Energietransitie in de geest van Jan Schaefer

Wat ligt er meer voor de hand dan de lessen van de stadsvernieuwing ter harte te nemen nu we voor een vergelijkbare opgave staan om in Nederland miljoenen huizen te verduurzamen en van nieuwe energie- en warmtebronnen te voorzien? Zo rond 1970 lagen de meeste gemeentelijke binnensteden er beroerd bij. Grote delen van de woningvoorraad in en rondom de centra dateerden van eind negentiende, begin twintigste eeuw en stonden zo ongeveer op instorten. Ze waren met hun houten vloeren en eensteensmuren gehorig, tochtig en vochtig. Bovendien waren ze gebouwd in de tijd van paard en wagen en niet berekend op parkeren voor de deur. In Amsterdam waren, aldus onderzoek van de gemeente, 25.000 woningen zonder meer rijp voor de sloop, en moesten er meer dan 100.000 totaal gerenoveerd worden. Bijna de helft van de Amsterdammers zou daardoor moeten verhuizen. Vergelijkbare geluiden klonken op uit stadhuizen elders in het land. Grote delen van de binnensteden van Arnhem, Deventer, Tilburg, Utrecht, Dordrecht, Zwolle en Groningen waren verzamelingen bouwvallen. Het land stond voor een ongekende verbouwing, zoveel was duidelijk.

Quote du Jour | “I’m done with fossil fuels. They’re done”

ExxonMobil en Chevron hebben goede kwartaalcijfers bekend gemaakt, toch dalen de aandelenkoersen. Jim Cramer, presentator van Mad Money on CNBC, stelt:

I’m done with fossil fuels. They’re done. They’re just done. (…) We’re seeing divestment all over the world. (…) We’re in the death knell phase (…) This is the other side of Tesla. (…) These are tabacco, we’re not gonna own them any more.

 

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

De meeste klimaatmodellen doen het prima!

ANALYSE - Wetenschappelijke modellen zijn geen glazen bollen. En wetenschappers geen helderzienden. Dat pretenderen ze ook niet te zijn. Alleen charlatans suggereren dat ze in de toekomst kunnen kijken. Wetenschappers kunnen op basis van hun vakkennis wel iets zeggen over oorzaak en gevolg. En daarmee kunnen ze voorwaardelijke voorspellingen doen: als dit, dan dat. Als ik het glas dat ik in mijn hand heb loslaat, zal het vallen. Niemand zal dat een onjuiste voorspelling noemen als het glas heelhuids de tafel haalt omdat ik het niet echt heb losgelaten. Ook klimaatwetenschappers doen alleen voorwaardelijke voorspellingen, op basis van hun vakkennis. Bij het interpreteren van klimaatprojecties en modelresultaten is het belangrijk om daar rekening mee te houden.

Modelprojectie uit een rapport van Exxon uit 1982. Deze projectie is overigens niet meegenomen in het onderzoek van Hausfather et al. (Bron: InsideClimate News)

Klimaatmodellen simuleren de fysica van het klimaatsysteem. Dat begon in de tweede helft van de vorige eeuw met het doorrekenen van een relatief eenvoudige energiebalans. Het soort berekeningen dat Arrhenius eind 19e eeuw nog met de hand moest doen. Computers maakten het mogelijk om die berekeningen aanzienlijk te verfijnen. Al snel werden die berekeningen aangevuld met simulaties van atmosferische circulatie en van verdamping en condensatie van water. Met het groeien van de klimaatkennis en het toenemen van de rekenkracht van computers werden de modellen steeds uitgebreider en fijnmaziger.

Foto: NASA Earth Observatory (cc)

Hoe klimaatontkenners – ook Marcel Crok – de boel flessen

Klimaatontkenners gebruiken verschillende technieken om misinformatie te verspreiden, en een daarvan is datamanipulatie.  John Christy maakte een grafiek die zou moeten aantonen dat klimaatopwarming niet bestaat. En met succes, want de grafiek is zelfs gebruikt in het Amerikaans congres. Ook onze grote vriend Marcel Crok gebruikte het tijdens zijn TedX talk die door Ted van een waarschuwing werd voorzien, omdat zijn ‘sweeping claims’ niet onderbouwd zijn. Crok blijft deze grafiek, ondanks de problemen die ermee zijn gewoon gebruiken. Maarten Keulemans trok hierover recent ook al aan de bel, maar gaat er verder niet heel erg diep op in.

Youtuber GraphWizard deed dat wel en maakte een filmpje om te reconstrueren hoe deze grafiek tot stand kwam. Kijk en huiver.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Quote du Jour | Businesscase voor kernenergie


Laten we het ontdoen van de morele component en er heel zakelijk naar kijken. Gelet op de prijsdaling van duurzame energiebronnen als wind en zon, vind ik de businesscase voor kernenergie gewoon niet sterk. Ik hoop dat de voorstanders van kernenergie er even weinig ideologisch en even zakelijk naar kijken als ik nu doe.

Eurocommissaris Frans Timmermans geeft in een interview in het NRC aan dat hij geen ideologische bezwaren heeft tegen kernenergie, maar dat de kostprijs niet in het voordeel pleit van de businesscase van kernenergie. Kernenergie is inderdaad duur in vergelijking met wind- en zonneenergie. De prijsdaling van wind- en zonneenergie is voor een belangrijk deel het gevolg van flinke subsidies en investeringen in innovatie.

Foto: Nogwater (cc)

Gaat Marcel Crok Sargasso voor de rechter slepen?

Ik had tot de dag van vandaag nog nooit van Joost Berculo gehoord, maar nu lees ik op zijn website @sargasso dat ik een klimaatcrimineel ben omdat de term klimaatontkenner niet langer de lading zou dekken. […] Ik heb een bericht gestuurd aan het bestuur van @sargasso om in ieder geval mijn naam en verwijzing naar mijn werk uit het bericht te verwijderen.

Aldus Marcel Crok, alweer bijna een half jaar geleden op Twitter. Marcel Crok, u weet wel, de ‘klimaatsceptische’ wetenschapsjournalist en medeoprichter van het blog Climategate en Stichting Clintel. En ja, het klopt, hij werd een klimaatcrimineel genoemd op Sargasso. Nou ja, om precies te zijn een ‘nuttige idioot’, maar we begrijpen de verwarring. Ook snappen we dat Marcel Crok daar niet zo blij mee was, ondanks de door hemzelf geclaimde onbeduidendheid van degene die de column schreef.

Wat we minder begrijpen is dat Marcel Crok toen besloot Sargasso te benaderen en te eisen dat zijn naam zou worden verwijderd uit het artikel, of anders… Dat hij niet inzag dat het hier ging om een column, dat men daarin nog wel eens een hyperbool gebruikt, en dat die polemisch van aard kunnen zijn. En ook dat dat in Nederland gewoon mag, zeker tegen een persoon die zichzelf zo nadrukkelijk in de publieke belangstelling manoeuvreert.

Foto: Peg Hunter (cc)

Klimaatzaak kinderen vs. VS afgewezen

De uitspraak van de Nederlandse Hoge Raad in de klimaatzaak die Urgenda tegen de Nederlandse overheid had aangespannen leverde wereldwijd publiciteit op. Sinds 2015 loopt er een soortgelijke zaak in de VS. Een groep van 21 kinderen was van mening dat het beleid dat voormalig president Obama voerde om de nationale fossiele energiewinning te verhogen hun recht op een veilig klimaat op het spel zette. De kinderen klaagden de federale overheid aan.

Obama en President Trump hebben de afgelopen jaren hun best gedaan het niet tot een inhoudelijke behandeling van de zaak te laten komen. In een uitspraak van het Ninth Circuit Court of Appeals wordt de zaak door de rechters afgewezen.

De rechters waren het er alle drie over eens dat klimaatverandering een urgent, bedreigend probleem is, maar oordeelden dat de eisers, die tussen de 8 en 19 jaar oud waren toen de zaak werd aangespannen, geen grond voor de aanklacht hadden. Het zetten van klimaatdoelstellingen is volgens de rechters aan de wetgevende macht. In het vonnis stellen de rechters:

The panel reluctantly concluded that the plaintiffs’ case must be made to the political branches or to the electorate at large.

 

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update december 2019

DATA - Er is weer een jaar voorbij. In de meeste klimaatreeksen was 2019 het op een na warmste jaar sinds start metingen. Zonder iets als een El Nino. Duidelijke indicatie van de structureel voortdenderende opwarming. Ook in onze weergave is 2019 het op een na warmste jaar. Maar wat vooral opvalt, is het gebrek aan uitschieters naar beneden de laatste 5 jaar.


Als we even de vrijheid nemen de jaren in onze reeks ook individueel te beschouwen, ziet het er zo uit:

Voor de oceanen was 2019 overigens wel het warmste jaar. En omdat ongeveer 90% van de opwarming in de oceanen gaat zitten, is dat ook zorgwekkend.

Nog wat ander nieuws. Het overschakelen van de hele wereld naar een volledig duurzame energievoorziening kost 73 duizend miljard dollar. En is in zeven jaar terugverdiend….

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU TLT 4.0, GISS – gistemp v4, Hadcrut4 (4.6), NCDC (NOAAGlobalTemp v5), Copernicus ERA5 en JMA.
We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar), 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

Foto: bert kommerij (cc)

Schone lucht akkoord

COLUMN, OPINIE - .

Uiteindelijk doel is dat het overal in Nederland net zo schoon is als op de Waddeneilanden nu.

Met dat ideaal presenteerde minister Van Veldhoven gisteren het ‘Schone Lucht Akkoord’, een overeenkomst tussen Rijk, 9 provincies en 35 gemeenten om “50% gezondheidswinst in 2030 ten opzichte van 2016 te behalen”.

Tegelijkertijd startte de internetconsultatie, waar iedereen tot 10 februari kan reageren op een vijftal vragen. Er wordt niet alleen gevraagd naar wat men van vindt van de maatregelen die in het akkoord zijn genoemd, maar ook naar ideeën hoe die maatregelen het beste kunnen worden vorm gegeven

Tevens wordt gevraagd naar wat het Rijk nog meer kan doen, hoe mensen zo effectief mogelijk betrokken kunnen worden in de uitvoering van het Schone Lucht Akkoord en wat er ook voor na 2023 nodig is voor een schone lucht.

Het is niet aardig om goede bedoelingen lek te schieten. Toch een paar kanttekeningen.

Waarom ontbreken bij de ondertekenaars de provincies Friesland, Groningen en Limburg? De Friese en Groningse Waddeneilanden mogen dan erg schone lucht hebben, er zijn in die provincies ook factoren aanwezig die bijdragen aan luchtvervuiling.

Wel mooi dat de Limburgse gemeente Nederweert een van de vuilste gemeenten, het akkoord heeft ondertekend. Maar waarom hebben slecht 35 van de 355 gemeenten het akkoord ondertekend?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Jos van Zetten (cc)

2019: het jaar van worstelen met de impact van klimaatverandering

ACHTERGROND - In 2019 publiceerde Jelmer Mommers zijn boek Hoe gaan we dit uitleggen? en kreeg Urgenda gelijk van de Hoge Raad in de zaak over de minimaal te behalen CO2 reductie door de Nederlandse overheid. Er waren vorig jaar echter veel meer goede en lezenswaardige publicaties van klimaatwetenschappers, activisten en mensen die worstelen met het onder ogen zien van de gevolgen van klimaatverandering. Hieronder een selectie, vul gerust aan in de commentaren.

Het goede nieuws

In een publicatie in december 2019 stellen klimaatwetenschappers Zeke Hausfather en Justin Ritchie dat het business as usual scenario nu leidt tot 3 graden opwarming in 2100 ten opzichte van pre-industriële temperaturen. Nog steeds ver boven de doelstelling van het klimaatakkoord van Parijs, maar beduidend lager dan de 4 tot 5 graden opwarming uit veel oudere business as usual scenario’s.

Zekerheid is er niet te geven, omdat er nog veel variabelen zijn die kunnen veranderen. Zoals de kosten van duurzame energie, energieopslag en de ontwikkeling van zero-emission vervoer. De positieve kant van het verhaal van Hausfather en Ritchie is dat klimaatbeleid dus wel degelijk werkt. Het gaat niet snel genoeg, maar de verwachte opwarming voor het jaar 2100 kan met 1 tot 2 graden naar beneden bijgesteld worden met dank aan het gevoerde beleid in verschillende landen in de afgelopen decennia.

Vorige Volgende