Natuur Archives - Pagina 2 van 55

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De vergroening van de aarde – over de bomen, het bos en andere zaken

8 januari 2019 , 08:00 , door Klimaatverandering

ACHTERGROND - door Hans Custers

De aarde vergroent. Daar zijn zo ongeveer alle deskundigen het wel over eens. En het is weinig aannemelijk dat de natuur uit zichzelf besloten heeft om maar eens een tandje bij te schakelen. Het ligt er dus dik bovenop dat die vergroening het – deels bedoelde en deels onbedoelde – gevolg is van menselijke activiteiten.

Tot zover het eenvoudige deel van het verhaal. Want wie er wat dieper induikt ziet al snel dat het knap ingewikkeld is om op wat meer detailniveau te begrijpen wat er precies gebeurt. Bijvoorbeeld omdat er zoveel factoren meespelen, die elkaar ook nog eens kunnen beïnvloeden. Maar ook omdat het nog niet zo makkelijk is om die vergroening te meten, of zelfs maar te definiëren. Een artikel dat in november verscheen in Nature Ecology & Evolution illustreert dat: Enhanced peak growth of global vegetation and its key mechanisms van Huang et al..

De complexiteit van het onderwerp en de verschillen tussen onderzoeksmethodes verklaren waarschijnlijk waarom de resultaten van verschillende studies nogal uiteenlopen, of dat op het eerste gezicht lijken te doen.

In 2016 constateerden Zhu et al., weliswaar met een forse onzekerheidsmarge, dat CO2-fertilisatie de belangrijkste oorzaak van de vergroening was. Huang et al. komen tot een ander resultaat. Volgens hen zijn drie factoren, elk in min of meer gelijke mate, samen verantwoordelijk voor ongeveer 60% van de vergroening. Behalve CO2-fertilisatie spelen ook de depositie van stikstof en landbouw een rol van betekenis. Ook veranderingen van temperatuur, hoeveelheid neerslag en de hoeveelheid invallend zonlicht kunnen van invloed zijn.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Waan van de dag

Volume vliegende insecten met driekwart afgenomen in Duitsland

19 oktober 2017 , 08:02 , door Steeph

Uit langjarig onderzoek in natuurgebieden in Duitsland blijkt dat de hoeveelheid vliegende insecten in 25 jaar met zeker 75% is afgenomen.

Foto: bertknot (cc)

Kier blijft dicht

19 november 2018 , 08:00 , door P.J. Cokema

NIEUWS - Begin september zouden de Haringvlietsluizen een miniem stukje opengezet worden en afgelopen donderdag, 15 november, zou minister Van Nieuwenhuizen (I en W) de kier officieel openen.

Bij opkomend tij zitten de Haringvlietsluizen dicht en bij eb gaan ze alleen open om overtollig rivierwater in zee te spuien. In 2013 nam de regering het zgn. Kierbesluit: het minimaal openen van de sluizen heeft tot doel de migratie van anadrome trekvissen te bevorderen en in het westelijk deel van het Haringvliet meer biodiversiteit te creëren.

Belangrijke voorwaarde is dat er ruim voldoende rivierwater wordt aangevoerd, anders stroomt er teveel zoutwater binnen. En officiële opening of niet, de sluisdeuren blijven voorlopig dicht, want door de aanhoudend droogte is er eerder te weinig dan teveel rivierwater.

Het is één van de huidige “watermaatregelen” voortvloeiend (sic) uit de al maanden aanhoudende droogte. Het waterschap Vallei-Veluwe verlengt een sproeiverbod tot 15 januari 2019 en houdt met noodpompen enkele beken op peil.

Ook het waterschap Aa en Maas handhaaft voorlopig een beregeningsverbod en heeft 1000 stuwen dichtgezet in de hoop dat het water in de droge bodem kan zakken. Een uitzonderrijke maatregel volgens de dijkgraaf in het Brabants Dagblad.

Foto: Gandalf's Gallery (cc)

Kunst op Zondag | De wolk

29 april 2018 , 08:00 , door P.J. Cokema

Kunstenaaars willen zich nog wel eens met het ongrijpbare bezighouden. Neem nu de wolk. Symbool voor lucht, licht en vluchtigheid. En natuurlijk van meesterlijke oud Hollandse luchten.

Ontelbare keren geschilderd, gefotografeerd en vorm gegeven, dus wat bezielt een kunstenaar alweer een wolk te produceren? Misschien ligt de verklaring daarvoor in de wolk zelf: eindeloze herhaald, maar niet één keer hetzelfde.

In al haar verscheidenheid is de vorm van de wolk natuurlijk archetypisch. Het maakt dan ook niet uit met welk materiaal een wolk wordt gemaakt, zolang er maar ronde, bobbelige vormen in te zien zijn. In sommige kunstwerken versterkt het materiaal de symboliek van de wolk.

Vluchtigheid, in de zin van komen en gaan. Dat past goed bij een treinstation. In 2013 op het station St. Pancras in Londen en in 2015 op het hoofdstation in Lille hingen wolken die als zwevende tapijten de reizigers meenamen. Ze symboliseerden tevens de vraag hoe mensen omgaan met het zo levensbelangrijke water op aarde.

Lucy en Jorge Orta – Cloud Meteoros, 2013.

John Körmeling kreeg de opdracht om voor zes treinstations een wolk van een ontmoetingspunt te maken.

John Körmeling – meeting point De Wolk (hier in Rotterdam),

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Waan van de dag

Nog een rapport: Associatieverdrag goed voor natuur in de Oekraïne.

31 maart 2016 , 14:13 , door Christian Jongeneel

“Ook natuur- en milieubeleid is onderdeel van het Associatieverdrag. Dit biedt kansen voor verbetering van het natuurbeleid in Oekraïne, zo beschrijft een whitepaper van IUCN NL. Specifiek komt er wet- en regelgeving die bijdraagt aan (1) betere bescherming van vogelsoorten; (2) meer en beter beschermde natuurgebieden; (3) verbetering van de waterkwaliteit; en (4) meer inspraak voor burgers in besluitvorming over hun leefomgeving.”

Foto: 台灣水鳥研究群彰化海岸保育行動聯盟 (cc)

De natuur als kind van de energierekening?

13 mei 2016 , 11:00 , door Jan Paul van Soest

COLUMN - Verschillende mensen vroegen me of ik het nou echt meende, mijn kritische opmerkingen over het zonnepark op Ameland, in mijn Energiepodium-column van maart.

Ja, ik meen het. Ik vind het niet verdedigbaar dat een weiland waar kieviten en grutto’s broedden wordt ingeruild voor zonnecellen. Nota bene met steun van het Waddenfonds, en terwijl nog honderdduizenden daken onbenut zijn, en zonder adequate compensatie van het biodiversiteitsverlies door de verandering van landgebruik.

Discussie

Onlangs ben ik enkele malen aangesproken op windenergie. Dat het zo lastig is geworden wind op land te realiseren, en wat ik ervan vond als windturbines in bosgebieden in plaats van in de bewoonde wereld zouden komen. Dat zou voor de beheerders van de bossen een interessante inkomstenbron kunnen zijn. De natuur moet toch ook zijn eigen ‘verdienmodel’ hebben? Tja, wat heeft onze economie aan de natuur als deze haar eigen broek niet eens kan ophouden? En trouwens: wie in zo’n bos loopt ziet die turbines amper, omdat ze door de bomen aan het zicht worden onttrokken. Win-win voor wind, toch? Of ik daar ’s over wilde gaan nadenken.

Dat ben ik gaan doen. Niet alleen over ‘wind in bos’, maar ook over ‘zon op wei’. En over zonneparken in speciaal daarvoor kaalgekapte stukken bos waar toch niemand komt. En over windturbines in de Waddenzee, plaats genoeg toch?

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-02-2022

Zeno de Stoïcijn

5 januari 2016 , 08:00 , door Klokwerk

Een serie over de belangrijkste filosofische stromingen van het vroege Hellenisme – de tijd na Alexander de Grote en voor de opkomst van de Romeinen – waarin verschillende rijken bestuurd door Griekse elites het hele Midden-Oosten, Griekenland en Zuid-Italië beheersden. We bekijken daarbij hoe de filosofen zich tot elkaar verhielden. In deze aflevering komen we de stichter van school van de Stoïcijnen oftewel de Stoa tegen: Zeno de Stoïcijn.

Kalmte en soberheid

Het woord ‘stoïcijns’ staat in onze taal voor “onbewogen”. Dit woord is afgeleid van de stoïcijnse filosofie. De stoïcijnse filosofen staan er dan ook om bekend dat ze pleitten voor een onbewogen leven, door het vermijden van al te heftige emoties. Maar zij waren zeker niet de enige filosofen die in de Hellenistische tijd en daarvoor pleitten voor een dergelijke levenswijze. Ook Plato vond dat de geest zich van emoties maar niet zoveel moest aantrekken. Emoties horen volgens hem bij het lichaam. Plato’s leerling Aristoteles pleitte voor een evenwichtig leven: extreme emoties keurt hij daarom af. En we zagen dat ook Epicurus, een filosoof van het genot, uiteindelijk pleitte voor kalmte en soberheid, omdat na wijn de kater komt. Het wantrouwen van heftige emoties was dan ook een kenmerk van de gehele Griekse cultuur. Alleen Aristippos, die we twee afleveringen terug bespraken, week hiervan af.

Waan van de dag

Koppen maken is moeilijk

29 oktober 2015 , 09:23 , door okto

Trouw heeft opnieuw moeite met koppen maken. Vandaag kopt de krant naar aanleiding van het net verschenen Living Planet Report over de natuur in Nederland: Nederlandse natuur dramatisch verslechterd.

De kop van de Volkskrant dekt in dezen de lading van het rapport een stuk beter: Nederlandse natuur herstelt, maar niet op boerenland.

Toch wel een opvallend verschil in koppen over een en hetzelfde rapport.

Waan van de dag

Maak geen selfies met dieren in de natuur

19 maart 2015 , 14:03 , door P.J. Cokema

NIEUWS - Boswachters zijn het zat steeds vaker dode, jonge dieren aan te treffen die blijkbaar het slachtoffer zijn geworden van mensen die met het beestje een selfie hebben gemaakt. Soms worden de dieren zelfs verdoofd.
“We willen foto’s maken niet ontmoedigen, maar kom niet te dichtbij”, verzoekt een woordvoerdster van Natuurmonumenten.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.