Twitter

Sinds een paar weken zit ik op Twitter, gewoon, om het eens uit te proberen, ondanks alle twijfels die ik erover had. Ik besloot, zo rond de verkiezingen eens alle lijsttrekkers te volgen, plus mijn goede vriend Jona, twee wiskundigen: Hannah Fry en Ionica Smeets, twee Iran-gerelateerden: Hassan Rouhani en Thomas Erdbrink, taalkundige Marc van Oostendorp en twee mensen die niet in dat rijtje passen: omdat het nu eenmaal trending topic was Lale Gül, en Emine Ugur (met zo’n omgekeerd dakje boven de ‘g’), een moslima die enorm grappige twitterdraadjes schrijft. Kwade tongen beweren dat zij leiding geeft aan de Secret Working Group die de islamisering van Nederland moet bewerkstelligen, maar zoals iedereen weet, bestaat er natuurlijk helemaal geen Secret Working Group. Mijn bevindingen: Lijsttrekkers van grote partijen twitteren eigenlijk niet. Ik ben al die tijd 1 tweet van Mark Rutte tegengekomen, en ongeveer evenveel van Wopke Hoekstra. Sigrid Kaag tweet ietsje meer, maar meer dan vijf zijn het er zeker niet. Kleinere partijen tweeten meer en ik vraag me nu af of er een omgekeerd evenredige relatie bestaat met het aantal zetels. Lilian Marijnissen tweet reuze zakelijk, maar nooit iets wat me echt tot nadenken stemde. Sylvana Simons en Gert Jan Segers wel. Farid Azarkan zit daar een beetje tussen in en onderscheidt zich door zijn humor. Het lijkt me een leuke man. Opvallend zinnig vond ik de tweets van Tofik Dibi, die ik niet volgde, maar wel vaak tegenkwam. Nu moet ik natuurlijk ook iets zeggen over zijn opvolger Jesse Klaver, maar die heeft eigenlijk niet zo’n indruk op me gemaakt. Geert Wilders tweet lang zo vaak niet tegen de islam als ik had verwacht, maar de man kent – serieus – slechts één emotie: verontwaardiging. Voor mijn eerste studentenbaantje – medio jaren ’80 – ben ik een jaar of vijf telefonisch enquêteur geweest bij een bedrijf van Maurice de Hond. De supervisor die ons inwerkte, bond ons op het hart vooral te bedenken dat 90% van de mensheid uit kneuzen bestond, die in staat waren de meest simpele vragen verkeerd te begrijpen. Ons was na een paar maanden inderdaad wel duidelijk dat het aantal mogelijke misverstanden elk redelijk pessimisme overtrof. Nou die mensen, die zitten dus nu massaal op Twitter. Dieptepunt was een antwoord van Annabel Nanninga op een artikel van iemand die wees op de grote hoeveelheid verbale agressie die vrouwelijke politici over zich heen kregen. Stel je niet aan, was de strekking van haar antwoord en meer dan vijftig anderen vielen haar bij met teksten in de trant van ‘alsof mannen nooit gedoe over zich heen krijgen’ en ‘if you can’t stand the heat, don’t go into the kitchen’. Niemand, echt helemaal niemand tot wie het correcte punt van het stuk was doorgedrongen: vrouwelijke politici krijgen behoorlijk veel meer over zich heen dan mannelijke politici. Thierry Baudet is knettergek en behoorlijk paranoïde maar eigenlijk best wel amusant. Shakespeares there is method in his madness, is beslist niet op hem van toepassing. Het ene moment gaat hij tekeer tegen Covid-19 vaccinaties tout court, een paar uur later citeert hij een tweet die alleen het vaccineren van kwetsbare groepen bepleit. Op dag één promoot hij het idee hij dat Covid-19 nooit meer weg zal gaan, om op dag twee de hoopvolle bewering “herd immunity ahead” te retweeten. Op enige consistentie is hij niet te betrappen, behalve als je ervan uit gaat dat hij nu eenmaal tegen gevestigde meningen aan wil trappen omdat hij nu eenmaal tegen gevestigde meningen aan wil trappen. Het meest hilarische moment was nog wel zijn dubbele retweet van het bericht dat de vaccinaties ons waarschijnlijk niet meer dan een jaar lang zouden beschermen. De beste man was vermoedelijk zo blij met deze in zijn straatje passende mededeling dat hij de reden niet eens heeft opgemerkt: het rijke westen heeft er niet voor gezorgd dat armere landen zich even voortvarend konden vaccineren, waardoor het virus daar lekker door kan muteren tot de vaccins er geen vat meer op hebben… (mij lijkt dat althans niet echt een politiek puntje voor het FvD) Mijn eigenlijke bevinding, en de Bron van alle Kwaad: Twitter is in technische zin geschreven tekst, maar eigenlijk is het gesproken tekst die thuishoort in een gesproken conversatie en die dus ook zo behandeld hoort te worden, maar niet zo behandeld wordt. Bijna al mijn eigen tweets verwoordden wat ik dacht, maar voor bijna allemaal bedacht ik achteraf wel een betere formulering. In geschreven tekst kan dat makkelijker, omdat je daar langer over nadenkt. Tweets type je in met de snelheid waarmee je een gesprek houdt. Toch worden ze behandeld als waren ze in steen gebeiteld. Dat is denk ik ook de reden waarom op Twitter maar weinig mensen het kunnen nalaten to feed the trolls en ook waarom de discussies zo snel zo heftig worden. Ze zijn helemaal niet zo heftig, maar ze worden zo ervaren omdat het geen gesproken tekst is, maar op schrift staat en dan reageer je er ook zo op en dan sneeuwbalt het zo verder de heftigheid in. Ik merk in ieder geval zelf wel dat ik af en toe (nou ja: eigenlijk standaard) de neiging had iets behoorlijk onbehoorlijks te antwoorden op domme tweet nummer zoveel. Want echt: daar zijn er zoooooo verschrikkelijk veel van… Twitter: het haalt het slechtste in je boven en je moet er eigenlijk alleen gebruik van maken als je schouders die weelde wel kunnen dragen. (Full disclosure: Farid Azarkan is het enige Tweede Kamerlid dat ik ooit gemaild heb. Hij wilde een nogal volkse uitdrukking gebruiken en werd door de voorzitter de pas af gesneden. Toen heb ik hem de parlementaire uitdrukking: ‘een veer in de daarvoor bestemde plek’ van classicus Hein van Dolen aanbevolen. Ik kreeg keurig een bedankje en hoorde hem even later gebruikt worden.)

Foto: stalkERR (cc)

Twitter moet @JoeBiden de mond snoeren (1/3)

ANALYSE - Een draadje over Twitter. Over vrijheid, meningsuiting en waarom presidenten geen Twitteraccount moeten hebben. Over monopolies en het sociale mechanisme dat Twitter macht geeft. Over de vraag of Twitter eigenlijk wel een bedrijf is.

Al drie weken rust. Waar sommige volgers al tijden naar snakten gebeurt op 9 januari. Twitter zet Trump uit en beëindigt zo informeel z’n presidentschap. Vragen volgen: is dit een goed idee? Wordt hier de vrijheid van meningsuiting overboord gegooid? Is dit een monopolistisch probleem? Enig ongeloof. Veel reacties van mensen die wel zien wat er gebeurt, maar niet begrijpen wat ze zien. In gradaties van onbegrip. Een driedelige poging om de situatie te verhelderen, waarbij ook duidelijk wordt waarom @Joe Biden op zwart moet.

Vrijheid van staatsbemoeienis

Don junior, wiens belezenheid we natuurlijk niet in twijfel trekken, weet wel waar hij het zoeken moet als z’n vader van Twitter wordt verbannen.

Maar was vader Trump de dag na z’n verbanning even door de westvleugel naar de Press Briefing Room gelopen, dan had de hele wereldpers hem daar opgewacht. In alle vrijheid hadden zijn woorden een breed gehoor bereikt. Via traditionele media, maar ook via Twitter en Facebook. Die verbanning heeft Trump geenszins zijn vrijheid om te spreken ontnomen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: James Cridland (cc)

Fleur Agema en het recht op democratie

OPINIE - Fleur Agema heeft een pagina met factchecks over haar uitspraken uit de zoekresultaten van Google laten verwijderen. De verwijdering legt een breder probleem bloot op internet, waarbij de belangen van het individu het soms onterecht winnen van de belangen van de samenleving.

Zo af en toe komt er een mailtje binnen met het onheilspellende onderwerp ‘Kennisgeving van verwijdering uit Google Zoeken wegens Europese gegevensbescherming’. Het is een mailtje dat me vertelt dat er weer eens een pagina op een van de sites die ik beheer uit de zoekresultaten van Google wordt gehaald. Meestal is dat Sargasso, maar deze keer ging het over StellingChecker en het onderwerp was PVV-er Fleur Agema. Zij wil blijkbaar niet dat mensen deze pagina met verzamelde factchecks over haar kunnen vinden op het internet.

Ze kan dat doen met een beroep op het door het Europees Hof van Justitite ingestelde ‘recht op vergetelheid’,  een recht om bepaalde verouderde of onjuiste privacygevoelige informatie te laten verwijderen door verwerkers van persoonsgegevens, zoals ook Google.

Actieve politici

De zoekmachine legt dit recht vrij ruim uit, en dat is ook begrijpelijk. Mensen die een misstap hebben begaan in het verleden hoeven daar niet de rest van hun leven mee geconfronteerd te worden. Het probleem ontstaat echter als actieve politici als Agema besluiten dat bepaalde informatie die wel relevant is moet worden verwijderd, omdat hen dat beter uitkomt. Zoals hier dus een verzameling factchecks. Want hoe vaak een politicus in het verleden een loopje nam met de waarheid is wel degelijk relevant voor de toekomst.

Foto: Dani Logar (cc)

Waarom online en offline protest niet meer zonder elkaar kunnen

COLUMN - Sociale media zijn het hart van hedendaags protest. Hebben ze activisme wezenlijk veranderd?

Black Lives Matter begon als hashtag, maar is inmiddels uitgegroeid tot een grote sociale beweging. En ook bij de Arab Spring speelde sociale media een grote rol. Protest-hashtags en berichten zijn trending en gaan de wereld over, maar er wordt ook nog steeds veel offline, op straat, geprotesteerd. Hoe beïnvloeden sociale media het hedendaagse protest?

Zwakke banden

“Bij protest heb je altijd te maken met het ‘dilemma van de collectieve actie’,” stelt mediawetenschapper dr. Thomas Poell. Mensen willen een collectief goed, maar het kost moeite, tijd of geld om je in te zetten. In het geval van een protest moet je bijvoorbeeld de straat op, of dagenlang op een plein bivakkeren. De meeste mensen hebben in dit soort situaties de neiging om te freeriden; ze hopen dat anderen zich inzetten, en dat zij vervolgens van het resultaat kunnen meeprofiteren. In de vorige eeuwen waren er sterke activistische organisaties die dit probleem verholpen. Denk bijvoorbeeld aan de vrouwenbeweging of de anti-kernwapenbeweging; organisaties waar duizenden mensen zich mee verbonden voelden. “Deze organisaties zorgden voor een collectieve identiteit,” vertelt Poell. “Dit zette mensen ertoe aan toch mee te doen.”

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Profiel van een Twittertrol

“The 45-year-old resident of Fishkill, New York, grew up in a Jewish family in East Brunswick, New Jersey…”

Een fascinerend inkijkje in het leven van een full-time haatzaaier.

Foto: Friends of the Earth International (cc)

Waarom we (niet) protesteren

COLUMN - Ontevredenheid alleen maakt niet opstandig. Wat zorgt er dan voor dat mensen de straat op gaan?

Ik ben vaak boos. Over de politiek, het milieu, ongelijkheid. Toch heb ik nog nooit gedemonstreerd. Ik blijk niet de enige te zijn: in Nederland heeft maar 5 tot 10 procent van de mensen in de afgelopen 12 maanden meegedaan aan een demonstratie. En dit is niet zo gek, want volgens socioloog prof. dr. Jacquelien van Stekelenburg is het helemaal niet vanzelfsprekend dat frustratie en onvrede leiden tot protest. Hoe ziet protest er tegenwoordig uit? En wat is er eigenlijk nodig voor collectieve actie?

Protest is als de tango

Het aantal mensen dat tegenwoordig meedoet aan demonstraties in Nederland lijkt misschien laag, maar in feite is het een piek. “Het aantal demonstraties wisselt sterk over de tijd heen, er is sprake van een golfbeweging,” stelt Van Stekelenburg. “Op het moment zitten we eigenlijk in een springvloed; er wordt nu net zoveel geprotesteerd als in de roerige jaren 60.”

Wel is de vorm van protesteren veranderd. Waar er vroeger veel rellen waren waarbij de politie moest ingrijpen, verlopen protesten nu meestal redelijk rustig en georganiseerd. Volgens Van Stekelenburg komt dit doordat protest genormaliseerd is. Tegenwoordig ga je bij een demonstratie een soort script af, waarbij zowel de politie als de demonstranten weten wat ze van elkaar kunnen verwachten. Van Stekelenburg maakt een vergelijking met de tango: “Als je veel oefent, sta je op een gegeven moment niet meer op elkaars tenen.”

Foto: Munch copyright ok. Gecheckt 10-11-2022

Het hoogste woord in het klimaatdebat op Twitter

DATA - Klimaat is hot (pun intended). Klimaatakkoorden en klimaatspijbelaars vliegen je om de oren. Ook op social media. Maar klimaatverandering is nou niet bepaald een onderwerp waarover in het publieke debat al consensus is, geheel in tegenstelling tot de wetenschappelijke wereld.

Twitter is niet representatief voor het maatschappelijke debat, maar het is wel een van de weinige plaatsen waar de spelers in het klimaatdebat eenvoudig zichtbaar gemaakt kunnen worden. Investico deed het vorig jaar al een keer op dit onderwerp. Maar omdat het nu nog meer leeft, doen we het gewoon nog een keer dunnetjes over.

Nou ja, dunnetjes, we hebben in ruim een maand tijd 130.000 tweets verzameld. Een iets betere steekproef dus. Door gewicht te hangen aan retweets, reageren en vermeldingen, kunnen we een netwerk maken en analyseren. Uit die 130.000 komen 30.000 tweeps naar voren. Maar slechts een 175 tweeps zijn goed voor 50% van de aandacht. En bij die 175 zit maar een losse klimaatwetenschapper (Jan Rotmans) en een account met een echte klimaatwetenschapper in de groep.


Omdat het om Nederlandstalige tweets gaat, is het debat in Vlaanderen ook zichtbaar. Onderaan in het roze en lichtgroen ziet u het debat aldaar. Boven in lichtblauw en oranje zit het Nederlandse debat.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Daniel X. O'Neil (cc)

Kunst op Zondag | Ego pretpark

Musea denken jonge bezoekers te trekken door meer Instagramwaardige kunst te exposeren.

Jonge bezoekers worden voor musea steeds belangrijker. Zo belangrijk zelfs dat tentoonstellingen zo worden ingericht dat je er de ideale foto voor Instagram kunt maken.

Raar bericht van de NOS, want je zou denken dat alle kunst de moeite van het fotograferen waard is. Zou er verschil zijn tussen wat jonge en oudere museumbezoekers graag fotograferen? Geen idee.

Dat musea al jaren zich in allerlei bochten wringen om meer publiek trekken is vooral sinds de economische crisis van 2007- 2009 een gegeven. Overheden verminderden de toch al schamele financiële ondersteuning maar musea behielden de plicht kunst toegankelijk te houden voor een breed publiek.

En toen kregen we meer museale attracties.

Pardon, we bedoelen: meer beleving. Bijvoorbeeld glijbanen die we al kenden van o.a. zwempretbaden. Je zou zeggen dat zo´n glijbanenwerk prima past op het terrein van een design museum…..

… maar wat doet zoiets in een museum voor moderne kunst?

U zag de glijbanen van kunstenaar Carsten Höller, die volgens een van onze trouwe lezers gezegd heeft dat  de kermiservaring volledig wordt onderschat en dat een glijbaan een sculptuur is waarin je kunt reizen.

Foto: Bibliothèque des Champs Libres (cc)

Nepnieuws is niet nieuw; de verspreiding ervan wel doodeenvoudig

ANALYSE - Nepnieuws is niets nieuws. Paus Franciscus haalde laatst de Slang uit Genesis aan, wiens woorden ervoor zorgden dat Adam en Eva uit het Paradijs werden gezet, om aan te geven dat zelfs het idyllische Eden, de mythologische kraamkamer van de mensheid, al last had van figuren die nepnieuws verspreidden [1].

Een korte blik op de geschiedenis levert meer voorbeelden. De Perzische koning Darius liet op zijn graf graveren dat hij geen vriend was van de leugenaar [2]. Om koning te worden moest Darius namelijk eerst een burgeroorlog voeren tegen een nepnieuwsverspreider, die beweerde de rechtmatige opvolger van de net overleden koning te zijn.

Een ander bekend geval is de Spaans-Amerikaanse oorlog, die uitbrak nadat een Amerikaans oorlogsschip in Cuba was ontploft [3]. Dit was hoogstwaarschijnlijk een ongeluk, maar de toenmalige pers, het zogenaamde “yellow journalism” [4], wist de Amerikanen ervan te overtuigen dat het een Spaanse aanval was, die natuurlijk om een stevige militaire reactie vroeg. Ook in de 20e eeuw speelde nepnieuws een belangrijk rol. Hannah Arendt beschouwde het als instrumenteel in de opkomst van de nazi’s [5]. Op een of andere manier lijken er altijd mensen geweest te zijn, die onware informatie verspreidden om er zelf beter van te worden, met vaak desastreuze gevolgen voor de rest van de wereld.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Volgende