De erfenis van Rutte 2: het Urgenda vonnis

In alle ophef over de verwachte impact van het klimaatakkoord zouden we bijna vergeten dat het PBL komende vrijdag met nieuwe prognoses voor de CO2 emissie in 2020 komt. 2020 is een belangrijk jaar, omdat de staat onder Rutte 2 in 2015 in de klimaatzaak, die Urgenda had aangespannen, door de rechtbank op de vingers werd getikt over haar klimaatbeleid. De rechtbank sprak uit dat de CO2 emissie in 2020 ten minste 25% lager moet liggen dan in 1990. Dit vonnis werd in 2018 in hoger beroep bevestigd. De staat is inmiddels in cassatie tegen de uitspraak. Dat neemt niet weg dat het vonnis uitgevoerd moet worden.

Door: Foto: Ontwikkeling van de CO2 emissies in Nederland en doelen uit klimaatzaak en IPCC rapport 1,5 graden. copyright ok. Gecheckt 02-03-2022
Foto: copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Uitspraak in hoger beroep Klimaatzaak

NIEUWS - De rechtbank in Den Haag heeft vandaag besloten dat de Staat meer moet doen om de uitstoot van broeikasgassen in Nederland te verminderen. De Staat moet ervoor zorgen dat de uitstoot in Nederland in 2020 ten minste 25% lager is dan in 1990. De stichting Urgenda had de rechtbank om een uitspraak verzocht.

Op basis van het huidige beleid van de Staat zal Nederland in 2020 een vermindering van ten hoogste 17% bereiken. Dat is volgens de rechtbank onder de norm van 25 tot 40% die in de klimaatwetenschap en het internationale klimaatbeleid noodzakelijk wordt geacht voor de geïndustrialiseerde landen.

Volgens de rechtbank moet de Staat meer doen om het dreigende gevaar veroorzaakt door de klimaatverandering te keren. Daarbij wijst de rechtbank ook op de zorgplicht van de Staat voor de bescherming en verbetering van het leefmilieu. De kosten van de door de rechtbank bevolen maatregelen zijn niet onaanvaardbaar hoog. De Staat kan zich niet verschuilen achter het argument dat de oplossing van het wereldwijde klimaatprobleem niet alleen afhangt van Nederlandse inspanningen. Elke vermindering van uitstoot draagt namelijk bij aan het voorkomen van een gevaarlijke klimaatverandering. Nederland zou als geïndustrialiseerd land hierin voorop moeten lopen. Volgens de NOS verwierp het hof zo goed als alle argumenten die de landsadvocaat had aangevoerd.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Chevron waarschuwt voor klimaatzaak

Oliebedrijf Chevron geeft toe dat haar rol in het veroorzaken van klimaatverandering ervoor kan zorgen dat het bedrijf onderwerp van overheidsonderzoek kan worden en mogelijk ook van aansprakelijkheid rechtszaken. In een rapportage die Chevron heeft ingediend bij de Amerikaanse beurswaakhond (SEC) geeft Chevron ook aan dat klimaatbeleid forse invloed kan hebben op het bedrijf en de financiele gezondheid van het bedrijf:

In the years ahead, companies in the energy industry, like Chevron, may be challenged by an increase in international and domestic regulation relating to greenhouse gas emissions.

Such regulation could have the impact of curtailing profitability in the oil and gas sector or rendering the extraction of the company’s oil and gas resources economically infeasible.

If a new onset of regulation contributes to a decline in the demand for the company’s products, this could have a material adverse effect on the company and its financial condition.

Foto: copyright ok. Gecheckt 27-09-2022

Onderzoek naar wat ExxonMobil wist van klimaatverandering breidt zich uit

In Nederland is het wachten op het hoger beroep in de klimaatzaak en op de wijze waarop het kabinet de uitspraak van de rechtbank in de tussentijd uit denkt te gaan voeren. In de VS stapelen de klimaatzaken zich ondertussen op. Naast verschillende rechtszaken tegen de overheid onderzoeken 17 aanklagers in de VS de mogelijkheden om samen te gaan werken in het onderzoek naar klimaatgerelateerde initiatieven, zoals

ongoing and potential investigations into whether fossil fuel companies misled investors and the public on the impact of climate change on their businesses.

De coalitie bestaat uit openbaar aanklagers uit Californië, Connecticut, District of Columbia, Illinois, Iowa, Maine, Maryland, Massachusetts, Minnesota, New Mexico, New York, Oregon, Rhode Island, de Maagdeneilanden, Virginia, Vermont en Washington.


Schneiderman, de New Yorkse openbaar aanklager die in november vorig jaar als eerste een onderzoek naar Exxon startte, sprak stevige woorden over het verantwoordelijk houden van bedrijven die frauduleuze activiteiten hebben ontplooid met betrekking tot klimaatverandering:

Everyone from President Obama on down is under a relentless assault from well-funded, highly aggressive and morally vacant forces that are trying to block every step by the federal government to take meaningful action. So today we are sending a message that at least some of us, actually a lot of us, in state government are prepared to step into this battle with an unprecedented level of commitment and coordination.

If there are companies —whether utilities or fossil fuel companies— committing fraud in an effort to maximize their short-term profit at the expense of the people we represent, we want to find out about it and want to expose it and we want to pursue them to the fullest extent of the law, prosecute them to the fullest extent of the law.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Oproep klimaatzaak tegen Amerikaanse energiebedrijven & lobbyisten

In Amerika liggen fossiele energiebedrijven en hun lobbyisten in toenemende mate onder vuur. Al langere tijd wordt hun aanpak vergeleken met de wijze waarop de tabaksindustrie kennis over het gevaar van roken bijna 50 jaar lang heeft bestreden. Nu liggen er ook oproepen om de deze lobby aan te pakken op de wijze waarop de tabaksindustrie is aangepakt.

De Amerikaanse  Senator Sheldon Whitehouse heeft opgeroepen tot het aanpakken van de energiebedrijven en aanverwante lobby-organisaties via de RICO (Racketeer Influenced and Corrupt Organizations Act) wet. Een aanpak die eerder succesvol is gebruikt om een einde te maken aan de twijfel die de tabaksindustrie en aanverwante lobby-organisaties zaaiden over de schadelijkheid van (passief) roken.

Amerikaanse wetenschappers hebben zich inmiddels bij de oproep van senator Whitehouse aangesloten via een gezamenlijke brief aan president Obama, procureur generaal Lynch en directeur Holdren van het Office of Science and Technology Policy

De oproepen volgen op onthulling dat Exxon wetenschappers in interne documenten uit septermber 1982 de expert consensus over door mensen veroorzaakte klimaatverandering als volgt samenvatten:

The consensus is that a doubling of atmospheric CO2 from its pre-industrial revolution value would result in an average global temperature rise of (3.0 ± 1.5)°C … There is unanimous agreement in the scientific community that a temperature increase of this magnitude would bring about significant changes in the earth’s climate, including rainfall distribution and alterations in the biosphere … the results of our research are in accord with the scientific consensus on the effect of increased atmospheric CO2 on climate.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Amerikaanse klimaatzaak stap verder

NIEUWS - De Amerikaanse staat is donderdag in het ongelijk gesteld door de rechter. Dat betekent dat de klimaatrechtszaak die is aangespannen door een groep kinderen, vertegenwoordigt door Our Children’s Trust, door kan gaan. De rechtszaak is aangespannen tegen president Obama, maar bij aantreden van Trump zal hij automatisch de gedaagde worden. De kinderen zijn van mening dat de regering hun grondwettelijke rechten op vrijheid en bezit bedreigt door te weinig te ondernemen om klimaatverandering tegen te gaan.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Klimaatzaakcritici zitten fout: uitspraak begeeft zich niet op een hellend vlak

COLUMN - Moet de Nederlandse staat in hoger beroep gaan in de klimaatzaak? Afgelopen week betoogde zowel de NRC in haar hoofdredactioneel commentaar (28 augustus), als hoogleraar staatsrecht Wim Voermans in een opiniestuk in de Volkskrant (28 augustus 2015) dat de Nederlandse staat dit absoluut zou moeten doen. Eén van de argumenten die zij noemen is dat het oordeel van rechter zou leiden tot een hellend vlak waarbij de rechter in toenemende mate op de stoel van de politiek gaat zitten.

Maar hoe reëel is deze angst?

De NRC schrijft in haar hoofdredactioneel commentaar het volgende:

Bedenk dat een keuze voor het door de rechter voorgeschreven beleid ook op andere terreinen gevolgen heeft. Het heeft invloed: op de energietarieven en zelfs de algemene economische ontwikkeling. Moet de rechter het kabinet dan ook houden aan de afspraak in NAVO-verband om 2 procent van het bbp aan defensie uit te geven? Dat doet Nederland al meer dan twintig jaar niet.

Voermans formuleert een soortgelijk argument:

Dat een zorgplicht die een overheid heeft ineens omslaat in een aanspraak voor een burger is erg onwenselijk (en juridisch niet houdbaar). Neem de afspraken die Nederland heeft gemaakt in verband met het Europees Stabiliteits- en Groeipact 1997. Die houden in dat ons begrotingstekort niet groter dan 3 procent mag zijn en de staatsschuld niet groter dan 60 procent van het bbp. In 2013 en 2014 was het begrotingstekort groter dan 3 procent en al meer dan vijf jaar lang is de Nederlandse staatsschuld groter dan 60 procent van het bbp. Moeten burgers of een vereniging de mogelijkheid krijgen minister Dijsselbloem van Financiën op straffe van een dwangsom te dwingen die doelstelling te behalen, omdat de belanghebbenden dat belangrijker vinden dan alle andere onderdelen van beleidsvoering? Natuurlijk niet.

Klimaatzaak tegen Noorwegen

Noorwegen wordt gezien als een groen rolmodel door de ambitie om klimaatneutraal te zijn in 2030, de grote hoeveelheid waterkracht in de energievoorziening en de ambitieuze plannen voor elektrische auto’s. Toch is een alliantie van actievoerders een rechtszaak gestart over de beslissing van de Noorse overheid om oliewinning in de Barantszee toe te staan. Volgens de actievoerders is dit in strijd met het Noorse recht en bedreigt de beslissing het Klimaatakkoord van Parijs. De alliantie van actievoerders bestaat onder andere uit Greenpeace, jongerengroepen en James Hansen, de voormalig directeur van Nasa’s Goddard instituut voor ruimteonderzoek.

Klimaatzaak Pakistan

Na de uitspraak in de klimaatzaak van Urgenda tegen de staat is er een nieuwe rechterlijke uitspraak. Dit keer van een rechter in Pakistan. Daar moet de overheid niet alleen beter klimaatbeleid gaan voeren, maar ook een commissie benoemen met personen die de uitvoer daarvan gaan controleren. Zeg maar een deltacommissaris voor klimaatbeleid.

A feisty Pakistani judge recently directed the government to enforce its climate change policy and establish a climate change commission to oversee the process. He also ordered government representatives to appear before the court to explain what was being done to meet the country’s climate challenges.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige Volgende