Hulspas weet het | Zullen de poesjes Turkije kunnen redden?

Met ingang van komend schooljaar zullen leerlingen op Turkse middelbare scholen niks meer horen over de evolutietheorie. Die is ‘te controversieel’, zo heeft het hoofd van de Nationale Onderwijsraad medegedeeld. Dat besluit komt natuurlijk uit de boezem van Erdogans AK-partij. Het sluit keurig aan bij het streven van president Erdogan om  een ‘vrome generatie’ te kweken. Evolutie en islam kunnen prima samen gaan, zeggen progressieve imams, dus daar ligt het probleem niet echt. Maar Darwin is wel besmet geraakt. De Gülen-beweging, die prat gaat op haar progressieve opvattingen, accepteert de evolutietheorie. En laat dat sinds een paar jaar nou juist de aartsvijand van Erdogan zijn. Buiten die beweging heeft Darwin weinig Turkse vrienden. De evolutieleer is voor gewone (conservatieve) moslims weer zo’n voorbeeld van een westers bedenksel dat alleen maar tot ellende kan leiden, net als mensenrechten, democratie en feminisme. De maatregel is dus vooral bedoeld om de conservatieve stromingen in het land te paaien. Erdogan heeft ze namelijk ergens voor nodig.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Omvolken

Omvolken, kent u dat woord? Bangmalloten op rechts gebruiken het om een complot aan te duiden dat tot doel heeft de superieure genen van het blanke klootjesvolk te vermengen met negerbloed om te zorgen dat ze nooit in opstand komen tegen de Soros-Rothschild-elite. De vluchtelingenstroom wordt georkestreerd om genocide te plegen op het arische ras.

Omvolken is, met andere woorden, Darwin aan het werk. Er komen allerlei rassen samen en degenen die niet zijn opgewassen tegen de eisen van de tijd, leggen het loodje. Kennelijk denken de witte supremacisten dat zij dat zijn. Ik waag het te betwijfelen, maar het vooruitzicht vind ik niet vanzelf onaantrekkelijk.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

You Are Darwin/Calvin -een gesprek tussen Darwin en Calvijn

Deze bijdrage aan het open podium is van Ovidiu Opris (website)

De ideeën van Darwin en Calvijn hebben nog steeds een grote invloed op de hedendaagse kijk op wetenschap en religie. In 2009 was het zowel Calvijnjaar als Darwinjaar. Hun volgers organiseerden verschillende evenementen en namen verschillende initiatieven wat tot polarisatie leidde. Onderling bleek weinig dialoog te zijn; beide groepen bleken weinig bekend met elkaars ideologieën.

Het doel van het project You Are Darwin/Calvin is de dialoog te stimuleren. De fictieve dialoog tussen Darwin en Calvijn is geconstrueerd vanuit een aantal bekende quotes. De weblog vertegenwoordigd illustraties met elk een eigen positie binnen het gesprek. Doormiddel van een vergelijking van de ideeën van zowel Darwin als Calvijn heeft het publiek de mogelijkheid tot reflectie. Bezoekers kunnen reageren op de quotes maar ook eigen commentaar geven. Aan de hand van deze interactie kan een dialoog en de uitwisseling van ideeën gestimuleerd worden. Het doel van de weblog is twee verschillende groepen met twee tegenovergestelde ideologieën dichter bij elkaar te brengen zonder één van hen te kwetsen.

http://www.youaredarwin.blogspot.com

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Darwinjaar | The trains that never shall meet

darwinIk had er meer van verwacht. Van het Darwinjaar, bedoel ik. Alle publiciteit tot nu toe beperkt zich voornamelijk tot een eindeloos herkauwen. Het leukste vind ik de open brieven aan Darwin in de Volkskrant. Ik heb ze niet allemaal gelezen, maar ik heb nu wel de indruk dat ieder zijn eigen obsessie met de evolutietheorie heeft. Aan de grens van dit obsessieve spectrum bevinden zich de creationisten. Een aanhanger van deze stroming uit Urk deed een foldertje het licht zien dat hun zaak mijns inziens geen goed deed, zo knullig was de argumentatie.

Wat uit de talrijke historische beschouwingen duidelijk naar voren komt, is hoezeer Darwin midden in de tijdgeest stond. Dat blijkt niet alleen uit het feit dat Wallace een vrijwel identieke theorie opstelde, maar ook uit de talrijke discussies die in die tijd gevoerd werden over bijvoorbeeld de overeenkomsten tussen fossielen en levende dieren, over het idee van een selectieproces en over het concept van mutaties als oorzaak van de waargenomen variatie binnen populaties. Darwin was degene die het allemaal met elkaar verbond. Het aardige van die tijdgeest is echter dat we ook zonder Darwin nu de evolutietheorie zouden hebben. In die zin is de ophemeling van Darwin een tikkie overdreven. Maar ik geef onmiddellijk toe: Darwinjaar klinkt een stuk beter dan Evolutietheoriejaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bestaat de ‘eigen’mening?

Hoe eigen is mijn eigen mening? Die vraag kwam bij me op na het zien van een commercial over een Franse auto. De voice over in de reclame zegt zoiets als: “Eerst moest je niets van meisjes hebben, later wel. Eerst moest je niets van kinderen hebben, later wel. Eerst moest je niets van saaie middenklassers hebben, later wel.” Bij mij kwam de boodschap over, dat de factor tijd van grote invloed is op je mening. En, dat iedereen op den duur verandert in een grijze muis. Geen opwekkende boodschap. En vast niet zo bedoeld door de reclamejongens en meisjes. Door de commercial vroeg ik me af, in hoeverre we werkelijk een eigen mening hebben en in hoeverre die mening wordt gevormd door andere factoren? Bestaat een ‘eigen mening’ wel?

Keeping up appearances

Zoals de commercial laat zien, is de factor tijd van grote invloed op onze meningsvorming. Kinderen, pubers, jongvolwassen en senioren, over het algemeen veranderen opvattingen alleen al door het verstrijken der jaren. Naast de factor tijd, is de omgeving van invloed op meningsvorming. Het volgende onderzoekje dat ik in een boek van Ap Dijksterhuis heb gelezen laat dat zien. De vraag in het onderzoek luidde: ‘zou je liever 100.000 € verdienen in een land waar het gemiddelde jaarsalaris 200.000 € is, of geef je de voorkeur aan een jaarsalaris van 60.000 € in een land waar het gemiddelde jaarsalaris 30.000 € bedraagt?’ Uiteraard bleven de overige omstandigheden in dit hypothetische voorbeeld gelijk. Het merendeel van de mensen koos voor de 60.000 €. Hier berooft de ‘schone schijn ophouden’ de meeste mensen van zo’n 40 mille.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Creationismefolder: ophef over niets

Met een opmerkelijke eensgezindheid werkt een brede coalitie van weblogs samen onder de noemer “Terug naar je maker” aan een actie tegen een folder die deze week bij veel Nederlanders op de mat valt. Met de folder in kwestie wil Kees van Helden – een Urker Christen – de lezer aansporen om na te denken over de oorsprong van onze aarde en alle fantastische vormen van leven daarop. De boodschap is duidelijk, er moet een intelligente ontwerper achter onze mooie en ingewikkelde wereld zitten. Wat Van Helden niet kan bevatten – in dit geval de complexiteit van het leven – schrijft hij toe aan een opperwezen. Dat scheelt nadenken.

Gelukkig staat het mensen in een land als Nederland vrij om voor deze ‘makkelijke weg’ te kiezen. Iedereen mag van mening verschillen, ook over dit soort elementaire levensvragen, zolang je anderen maar geen kwaad berokkent. De mensen van het “Terug naar je maker” actiecomité voelen zich echter bedreigd door de folder van Van Helden en vinden het kwalijk dat een religieuze mening tot achter de voordeur wordt opgedrongen. Ik ben het met het comité eens dat “zieltjes winnen” een van de meest irritante aspecten van sommige religies is. Waarom moet men mij een wereldbeeld opdringen? Ik kan prima zelf nadenken, zoals ook op de website van “Terug naar je maker” te lezen staat.

Quote du jour | Darwin leeft in VS-protest

“”This is the first time that being a Darwin – or a Steve – has paid off!…This came to me for reasons entirely beyond my control. I appreciate the honor, but I realize that I’m just a vessel for the name(s) that I carry.”

Dr. Steve Darwin (nee, geen familie van Charles), professor in de ecologie and evolutionare biologie aan Tulane University in New Orleans, kan er de humor er wel van inzien. Het kostte de organisatoren de nodige hoofdbrekens, maar is hen gelukt om een Darwin én Steve als duizendste wetenschapper in te schrijven in hun actie tegen de stijgende aanhang van het creationisme in de VS.
Het National Center for Science Education is al in 2003 deze ludieke actie gestart. Project Steve, genoemd naar de inmiddels overleden Stephen Jay Gould, een fervent NCSE-supporter en tegenstander van het creationisme.
Men maakte het zich extra moeilijk door alleen wetenschappers met de naam Steve, Stephanie (of daarop gelijkende namen, samen ongeveer 1 procent van de Amerikaanse bevolking) op te nemen in het anti-creationismepamflet.
Dat een Darwin nu ‘Steve #1000’ is geworden, zal niet geheel toeval zijn. Maar het komt wel mooi uit dat hij ook uit Louisiana komt. Daar werd in 2008 een wet van kracht die leraren notabene het recht geeft om in het onderwijs met creationistische flauwekul de evolutietheorie in diskrediet te brengen.
Aan die kant van de grote plas is het allemaal nog een paar graadjes erger gesteld.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende