Duitsland gijzelt Europa

Er werd gehoopt en verwacht dat er gisteren in het Duitse Ramstein overeenstemming zou worden bereikt over het leveren van tanks aan Oekraïne. Over Poolse Leopard tanks, Finse Leopard tanks en Spaanse Leopard tanks. Allemaal gemaakt in Duitsland. Overeenstemming bleef echter uit, want Duitsland ligt dwars. En Duitsland heeft daarin een stem omdat ze een veto heeft op exportvergunningen van in Duitsland geproduceerde tanks. Daar zit wel enige logica in. Als een in Duitsland geproduceerde, door Polen aangekochte tank verkocht gaat worden aan Tsjechië, waar Duitsland op dat moment mee op voet van oorlog staat, dan wil Duitsland dat natuurlijk voorkomen. Zo beschouwd is zo’n veto begrijpelijk. Aan de andere kant tast zo’n veto de soevereiniteit aan van het land dat die Duitse tanks in bezit heeft. Voor Polen bijvoorbeeld is de militaire slagkracht van het Oekraïense leger van belang voor haar eigen veiligheid. Oekraïne houdt de Russen op afstand van de Poolse grens. Maar Polen kan op dit moment niet zelf beslissen op welke manier ze haar eigen leger inzet voor haar eigen defensie. Want Duitsland ligt er voor. * De Duitsers gijzelen op die manier de zeggenschap van landen over hun eigen leger. Polen mag best nadenken over haar eigen veiligheid. Polen mag ook vinden dat het voor haar defensie van belang is als Oekraïne de beschikking krijgt over Poolse Leopards. Maar Polen mag dat besluit niet nemen. Terwijl er geen enkel gevaar bestaat dat die tank tegen Duitsland gebruikt zal worden en dat dus geen reden voor een veto kan zijn. Oneigenlijk gebruik van dat veto dus. De oplossing is natuurlijk niet zo ingewikkeld. Dat veto moet worden afgeschaft, of simpelweg worden genegeerd. In ieder geval voor die gevallen waarin er geen gevaar bestaat dat in Duitsland geproduceerde tanks direct tegen Duitsland ingezet gaan worden. Dan mag Duitsland natuurlijk nog steeds volharden in het op slecht doordachte gronden niet leveren van eigen Leopards aan Oekraïne. Maar zoals Duitsland die beslissing zelf moet kunnen nemen, geldt dat ook voor andere landen. -------- * Saillant detail is dat Duitsland zelf ook last heeft van veto’s van andere landen. Ze heeft Gepards aan Oekraïne geleverd, die in Duitsland zelf geproduceerd zijn. Maar Zwitersland produceert munitie en ligt dwars bij de export daarvan naar Oekraïne. Tot ongenoegen van Duitsland.

Door: Foto: anriro96 (cc)

Plato (14): De grot

, door

Dit is de veertiende aflevering van een reeks over de Atheense filosoof Plato, die veel mensen vooral kennen om zijn zogenoemde ideeënleer, om de Platonische liefde en om zijn ideale filosofenstaat. Dat is echter wat misleidend. Plato’s filosofie is breder en gaat dieper.] 

Plato vergelijkt de levende mens met een persoon die geketend in een grot naar een schaduwspel op de diepste rotswand kijkt. De schaduwen zijn afspiegelingen van vormen die eeuwig en onveranderlijk zijn. De schaduwen zijn imperfect, omdat ze worden vervormd door het flakkeren van het licht achter de personen, dat de schaduwen werpt. Het probleem is dat de meeste mensen denken dat de door hen waargenomen schaduwen een accurate weergave van de werkelijkheid zijn.

Wij moeten volgens Plato onze zintuigen continu wantrouwen. De filosofie is er om mensen te helpen hun ketenen af te werpen en zich niet tot de verschijnselen te richten (de schaduwen op de rotswand), maar tot de abstracte ideeën zelf, en het licht daarachter dat de projecties veroorzaakt. Dit licht staat symbool voor het Goede, het Hogere. Alleen door zich daarop te richten komt een mens tot ware kennis die niet vluchtig is, zoals de verschijnselen, maar onveranderlijk en vast als abstracte ideeën, vormen.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Closing Time | Honky Tonk Ballroom

, door

In de reeks ‘Kunstjes op muziek’ (herinnert u zich deze nog?) vandaag camp op camp op camp. U hoort countrymuzikant Travis Tritt, de Honky Tonk Women van de Rolling Stones covert.

U ziet Jason Colacino en Katie Boyle een fraai stukje ballroomdansen ten beste geven.

Beiden zijn professionele dansers. Jason Colacino is helaas niet ouder dan 31 jaar geworden.  Van de Katie Boyle in deze act is niets te vinden  op het World Wide Web. Veel Katie Boyles, maar niet degene die in dit filmpje danst.

Foto: marcovdz (cc)

Macron lokt opnieuw sociale strijd uit

, door

Frankrijk loopt te hoop tegen de pensioenhervormingsplannen van Macron. Meer dan zestig procent van de Fransen ziet de noodzaak van een pensioenhervorming in, volgens een recente opniniepeiling. Maar een nog groter aantal verwerpt de voorstellen van de huidige regering. Macron deed twee jaar geleden eenzelfde poging om een van de voornaamste punten uit zijn binnenlandse politiek program binnen te halen. Het gevolg was een stakingsgolf die Frankrijk sinds 1968 niet meer had gezien. De coronapandemie deed de plannen in de ijskast belanden.

Na zijn herverkiezing vorig jaar probeert de president het nu opnieuw. Met overeenkomstig resultaat. Behalve de CGT, de meest linkse vakcentrale, heeft nu ook de CFDT zich achter de acties geschaard. En de kans is groot dat het plan in het parlement schipbreuk gaat lijden. Macron heeft na de parlementsverkiezingen van juni geen meerderheid meer om, zoals in de afgelopen vier jaar, wetten op vrij eenvoudige wijze aangenomen te krijgen. Dus stelt de Franse regering zich voorzichtig op: er kan nog wel wat veranderd worden. Macron hoopt de rechtse Les Républicains over te kunnen halen tot instemming. De voorgangers van deze partij deden al in de jaren negentig een poging het Franse pensioensysteem aan te passen. Nu is steun van deze partij allerminst zeker. Ook in eigen rijen heeft Macron met critici te maken. Voormalig milieuminister Barbara Pompili van Macrons partij Ensemble vindt dat de voorstellen leiden tot sociale onrechtvaardigheid.

Foto: Gilbert Sopakuwa (cc)

Onze man in Beirut

, door

RECENSIE - Libanon, begin jaren tachtig van de vorige eeuw. Het land is verwikkeld in een burgeroorlog tussen christenen, soenieten, sjiiten en Palestijnen. Een groot aantal schietgrage milities maken de straten van Beirut onveilig. Daarboven verschijnen dan ook nog op zeker moment de Israëlische bommenwerpers. Ze bombarderen delen van de stad waar Palestijnse vluchtelingen wonen in een poging een definitief einde te maken aan de PLO en andere Palestijnse strijdgroepen. Volkskrant-verslaggever Jan Keulen zat er jarenlang middenin, in de meest heftige periode als enige Nederlandse journalist. Hij heeft nu zijn herinneringen opgetekend. Niet alleen over Libanon, maar ook over Syrië, Egypte, Palestina, Jordanië en andere, voornamelijk Arabische landen. Hij was bij alle belangrijke conflicten in het Midden-Oosten. In ‘De oorlog van gisteren’ schrijft hij: ‘De afgelopen veertig jaar zocht ik nooit doelbewust een oorlog op. Het was eerder dat de oorlog mij opzocht.’

Keulen is geen voorbeeld van een traditionele oorlogscorrespondent die -al dan niet ‘embedded’- met de troepen meetrekt. Maar dit citaat komt toch wat vreemd over als je leest hoe hij zich keer op keer met gevaar voor eigen leven begeeft naar plaatsen waar het geweld oplaait. Als Israël de buurt bombardeert waar het PLO-hoofdkantoor staat kan hij niet thuisblijven. Hij heeft daar met anderen zijn toevlucht genomen in een gebouw zonder schuilkelder. Het gebouw aan de overkant wordt getroffen. Keulen ontsnapt na angstige momenten aan de dood. En dat zal niet de enige keer zijn. Keulen wil er bij zijn. Als hij toevallig voor een korte vakantie op Cyprus zit en van daaruit verslag moet doen van de eerste Israëlische bombardementen is hij ‘doodongelukkig’ dat hij niet in Beirut is. Als later het Israëlische leger Libanon binnenvalt en optrekt naar Beirut terwijl hij in Nederland op bezoek is bij zijn ouders wil hij ‘geen moment langer in Nederland  blijven’.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Closing Time | Bastards

, door

Het technolabel Sanati uit Teheran bracht in november het compilatie-album Women, Life, Freedom uit. Iraanse DJ Badador opent het album met het nummer ‘Haromzadeha (Bastards)’.

