Miljoenennota zonder visie

OPINIE - Met de miljoenennota heeft het kabinet gisteren de eerste wapenfeiten kunnen presenteren van de huidige regeerperiode. De Jonge Democraten missen daarin de olifant in de kamer: visie.

De gisteren gepresenteerde miljoenennota is wat de Jonge Democraten betreft nadrukkelijk te bezien in het licht van meer dan vijf jaar crisismanagement onder de vlag van niet alleen de huidige regeringspartijen, maar alle partijen die de afgelopen jaren hebben bijgedragen aan het kabinetsbeleid. Van Balkenende-IV tot aan de partners in het lente-akkoord is een échte visie voor de richting van ons land ver te zoeken. Elke visie om het gevoerde beleid te onderbouwen wordt gesmoord in de polder en in de kortzichtige uitruilrondes die hebben geleid tot de meest recente kabinetsformatie. Echte bezuinigingen blijven afwezig, de overheid blijft onverminderd groot en lastenverzwaringen blijven de norm. Het zijn met name de lastenverzwaringen die in herhaalde rondes inhakken op het vertrouwen van consumenten. We zijn beland in een vicieuze cirkel van tegenvallende belastinginkomsten en lastenverzwaringen die een visionair leider eventueel zou kunnen doorbreken. Premier Rutte is echter niet die leider, geen schim van de progressieve liberaal die ook de Jonge Democraten ooit in hem herkenden. En hij is er nog trots op ook. Volgens hem is visie als ‘de olifant die uitzicht belemmert.’

De liberaal in Rutte verzet zich tegen visie, zo verkondigt hij, als deze als “blauwdruk voor de toekomst” wordt gebruikt. Het feit dat Rutte liberalisme op één lijn zet met het conservatieve symbool van de olifant is voor ons tekenend, maar belangrijker dan hoe Ruttes beeldspraak eruit ziet is de manier waarop Rutte het woord visie uitlegt. Hij poneert visie als een dogma dat hem beperkt in zijn bewegingsvrijheid als premier. Bewegingsvrijheid, die hij nodig heeft om te reageren op de realiteit zoals die op zijn pad komt. Wij zien visie echter als het inzicht dat omstandigheden tegenwoordig sneller dan ooit veranderen, en dat het nodig is om te anticiperen in plaats van te reageren.

We bevinden ons in een instabiele en kwetsbare situatie. Over de hele breedte is het vertrouwen laag, huishoudens met een hoge hypotheekschuld reageren op iedere negatieve prikkel en veel huishoudens sparen de economie kapot. Het is echter niet alleen het vertrouwen waar de Jonge Democraten zich zorgen over maken. Voor ons is de hervormingsagenda het belangrijkst. We zien dat er generaties opgroeien die hun leven fundamenteel anders inrichten dan hun ouders. Toch blijft de maatschappij ingericht voor het klassieke doorsnee gezin. We weten wat er verandert; er worden minder huizen gekocht, jongeren blijven langer huren, kopen geen auto en hechten waarde aan delen en het zoeken naar alternatieven voor fossiele brandstoffen. Dat onze premier, die leider van ons land zou moeten zijn, aangeeft niet te weten waar hij heen wil met Nederland, is met deze overduidelijke veranderingen een zorgwekkende ontwikkeling. Visie is volgens ons begrijpen dat niets in beton gegoten is en dat alles verandert. Je moet als kabinet laten zien aan de samenleving dat je samen met diezelfde samenleving het land wilt voorbereiden op een onzekere toekomst. Deze miljoenennota bewijst het tegenovergestelde en de Jonge Demcraten blijven ongerust, zolang onduidelijk blijft hoe de losse uitgeruilde speerpunten van PvdA en VVD op elkaar inhaken en een coherent plan vormen dat leidt tot de noodzakelijke hervormingen in de sociale zekerheid en op de arbeidsmarkt.

De komende weken dagen zetten enkele politieke jongerenorganisaties uiteen wat ze missen in de Troonrede en Miljoenennota. Jonge Democraten (jongerenorganisatie van D66) beten het spits af.

Reacties (14)

#1 Daan van der Keur

Je bent wild en je jongt wat… (waarschijnlijk begrijpen alleen de oudere jongeren dit grapje) Visie=Verbeter de wereld begin bij jezelf. Hoeveel mensen kunnen dat zeggen??? Ik zou graag eens van de Jonge Democraten horen wat zij zelf doen om deze wereld te verbeteren, want je kunt wel kritiek hebben maar als je niet bij jezelf begint (zoals ik wel doe!, ik eet minder vlees, ik rijd elektrisch, ik loop en fiets meer etc.) dan ben je net als pRutte totaal ongeloofwaardig. Graag dus een nieuwe poging aub.

  • Volgende discussie
#2 Bismarck

Visie is altijd het sluitstuk. Als je wel eens in een beleidssituatie hebt vertoefd, dan weet je dat er eerst een bezuinigingsplan komt (hoeveel moeten we bezuinigingen), dat daarna aangepast wordt aan de politieke realiteit (hoe verdelen we de bezuinigingen op een wijze die we er in de organisatie door krijgen) en vervolgens worden de beleidsmedewerkers aan het werk gezet om bij het eindresultaat een visie te verzinnen (hoe verkopen we deze bezuinigingen aan medewerkers en buitenwacht).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Jack Random

“We zien dat er generaties opgroeien die hun leven fundamenteel anders inrichten dan hun ouders.”

En precies dit staat mij nu zo tegen bij D66, en ook GL. In de ideale maatschappij van deze clubs is geen plaats voor mensen die hun leven wel zo inrichten als hun ouders dat deden. De alleenverdiener met gezin die zijn hele leven met een vast contract bij 1 werkgever zit, zeg maar. Omdat zowel hij als zijn vrouw dat prettig vinden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 jta54

Het is niet zo belangrijk om een visie te hebben. Het is veel belangrijker welke visie je hebt. Ik kan eenvoudig 10 visies uit mijn mouw schudden, maar ik denk niet dat Nederland daar op zit te wachten.
Neem de ideeën van D66. Meer geld naar onderwijs en een versoepeld ontslagrecht. Denkt u echt dat de belastingbetaler daar op zit te wachten. Alsof het geld voor onderwijs zo doelmatig besteed wordt. En wat zal die 50-plusser van uw visie vinden, als hij ontslagen wordt en in armoede vervalt.
Een visie hebben is niet belangrijk, dat kan iedereen. De ander overtuigen van je visie is het probleem. En uw betoog is wat dat betreft nog onvoldoende.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Lord Flash

“Echte bezuinigingen blijven afwezig, de overheid blijft onverminderd groot en lastenverzwaringen blijven de norm.”

Weer die valse tegenstelling tussen bezuinigen en lastenverzwaring. Kom op, stel dat de overheid bijvoorbeeld bezuinigt op de huursubsidie. Wat is dat voor de “mensen in het land?” Gewoon een lastenverzwaringen.

Ander voorbeeld. We bezuinigen op onderwijs. Minder geld voor het onderhoud op schoolgebouwen. Wat denk je dat met het inkomen van de aannemer gebeurt? Met minder inkomen gaan zijn lasten zelfs omlaag. Toch vermoed ik weinig vreugde bij hem.

Er is in feite geen verschil in het economisch effect van bezuinigen en lasten verzwaren. Of eigenlijk een klein beetje: lasten verzwaren schijnt iets minder pijn te doen…
http://mainlymacro.blogspot.ae/2012/02/balanced-budget-expansion-debate-begins.html

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Grolschje

@3 Die ruimte is er wel degelijk. Moet je wel aanvaarden ook op het welvaartsniveau van je ouders te leven. En daar hebben veel mensen nogal moeite mee.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Herman

Als D66-ers al visie missen, dan moet er wel heel weinig visie aanwezig zijn in dit kabinet. D66 is nota bene de partij die graag met termen gooit als pragmatisme omdat zij juist heel bewust ervoor kiest niet al te duidelijk uit te dragen een visie te hebben.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Lucas

@5: De term “schijnt” is kritiek, want schijn bedriegt. Lastenverzwaringen zorgen voor minder bestedingsruimte voor burgers en verzwakken daarmee de economie.

Huursubsidie zoals het nu werkt is grotendeels overbodig, net als veel toeslagen. Het is het rondpompen van geld, omdat we zulke hoge lasten hebben en die moeten gecompenseerd worden. Zijlstra zegt zelden slimme dingen, maar toen hij een aantal maanden terug in de krant zei dat het beter was om dat systeem af te schaffen had hij helemaal gelijk.

Als de overheid de miljarden die nodig zijn om die toeslagen uit te keren niet meer hoeft op te halen, scheelt dat een shitload aan administratie, geld en creëert dat ruimte om belastingen te verlagen (of de staatsschuld te verlagen). Gevolg is dat mensen niet alleen de subsidie die ze nu eerst aan de overheid geven en later terugkrijgen niet meer hoeven eerst af hoeven te staan. Ze houden netto een beetje extra over.

De overgrote meerderheid van de Nederlanders wordt financieel gesteund door de overheid, omdat de overheid te veel geld incasseert van de burgers en dat kost ook weer geld. Een grote overheid is niet alleen inefficiënt, het is de manier om juist de mensen in de samenleving die wel werken maar in de ondergrens zitten het nog moeilijker te maken.

Dus nee, bezuinigen op zaken als huursubsidie is geen lastenverzwaren, het is een lastenverlichting voor de overgrote meerderheid.

Nog gekker is het idee dat als de overheid geld niet uitgeeft het niet wordt uitgegeven. Misschien dat er inderdaad minder geld naar scholen gaat en dat een aannemer hier en daar failliet gaat. Aan de andere kant stoppen burgers het geld dat ze in de zakken mogen houden wel in de economie, dus andere sectoren kunnen floreren. Die aannemer kan dus ergens anders werk gaan zoeken. Ben ik hiermee een D66’er die voorstelt om te bezuinigen op onderwijs? Misschien wel ja. In ieder geval ben ik er niet voor om zomaar met geld te smijten naar onderwijs, want de effecten daarvan zijn tot nu toe nooit echt indrukwekkend geweest.

De overheid is de minst efficiënte manier voorstelbaar om de economie op gang te krijgen en te houden. Het is kunstmatig, werkt op de korte termijn en creëert meer problemen dan het oplost.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Lord Flash

@8

Je verhaal zou grotendeels hout snijden als we niet in een recessie zaten. Dat is het moment waarop je de staatsschuld en omvang van de overheid zou moeten verminderen. Dan kunnen overheidsuitgaven inderdaad private uitgaven verdringen.

Helaas in dat nu niet het geval.

Op het moment dat iedereen, bedrijven en consumenten, op de rem gaan staan, is er maar een speler die dat kan oplossen en dat is de overheid. Die moet dan juist gas gaan geven en een tekort laten oplopen om de economie aan de praat te houden. Dat kan door lastenverlaging of door meer uit te geven. Hierbij blijkt meer uitgeven een sterke stimulans te geven dan het verlagen van lasten. Kort door de bocht, het is effectiever om geld te geven om iemand aan het werk te houden, dan iemand’s lasten te verlagen in de hoop dat ie dat geld dan uitgeeft om iemand aan het werk te houden.

Helaas blijkt het tekort laten oplopen, ondanks dat we tegen historisch lage tarieven kunnen lenen, onbespreekbaar. In een recessie blijkt, als je dan toch aan tekortvermindering wil doen, lastenverhoging minder schadelijk dan uitgavenvermindering.

Verstandig beleid is context afhankelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 kevin85

@1

“Ik zou graag eens van de Jonge Democraten horen wat zij zelf doen om deze wereld te verbeteren”

Ik ben zelf actief lid bij de Jong Democraten (JD)
en ik kan je wel een inkijk geven bij de JD.

Ik kan je al mee geven er is geen standaard JD`er,
we hebben meer dan 5000 leden over heel het land. Dus de JD is qua achtergrond heel divers, en onze interne discussies worden heel breed gevoerd, het enigste wat de meeste JDers wel zijn is dat ze meestal hoger geschoold zijn en hier door redelijk vast zitten in denken in modellen. Als individuelen is iedereen anders,
er zitten altijd wel vegetariër bij en echte vleeseters, mensen die altijd met de bus gaan of die het liefste op eigen vervoer komen.

Maar als groep discussiëren we over tal van onderwerpen
in kroeg, in commissie`s en in werkgroepen. Als wij denken we als een commissie/werkgroep/vrienden een goed idee hebben voor een onderwerp en daar willen we meer over weten en gaan in gesprek met mensen uit dat veld en stellen onze ideeën hier op aan als het nodig mag zijn. Daar uit komt meestal een plan uitgerold. Uiteindelijk leg de commissie/werkgroep het uitgewerkte plan voor onze congres. Daar word het plan aangenomen of verworpen.
Als het aangenomen word en we vinden het een zo goed plan dat we met de rest van Nederland willen delen dan gaan we naar het D66 congres en leggen we het plan daar voor. Als het plan daar word aangenomen dan word het door D66 uitgedragen en de D66 fractie een initiatief wetsvoorstel indienen in de tweede kamer.

Zo hebben wij de gok monopolie van Holland casino op geheven en mogen nu Homo`s bloeddonoren bij de bloedbank. Wij hebben ook de nationale discussies aangewakkerd over de HRA en de AOW leeftijd.

En zo denken wij als een collectief de wereld te doen verbeteren

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 kevin85

@2

De grap is dat er amper bezuinigd word
de overheids uitgaven staat zins 2007 redelijk op het zelfde niveau
het enigste wat ze doen is het intern verschuiven van geld en door laste verzwaring de te korten op te vangen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Lucas

@9: Het is niet waar de staatsschuld laten oplopen onbespreekbaar is, dat ding loopt elk jaar met procenten op. De laatste jaren is de staatsschuld geëxplodeerd en hij stijgt nog altijd met meer dan 3%. Dat moet allemaal weer terugbetaald worden en dat is weer aan de burger. Dus moeten de lasten ook weer omhoog en als je herstel fragiel is, dan helpt dat niks.

Hoe lang denk je dat we kunnen blijven lenen tegen historisch lage rentes als we onze schulden nog verder laten oplopen? Dat we een AAA-rating hebben mag een wonder heten, want de economie is een van de kwetsbaarste in Europa aan het worden en als je het land over de afgrond wil duwen is een torenhoge staatsschuld dé manier om dat te doen. Dan hebben we dus niet alleen meer schulden en geen echte oplossing voor de crisis, we hebben nog langer last ervan.

Veel problemen mag je ook de overheid voor bedanken. De ongebreidelde steun aan de financiële sector is een van de fundamenten van de crisis en de centrale bank met zijn krankzinnig lage rentes zorgt er alleen voor dat banken makkelijker geld kunnen verdienen aan burgers. Burgers hebben geen baat bij een grote overheid, grote bedrijven wel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 houtman

@12:
De laatste jaren is de staatsschuld geëxplodeerd en hij stijgt nog altijd met meer dan 3%.

Sinds de euro is ingevoerd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 kevin85

@13

“Sinds de euro is ingevoerd.”

nou nee dat is zins de crisis
vanaf 1995 tot 2007 was deze redelijk stabiel
in 2005 hadden we zelfs een stuk staatsschuld ingelost

http://www.destaatsschuldmeter.nl/

  • Vorige discussie