Eind maart van dit jaar verscheen het Handboek Literatuuronderwijs 2009-2010, naar aanleiding van de Dag van het Literatuuronderwijs in november 2008. Op deze dag werden door leraren, schrijvers en anderen gediscussieerd en vragen gesteld als: Hoeveel zinvolle manieren van vertellen over literatuur zijn er eigenlijk? Vertellen nieuwe media ook een literair verhaal en is dit verhaal anders per medium? 'Leest’ een film anders dan een boek en waarom? Veel docenten gaan op een goede manier met literatuuronderwijs om. Er zijn ook scholen waar het minder goed gaat. Soms staan twee typen docenten tegenover elkaar: de vakgek en de vluchter. De één staart zich blind op de heiligverklaring van de vaderlandse letteren, de ander raffelt literatuur af met opdrachten uit een weinig creatieve lesmethode die door een educatieve uitgeverij is opgesteld. Niet iedere taaldocent is enthousiast over literatuur. Dat geeft niet, zolang elk docententeam maar een 'literatuurprofessional' in dienst heeft, die desnoods alleen het 'taaloverstijgende' vak Literatuur zou mogen geven.
Denkt u dat er binnen Europa over één generatie (2030) tijd er
a) een vreedzaam samenleven is tussen moslims en blanke Europeanen?
b) er voortdurend ernstige gewelddadige conflicten zullen uitgevochten worden?
c) hele andere ontwikkelingen de hoofdtoon voeren?
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Goed nieuws is geen nieuws, of toch wel? Wel als het goed nieuws is over de onvermijdelijke transitie naar een duurzame economie. Want die moet er komen, experts zijn het over eens: het is deze eeuw de dood of de gladiolen.
In Spanje is de grootste commerciële zonnetoren ter wereld geopend nabij Sevilla. Het gaat hier om thermische zonneenergie waarbij honderden spiegels het inkomende zonlicht concentreren op een toren waarin een stoomturbine vervolgens electriciteit opwekt. Goedkoper, robuuster en krachtiger dan fotovoltaïsche cellen. De PS20 van Abengoa Solar zal met zijn 20 megawatt 10.000 huishoudens gaan voorzien van stroom en in de toekomst zal dit project groeien naar 300 megawatt en 240.000 huishoudens. Daarna kan dit plan worden uitgerold over de Sahara! Het complex zal 800 hectare beslaan en permanent 300 banen genereren. Hierdoor hijgt Spanje inmiddels Duitsland in de nek als kampioen zonneenergie. Bekijk (vooral) de eerste twee minuten van dit filmpje en adem de toekomst.
Windmolens zijn voor bepaalde regio’s dé aangewezen vorm van duurzame energie. Met name kustregio’s waar het vaak hard waait zijn geschikt. Een probleem van windmolens is echter dat ze voor nogal wat collateral damage onder vogel- en vleermuispopulaties zorgen. De beestjes vatten maar niet dat die wieken ronddraaien en ze schatten de snelheid verkeerd in *pats*. Bijzonder jammer, met name ook omdat juist langs de kust veel vogels vliegen. Onderaan een windmolen ontstaan zo ware vogel killing fields. Maar hier biedt de techniek uitkomst! Een windpark in de VS is als eerste uitgerust met radartechnologie om vogelzwermen te detecteren. De windmolens stoppen automatisch met draaien als grote zwermen in aantocht zijn (IPS). Nu nog zelfdenkende molens die ook een beetje afremmen om die ene woon-werk verkeersmus veilig te laten passeren en de wereld is perfect.
De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.
Je kan zeggen van Microsoft wat je wil, maar de jongens en meisjes in Redmond ontbreekt ’t niet aan verbeeldingskracht over wat de toekomst ons gaat brengen. Dankzij dit schitterende nieuw filmpje kunnen we nu meekijken over Microsoft’s schouder de nabije toekomst in.
En hoe ziet 2019 eruit volgens Microsoft? Het codewoord lijkt heel duidelijk Augmented Reality: binnenkort hoeven we niet meer achter onze PC’s of laptops te zitten om informatie gepresenteerd te krijgen en te verwerken, maar wordt die informatie overal om ons heen geprojecteerd en wordt alles een computing platform. Alles praat met alles en er lijken geen compatibiliteitsproblemen meer te bestaan. Al met al doet het filmpje erg denken aan de wandeling die Tom Cruise maakt in de film Minority Report, die overigens ook werd ingegeven door valide toekomstvisies.
Nu zou je kunnen denken dat Microsoft wel heel erg optimistisch is met hun voorspellingen en dat 10 jaar wel erg kort is voor alle getoonde ontwikkelingen. Maar als we een korte blik werpen op bestaand onderzoek is het tijdsraam ineens een stuk minder gek.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
2009 Is een belangrijk jaar. In dit jaar wordt in belangrijke mate ‘bepaald’ wat de ontwikkelingsrichting van onze planeet zal zijn: verdergaande integratie, of desintegratie. Een korte uitleg waarop deze best wel dramatische conclusie is gebaseerd. De ‘wording’ van Europa – een redelijk goed goedresultaat, via een lange en vooral bloedige weg – is een interessante case study ter inleiding.
Europa heeft zich in de afgelopen 500 jaar ontwikkeld van een anarchistische verzameling van staten naar een ‘waardengemeenschap’ waarin – over het algemeen – het Europese belang prevaleert boven nationale belangen, en ruzies tussen Europese staten niet meer worden beslecht door oorlog en geweld. Conflicten waren in dit Europese integratieproces in hoge mate instrumenteel. Een goed gesprek bleek vaak niet mogelijk of onvoldoende. Vier grootschalige conflicten – systeemoorlogen, dat wil zeggen conflicten ter grootte van het systeem – leverden telkens een ‘nieuw’ – beter georganiseerd Europees systeem op (de Dertigjarige Oorlog, de Franse Revolutionaire en Napoleontische Oorlogen en de Eerste en Tweede Wereldoorlog). Door deze vier oorlogen werd het Europese systeem als het ware weer (tijdelijk) in balans gebracht; dat wil zeggen dat de verhoudingen in – en de spelregels van het systeem weer even een afspiegeling vormden van de feitelijke machtsverhoudingen. Op basis van deze vier systeemoorlogen kunnen vier relatief stabiele perioden worden onderscheiden. Tijdens deze perioden vonden ‘slechts’ kleinschalige oorlogen in Europa plaats. Het blijkt dat de oorlogsfrequentie lineair afnam (tot nul na de Tweede Wereldoorlog), met andere woorden de stabiliteit van Europa lineair toenam. (Voor meer achtergrond informatie).
Vanaf 1945 is er geen sprake meer van een Europees internationaal systeem, maar van een globaal systeem, met andere spelers, die in toenemende mate de internationale dynamiek beïnvloeden, zoals China, Japan, Brazilië, India, etc. Europa is weliswaar niet meer een anarchistisch systeem, op mondiaal niveau is dat nog wel degelijk het geval. Een dergelijk – veelal niet planmatig – integratieproces dat zich in Europa heeft voltrokken (maar nog niet is afgerond) vindt nu plaats op mondiaal niveau. Het gaat met horten en stoten, net zoals dat in Europa het geval was.
Een asceet in de traditie van de oudheid is iemand die afziet, volgens Van Dale ‘iemand die zich aan vrome boetedoening wijdt.’ Een nieuwe asceet is in mijn optiek iemand die zijn handen van het publieke domein heeft getrokken en zich heeft los geworsteld van de massahysterie, maar dit alles wel naarstig goed in de gaten houdt. Anders dan de absurde wereld zoals Albert Camus het beschreef in L’homme Revolté uit 1951 (’Het laat ons achter in een impasse. De eerste en enige zekerheid die me zo wordt gegeven, binnen de ervaring van het absurde, is de opstand’) weet de nieuwe asceet dat opstand geen zin meer heeft.
Rare imam daar, rechtse rakker hier
Eigenlijk komt de opvatting van de Banality of Evil (1963) van Hannah Arendt dan nog dichter in de buurt. Het gaat ver om deze tijd naast de massavernietiging in de Tweede Wereldoorlog te plaatsen, maar de banaliteit van een ambtelijk apparaat dat ingezet moest worden bij de geoliede machines die de concentratiekampen waren, is dezelfde die ingezet wordt bij het creëren van de huidige banale perversie die ons omringt: woonboulevards met discountbanken die door kinderhanden worden gemaakt, kilo’s vleeswaren vol varkenscollageen en E-nummers, plasmaschermen op afbetaling. Dit alles in een xenofoob en ontwricht landschap, maar ondertussen wel op een gekoeld strand van Dubai willen liggen.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
“This generation of children, is the first generation in modern history that is not going to be as healthy as their parents.”
Kanker, diabetes en onvruchtbaarheidsproblemen. Wie van jullie allen heeft iemand van dichtbij in de familie of vrienden, die deze ziektes al gehad heeft?
Via een aantal rethorische vragen en harde voorbeelden stelt de maker van de film die vandaag uitkomt de problemen die we in de toekomst gaan kunnen ervaren. En het gaat over iets zeer nabij’s: uw eigen gezondheid, nu, tijdens of op het laatst van de rit hier.
Zie hier, de toestand aan de andere kant van de Grote Plas binnen één jaar. Althans als Igor Panarin: decaan aan de ‘diplomatenschool’ van het Russische ministerie Buitenlandse Zaken, gelijk krijgt. Panarin ziet de Verenigde Staten in 2010 uiteen vallen in verschillende regio’s die in de invloedssfeer of geheel onder controle staan van China, Europa, Rusland, Mexico en Canada. Lees het allemaal in de Wall Street Journal.
In Rusland vindt Panarin’s apocalyptische theorie gretig aftrek want het is balsem op de gekrenkte Russische ziel. De Russen zagen immers hun machtige Sovjet-Unie uiteen vallen ten gunste van de NAVO, EU en andere (nieuwe) geopolitieke spelers. Een theorie die de in Rusland zo gehate VS hetzelfde laat overkomen biedt dan troost, das logisch. Maar is deze theorie ook waarschijnlijk?
Dat het met de Verenigde Staten niet zo goed gaat mag bekend zijn. De Amerikaanse economie stagneert, de overheidsschuld is astronomisch hoog en na de bankensector lazert nu ook de auto-industrie om. Het aantal werklozen stijgt gestaag en de hypothekencrisis ontneemt een toenemend aantal Amerikanen hun (koop)woning. Na acht jaar neoconservatief buitenlandbeleid zijn de VS in de wereld nog nooit zo impopulair (ja zelfs gehaat) geweest. Decennialang zijn de gezondheidszorg, infrastructuur en openbare ruimte verwaarloosd. Het machtigste land op aarde heeft in veel opzichten meer de kenmerken van de Tweede Wereld zoals Rusland en China dan van de moderne Eerste Wereld waartoe Europa behoort. Maar betekent dit nu ook het einde van de Verenigde Staten zoals Panarin voorspelt? Laten we Panarin’s nieuwe staten eens onder de loep nemen.
Hoewel de voorspellingen van vorig jaar er voor het grootste deel weer naast zaten (is ook een traditie), gaan we gewoon door met de traditie. Onder de streep ziet u wat van de voorspellingen van vorig jaar is terecht gekomen. Maar eerst de nieuwe voorspellingen.
2009
1. Het onderzoek naar Irak komt er. De PvdA schuift op en later in het jaar valt het kabinet daardoor
2. De kredietcrisis versterkt nog tot na de zomer, maar dan zet sneller dan verwacht het herstel in
3. Er gaat een grote krant verdwijnen (AD, Telegraaf, Volkskrant, Trouw of NRC)
4. Verdonk geeft het op en laat het TON idee varen
5. Er wordt een terroristische aanslag op Nederland voorkomen, alleen is daar dan gelijk veel onduidelijkheid en onrust over
2014
1. Het rekeningrijden is dan toch eindelijk ingevoerd
2. De computers van de AIVD worden gehackt. Criminelen verkopen op de zwarte markt de persoonlijke gegevens van vrijwel alle Nederlanders (inclusief de pikante details)
3. Een stevige aardbeving in Groningen als gevolg van de zakkende grond aldaar. Geen doden, maar veel materiële schade
4. GroenLinks gaat voor het eerst meeregeren
5. Spitsstroken zijn alleen nog open voor hybride en elektrische auto’s
2059
1. Nu is het officieel verboden nog langer met een verbrandingsmotor op de openbare weg te rijden
2. Kanker is nu volledig uit de top 10 van doodsoorzaken verdwenen. De levensverwachting stijgt met 8 jaar
3. Twee Waddeneilanden worden opgegeven. Het lukt ze niet te beschermen tegen de gestegen zeespiegel
4. Het laatste Lowlandsfestival. Muziek is aan het uitsterven en met 15.000 bezoekers is het niet rendabel meer te houden
5. Taiwan en China sluiten een akkoord
De voorspelling van vorig jaar voor het afgelopen jaar even nader bekeken:
2008
1. Jawel, een echte Elfstedentocht volgend jaar! Gelijk ook de laatste voor de komende 150 jaar.
Dus niet. Misschien over twee weken nog, maar dat is toch echt 2009. We gaan het dus voorlopig niet meer meemaken.
2. Het wordt een wisselend jaar in politiek Den Haag. De eerste helft van 2008 is een voortzetting van de laatste helft van 2007. Daarna wordt het wat stil met alleen een eigenlijk onbeduidend schandaaltje dat wel iemand in de regering de kop kost.
Nou, dat schandaaltje was eigenlijk geen schandaal, maar het koste wel de kop van Vogelaar.
3. De Amerikaanse verkiezingen worden nog chaotischer dan die van 2000
Dus niet. Verre van dat. Duidelijker kon het niet.
4. Olieprijs komt boven de $125. Gelukkig is de euro dan ook $1,60 waard. Maar de VS krijgt het economisch zwaar en de rest van de wereld heeft daar ook wel wat last van.
Dat was dus nog heftiger dan was voorspeld. Maar het ging net zo hard weer onderuit die olie. En dat laatste stuk lijkt me duidelijk spot on.
5. Ergens wordt een mens gekloond.
Niet dat bekend is geworden in ieder geval.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
