De jongen met de vulpen

Na uren rijden riep de bezembinder vanaf de bok: ‘Kijk, daar ligt Den Haag.’ Pijke schoot overeind en klom op de stapel bezems. In de verte zag hij de rand van de stad. Hoge huizen en meer dan één kerktoren. Nu gaat het gebeuren, dacht hij opgewonden. De jongen met de vulpen bevat alle personages die gangbaar zijn in een sociaal-realistisch sprookje: er is een zieke moeder, er is een onbetrouwbare stiefvader, er is duivelse werkgever en er is een reddende engel. En er zijn vrienden, zowel in de smerige sigarenwerkplaats als aan de chique Laan van Meerdervoort. Het verhaal gaat over Pijke Slim, een elfjarige wees die in 1874 naar Den Haag vertrekt om in de leer te gaan bij een baas met een kast vol boeken. Eenmaal in de stad komt hij erachter dat hij moet werken om de schulden van zijn stiefvader af te lossen. Pijke moet sigaren gaan rollen bij een baas die zijn werknemers zoveel mogelijk uitperst. De lonen worden uitbetaald in zijn dranklokaal, zodat het zuur verdiende geld meteen weer uitgegeven kan worden. Op een dag staat er in de krant dat het kinderwetje van Van Houten is ingevoerd.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 13-10-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Een overwinning met een zwart randje

Topman Harald Espenhahn (hier met advocaat) van ThyssenKrupp in Italië is in eerste graad veroordeeld tot 16,5 jaar gevangenisstraf voor een arbeidsongeval waarbij in december 2007 in de staalfabriek in Terni zeven arbeiders om het leven kwamen. De rechtbank concludeerde dat hij het risico heeft geaccepteerd dat er doden zouden vallen in het bedrijf, maar dat hij uit economische overwegingen geen onderhoud en schoonmaak meer liet plegen omdat de vestiging Terni gesloten zou worden.  Vijf andere topmensen hebben straffen tot vijf jaar opgelegd gekregen.

De veroordeling – voor doodslag, niet dood door schuld – is een lichtend voorbeeld van werkelijke rechtvaardigheid. Zag u ooit een topman uit het bedrijfsleven zo lang de gevangenis in gaan voor een bedrijfsongeval? Bakker en Pater kregen uiteindelijk een jaartje en een bespottelijk lage boete voor de Enschedese vuurwerkramp. Ik denk dat de overlevenden liever echte straffen hadden gezien voor alle verantwoordelijken, maar in Nederland lijkt het erop dat je met geldboetes en straf voor een of andere zielige onderknuppel wegkomt.

Italië kan zich wat mij betreft op de borst kloppen vanwege deze uitspraak – maar zoals altijd in dit land is er iemand die roet in het eten gooit. Om premier Berlusconi uit handen van justitie te redden, is er een wet uitgevaardigd die de verjaringstermijn van een groot aantal misdrijven verkort. In Italië kan een zaak ook verjaren terwijl deze onder de rechter is en dus kan deze wet – die nog door de Senaat en door de President moet worden goedgekeurd – de stekker uit honderden lopende processen trekken.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Te hard werken om onnodige spullen te kopen

Mensen verwaarlozen hun gezin en hun sociale leven om werk te doen dat ze niet leuk vinden, zodat ze dingen kunnen kopen die ze niet nodig hebben om indruk te maken op mensen die ze niet aardig vinden. En dan helpt het niet als je óók nog gaat fitnessen. Dat betoogt Nigel Marsh hier in een gedreven verhaal over balans tussen werk en privé. Ik wantrouw die mensen altijd een beetje, die dat evenwicht hebben gevonden dankzij bestsellers en goedbetaalde lezingen, maar luister en oordeel zelf.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bittere bijsmaak van fruit bij Albert Heijn

Dit is een gastbijdrage van Edith van Overveld van de not-for-profit onderzoeks- en netwerkorganisatie SOMO. Onder het artikel staat een videoreportage die Noticias maakte over de mangoplantages in Peru.

SOMO-onderzoek onthult slechte arbeidsomstandigheden bij productie van verse groente en fruit

Hongerlonen, extreem lange werkdagen zonder een vast contract en geen vakbond die voor je op kan komen. Het is de bittere bijsmaak van veel groente en fruit bij supermarkten als Albert Heijn. Dat blijkt uit het vorige week gepubliceerde SOMO-rapport ‘Bitter Fruit’. Hoewel ’s lands grootste kruidenier zich zegt in te zetten voor verantwoorde productie gaan (veelal seizoens)arbeiders in de groente- en fruitsector in ontwikkelingslanden nog altijd gebukt onder slechte arbeidsomstandigheden. Betere regels en controle, evenals druk op de toeleveranciers en overheden in productielanden is daarom hard nodig.

SOMO onderzocht de arbeidsomstandigheden bij de productie van groente- en fruit voor Nederlandse supermarkten: mango’s uit Peru, boontjes, aardappelen en druiven uit Egypte, ananassen uit Costa Rica, bananen uit Ecuador, druiven uit Zuid-Afrika en mandarijntjes uit de Israëlische nederzettingen. SOMO-onderzoeker Sanne van der Wal stelt: “Supermarkten vormen de belangrijkste afnemers van groente- en fruit uit ontwikkelingslanden. Maar de groei van de export uit deze landen brengt ook grote risico’s op slechte arbeidsomstandigheden met zich mee. Veel groente en fruit dat hier in de supermarkt ligt is dan ook niet verantwoord geproduceerd.”

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kopje koffie erbij?

Combiaanse koffieColombia staat bekend om de export van stimulantia. Waar het cocaïne betreft is het land onbetwist wereldmarktleider, maar ook bij het onschuldige product koffie doet El Dorado stevig mee. Na Brazilië en Vietnam is Colombia de derde koffie-exporteur ter wereld. Koffie wordt in Colombia verbouwd in de bergachtige centrale regio die de bekend staat als de eje cafetero (de koffie-as). Op hoogtes van 1200 tot 1700 meter staan eindeloze rijen rabica-planten. Pereira, Armenia en Manizales zijn de belangrijkste steden in het gebied.

Wie zich wil verdiepen in het productieproces dat steek achter zijn kopje koffie kan vanuit deze steden talloze koffieplantages bezoeken. Op één daarvan, de hacienda quayabal krijgt de bezoeker een ongecensureerde inkijk in de troosteloze wereld achter het dagelijkse bakkie troost.

Op de hacienda werkt een kleine groep fulltime krachten in de logistiek en productie. Het meeste werk wordt echter gedaan door de vijftig tot tweehonderd koffieplukkers (afhankelijk van de omvang van de oogst) die voor een paar maanden per jaar worden aangenomen. Het zijn seizoensarbeiders die van hacienda naar hacienda trekken en van streek naar streek. Wordt er nergens in het land geplukt, dan hebben ze twee mogelijkheden: werkloosheid of  een job in de gevaarlijke business van de cocaïne-vernietiging. Betaald door de regering branden ze dan coca-plantages plat, een klus waar je geen vrienden mee maakt en waarbij de kogels regelmatig letterlijk om je oren vliegen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige