Vandaag kijken we naar Prinsjesdag, een spel dat al nat was, nog voor het begonnen is. Dat zit zo: Van de vele tradities die gezamenlijk Prinsjesdag vormen (het koffertje, de hoedjes, de troonrede, etc.) werden de Prinsjesdagstukken vroeger dan ooit gelekt. Waardoor de traditionele vermaning van de Kamervoorzitter ook wat eerder naar het kabinet werd gestuurd. Het lekken van de Prinsjesdagstukken kwam tot 1992 "vrijwel jaarlijks voor, maar wordt minder dan nu als problematisch ervaren" (rapport Commissie Prinsjesdagstukken, januari 2010). Voor zover wij kunnen nagaan werd er in ieder geval vanaf 2003 wel jaarlijks gelekt. Wellicht een gevolg van de carrièreswitch die Frist Wester maakte. Hij gaf zijn baan bij fractievoorlichting van het CDA (en persoonlijk voorlichter van Elco Brinkman) op nadat het CDA een smadelijk verlies leed en kabinet Kok I de macht overnam. Frits Wester koos het hazenpad richting RTL Nieuws. Na het rapport van de Commissie Prinsjesdagstukken, werd onder Rutte I besloten de Miljoenennota en andere Prinsjesdagstukken op de vrijdag vóór Prinsjesdag openbaar te maken. Sinds 2014 worden de stukken op de vrijdag voor Prinsjesdag aan de leden van de Eerste en Tweede Kamer verstrekt. Onder embargo, dus de pers mag er dan nog niets van weten. Maar zo'n kleine drie weken voor de Kamerleden de stukken kregen, druppelden er toch wat plannen en bedragen naar buiten. Het 'Prinsjesdag 2021: ander gezicht, dezelfde tradities' waarmee het persbureau van de Tweede Kamer deze dag aankondigde, had beter de kop 'Hoera! Kabinet vestigt lekkage record' kunnen voeren. Als Eerste ene Tweede Kamer pas afgelopen vrijdag de stukken kregen, dan moet het lek wel ergens in of rond het kabinet zitten. En zonder nader onderzoek kunnen we natuurlijk niemand van het lek beschuldigen, maar er is minstens één lid van het kabinet dat verwoede pogingen doet allerlei records te breken. Daar kan dit record nog wel bij. Een andere mogelijkheid is dat het lek net als vroeger ook nu weer ergens in het CDA gezocht moet worden. Wopke Hoekstra lijkt inmiddels hersteld van de "teleurstellende uitslag” bij de Kamerverkiezingen van maart en speelt sindsdien zijn slinkse spel bij de formatie. Wellicht is het lek onderdeel van zijn strategie. Prinsjesdag gaat over een Rijksbegroting van een demissionair kabinet, dat zodoende dus even missionair blijft als voorheen. De poen verdelen, daar gaat het over. Een zakelijk dingetje dus. Moeten we daarvoor een Haagse kerk afhuren en de Koning naast zijn dagelijkse beslommeringen mee lastig te vallen? Is het echt nodig de pers weken van te voren uit de agendastukken te laten citeren zodat ze lustig kan orakelen? Neen, driewerf neen! Schaf Prinsjesdag af en publiceer de plannen gewoon twee weken voor het Kamerdebat. De Koning houdt genoeg openbare optredens over. Het is geen ramp om één van die optredens weg te bezuinigen.
Kabinet, regeringspartijen en bevriende oppositiepartijen D66, ChristenUnie en SGP lekken alleen het positieve nieuws uit de miljoenennota naar de media. Als de stukken volgende week openbaar worden, zal blijken dat er ook allerlei ‘vileine’ afspraken zijn gemaakt die mensen met lagere inkomens treffen.
SP-leider Emile Roemer heeft dat gezegd tegen HKmedia.
Iemand verbaasd? Dit is nu eenmaal hoe lekken werkt.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
OPINIE - Het kabinet loopt zich vast door te polderen, vindt de JOVD. Tijd voor actie: weg met het sociaal akkoord en snijden in eigen vlees.
De miljoenennota was nog maar net volgens de jaarlijkse traditie uitgelekt, of alle partijen schoten weer in hun reflexhouding. ‘Visie’, ‘Kapotbezuinigen’, ‘Nieuwe verkiezingen’, waren enkele van de reacties die al een paar weken in de folder met concepten stond, klaar om verzonden te worden.
En laten we eerlijk zijn: de cijfers zijn ook niet best. Alle indicatoren zijn negatief, behalve die van de werkloosheid: die loopt verder op. We moeten alleen niet vergeten dat we ons nog steeds in een crisis bevinden en dat de doemscenario’s die enkele weken terug werden voorspeld, ons in ieder geval bespaard zijn gebleven. Toch kan en moet het beter, en dat is niet eens zo moeilijk te bewerkstelligen.
Er valt namelijk het nodige aan te merken op de huidige miljoenennota. Vooral het gebrek aan vaart waarmee noodzakelijke hervormingen worden doorgevoerd, is stuitend. Meest in het oog springt daarbij de arbeidsmarkt. Die is ten gevolge van het sociaal akkoord volledig weggezonken in de modder. De polderpartners stonden erop dat cruciale hervormingen in de WW en de versoepeling van het ontslagrecht doorgeschoven werden. Het uitstellen van deze noodzakelijke hervormingen heeft ervoor gezorgd dat de positieve structurele werkgelegenheidseffecten die het regeerakkoord bood, gehalveerd worden.Vakbondslieden vinden zichzelf de ‘hoeders’ van de werkenden, maar als je aan de kant staat, tel je bij hen niet mee.
Een van de vragen die de Macro Economische Verkenningen (MEV) opriep was hoe het toch kan dat Rutte-II in 2014 nog eens zes miljard bespaart, maar de economie daardoor maar een kwart procent minder groeit. Je zou zeggen: 6 miljard is 1 procent van ons bruto binnenlands product (bbp), dus als de overheid dat niet meer uitgeeft, moet het bbp met 1 procent dalen ten opzichte van het basisscenario. Toch niet, want de bezuinigen werken vertraagd door en de overheid haalt met die stamrecht-bv-truc belastingopbrengsten ‘naar voren’. Dus de economie groeit volgend jaar met een half procent, in plaats van te krimpen met een kwart procent. Ik denk dat ik het snap, maar het roept bij mij meteen een bredere vraag op: is het niet vreemd dat de overheid in zekere zin kan kiezen of ‘de economie’ groeit of niet?
Natuurlijk maakt de overheid onderdeel uit van de economie. De bruggen, wegen, docenten en dokters die de overheid betaalt, voorzien gewoon in een behoefte, net als de bananen, vakanties, bakkers en website-designers die we nodig hebben. Het enig verschil is dat laatstgenoemde niet gezamenlijk, maar individueel, via ‘de markt’, worden ingekocht. Daarbij levert de overheid de voor de markt cruciale infrastructuur en rechtsstaat. Je kunt de overheid te groot vinden, maar het is niet de parasiet die libertijnen ervan maken. Ook de kritiek dat een overheidsbaan geen ‘echte’ baan is – kritiek die Obama bijvoorbeeld vaak ten deel valt – is onzin.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
OPINIE - Met de miljoenennota heeft het kabinet gisteren de eerste wapenfeiten kunnen presenteren van de huidige regeerperiode. De Jonge Democraten missen daarin de olifant in de kamer: visie.
De gisteren gepresenteerde miljoenennota is wat de Jonge Democraten betreft nadrukkelijk te bezien in het licht van meer dan vijf jaar crisismanagement onder de vlag van niet alleen de huidige regeringspartijen, maar alle partijen die de afgelopen jaren hebben bijgedragen aan het kabinetsbeleid. Van Balkenende-IV tot aan de partners in het lente-akkoord is een échte visie voor de richting van ons land ver te zoeken. Elke visie om het gevoerde beleid te onderbouwen wordt gesmoord in de polder en in de kortzichtige uitruilrondes die hebben geleid tot de meest recente kabinetsformatie. Echte bezuinigingen blijven afwezig, de overheid blijft onverminderd groot en lastenverzwaringen blijven de norm. Het zijn met name de lastenverzwaringen die in herhaalde rondes inhakken op het vertrouwen van consumenten. We zijn beland in een vicieuze cirkel van tegenvallende belastinginkomsten en lastenverzwaringen die een visionair leider eventueel zou kunnen doorbreken. Premier Rutte is echter niet die leider, geen schim van de progressieve liberaal die ook de Jonge Democraten ooit in hem herkenden. En hij is er nog trots op ook. Volgens hem is visie als ‘de olifant die uitzicht belemmert.’
Ouders en kinderen hebben nog nooit zo dicht bij elkaar gestaan. Maar de keerzijde daarvan is dat het verantwoordelijkheidsbesef bij de jeugd is verdwenen. De oplossing in de Miljoenennota, meer vertrouwen in de eigen kracht van mensen, zal deze keerzijde versterken, zegt Frits Spangenberg, onderzoeker bij Motivaction.
In de Miljoenennota zegt het kabinet dat het de zorg voor de jeugd beter wil laten aansluiten op de eigen kracht van jongeren en hun ouders. De vraag is echter of ouders hun primaire verantwoordelijkheid wel kunnen dragen, of ze de opvoeding van hun kinderen nog wel aankunnen. Een paradoxaal effect van de kleinere afstand tussen ouders en kinderen is namelijk een grotere kloof tussen jong en oud.
Kinderen hoeven hun ouders niet meer met u aan te spreken, of te wachten met spreken totdat hen iets gevraagd wordt. Er is sprake van een verstandhouding waar alles kan en mag. Ze zijn opgevoed in vrijheid en voorspoed, leven intens en zijn gefascineerd door uiterlijk, spanning, status en netwerken. De jongeren van nu staan te boek als individualistisch, zelfstandig en assertief.
Daarmee verschillen zij van hun ouders die vaker als bescheiden, sober en terughoudend gekarakteriseerd worden. Zo kan het gebeuren dat de verschillen tussen generaties groter worden terwijl de afstand tussen ouders en kinderen juist kleiner wordt.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Wat betekent de Miljoenennota voor de verschillen tussen lager en hoger opgeleiden? Op vrijwel alle onderwerpen die voor hoger opgeleiden belangrijk zijn wordt zwaar tot zeer zwaar bezuinigd. Zo zorgt de opkomst van populistische partijen voor een correctie van de diplomademocratie. ‘Dit is bij uitstek een law-and-order kabinet’. Een analyse van politiek filosoof Mark Bovens en politicoloog Anchrit Wille.
Opleidingsverschillen zijn een bron van sociale verschillen. Loop een willekeurige straat in en je ziet ze. Hebben de huizen geveltuintjes, ja/nee-stickers op de brievenbus en staan er bakfietsen voor de deur, dan weet je dat er hoger opgeleiden wonen. Zijn de tuinen volledig betegeld, hangt er een bordje met ‘hier-waak-ik’ en hangen er rolluiken voor de ramen, dan wonen er vooral lager opgeleiden.
Opleidingverschillen leiden ook tot verschillen in politieke opvattingen. Dat speelt vooral bij sociaal-culturele issues, zoals immigratie, integratie, criminaliteit en Europese eenwording. Lager opgeleiden zijn nationalistischer en meer op law and order gericht dan hoger opgeleiden, ze willen paal en perk stellen aan immigratie, zijn vaker vóór monoculturalisme en voor strenger straffen, maken zich vooral zorgen over de leefbaarheid in hun buurt en zijn sceptisch over Europese eenwording. Hoger opgeleiden zijn vaker kosmopolitisch georiënteerd, voorstander van open grenzen en van ruime ontwikkelingshulp, en ze maken zich eerder zorgen over de natuur en de wereldwijde klimaatverandering.
De gehele oppositie biedt met tegenbegrotingen alternatieven voor de Miljoenennota van Rutte I. Al enige dagen staan de tegenbegrotingen on-line. GroenLinks sluit vandaag de rijen. Hoewel, van gesloten rijen is geen sprake. Eén krachtige tegenbegroting zit er niet in, dus moet de oppositie elkaar op onderdelen zien te vinden in de komende begrotingsdebatten.
De tegenbegrotingen van D66 (Worddocument), de PvdA, de SP, GroenLinks en de CU (allen in pdf) hebben één ding gemeenschappelijk: de boodschap van het kabinet. Het begrotingstekort en de staatsschuld moet binnen de perken blijven. De SP komt als enige op een wat hogere staatsschuld uit dan kabinet en de andere partijen.
Om de staatsschuld een beetje onder controle te houden, moet ook de oppositie dus net zozeer schuiven met postjes als het kabinet dat doet. Het mag er wat vriendelijker uitzien, ook in de tegenbegrotingen worden alle voordeeltjes gecompenseerd door nadeeltjes, waar niet iedereen even blij mee zal zijn. Dat is ook niet te doen, als je er vanuit gaat dat we allemaal verantwoordelijk zijn voor de staatsschuld.
D66 is het helder over de schuldvraag: “Zowel banken (te veel risico genomen), als overheden (te grote overheidsschulden), als individuele burgers en bedrijven (te veel schulden in hypotheken en leningen) hebben een aandeel in de oorzaken van deze crisis”. Met die stelling schurkt D66 dicht tegen de visie van het kabinet aan. Allemaal schuld, dus moeten we er allemaal wat van voelen, volgens Rutte I. En daar is het kabinet eigenlijk nog veel te laks mee, vindt Pechtold, die het crisisverhaal verder overslaat en de vergrijzing als belangrijkste risicofactor opvoert.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Het kabinet richt de Miljoenennota vooral op het terugdringen van de staatsschuld, maar mist ambitie op het realiseren van een robuuste economie, stellen de Tilburgse economen Marten van den Bossche en Marcel Canoy. Vijf essentiële zaken die in de Miljoenennota voorop zouden moeten staan.
Nederland exporteert
Zo’n 75% van de Nederlandse export blijft binnen de Europese grenzen, vooral onze buren zijn onze belangrijkste handelspartners. Ook de uitvoer naar Spanje, Italië, Griekenland en Portugal is ruimschoots groter dan die naar Brazilië, India en China. De gezondheid van de Nederlandse economie valt of staat bij de exportprestaties binnen de EU. Hoe verhoudt dit zich tot het Nederlandse EU-beleid? Niet best. Nederland bruuskeert, polemiseert en zondert zich af. Daarmee handelt Nederland politiek niet in het eigenbelang van een structureel sterk exporterende economie. Implosie van de euro betekent een handelsdebacle en goedkoop electoraal gewin is duurkoop voor de economie. De Miljoenennota kan daar verandering in brengen door te kiezen voor het borgen van de exportprestatie van onze economie. Een zakelijke politiek garandeert een gezonde en langdurige relatie met onze belangrijkste handelspartners. Oorlogstaal over Griekse belastingontduikers wordt vervangen door pragmatisme en handelsgeest.
En de miljoenennota?
Opmerkelijk is dat een heel hoofdstuk aan Europa is gewijd met een toonzetting die een groot verschil maakt met de oneliners over Grieken en andere ‘knoflooklanden’. Het kabinet toont hiermee mogelijk de wens een andere koers te varen.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.