dragen aan uw kinderen.” U mag gerust weten dat ik hier tranen van in mijn ogen kreeg. Nu staan mijn traanklieren tegenwoordig al open als ik een hertje door het ochtendgloren zie dartelen, maar toch.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Michael Coghlan (cc)

De vrijheid en het boerkini-verbod

OPINIE - Inmiddels heeft ook de socialistische premier van Frankrijk Valls zich achter het Boerkini-verbod geschaard, dat in verschillende Franse badplaatsen is afgekondigd, omdat zwemkleding die het hele lichaam en gezicht bedekt, niet verenigbaar zou zijn met “de goede moraal en het secularisme”.

De onbedekte huid als verplicht uniform voor de staatsmoraal. Het is wel eens andersom geweest. Vrouwen verplichten zich uit te kleden in naam van de vrijheid. Het griezelige is dat zo weinig mensen inzien hoe absurd dit eigenlijk is.

Maar… volgens Valls is de boerkini “de belichaming van een politiek project”. “Dat project is bedoeld om vrouwen tot slaaf te maken”. Nu, daarmee geeft hij tenminste een beter argument dan politici die menen dat onder iedere burka een mitrailleur verborgen zou zitten.

Natuurlijk, dat ‘project’ is er. Het is wel degelijk zo dat in religieuze kringen een grote druk op vrouwen wordt uitgeoefend om zich bedekt te kleden en zich onderdanig te gedragen. Iedere Abrahamistische godsdienst deelt vrouwen een ‘andere’ rol toe dan mannen. Vanuit streng gelovige kringen vindt de druk op vrouwen wel degelijk plaats, en die moeten we zeker serieus nemen.

Maar het idee dat er ook vrouwen zouden kunnen zijn die zelf misschien graag wat meer bedekt zouden willen zwemmen, wellicht uit preutsheid, wellicht uit eigen overtuiging, dat komt in de belevingswereld van Valls kennelijk niet voor.

Foto: Forbenius (cc)

Nog meer controle is een heilloze weg

COLUMN - Na al die aanslagen lijkt het duidelijk: voor de veiligheid dienen we meer vrijheid in te leveren. Meer controle op ieders gedrag, uitlatingen en ideeën; meer dataverzamelingen en die onderling beter koppelen; meer bewaking, meer mensen eruit pikken. Streng optreden jegens iedereen die van het gemiddelde afwijkt.

Alleen doen we dat al vijftien jaar lang, en het helpt geen sikkepit. Het verzamelen en kruisen van data leidt er hooguit toe dat de macht van de overheid toeneemt, dat individuele burgers kwetsbaarder worden, en de kans op pijnlijke fouten toeneemt. (Digitale systemen zijn weinig vergevingsgezind, ook als de vergissing hun makelij is.)

Ik vermoed dat meer surveillance er juist voor zorgt dat burgers passiever worden.

Je meldt iets dat je zorgen baart niet bij de politie, omdat ‘het systeem’ dat toch zelf wel zal signaleren? Veiligheid wordt iets dat de overheid voor ons regelt, iets wat we passief ondergaan; en niet langer iets dat we met ons allen beheren en vormgeven.

Uit tal van rapporten blijkt dat al die controle niets uithaalt tegen aanslagen: geen enkele is erdoor voorkomen. Erger: bijna iedereen die de laatste jaren betrokken geweest is bij een grote aanslag, stond al op de radar van de politie. Massasurveillance levert simpelweg te weinig op.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Tal Bright - Political (cc)

Grens en identiteit

COLUMN - In de boekwinkel struikel ik over een klein boekje van Paul Scheffer, met de titel: “De vrijheid van de grens”. Het is een uitgave die past in ‘de maand van de filosofie’, en het kost maar 4.95 euro. Dat laat een mens niet liggen, al is de omvang niet genoeg voor een hele maand filosoferen.

De  vrijheid en de grens

Actueel is het begrip grens wel: het journaal toont ons wegwaaiende tentjes bij Idomeni in Griekenland, waar nog steeds vluchtelingen wachten (op Godot?), alsof het een verregende vrijmarkt is op Koningsdag. Alleen hebben hun bewoners geen perspectief, terwijl de vierders van Koningsdag hun opbrengst van de markt kunnen gaan natellen in hun verwarmde huizen. Heel mooi, die deal met Erdogan, maar we hebben nog wat vluchtelingen vergeten.

Ik ben jaloers op het sleutelcitaat van Hegel, dat Scheffer gebruikt: “Iets is alleen wat het is binnen zijn grens en door zijn grens.” (p.18) Geldt dat ook voor de vrijheid, vraagt Scheffer zich dan af. Hij vraagt terecht of het wereldwijde web een bedreiging van die vrijheid is, want de ongekende informatiemonopolies (Google, Apple, Facebook, etc) zien hun kans schoon.

Maar dan laat Scheffer het zitten: hij definieert vrijheid niet, de begrenzing daarvan ook niet, maar bouwt zijn verhaal op binnen zijn eigen tak van sport, de migranten en hun problematiek. Dat is te verwachten, maar ik broed op het zinnetje van de duistere filosoof. De grens geeft iets betekenis en identiteit. Letterlijk is dat wel plausibel.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Boekbespreking: “Vrijheid voor Gevorderden”, Paul Teule

RECENSIE - Paul Teule’s boek ‘vrijheid voor gevorderden’ leest vlot en is een mooi pleidooi om het concept ‘vrijheid’ in de politiek op een meer sociale manier te gebruiken. Ondanks dat gaat het boek uw recensent Klokwerk nog niet ver genoeg…

Op mijn middelbare school beweerde mijn docent maatschappijleer ooit dat er twee belangrijke waarden in de politiek zijn: Vrijheid en Gelijkheid. Zijn stelling was dat deze waarden als vanzelf met elkaar in botsing zijn. Linkse mensen zouden gelijkheid belangrijker vinden, rechtse mensen hechten meer aan vrijheid. Ik vond dat toen al een onzinnige stelling. Is het niet zo dat vrijheid en gelijkheid elkaar juist kunnen versterken?  Paul Teule, docent politieke economie aan de Universiteit van Amsterdam, maar ons natuurlijk vooral bekend als schrijver voor Sargasso,  laat ons in zijn nieuwe boek ‘Vrijheid voor Gevorderden’ zien dat dit kan.

Daarvoor moet Teule eerst wel het begrip vrijheid herdefiniëren, want in onze samenleving wordt dit begreep volgens hem veel te nauw opgevat. Vrijheid is volgens Teule niet alleen ‘negatieve vrijheid’, vrij zijn van geboden, maar ook ‘positieve vrijheid’: vrij zijn in de zin van het hebben van mogelijkheden. Het heeft volgens Teule geen zin om vrij te zijn van geboden als er geen mogelijkheden zijn. En daar heeft hij natuurlijk een ijzersterk punt.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: ed_needs_a_bicycle (cc)

Modernisering en identiteit

Beleven we het einde van de geschiedenis? Niet echt. De wereld lijkt op zoek naar identiteit. Maar die is door de sociale media toch steeds eenvoudiger te vinden? Er is altijd wel een hoekje van het web waar je soortgenoten treft. De identiteit die je dan ontwikkelt, ontwikkelt dan vooral een controverse met de anderen, lijkt het.

Natuurlijk, het recept van nuchterheid en rationeel blijven denken wordt veel aangeboden. Maar we kiezen toch vrij vaak voor gevoel, voor een identiteit, die we worden geacht te bezitten. Na 1989 is Poetin toch een oude bekende en populair bij zijn volk. Na 2011 is niet Arabische democratie en vrijheid, maar oorlog en chaos gekomen.

Rationaliteit is schaars. Wat moet EU-voorzitter Rutte doen? Een vliegende kraai kijkt naar beneden.

Europa

In Duitsland valt Angela Merkel op. Probeert zij met “wir schaffen das” een grote gedachte waar te maken? Verweer te voeren tegen een herlevende bruine straatterreur? In Der Spiegel no.4 wordt zij “die Einsame” genoemd. Een woord van Vaclav Havel scheen haar te inspireren: “Hoop is niet de overtuiging dat een kwestie goed zal verlopen. Hoop is de zekerheid dat een zaak zin heeft, ongeacht hoe die afloopt.”

Foto: Maurice (cc)

Verder dan morgen

COLUMN - Auteur: Rick Berends.

Als we grote problemen willen oplossen zullen we verder dan vier jaar vooruit moeten kijken, aldus filosoof Marcus Düwell. Visie is helemaal geen ‘olifant, die het zicht beneemt’.

In de politiek is weinig plaats voor de lange termijn. Het ontbreekt aan debatten over toekomstbeelden die verder dan vier jaar reiken en onze eigen minister-president typeerde visie als ‘de olifant die het uitzicht beneemt’. Dat is pijnlijk.

We kijken niet ver genoeg vooruit. Dat verklaart waarom we verbaasd opkijken als vluchtelingen aan de poorten van Europa staan, aanslagen worden gepleegd in de stad van de liefde en het 16 graden in december is. Dat zijn de voorspelbare gevolgen van kortzichtig beleid. Het is tijd voor meer langetermijnvisie. Juist nu, volgens prof. Marcus Düwell (Ethiek Instituut, UU). We zijn het aan toekomstige generaties verplicht.

Duurzaam liberaal

Om die stelling kracht bij te zetten, schetst Düwell in het Filosofisch Café eerst een beeld van de heersende, publieke moraal. Vrijheid staat daarin centraal. Je mag doen en laten wat je wilt, zolang je respect hebt voor de rechten en waardigheid van een ander. Jouw vrijheid houdt op waar die van een ander begint. Veel aanhangers van deze liberale moraal vinden bovendien dat je mensen moet stimuleren om hun leven zelf vorm te geven. Geef mensen de mogelijkheid zich te ontplooien. Onderwijs bijvoorbeeld, is daarom een goed idee.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hogere poortjes

COLUMN - We leven in rare tijden. De politiek sprak tijdens de herdenkingen nog mooie woorden over vrijheid. Maar diezelfde politiek stemde de week daarvoor nog voor hogere boetes voor mensen zonder geldig vervoersbewijs, en roept vandaag op om de openbare stations af te sluiten met nog hogere hekken.

En dat allemaal omdat we te belazerd zijn te betalen voor 100% controle en service door conducteurs op de treinen.

De terugtrekkende overheid is een overheid van boetes en afrasteringen. Het lijkt op bezuinigen, maar via een omweg betaalt de burger de prijs toch wel. Een keer verkeerd inchecken kost binnenkort een burgermansfortuin, en duur betaalde poorten sluiten onze stations af.

De misdadigers springen ondertussen met gemak over al die onzin heen.

Foto: Will O'Neill (cc)

Sterven voor de vrijheid

ELDERS - Zo lang als de Affordable care Act (AKA Obamacare) bestaat, zijn Republikeinen erop uit geweest de wet af te schaffen. Want betaalbare ziektekostenverzekeringen vormen de eerste stap op het pad naar socialistische tirannie.

Op dit moment is het allesbehalve ondenkbaar dat de Republikeinen – met behulp van het door conservatieven gedomineerde Hooggerechtshof – er binnenkort in zullen slagen Obamacare in grote delen van het land effectief buiten werking te stellen.

Juridisch gezien, is de zaak tegen de Affordable Care Act lachwekkend zwak, maar dat doet er nauwelijks toe. En hoewel het voor het Amerikaanse Congres een fluitje van een cent zou zijn om het vermeende gat in de wet te repareren, zijn de Republikeinen uiteraard niet van plan dat te doen.

Dit betekent dat als het Supreme Court inderdaad meegaat in de door de Republikeinen gewenste uitkomst, miljoenen Amerikanen hun ziektekostenverzekering zullen verliezen. Je hoeft je geen illusies te maken over de gevolgen die dat zal hebben: Amerikanen zullen nodeloos sterven wegens een gebrek aan medische zorg.

Maar hoe overtuig je kiezers ervan dat dit OK is?

Een dergelijke klus laat je uiteraard over aan het American Enterprise Institute, dé denktank van conservatief Amerika. Of om preciezer te zijn: aan Michael R. Strain, die als resident scholar is verbonden aan deze club.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Vorige Volgende