‘Dat is toch ook maar een mening’

Experts verliezen steeds meer gezag bij eigengereide burgers die geen deskundig advies meer nodig denken te hebben. Tom Nichols, hoogleraar Nationale Veiligheidsvraagstukken, maakt zich boos over zijn Amerikaanse medeburgers die lak hebben aan experts, mensen die ergens voor gestudeerd hebben en het beter kunnen weten. Hij is boos op Trump die altijd alles beter weet. Voor hem heeft hij zelfs zijn lidmaatschap van de Republikeinse partij opgezegd. Hij maakt zich ook druk over het klimaat op de Amerikaanse universiteiten, de inflatie van diploma's, de verstikkende politieke cultuur en het gebrek aan respect bij studenten voor de expertise van de docent. In The Death of Expertise: the Campaign Against Established Knowledge and Why it Matters laat hij zien hoe het internet en de journalistiek bijdragen aan de aftakeling van het het gezag van experts en publieke intellectuelen en hoe steeds meer Amerikanen uitsluitend vertrouwen op hun eigen mening en standpunten die hen daarin bevestigen. Wie discussies op Sargasso of vergelijkbare platforms regelmatig volgt zal de problematiek herkennen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Taal, internet en identiteit

RECENSIE - © Penguin Random House. cover of Becuase Internet by Gretchen McCulloch. 2019Eindelijk een goed boek over internettaal.

Ik ben altijd wat sceptisch geweest over iedereen die beweert wat te kunnen zeggen over de eigenaardigheden van internettaal. Alles op internet verandert voortdurend, er zijn bovendien miljarden mensen bij betrokken die zich helemaal niet allemaal van elkaar bewust zijn en dus ieder hun eigen conventies volgen, wat weten we ervan. Twee jaar geleden schreef ik hier nog letterlijk dat ik dacht dat het ‘te vroeg was voor een boek over emoji’.

Maar nu denk ik dat niet meer. Dankzij het boek Because Internet van de jonge Canadese ‘internet-taalkundige’ Gretchen McCulloch. Eindelijk iemand die goed naar de taal op het internet gekeken heeft! Eindelijk iemand die erover heeft nagedacht!

Dagboeken

Want McCulloch’s boek is een genoegen om te lezen, juist doordat ze duidelijk over een en ander heeft nagedacht. Ze heeft onderzoek gedaan – zowel met vragenlijsten en andere kwantitatieve gegevens als op een kwalitatieve manier, door vele jaren onder de internetbevolking te bivakkeren. Ze weet over allerlei onderwerpen – de vraag of de sociale media bijdragen aan taalverandering, de vraag hoe chats gestructureerd worden, en, ja, wat de taalstatus van emoji is – interessante dingen te melden.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Qusai Al Shidi (cc)

Moet het internet gereguleerd worden? En zoja, hoe dan?

OPINIE - De oorspronkelijke droom van internet als een digitale ruimte waar burgers elkaar in alle vrijheid kunnen ontmoeten en waar iedereen toegang heeft tot alle informatie is al lang vervlogen. Het internet wordt gedomineerd door ’tech-reuzen’ die opereren vanuit commerciële belangen en die ons vooral gebruiken als leveranciers van data, het ‘nieuwe goud‘ in de economie.
De positieve beloftes van het internet worden meer en meer overschaduwd door zaken die afschuw oproepen: ‘hatespeech’, kinderporno, discriminatie, bedreigingen, ‘fake’ nieuws, misdaad en bedrog. De roep om overheidsingrijpen wordt dan ook steeds vaker gehoord. En dan gaat het vooral om de sociale media zoals Facebook, Twitter en Youtube. Duitsland heeft inmiddels een Netzwerkdurchsetsungsgesetz. Frankrijk heeft wetgeving ingevoerd tegen haatzaaien.

Donderdag 4 juli vond er in de Rode Hoed in Amsterdam een debat plaats over dit onderwerp met VN-rapporteur David Kaye naar aanleiding van zijn boek Speech Police: the global struggle to govern the internet. Aan het debat namen verder deel het net afgetreden Europarlementslid voor D66 Marietje Schaake en de directeur van het Centrum De Waag, Marleen Stikker. Kunnen we agenten op het internet tolereren zonder schade te berokkenen aan de idealen van het vrije verkeer van informatie en de vrijheid van meningsuiting? Het blijkt geen eenvoudige kwestie.

Foto: John Jones (cc)

EU worstelt met copyrightwetgeving

OPINIE - Wetgeving ter bescherming van het auteursrecht op het internet, een al jaren slepende kwestie in de Europese Unie, heeft vorige week opnieuw vertraging opgelopen.

Het Roemeense voorzitterschap van de EU werd op 1 januari meteen in het diepe gegooid met de opdracht het auteursrechtendossier tot een goed einde te brengen. Wat de Oostenrijkse ambtenaren tijdens hun halfjaarlijkse periode niet lukte moeten de Roemenen nu klaarspelen, liefst voordat er een nieuw parlement en een nieuwe Commissie aantreden: overeenstemming tussen parlement en lidstaten over het voorstel van de Commissie voor een ‘Richtlijn voor de auteursrechten in de digitale interne markt’. De Richtlijn verplicht lidstaten binnen twee jaar hun wetgeving op dit gebied aan te passen. Het is een van de lastigste, en tegelijk ook meest ‘belobbyde’,  dossiers op de Europese agenda en het is de Roemenen dan ook niet kwalijk te nemen dat hun eerste confrontatie met de weerbarstige Europese besluitvormingspraktijk op een mislukking is uitgelopen. Vorige week bleek dat de lidstaten het onderling niet eens konden worden.  De geplande afsluitende sessie van de drie partijen, de Raad van ministers van de lidstaten, het Europese parlement en de Commissie, kon maandag dan ook niet doorgaan.

Wat staat er op het spel?

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: cc commons.wikimedia.org Xs4alldak copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Merk, media en marketing

COLUMN - Witheet waren ze bij KPN. Die ochtend had de telco bekend gemaakt dat de dochters Telfort en XS4all binnenkort in het moederbedrijf opgingen. Binnen een paar uur vroegen kranten en websites zich verrast af waarom KPN haar raspaard de nek wilde omdraaien, op Twitter meldden tientallen abonnees dat ze dan een compleet andere provider zouden zoeken. Iemand startte een petitie om KPN tot inkeer te bewegen; die was binnen een paar uur duizenden keren getekend. KPN’s afdeling ‘Mediarelaties’ – newspeak voor marketing en PR – was woedend. Dit hadden ze niet meer in de hand.

Dat KPN zo buiten de waard rekende, typeerde de onnozelheid. Niemand met een greintje verstand gelooft dat je een budgetleverancier als Telfort en het superieure XS4all probleemloos kunt laten ‘samengaan’ in het fletse KPN.

Dat was de misvatting. Toen kwam de leugen: XS4all was maar een merk, zei KPN, alsof de dochter eigenlijk hetzelfde leverde als zij, alleen met een sjiekere strik eromheen. Dat is pertinent niet waar: het enige dat XS4all met ze deelt, zijn de glasvezel- en dsl-verbindingen. Al het overige regelt XS4all eigenstandig: netwerkbeheer, e-mail, hosting, verkeer, peering, beveiliging, beleid, service, plus de keuze voor apparatuur en modems. Juist om die excellente diensten en service heeft de Consumentenbond Xs4all al zes jaar op rij verkozen tot ’s lands beste alles-in-1 provider.

Foto: ThomasThomas (cc)

De rode en de blauwe pil van de tv

COLUMN - Voor het eerst vertelde iemand op de Nederlandse tv zo uitgebreid over de commons: mensen die naar vermogen samenwerken, samen iets beheren, het vruchtgebruik van hun arbeid en kennis met anderen delen, en niet uit zijn op winst of expansie. Denk aan de oude meent, of iets moderner: de coöperatie.

In de digitale wereld stikt het ervan. Wikipedia is het bekendste voorbeeld: mensen die zonder geldelijk gewin hun kennis over zowat alles delen, die onbaatzuchtig elkaars werk verbeteren, verfijnen en updaten, en die kennis gratis beschikbaar stellen. Wikipedia is groter en actueler dan elke andere encyclopedie, en hoewel het systeem niet perfect is, is het een monument van kennis en het mooiste bewijs denkbaar van de menselijke hang naar samenwerking. En allemaal om niet.

De aflevering van Zomergasten waarin Marleen Stikker dit weekend schitterde, zette samenwerking centraal. Samen hacken, samen bouwen, samen onderzoeken, samen delen, samen brainstormen. In fragmenten en verhalen liet ze zien hoeveel mensen kunnen bereiken wanneer ze zich gemeenschappelijk op een klus werpen.

Nee, ze had het niet over de deeleconomie. Uber en Airbnb zijn bedrijven die er met alle informatie en het leeuwendeel van de winst vandoor gaan. Zulke platforms stimuleren vooral de gig economy, de los-vaste, onzekere banen, en bevorderen de economisering van alle hoeken en gaten van ons dagelijks leven. Stikker zette de schijnwerper op mensen die zelf uitzoeken hoe je je spullen kunt repareren en daar vervolgens handleidingen voor op internet zetten. Op mensen die nadenken hoe je alle data die een stad genereert kunt aanwenden voor de bewoners en bezoekers van die stad, zonder haar over te leveren aan bedrijven die met die data aan de haal gaan en uitbaten.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Recensie Zomergasten met Marleen Stikker

RECENSIE - De Zomergastenrecensie wordt vandaag verzorgd door Frank Meeuwsen. Hij werkt vanaf 1996 in de internetindustrie en was onder andere medeorganisator van de blogaward de Dutch Bloggies. Hij publiceerde in 2010 het boek ‘Bloghelden’ over de Nederlandse blogosphere van 1995 tot 2005, waarin hij de pioneersdagen van internet en bloggen in Nederland beschreef.

“Jammer dat ze niet méér mag vertellen”, het is een vrij unanieme zucht die over Twittererend Nederland gaat als we voor de tweede maal Moritat van Gisela May horen, bij de aftiteling van de derde aflevering van Zomergasten seizoen 2018. Marleen Stikker is de gast van de avond. Oprichter van de De Digitale Stad, waarmee ze Nederland kennis liet maken met het Internet. Ze is eveneens mede-oprichter en directeur van de Waag Society, waar ze zich bezig houdt met de sociale en culturele impact van nieuwe technologie.

Gedurende de avond werd duidelijk dat Stikker in het kamp van de Mogelijkheidsmensen zit.

De Digitale Stad was er nog niet in 1993, maar ze kon het zich wel voorstellen. Een stad, gerepresenteerd in een computer-netwerk. Waarom zou het niet kunnen? Dus ging ze aan de slag, samen met onder andere Felipe Rodriquez, een Nederlandse hacker van het eerste uur, die we eveneens in het fragment van de documentaire Hacks voorbij zien komen. Tegenover de Mogelijkheidsmensen heb je de Werkelijkheidsmensen. “Daar hebben we er in Nederland genoeg van”, verzucht ze. Zij nemen de technologie zoals hij is, de werkelijkheid zoals hij is, en gaan er van uit dat ze er niets aan kunnen veranderen. Ze berusten in hun lot. Zo niet de Mogelijkheidsmensen. Die onderzoeken, gooien systemen open, kijken onder de motorkap. Om er van te leren en om dat weer te delen. Net als Neo zal ook een Mogelijkheidsmens de rode pil nemen in het eerste fragment van de avond, uit de film The Matrix.

Foto: Guido van Nispen (cc)

Zomergasten 2018 met Marleen Stikker

NIEUWS - In de derde aflevering van Zomergasten 2018 vanavond Marleen Stikker (en morgen hier onze recensie). Dat moet een Sargassowaardige uitzending worden!

In haar Zomergasten-profiel wordt ze ´internet pioneer´ genoemd en daar is niets teveel aan gezegd. Iedereen die een beetje is geïnteresseerd in de geschiedenis én (vooral) de toekomst van het internet kent haar naam. Ze richtte in 1993 De Digitale Stad op (dat over is gegaan in ‘de echte Digitale Stad) en is medeoprichter en directeur van de Waag Society, dat zich bezighoudt met “de sociale en culturele impact van nieuwe technologieën en hun toepassing voor sociale innovatie.”

Ze zegt fragmenten gezocht te hebben “over onze bijzondere relatie tot technologie” en wil de vraag centraal stellen “of we onze toekomst nog zelf kunnen bepalen.” Kijk, alsof het een avondje Sargasso gaat worden.

Op uitnodiging van Sargasso verzorgt Frank Meeuwsen deze keer de Zomergastenrecensie. Hij is al vanaf 1996 werkzaam in de internetindustrie, stond aan de wieg van Lifehacking, de eerste Nederlandse weblog over slimmer werken en slimmer leven en was medeorganisator van de Dutch Bloggies, een blogprijs die na tien spraakmakende edities in 2010 besloot te stoppen.

Frank Meeuwsen publiceerde in 2010 het boek ‘Bloghelden’ over de Nederlandse blogosphere van 1995 tot 2005 en beschreef daarin de pioneersdagen van internet en bloggen in Nederland. Om maar een kleine greep uit Franks ‘internetale’ activiteiten te noemen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Martin Krolikowski (cc)

Kunst op Zondag | Internet

Afgelopen week had internet en haar bijwerkingen weer onze aandacht. Wat ooit het meest democratische gebied op aarde zou worden, is de meest gecontroleerde en aangestuurde verblijfplaats geworden. Aangestuurd door anderen dan jij, verblijfplaats van bijna iedereen. En wie er nog niet is ingestonken, wordt er in gemanipuleerd.

Wellicht is er ergens nog een klein stukje underground waar internet gratis én veilig is, maar zulke plekjes zijn slechts toegankelijk voor nerdy whizzkids (excusez le jargon). Het grote speelplein is ondertussen dermate kapot dat zelfs die-hard ‘early adopters’ (wederom jargonale excuses) het plein dreigen te verlaten.

Dat we vooral digitaal met elkaar verbonden zijn voorzag Nam June Paik (1932 – 2006) al in 1995. Hij voorspelde dat mensen meer via de ‘Electronic Superhighway’ met elkaar in contact zouden zijn, dan via fysieke transportmiddelen.

Nam June PaikElectronic Superhighway: Continental U.S., Alaska, Hawaii, 1995.
cc Flickr Adam Fagen Electronic Superhighway West

En omdat de virtuele wereld voor veel mensen steeds meer de echte wereld lijkt te worden is het logisch dat men daar aan zijn of haar populariteit werkt.

Dat kan bijvoorbeeld met de krasloten van Dries Depoorter, Verkrijgbaar in de Popular Vending Machine. Krassen maar en je maakt kans op 25 duizend nepvolgers op je Instagram of Twitter account.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende