Psychiater voor de wereld?

Mag onze democratie zich verdedigen tegen zijn vijanden? Daar hadden we toch niet veel moeite mee, een jaar of tachtig geleden. Waarom nu dan wel? Is het omdat die vijandschap zich hult in een religieus gewaad? Een aanslag op een Russisch vliegtuig,  aanslagen in Beirut, Ankara, Parijs.  Dat is IS-geweld. Dat staat los van andere gekte en strijd: de wereld is psychopathisch aan het worden.  Zoals 100 onthoofdingen in Saoedi-Arabië, strijd in Syrië, Jemen, Irak. Ons verweer tegen aanslagen is eenvoudig: bommen gooien. Maar gaat dat helpen? Buitenhof Meestal kijk ik naar Buitenhof . De laatste keer werd een blik op de wereld gegeven door Laila al-Zwaini, een Arabiste, die een paar artikelen noemde. Ook sprak ze een duizelingwekkend zinnetje uit over “de implosie van staat en samenleving.” Ik dacht na over de jarenlange strijd, die de scheiding van kerk en staat ons gekost heeft, maar krabbelde ondertussen haar verwijzing naar de “New Inquiry” op de rand van de krant. Het kan zijn dat een militaire coalitie tegen IS nuttig is, zei ze ook nog, maar is het niet slimmer een coalitie van denkers en wetenschappers te vormen? New Inquiry Layla kreeg geen tijd in Buitenhof, maar ik zocht even op “New Inquiry”.

Foto: copyright ok. Gecheckt 14-10-2022

Het kennistekort in de Nederlands politiek

Deze week is Spanje aan de beurt voor noodhulp. Het land heeft 100 miljard euro gekregen om haar banken op te lappen, en nog is het niet voldoende. Wat begon aan de rand van Europa met Griekenland en Ierland komt steeds dichterbij. Door de zware bezuinigingen van Rutte begint de crisis nu ook in Nederland echt voelbaar te worden. Het ondenkbare begint steeds waarschijnlijker te worden: de eurozone zou wel eens kunnen opbreken. Dat is geen kwestie meer van jaren, maar maanden. Ik heb dus maar één brandende vraag: wat doet de politiek om verdere escalatie van de crisis te voorkomen? Dat is wat ons zou moeten bezig houden in de komende verkiezingsstrijd.

Na Mark Rutte (twee keer zelfs, maar hij is dan ook premier), Diederik Samsom en Stef Blok neem ik deze week Alexander Pechtold onder de loep. Hij is zondag 10 juni te gast in Buitenhof. Wat is zijn kijk op de zich steeds verder verdiepende crisis in Europa? Wat gaat Alexander Pechtold doen aan de crisis? Hij wordt ondervraagd door Clairy Polak.

Tot mijn teleurstelling gaat het gesprek nauwelijks over de crisis in Europa. In de eerste helft ondervraagt Polak Pechtold over het gesteggel rond het bezuingingsakkoord en over de versoepeling van het ontslagrecht. Inmiddels zijn alle bezuinigingen die onacceptabel zijn voor de achterban van het CDA en de VVD uitgesteld. Over de negatieve gevolgen van bezuinigen voor de economie vraagt Polak niets. Dit zijn misschien boeiende kwesties voor politieke insiders maar ik haak af.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.