Recensie Zomergasten | Wanda de Kanter

‘Het belangrijkste is dat wat onzichtbaar is’, zei de piloot uit Le Petit Prince in het laatste fragment dat Wanda de Kanter liet zien tijdens de vijfde aflevering van Zomergasten 2019. ‘Wat je ziet is niets meer dan een schil’, zei de piloot ook nog. Eigenlijk verwoordt dat precies waarom ik Zomergasten bijna per definitie interessant vind: door drie uur lang te kijken naar een interview met één gast rondom hem of haar zelf uitgekozen beeldfragmenten, krijg je bijna zonder uitzondering een kijkje onder de schil. En vang je, met een beetje geluk, een glimp van het belangrijkste. Het thema van de schil en de wereld die erachter schuilgaat, kwam vaker terug deze avond. Zie bijvoorbeeld het fragment uit Over de Streep, waarin leerlingen van het IJburg College na het horen van stellingen wel of niet over een streep moeten stappen. Zonder het van elkaar te weten hadden leerlingen te maken met pesterijen, geweld of een onveilige thuissituatie. Het punt van De Kanter: we weten zo weinig van elkaar, we moeten wat beter op elkaar letten. Proberen om onder de schil te komen. Om de schil eraf te pulken en de volledige mens te zien.

Door:
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ik aarzelde drie seconden

COLUMN - © Karin Spaink. Foto Victor Bergen-HenegouwenAfgelopen weekend was het dertien jaar geleden dat mijn rechterborst werd geamputeerd. In de dagen voorafgaand aan de operatie vroeg de behandelend arts me of ik een implantaat wilde: tegenwoordig kon de nepperd er vaak in tijdens dezelfde ingreep als waarbij de echte werd verwijderd.

Ik aarzelde drie seconden, en zei ‘nee’. Weliswaar zag ik er als een huis tegenop om met één borst verder te moeten – wat gelukkig ontzettend meeviel, ik sta er eigenlijk nooit meer bij stil – maar zo’n pronte nepborst naast mijn al wat hangende echte leek me nog veel raarder. En nu dank ik mezelf op mijn blote knietjes voor die beslissing.

Uit het door Radar en Trouw geïnstigeerde internationale journalistieke onderzoek naar de deugdelijkheid van medische implantaten, The Implant Files, is eindelijk boven tafel gekomen hoe idioot veel vrouwen last hebben van hun siliconen implantaten. De nepperds zijn vaak slecht getest, klachten van patiënten worden niet serieus genomen, en toezichthouders weigeren zelfs vaak om überhaupt nota te nemen van hun klachten, omdat die ‘een te verwachten bijeffect’ zouden zijn.

Terwijl die klachten bij borstimplantaten bepaald serieus zijn: van akelige verklevingen in de borstkas en opeenhoping van gelekte siliconen in de hersenen, tot ziekelijke moeheid en een fikse stijging van het aantal vrouwen dat een zeldzame en agressieve vorm van kanker krijgt (ALCL). Maar sinds alle publicaties rondom The Implant Files is de boel aan het schuiven geraakt, ook rondom siliconen borstimplantaten. Vooral getextureerde implantaten blijken onveilig te zijn. Frankrijk heeft ze nu verboden, Canada overweegt dat sterk, in de VS hield de voedsel- en medicijnwaakhond FDA er een hoorzitting over, en in Nederland wordt het gebruik van deze specifieke borstimplantaten tot nader order gestaakt.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Europarlementsleden pissig vanwege glyfosaat in hun urine

Een vermakelijk doch tegelijkertijd verontrustend berichtje op Groen.be:

Op initiatief van Europees parlementslid Bart Staes (Groen) lieten 48 Europese collega-parlementsleden van alle politieke fracties uit zeker 13 lidstaten hun urine testen op residuen van glyfosaat, het meest gebruikte en waarschijnlijk kankerverwekkende herbicide. Alle parlementsleden testten positief en hadden een gemiddelde van 1,7 microgram/liter glyfosaat in hun urine, dat is een overschrijding met een factor 17 van de Europese drinkwaternorm van 0,1 microgram/liter.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Hulspas weet het | De dokter wanhoopt nooit

COLUMN - Het is een ijzeren medische wet: de dokter blijft altijd optimistisch. Die wil altijd verder gaan. Die heeft altijd wel een andere aanpak, een experimenteel middel… maar opgeven, nee. Opgeven is het voorrecht van de patiënt. Pas als dié de handdoek in de ring gooit, mag de dokter berusten in het onvermijdelijke. Tot die tijd, blijft hij geloven in een goede afloop.

Een ultiem voorbeeld van deze onverwoestbare geestesgesteldheid was de uitspraak van de Utrechtse hoogleraar René Bernards nu drieënhalf jaar geleden in De wereld draait door dat ‘de meeste vormen van kanker’ over give or take twintig jaar chronische ziekte zouden zijn. De wetenschap had kanker zo’n beetje ontrafeld, vertelde hij (ongetwijfeld tot verbazing van veel collega’s) en het initiatief lag nu bij de industrie om al die kennis om te zetten in nieuwe therapieën. Het klonk fantastisch – en daarom zat hij daar ook.

Zijn woorden gingen vervolgens het land door als betrof het een zeer gewaagde uitspraak. En een keiharde belofte, want afkomstig uit de mond van een veelbelovende wetenschapper. Maar het hoeft geen betoog dat een dergelijke voorspelling nauwelijks iets voorstelt. Veel vormen van kanker waren drie jaar geleden al gedurende geruime tijd onder controle te houden. En als doktoren daar steeds beter in slagen (en mede gezien het feit dat verreweg de meeste kankerpatiënten, wanneer de diagnose wordt gesteld al een gezegende leeftijd hebben bereikt) wordt de kans dat een andere doodsoorzaak de kanker vóór zal zijn, niet denkbeeldig. Maar wat kan de farmaceutische industrie ons nog bieden? Is ze überhaupt op de goede weg?

Foto: debbychen (cc)

Soja, de witte moker

COLUMN - Je bent erop berekend dat de alcoholisten en de tabakisten als eerste de pijp aan Maarten geven. Hoe dan te verklaren dat in mijn vriendinnenkring uitgerekend de vegetariërs vroegtijdig de reis naar de eeuwige jachtvelden aanvingen?

Ik had hier geen antwoord op. Dat was één van de mysteriën des levens. Mij buggen deed het wel. Ik hang halfslachtig een geloof aan van “gezond eten doet langer leven”. Ben ik ziek dan probeer ik mijn gedrag te beteren: niet meer schransen, geen drank, tabak absolute no go, bewegen, vroeg naar bed. Maar als de grootst mogelijke gezondheidsfreaks die ik kende allemaal 10 jaar eerder dan de rest kanker kregen was er iets dat ik niet vatte.

Ik vroeg het rond. Niemand wist het. Stress werd geopperd als mogelijke factor. Het werd er niet helderder op.

Tot ik het volgende eindelijk begreep: oestrogenen laten dingen groeien en progestagenen remmen die groei weer af. Voornamelijk in de speciale vrouwenzones zoals borsten en baarmoeder. Het kwartje bleef maar vallen. Wat aten die vegetarische vriendinnen van me bij de kilo’s? Tofu, tempeh, vleesvervangers gemaakt van… soja! Soja, een bron van plantaardige oestrogenen. Tel daarbij op dat de productie van progesteron in het vrouwenlichaam vanaf 40 jaar een duikvlucht neemt terwijl die van oestrogeen juist himmelhoche pieken vertoont en klaar is het antwoord: SOJA! Soja, bom van oestrogeen!

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Krokodilletranen

Want hey, de privatisering van de zorg mag er niet toe leiden dat patiënten de dupe zijn. Vinden degene die zelf het privatiseringsbeleid hebben bepaald. Zucht

 

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Mediahype met groot maatschappelijk effect

ANALYSE - Daniël de Rijke schreef eind 2013 een open brief aan minister Schippers over hoe hij als ex-kankerpatiënt moeilijker een nieuwe zorgverzekering kon afsluiten. De brief ging viral. Zijn vader Frank Bokern blikt nu terug op de mediahype.

Met de kreet ‘Daniël had kanker. En nu is hij boos’ wist mijn zoon Daniël de Rijke half december een enorme mediahype te veroorzaken. Daniël was erachter gekomen dat hij als ex-kankerpatiënt niet zomaar meer in aanmerking komt voor elke zorgverzekering. Toen zijn open brief aan minister Schippers niet onmiddellijk werd beantwoord, besloten Daniël, zijn moeder en ondergetekende om wat reuring te veroorzaken via de (sociale) media. Dat had verbluffende gevolgen. Het blog waarop de brief was te lezen kreeg in een paar dagen meer dan 85.000 pageviews. Maar liefst 805.000 unieke Twitteraccounts ontvingen een of meer tweets. En alleen al via de landelijke, traditionele media kwam het verhaal bij 7,93 miljoen mensen terecht. Bij elkaar opgeteld heeft bijna half Nederland in een paar dagen tijd kennis kunnen nemen van het verhaal van Daniël.

De brief ging ‘viral’. Ook Sargasso bracht al snel een bericht. Dus dat reuring maken is wel gelukt. Maar daar was het Daniël natuurlijk niet om te doen. Die reuring was alleen maar nodig om aandacht te krijgen voor het onderliggende probleem: in Nederland is er kennelijk sprake van risicoselectie en uitsluiting. En niet alleen bij mensen die ziek zijn, wat natuurlijk al erg genoeg is, maar zelfs bij mensen die ziek zijn geweest. Dat was ook het belangrijkste thema in de open brief. Het ging Daniël er niet zozeer om dat hij zich niet overal meer aanvullend kon verzekeren voor fysiotherapie, de kwestie was groter en principiëler, zoals hij zelf al schreef: ‘Waarom wordt het mij niet mogelijk gemaakt vrij te kunnen kiezen tussen zorgverzekeraars?’

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-03-2022

Echte aandacht

COLUMN - Het KWF wilde met de campagne ‘Aandacht, AUB!’ wijzen op de soms gebrekkige psychosociale zorg voor kankerpatiënten. De campagne bestond uit een ‘luchtige’ serie filmpjes op waarin daadwerkelijk gerapporteerde blunders waren uitvergroot. De verhalen waren echter dermate dik aangezet dat het enige dat van het originele probleem overbleef, ongeremde botheid en grote desinteresse was.

Artsen die aan de lopende band patiënten en uitslagen verwisselen. Artsen die niet luisteren naar hun patiënt. Baliepersoneel dat zich een slag in de rondte klungelt. Verpleegkundigen die meer in roddels, vakantiefoto’s en verjaardagstaart zijn geïnteresseerd dan in hun patiënten.

Het was van een grote treurnis. Artsen en verpleegkundigen werden neergezet als een bonte verzameling minkukels, stoethaspels, botterikken, haantjes en klootzakken. De patiënten leken op zielige vloermatten die alles met afgrijzen over zich heen laten komen. Mij lijkt dit niet de weg om een gesprek te openen. Eerst zet je een beroepsgroep publiekelijk te kakken, en vervolgens beweer je dat je een gesprek wilt aangaan?

Mijn ervaring is dat oncologen en verpleegkundigen buitengewoon begaan zijn met hun patiënten, en dat iedereen enorm zijn best doet. Ja, er gaat wel eens iets mis, maar dat komt meestal voort uit chronisch tijdgebrek: desinteresse of botheid is zelden het probleem.

Australië verbiedt zonnebanken

Australië verbiedt het gebruik van zonnebanken. In 80% van de nieuwe kankergevallen per jaar gaat het om huidkanker. Daar zou het klimaat in Australië natuurlijk iets mee te maken kunnen hebben… Brazilië verbood eerder al het gebruik van zonnebanken, een aantal andere landen heeft het gebruik verboden voor jongeren onder de 18 jaar.

Hoe zit dat eigenlijk in Nederland? De grootste keten van Nederland, Sundays, weert minderjarigen. Maar zijn ze per wet ook verboden onder de zonnebank te gaan?

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Volgende