Foto: Tom Jutte (cc)

Het staatshoofd en de geschiedschrijving

, door

COLUMN - Koning Willem-Alexander laat onderzoek doen naar de rol van zijn familie, de familie Van Oranje-Nassau, in het koloniale verleden. Dat zijn familie geprofiteerd heeft van de koloniale handel is al wel duidelijk. De voorvaderen van koning Willem-Alexander behoorden tot de absolute elite van het land en hadden vooraanstaande posities in zowel de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) als de West-Indische Compagnie (WIC). In die hoedanigheid waren zij ook verantwoordelijk voor de slavenhandel. Net als de voormalige bestuurders van steden als Utrecht en Amsterdam waar eerder onderzoek de betrokkenheid bij het slavernijverleden van de stedelijke elites in beeld heeft gebracht. Na de excuses van premier Rutte vorige maand namens de staat der Nederlanden kon het koningshuis niet achterblijven.

Het onderzoek onder leiding van oud-hoogleraar Gert Oostindie (Universiteit Leiden), die eerder een boek over het koloniale verleden van het koningshuis publiceerde, roept een aantal vragen op. Ten eerste over de opdrachtgever. Waarom stuurt een privéfamilie een onderzoek dat ons staatshoofd betreft? Het Koninklijk Huis is niet zomaar een familie of een privé-onderneming. Hoe onafhankelijk is dit onderzoek als het in opdracht van het onderwerp van onderzoek zelf gebeurt? Een tweede, nog onopgeloste kwestie, betreft garanties voor de wetenschappelijke kwaliteit van het onderzoek. Het Koninklijk Huisarchief dat een belangrijke bron zal zijn voor de onderzoekers is nog steeds niet openbaar toegankelijk. Volgens Oostindie mogen ze alles publiceren wat ze vinden. Maar er moeten nog wel nadere afspraken gemaakt worden voor toetsing van de onderzoeksresultaten door andere onderzoekers.

Foto: Rubina V. (cc)

We denken nooit in ons eentje

, door

COLUMN - Steengoede brief, van mijn Nijmeegse collega Mark Dingemanse en een indrukwekkende lijst andere geleerden, in het tijdschrift Cognitive Science deze week. In de brief vatten ze samen wat zij, en naar mijn indruk steeds meer onderzoekers, beginnen te vatten: we denken niet in ons eentje – misschien wel nooit. De menselijke hersenen zijn geen makkelijk van de omgeving af te snijden entiteit, ideeën en gedachten ontstaan eigenlijk altijd in samenspraak met anderen.

Het is natuurlijk hoe lang is gedacht over het denken: als iets dat je hersenen doen. Het model was een computer, en wel een soort desktop-computer zonder internet aansluiting, waar je een som in kon voeren die het dan uitvoerde. Steeds duidelijker wordt dat je de hersenen misschien beter kunt zien als netbooks, laptops zonder veel eigen opslag die al hun gegevens en zelfs hun programma’s voortdurend ophalen van de cloud.

De brief is een soort manifest: stel voortaan juist de interactie centraal. Dingemanse en zijn collega’s geven voorbeelden uit allerlei domeinen waaruit blijkt dat de mens, inderdaad, eigenlijk nooit in zijn eentje opereert. Studie van de structuur van alledaagse gesprekken laat bijvoorbeeld zien hoe er voortdurend heel kleine misverstandjes dreigen die over het algemeen door de gesprekspartners zo moeiteloos worden opgelost dat het eigenlijk nauwelijks opvalt. En zelfs redeneren, op het eerste gezicht het paradepaardje van denken in je eentje, heeft blijkens onderzoek vaak het karakter van een dialoog.

Closing Time | Alles Neu

, door

Peter Fox, een van de frontmannen van de Duitse raggae/dancehallcombinatie Seeed, heeft solo een paar van mijn favoriete liedjes gemaakt. Helaas, jarenlang moesten we hem op Spotify missen,  maar hij heeft een nieuwe single, en hij is terug! Het nieuwe werk kan me vooralsnog niet bekoren, maar dat mag de pret niet drukken. Daarom vanavond ‘Alles Neu’. Ik had natuurlijk ‘Haus am See’ ook kunnen plaatsen, maar dat staat inmiddels in de top2000, en als rechtgeaarde snob ga ik dat natuurlijk niet meer in het openbaar pushen.

Closing Time | Luetzi Lebt

, door

Ons bereikt net het nieuws dat Greta Thunberg gearresteerd is in het Duitse Lützerath, het dorp dat al weken het middelpunt is van protesten tegen de bruinkoolwinning, één van de meest vernietigende vormen van mijnbouw die er is, voor een grondstof die nóg vervuilender is dan steenkool. Dit nummer is daarom (en eigenlijk altijd) een mooie en welkome aanvulling voor onze Moeder Aarde-serie. Een engelse vertaling van de tekst is te vinden onder het nummer op Youtube.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende