gemeenteraadsverkiezingen Archives

Foto: Flickr ianus raadzaal Gemeenteraad Werkendam CC BY-NC-SA 2.0.

Let bij stemmen op de kleine lettertjes

14 maart 2022 , 08:00 , door P.J. Cokema

Vandaag gaan er al wat stembureaus open voor de gemeenteraadsverkiezingen. U gaat natuurlijk stemmen, een handeling waarbij u ook op de kleine lettertjes moet letten.

Leesbaar lokaal

Dat kan bijna niet anders. Zouden de letters van een fatsoenlijk leesbaar formaat zijn, dan kreeg u een stembiljet van niet te hanteren proporties in handen. In Amsterdam is het zeer de vraag of de kiezers wel kunnen lezen waarop ze gaan stemmen. Met zesentwintig partijen wordt dat het grootse stembiljet.

Kiezers in Maastricht (23), Den Haag (23), Rotterdam (21) en Utrecht (20) krijgen ook een moeilijk leesbaar stukje democratie te zien.
De best leesbare stembiljetten zijn waarschijnlijk te vinden in Hilvarenbeek, Rozendaal en Schiermonnikoog, met elk slechts drie politieke partijen op het stembiljet. Waarschijnlijk, want als respectievelijk 91, 35 en 24 kandidaten op een A4’tje worden gedrukt, is het nog behelpen.

Interlokaal

De allerkleinste lettertjes op het stembiljet zijn voor de woonplaatsen van de kandidaten. En laten dat nou de kleine lettertjes zijn waar wat mee is.

(…) alle leden van een gemeenteraad zijn “lokaal”, ze wonen allemaal in de gemeente waarin zij politicus zijn. Dat is namelijk verplicht.

Dat schreef collega Martijn eergisteren. Voor kandidaat-raadsleden geldt dat echter niet. Kandidaten die in een andere gemeente wonen dan waar zij gekozen wensen te worden, moeten een verklaring afleggen dat zij bereid zijn te verhuizen als ze in de raad worden gekozen.

Ook schrijven voor Sargasso?

Mededeling

Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Flickr ianus raadzaal Gemeenteraad Werkendam CC BY-NC-SA 2.0.

Nieuw in de raad

9 maart 2022 , 06:00 , door P.J. Cokema

In vervolg op Lokaal versus landelijk en Landelijke partijen domineren over lokale partijen vandaag een overzicht van lokale fracties van landelijke partijen die zich in de lokale verkiezingsstrijd storten.

Onder ‘lokale landelijke partijen’ verstaan we partijen die vertegenwoordigd zijn in Tweede en Eerste Kamer. Verder ook partijen die landelijk zijn georganiseerd en eerder aan landelijke verkiezingen hebben meegedaan. Of het nou om het CDA of de Piratenpartij gaat, we noemen ze in dit stukje verder ‘lokale fracties’.

We hebben niet alleen het totaal aantal lokale fracties geteld, maar ook het aantal keer dat ze als ‘nieuw’’ meedoen.
Dat nieuw staat tussen aanhalingstekens want we bedoelen er mee dat het gaat om lokale fracties die momenteel niet in een gemeenteraad zitten. Het kan zijn dat ze wel eerder aan gemeenteraadsverkiezingen hebben meegedaan en in die zin dus niet echt nieuw zijn.

Tweede Kamer lokaal present

Van alle fracties die in de Tweede kamer zitten zien we zestien ook op de gemeentelijke lijsten. Vanzelfsprekend ontbreken de eenmensfracties Omtzigt, De Haan en Gündoğan (niet georganiseerd als politieke partij).

Ook de BBB (BoerBurgerBeweging) ontbreekt. Maar indirect doet de partij doet wel mee. Lokale partijen konden ‘bondgenootschappen’ aangaan. Een lokale partij die zo’n verbinding aangaat mag het logo ‘BBB Bondgenoot’ gebruiken. Het verkiezingsprogramma van de BBB moet door de lokale partij onderschreven worden. Na de gemeenteraadsverkiezingen worden de lokale raads- en commissieleden lid van BBB.

Foto: Flickr ianus raadzaal Gemeenteraad Werkendam CC BY-NC-SA 2.0.

Lokaal versus landelijk

8 maart 2022 , 08:00 , door P.J. Cokema

De gemeenteraadsverkiezingen vinden plaats in 333 (van de 345) gemeenten. In elf gemeenten zijn vorig jaar november al verkiezingen gehouden omdat ze door herindelingen samen werden geveegd tot vier gemeenten.

Inwoners van een twaalfde gemeente (Weesp) kunnen stemmen voor de Amsterdamse gemeenteraad en voor de bestuurscommissie van hun stadsgebied. In maart 2018 is besloten dat de Weesp per 24 maart a.s. zal fuseren met de gemeente Amsterdam. Exit gemeenteraad Weesp.

Verspreid over die 333 gemeenten dingen 2869 politieke partijen naar de gunst van de kiezers. Daarvan zitten 362 partijen niet in de huidige gemeenteraden. Die bestempelen we in onderstaand schema als ‘nieuw’.

Dat is niet helemaal juist, want er zitten partijen bij die meededen bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen maar geen zetel haalden. En er zitten partijen bij die in 2018 wel een zetel haalden, maar die in de jaren daarna die ene zetel kwijt raakten omdat raadsleden de partij verlieten (en wel hun zetel meenamen).

Aandeel lokaal stabiel

In 2018 vormden lokale partijen 34% van het aanbod. Ook bij de komende verkiezingen is het lokale aandeel 34%. Dat lijkt aardig wat (969 partijen), maar het steekt toch wat mager af tegen de 1900 partijen die als ‘landelijke partijen’ te boek staan.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Flickr ianus raadzaal Gemeenteraad Werkendam CC BY-NC-SA 2.0.

Landelijke partijen domineren over lokale partijen

1 maart 2022 , 08:00 , door P.J. Cokema

We gaan verder om u te voorzien van een paar bijzonderheden uit het nieuws over de aanstaande gemeenteraadsverkiezingen.

Gemeenteraadsverkiezingen horen vooral over lokale issues te gaan. Maar de regering heeft een aantal voormalige landelijke dossiers (jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen) gedumpt bij de gemeenten. Het zou kunnen dat de lokale aan landelijk partijen gelieerde raadsfracties door de kiezers afgerekend of beloond worden op deze dossiers.

In een peiling door i&o research gaan zeven landelijke partijen er op achteruit. Dat zijn de VVD, CDA, D66, Groenlinks, PvdA, SP en Christenunie. Negen andere landelijke partijen en de groep lokale partijen gaan er op vooruit.

Met een flinke slag om de arm want

Een grote groep kiezers heeft landelijk de gevestigde partijen de rug toegekeerd, maar kan zijn onvrede over de politiek slecht kwijt omdat deze nieuw partijen in de meeste gemeenten niet meedoen

Wij speuren nog steeds de kandidatenlijsten van alle gemeenten af en we delen een aantal bevindingen met u.
Op dit moment hebben we 286 van de 334 gemeenten bekeken. Wat viel op?

De lokale partijen, gelieerd aan landelijke partijen (die in de Tweede Kamer zitten en overigen) domineren op de stembiljetten. Een relatief klein gedeelte bezet nu geen raadszetels en zijn “nieuw”. Ook in dat segment domineren de landelijke partijen.

Foto: Flickr ianus raadzaal Gemeenteraad Werkendam CC BY-NC-SA 2.0.

Lokale generatiestrijd

28 februari 2022 , 08:00 , door P.J. Cokema

Een update van dit artikel.

Van de 334 gemeenten waar over twee weken verkiezingen gehouden zullen worden, hebben we inmiddels 82% in beeld.

Voor een deel wordt de verkiezingsstrijd ook een strijd tussen jong en oud. Puur lokaal gezien lijken de ouderen de overhand te hebben. In de 274 gemeenten die we bekeken hebben kwamen we negen ‘Senioren’-partijen tegen. Twaalf andere partijen bieden zich als ‘ouderen’-partijen aan. De fraaiste lijstaanduiding gaat naar Waardig Ouder Worden (WOW) in Hoeksche Waard.

Daar tegenover staan acht lokale jongerenpartijen. In Zandvoort is de generatiestrijd wel heel bijzonder. Vier kandidaten van Jong Zandvoort gaan het opnemen tegen hun ouders. Drie van de vier concurreren met hun ouders die kandidaat zijn voor de Ouderenpartij Zandvoort. De vierde is zoon van een lokale PVV-kandidaat.

Ook in Heerlen kan er worden gestemd op een Jongerenpartij en een Ouderenpartij. Het is daar echter geen familiaire strijd.

In Arnhem (JenO – De Partij voor Jong en Oud) en Heeze-Leende (Partij voor Oud en Jong -PvOJ) probeert men de generatiekloof te overbruggen. Laatstgenoemde had tot voor kort nog een samenwerkingsverband met Groenlinks, maar de komende verkiezingen gaan ze lek hun eigen weg.

De PvOJ doet dat onder de bezielende leiding van de 75-jarige Frans Maas, die in december zijn 25-jarig jubileum als raadslid vierde. In 1996 deed hij aan de gemeenteraadsverkiezingen mee voor het AOV (Algemeen Ouderen Verbond) In juni 1998 richtte hij de PvOJ op. Sinds de herindeling in 1997 zit Frans Maas zonder enige onderbreking in de gemeenteraad.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Flickr ianus raadzaal Gemeenteraad Werkendam CC BY-NC-SA 2.0.

Kandidaten voor de nieuwe gemeenteraden

9 februari 2022 , 08:00 , door P.J. Cokema

Even een tussendoortje in het kader van de gemeenteraadsverkiezingen.

In de 341 gemeenten waar op 14, 15 en 16 maart gemeenteraadsverkiezingen worden gehouden zijn vorige week vrijdag de definitieve kandidatenlijsten bekend gemaakt. Een paar eerste bevindingen na 50 gemeenten bekeken te hebben.

Er hebben zich 97 partijen meer aangemeld dan er nu in de 50 (van de 341) bekeken gemeenteraden zitten. Nu zitten er 514 in de raden, 611 zijn aangemeld op 31 januari.

Na de aanmelding werden de kandidatenlijsten gecontroleerd en dat kostte 5 lijsten de kop. Hun lijsten zijn ongeldig verklaard. Zij kunnen nog in beroep bij de Raad van State en 14 februari zullen we weten welke bezwaarmakers alsnog aan de verkiezingen mee mogen doen.

Meest markante is de aanmelding door de man die op Prinsjesdag 2010 een waxinelichthouder tegen de Gouden Koets gooide. Hij had zich in Den Haag en in Utrecht aangemeld met de blanco lijst ‘Lensink’.

Eigenlijk wil hij dat de partij bekend staat als ‘Oranje Republikeinse Democratische Alliantie’. Maar bij gebrek aan voldoende ondersteuningsverklaringen is zijn inschrijving door de centraal stembureaus ongeldig verklaard. Hij gaf aan bij de Raad van State in beroep te willen gaan.

Ook in Den Haag werd een lijst van de Partij Sociaal Cultureel Centrum (PSCC) ongeldig verklaard. Voor zover bekend gaat de partij geen bezwaar aantekenen.

Foto: Flickr ianus raadzaal Gemeenteraad Werkendam CC BY-NC-SA 2.0.

Lokale kandidatenlijsten ingeleverd

1 februari 2022 , 08:00 , door P.J. Cokema

Gisteren hebben politieke partijen die meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen in maart hun kandidatenlijsten ingeleverd. Vandaag controleren de centrale stembureaus van de gemeenten of de ingeleverde documenten in orde zijn.

Woensdag en donderdag kunnen partijen kunnen eventuele tekortkomingen (bijvoorbeeld het ontbreken van ondersteuningsverklaringen) corrigeren. Vrijdag maken de gemeentelijke stembureaus in en openbare zitting bekend welke kandidatenlijsten geldig zijn en worden de lijstnummers bepaald.

Dan staat nog niet helemaal vast welke partijen u in uw gemeente op het stembiljet zult aantreffen. Want partijen en ook individuele burgers kunnen bij de Rad van State in beroep gaan tegen het besluit van het lokale stembureau.

Vorig jaar gebeurde dat bij de Tweede Kamerverkiezing. Een nieuwe partij kreeg geen lijstnummer toegewezen omdat er te weinig ondersteuningsverklaringen waren ingeleverd. De betrokken partij ging hiertegen in beroep omdat “niet van haar ondersteuners verlangd kon worden voor het tekenen van een ondersteuningsverklaring naar het plaatselijke gemeentehuis te gaan. De partij vond dit in strijd met het coronabeleid.”

Een andere partij had in slechts enkele kieskringen te weinig ondersteuningsverklaringen ingeleverd. De partij ging ook in beroep en legde de schuld bij fouten van gemeenten, het ministerie van Binnenlandse Zaken en de Kiesraad. De partij was van mening dat gemeenten het, met de toen geldende coronamaatregelen in de hand, onnodig moeilijk hadden gemaakt ondersteuningsverklaringen in te leveren.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Flickr ianus raadzaal Gemeenteraad Werkendam CC BY-NC-SA 2.0.

Stemgedrag gemeenteraadsleden

12 januari 2022 , 08:00 , door P.J. Cokema

Een beetje betrokken burger wil een weloverwogen keuze maken bij de verkiezingen. Bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn stemwijzers en nieuws over politieke partijen volop te vinden. Zelfs het stemgedrag van politieke partijen in Eerste en Tweede Kamer is niet zo heel moeilijk te vinden.

Met de gemeenteraadsverkiezingen in zicht (14, 15 en 16 maart) kan een nieuwsgierige kiezer de website van zijn/haar gemeente napluizen, op zoek naar de prestaties van de raadsleden. Ook onderzoekers en journalisten zullen de komende tijd gemeentelijke websites raadplegen.

Probeert u het ook eens. Kies willekeurig een tiental gemeenten en probeer het stemgedrag van de raadsleden eens te vinden. Grote kans dat u na drie tot vier gemeenten het bijltje er al bij neer gooit. Hoe komt dat?

Een onderzoek van acht jaar geleden bracht aan het licht dat het vinden van raadsinformatie tijdrovend is. Vooral omdat in veel gevallen de gemeentelijke websites weinig gebruiksvriendelijk bleken.

Bij de helft van het aantal (77) onderzochte gemeenten kost het minimaal 5 klikken voordat een bezoeker bij de raadsinformatie terechtkomt.

De onderzoekers constateerden dat er geen eenduidige benamingen voor notulen of verslagen van de raadsvergaderingen werden gehanteerd. Bij de ene gemeente waren de stukken voor de gemeenteraadsvergaderingen verborgen onder ‘Politieke dag’, een andere gemeente had het onder gebracht bij ‘Politieke Maandag’. Weer een ander vond ‘Politieke Markt’ wel een aardige verzamelplaats voor agenda’s en notulen.

Foto: Reinier Sierag (cc)

Ondersteuningsverklaring in lockdown

10 januari 2022 , 12:00 , door P.J. Cokema

Net als bij de Tweede Kamerverkiezingen lijken er ook voor de komende gemeenteraadsverkiezingen wat corona gerelateerde probleempjes te zijn. Onder ander bij het verkrijgen en inleveren van ondersteuningsverklaringen. Dat raakt alleen nieuwe partijen.

De Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021 vonden plaats toen de ‘derde golf’ het land teisterde. Oplopende besmettingen waren aanleiding de toen geldende maatregelen niet te versoepelen. Maar de verkiezingen moesten wel doorgaan. Van uitstel was geen sprake.

De semi-lockdown leidde wel tot problemen voor nieuwe partijen. Voor deelname aan verkiezingen moeten bij de gemeenten ondersteuningsverklaringen ingeleverd worden. Partijen als Volt, Lijst Krol en NLBeter vonden dat lang niet alle gemeenten “hun zaken niet op orde hadden”.

Sommige gemeenten boden niet altijd de mogelijkheid om zonder afspraak langs te komen. En dat niet alleen: het maken van een afspraak ging her en der moeizaam. Een woordvoerder van NLBeter wist van gevallen waar een afspraak niet telefonisch maar online mest worden gemaakt. “En soms ben je dan twee weken verder voordat een ambtenaar tijd heeft”, verzuchtte de woordvoerder.

Ook Henk Krol had soortgelijke ervaringen en stelde Kamervragen. De minister antwoordde dat ze er begrip voor had dat gemeenten vooral op afspraak wilden werken, maar gaf ook aan dat kiezers ook zonder afspraak hun verklaring konden af leggen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.