Rutte repareert (II)

Op oudejaarsdag voorspelden we hier: 2016 wordt, meer dan 2015, het jaar van “Rutte repareert”. We gaven een overzicht van maatregelen die het kabinet in 2015 moest nemen om onzorgvuldigheden en schade weg te werken, die door haar wetgeving is veroorzaakt. Het lijstje bleek niet helemaal compleet, dus komen we er nu op terug. Na een valse start in 2012, een onderhandeling hier, een akkoordje daar, is dit kabinet toch nog aan regeren toegekomen. Snode plannen werden wetten en het land moest er mee aan de slag. Of het nou lag aan de ambitieuze ijver, de haast om daden te stellen of louter dommigheid, een aantal wetten pakten zo slecht uit dat het kabinet reparatiemaatregelen moest treffen. Het duurt altijd even voor de gevolgen van een wet merkbaar zijn, dus de herstelwerkzaamheden begonnen voor sommige doelgroepen wat aan de late kant. We zetten de complete lijst, vanaf 2013,  op een rij.

Foto: Minister-president Rutte (cc)

Rutte repareert

Als het einde van het jaar in zicht komt, worden de meest uiteenlopende lijstjes opgemaakt. Het lijstje dat wij u vandaag aanbieden, hebben we nog nergens gezien.

Het gaat om een ander einde, namelijk 2016 zelf. Dat wordt het laatste jaar dat Rutte II nog de puntjes op de i kan zetten. Zoals vaker gebeurt bij kabinetten die de finish zien aankomen, worden er wat kadootjes uitgedeeld. Wie herinnert zich niet het “ zoet na het zuur” van Balkenende?

Ook dit kabinet is niet vies van het voormasseren van de kiezers, getuige het recente belastingplan dat een belastingverlaging van vijf miljard euro belooft voor werknemers en werkgevers. Het lijkt de laatste maatregel te zijn van een jaar waar Rutte II al eerder douceurtjes uitdeelde.

Schone schijn! Er is niets meer en niets minder aan de hand dan dat Rutte II wat reparatiewerkzaamheden uitvoert op wat eerder zo hartstochtelijk is afgebroken of faliekant is misgelopen. In 2013 zei Rutte: “Er is niets mis met dit land wat we niet kunnen repareren”.

Die uitspraak indachtig presenteren wij, op de drempel van de tijd, het jaaroverzicht “Rutte repareert”.

8 juni
Eerst de culturele sector slopen, en nu weer investeren. Minister Jet Bussemaker gaat jaarlijks 18,6 miljoen extra steken in de culturele sector.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

CU: strafbaarheid illegaliteit van tafel, anders geen steun kabinetsplannen

Aangezien het kabinet afhankelijk is van de steun van de ChristenUnie in de Eerste Kamer, heeft Rutte-II nu een groot probleem:

De ChristenUnie is met D66 en de SGP de stut onder het kabinet Rutte-Asscher. De coalitie van VVD en PvdA heeft steun van deze drie parijen nodig om het sociaal-economische motorblok van het regeerakkoord aan een meerderheid in de Eerste Kamer te helpen. Dat leidde het afgelopen jaar tot een reeks politieke akkoord over de woningmarkt, de pensioenen, de arbeidsmarkt en de sociale zekerheid. Minister Jeroen Dijsselbloem kondigde in de herfst al aan dat ook voor de begroting 2015 gesprekken met ‘de meest geliefde oppositie’ zullen worden gevoerd. […]

Formeel heeft het kabinet D66, CU en SGP bij het strafbaar stellen van illegaliteit niet nodig voor een meerderheid omdat het daarvoor ook kan terugvallen op Geert Wilders’ PVV. Maar als Slob er zijn steun aan andere plannen aan verbindt, ontstaat wel een groot probleem. Een jaar geleden, het sluiten van het Woonakkoord, kondigde Slob iets vergelijkbaars aan over de kabinetsplannen met de zogenoemde kindregelingen zoals kinderbijslag en kindgebondenbudget. Die vond Slob toen ook onacceptabel. In het Herfstakkoord zijn die plannen zo bijgesteld dat de ChristenUnie akkoord kon gaan.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Coalitiedwang en schijndemocratie

COLUMN - Wat de afgelopen dagen vooral duidelijk is geworden, is dat ons systeem de naam democratie niet waard is.

Linksom of rechtsom, die zorgwet zal ons door de strot gedrukt worden. De hele week is druk uitgeoefend op de ‘dissidente’ eerste kamerleden om hun politieke mening te herzien, met dreiging van het laten vallen van het kabinet. Beide coalitiepartners menen dat het ‘een ramp voor het land’ zou zijn. Laat ik daar nu toch heel anders over denken.

Ik vraag mij ook werkelijk af wat de PvdA met dit kabinet nog denkt te winnen. Inhoudelijk is de PvdA in de huidige coalitie nauwelijks herkenbaar: op justitie en sociale zaken wordt hard conservatief-rechts beleid gevoerd, terwijl het nivelleringsfeestje dat ter compensatie moest dienen voortijdig is afgeblazen. De partij loopt dan ook leeg als een luchtballon op een cactus.

Maar los daarvan, het nivelleringsfeestje is niet het enige afgeblazen feestje. Deze kabinetsperiode beloofde bij aanvang ‘een feest voor de democratie’ te worden. Eindelijk zou het regeerakkoord niet één groot dichtgetikt geheel zijn, maar zou de coalitie per gelegenheid meerderheden zoeken in de eerste kamer.

Helaas, in plaats daarvan werd Rutte II het kabinet van de vele bizarre akkoorden, die niet in de eerste of tweede kamer, maar in achterkamertjes werden gesloten. Geen wisselende meerderheden, maar een vaste coalitie van de regering met drie collaborerende partijen. En wat vooral opvalt aan die akkoorden zijn de minderheidsstandpunten die er ingeslopen zijn.

Foto: Alex (cc)

Juiste diagnose, verkeerde behandeling

OPINIE - Het kabinet Rutte II trekt zich niets aan van de realiteit, of zelfs maar logica.

Enkele dagen geleden stuurde de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Lodewijk Asscher, een brief naar de Tweede Kamer over de ontwikkeling van de werkloosheid in Nederland. In december 2013 steeg deze verder naar 668 duizend werklozen, ofwel 8,5% van de beroepsbevolking.

De oorzaak van deze situatie wordt door Asscher feilloos vastgesteld:

Werkloosheid is het verschil tussen het aantal beschikbare banen (werkgelegenheid) en het aantal mensen dat een baan zoekt (arbeidsaanbod). […] Als gevolg van achterblijvende bedrijfsinvesteringen en consumptieve bestedingen is de vraag naar arbeid gedaald.

De diagnose klopt. Maar hoe zit met de behandeling?

Die is hopeloos. Tegen de jeugdwerkloosheid worden ‘jongerenloketten ingezet om jongeren te helpen bij beroeps- en studiekeuzes’, ‘coachingsactiviteiten’ en ‘startersbeurzen’. Werkloze ouderen kunnen rekenen op ‘mobiliteitsbonussen’ en ‘proefplaatsingen’.

Deze maatregelen veranderen hooguit iets aan het aanbod van arbeid, terwijl – zoals Asscher zelf had geconcludeerd – de vraag naar arbeid het probleem is. Met andere woorden: er is geen behoefte aan trainingsprogramma’s, maar wel aan banen, banen en nog meer banen.

Asscher verwijst in zijn brief nog naar het sociaal akkoord van afgelopen voorjaar. Maar ook daar gaat het over (potentiële) werknemers: jongeren, ouderen, wajongers, ww’ers, zzp’ers, flexwerkers; allemaal komen ze voorbij.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Minister-president Rutte (cc)

Steun regeringspartijen daalt veel sneller dan onder Rutte-I

ANALYSE - De steun voor de regeringspartijen daalt veelt sneller dan in de vorige kabinetsperiode. Sinds de verkiezingen van september 2012 daalde de steun voor VVD en PvdA van 52% naar zo’n 27%. Hoewel verlies in de peilingen voor coalitiepartijen niet ongebruikelijk is, is de daling veel groter dan onder het kabinet Rutte-I, dat na elf maanden slechts zo’n 3% lager stond.

Steun voor regeringspartijen

Steun voor de regeringspartijen (VVD, CDA en gedoogpartner PVV voor Rutte-I, VVD en PvdA voor Rutte-I) sinds de verkiezingen volgens de Peilingwijzer. Licht gekleurde gebied geeft de onzekerheidsmarge aan.

Een belangrijk verschil tussen de huidige en vorige kabinetsperiode is de kabinetssamenstelling. Rutte-I werd uitsluitend door partijen ter rechterzijde gesteund. Eigenlijk steunden alle rechtse partijen dit kabinet als we de achterbankgedoogsteun van de SGP meerekenen. Rechtse kiezers konden hier hun vingers bij aflikken – en zo niet, dan waren er geen serieuze electorale alternatieven.  Bij Rutte-II is het heel anders: de combinatie tussen de grootste linkse en de grootste rechtse partij heeft volop concurrentie: van links (SP, GL), vanuit het midden (D66, CU), en op (centrum)-rechts (CDA, PVV). Wie ontevreden is over Rutte-II heeft genoeg alternatieven.

Bovendien is er nu een hoop om ontevreden over te zijn. Was er in 2010 en begin 2011 nog economische groei, sinds die tijd komen er vooral slechte economische berichten. Er moet weer meer bezuinigd worden en de hervormingsagenda komt maar lastig tot stand, mede door het gemak waarmee men in de formatie over de steun in de Eerste Kamer dacht.

Foto: SP (cc)

Brief aan de Nederlandse demonstrant

BRIEF - De demonstratie kan bij voorbaat al nooit voor verandering zorgen, simpelweg omdat er geen voorstel tot verandering wordt aangedragen.

Beste demonstrant,

Je ziet iedere dag op het journaal hoe slecht het gaat met Nederland. Belastingen omhoog, huurprijzen omhoog, werkloosheid omhoog en zelfs inflatie omhoog. Je verwacht dat het kabinet ingrijpt zodat alles goed komt, maar dit lijkt maar niet te gebeuren. Dat gaat nou al een paar jaar zo en het begint je inmiddels de strot uit te komen. Begrijpelijk.

In hetzelfde journaal zie je beelden uit Brazilië, Turkije en Egypte. Je ziet grote pleinen die afgeladen zijn met mensen. Mensen die het niet meer pikken hoe de regering met ze omgaat en daartegen in opstand komen. Je ziet het en denkt: dát wil ik ook. Je kruipt achter je computer en meldt je aan om op 21 september op Het Plein in Den Haag te gaan demonstreren tegen het afbraakkabinet Rutte II. Actie!

De oproep tot demonstratie is afkomstig van Geert Wilders. Wie anders. Hij laat geen kans onbenut om te benadrukken hoe slecht we het hebben en hoe dat de schuld is van het huidige kabinet. Daarbij gaat hij opvallend gemakkelijk voorbij aan het gegeven dat hij tot vorig jaar nog medeverantwoordelijk was voor het beleid in Nederland. Je kunt je dus afvragen hoeveel recht van spreken Wilders heeft.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: CorporatieNL (cc)

Feit of fabel: Woningcorporaties

ACHTERGROND - Minister Stef Blok ligt overhoop met de woningcorporaties. Waarom?

Sinds de presentatie van het regeerakkoord ligt de minister van Wonen en Rijksdienst Stef Blok (VVD) overhoop met de woningcorporaties. Blok wil woningcorporaties meer mogelijkheden geven om huren te verhogen en verwacht van hun geld terug via een verhuurdersheffing van twee miljard. De woningcorporaties stellen echter dat ze vanwege dalende huizenprijzen niet in staat zullen zijn deze heffing te betalen.

Hoeveel woningcorporaties zijn er eigenlijk in Nederland?
Er zijn 389  bij het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) geregistreerde woningcorporaties in Nederland. De eerste woningcorporatie in Nederland was de Vereeniging ten behoeve der Arbeidersklasse in Amsterdam, opgericht in 1852.

Hoeveel woningen worden er via woningcorporaties verhuurd?

In 2011 verhuurden woningcorporaties in totaal 2.3 miljoen woningen, dat is 70% van het totale huuraanbod en 31% van het totale woonaanbod. De 22 grootste woningcorporaties verhuren samen 700.000 woningen.

Van alle woningen van corporaties viel 97% (2.2 miljoen woningen) onder de huurtoeslaggrens (652.52 euro). In 2007 was dit 98.6%.

Amsterdam is de gemeente met de meeste woningen in bezit van woningcorporaties: 187.128 woningen.

Hoe worden woningcorporaties gefinancierd?

Woningcorporaties ontvangen huur (12 miljard in 2011), verkopen bezit en kunnen via het Waarborgfonds Sociale Woningbouw geld lenen onder markttarief. Dit omdat er een ‘zekerheidsstructuur’ in de leningen zit, die bestaat uit drie ringen:
–          Woningcorporaties staan garant voor elkaar en kunnen steun bij elkaar aanvragen
–          Saneringsfonds: corporaties in problemen kunnen een aanvraag dit bij dit fonds beheerd door het CFV en gefinancierd door corporaties
–          Uiteindelijk staan overheid en gemeenten garant

Foto: Frits de Jong (cc)

Lesje staatsrecht van Raad van State

ACHTERGROND - Het kabinet wilde via een truc aan geld komen voor twee ministers zonder portefeuille die in het vorige kabinet -toen de begrotingen gemaakt werden- nog niet bestonden. Maar werd door de Raad van State op de vingers getikt.

Geen eigen portefeuille en ook geen eigen geld. Het kabinet had erg te doen met de ministers Blok en Ploumen, respectievelijk voor Wonen en Rijksdienst en voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Omdat deze bewindslieden, net als de rest van het kabinet-Rutte II, pas werden benoemd toen de algemene begrotingswetsvoorstellen allang bij de Tweede Kamer waren ingediend, dreigden zij niet over een eigen begroting te kunnen beschikken voor 2013. Het vorige kabinet kende immers geen ministers voor Wonen en Rijksdienst en voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, met als gevolg dat Blok en Ploumen hun centjes uit de ‘gewone’ begrotingen van Binnen- en Buitenlandse Zaken hadden moeten halen.

De regering verzon echter een list: zij maakte nota’s van wijziging en splitste daarmee delen van de begrotingen van Binnen- en Buitenlandse Zaken af tot afzonderlijke begrotingen van Wonen en Rijksdienst en van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Tot aparte begrotingswetsvoorstellen wel te verstaan. Kennelijk was de regering er niet helemaal zeker van of je wel met een nota van wijziging een nieuw wetsvoorstel kunt creëren. Zij vroeg de Raad van State om advies (je moet tenslotte boven een wetsvoorstel “de Afdeling advisering van de Raad van State gehoord” kunnen zetten) en die keurde de constructie terecht af.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende