Ik loop hier met mijn lantaren…

Ik loop hier met mijn lantaren, en mijn lantaren met mij… en ik zoek naar welwillende, empatische, redelijke mensen die bereid zijn zich te informeren en met wie ik een volwassen gesprek kan voeren over zaken die ons allemaal bezighouden en waar we het niet op voorhand over eens zijn. Daar boven stralen de sterren, en ik probeer hier beneden te stralen, maar mijn zoektocht is nogal eenzaam. Godfried Bomans beschrijft in een komisch verhaal hoe hij als kind twee Sinterklazen op straat zag vechten en van zijn Sinterklaasgeloof afviel. Toen hij de mijters, staven en baarden in het rond zag vliegen was het voor hem klaar. Zo voelde ik mij toen ik commentaren las uit wat ik nu maar even voor het gemak de “spirituele gemeenschap” noem op de uitzending van Arjen Lubach van afgelopen zondag.

Foto: An African medicine man or shaman using symbols and small animals to eject a demon (disease). Wood engraving by Dalziel after J. Leech. Credit Wellcome Collection. Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

Bijgelovige beschaving

COLUMN - Die bevolking daar was waarschijnlijk bijgelovig, kon je in het westen nog wel eens horen wanneer in Liberia of Kenia een inderhaast opgebouwde ebolakliniek door een lokale groepering werd platgebrand. Die mensen zagen dat hun geliefden en dorpsgenoten ziek de kliniek ingingen en er vaak dood weer uitkwamen, en dachten: dat kon niet pluis zijn. Ze werden er vast vermoord. Hup, dan maar de fik in die kliniek. Wat een onwetendheid van die mensen, he? Daar hadden ze toch mooi zichzelf maar mee!

Ze wantrouwden buitenstaanders daar, hoorden we hier wel als verklaring wanneer medewerkers van Artsen Zonder Grenzen of het Rode Kruis werden vermoord. Zo raar! Zo kortzichtig! Die mensen in witte jassen kwamen toch om ze te helpen? Konden ze daar niet wat dankbaarder zijn voor al ‘onze’ inspanningen?

Die mensen daar snapten niets van moderne geneeskunde, bromden mensen hier wel. Tsja, slecht opgeleid he, dan krijg je dat. En ze vertrouwden liever op hun eigen medicijnmannen, hoe dom en bijgelovig kon je toch zijn.

Je vraagt je intussen af hoe mensen daar nu tegen ons zouden aankijken, als ze hoorden wat hier gaande is. Meewarigheid zou ons deel zijn. We hebben immers een groeiend aantal mensen die denken dat je doodziek wordt wanneer je mondmaskertjes draagt, en die menen zichzelf effectief tegen een nieuw, potentieel dodelijk virus te kunnen beschermen met vitamine D, of met zink, of die overtuigd zijn dat ze ‘onschendbaar’ zijn en het virus niet kunnen krijgen. Met mensen die oprecht geloven dat een vaccin tegen dat virus een microchip bevat die hun dna aanpast en hen in robots zal doen veranderen. Met mensen die tientallen decennia aan kennis, kunde en ervaring klakkeloos terzijde schuiven en zich daar trots op beroepen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | Stop met discussiëren, schouders eronder

Laten we met zijn allen ons best doen: die regels dienen ergens voor. Ik zou zo graag zien dat we even stoppen met discussiëren en samen onze schouders eronder zetten.

Minister-president Rutte weer aan het woord? Nee, een 56-jarige oud-marinier en ex-corona patiënt, die zijn opname op de IC kan navertellen.

Premier Rutte en minister De Jonge zijn wel bij de officiële start van ‘Aandacht voor elkaar’, bedoeld om initiatieven en acties onder de aandacht te brengen, ter “inspiratie zijn om elkaar verder te helpen om door deze moeilijke periode heen te komen.” Op de hiervoor ingerichte website worden ervaringsverhalen vermeld en kun je in de activiteitenagenda zien wat er zo al in het land wordt gedaan.

Foto: Kristin Wolff (cc)

Journalistiek versus voxpop

COLUMN - Bij elke grote crisis die de laatste jaren op ons afkwam, wordt de wetenschap in twijfel getrokken. Dat gebeurde bij de opwarming van de aarde en de rol van fossiele brandstof daarin, en nu bij de coronapandemie. Het gaat niet eens over fake news, al speelt ook dat een rol. Het gaat vooral over mensen die hun argwaan jegens instituties inmiddels hebben omgezet in een breedspectrum wantrouwen.

Deels betreft het mensen die alles aangrijpen om twijfel te zaaien over zowat alle instituties: wetenschap, politiek en de rechtstaat zelf. Deels zijn het mensen die denken dat solide kennis vergaren een fluitje van een cent is, en dat een avondje Facebook-berichten lezen volstaat om beslagen ten ijs te komen.

Tegen mensen die zo opereren, lijkt geen kruid gewassen.

Wie al meent te weten hoe de vork in de steel zit, zet zijn overtuiging kracht bij door zich hapsnap lezend vast te houden aan elk bericht dat hem in zijn mening sterkt, en alles wat dat tegenspreekt, af te doen als ‘hullie’ die ‘ons’ willen bedonderen. Ik ben het er niet mee eens, dan kan het niet kloppen.

Dat is de antithese van kennis vergaren. Dat laatste veronderstelt: je hypotheses testen en durven verwerpen, kritiek op je bevindingen serieus nemen, je aanvankelijke standpunt kunnen overstijgen, en streven naar beter begrip – oftewel: een open debat voeren, geschraagd op feiten en gedegen inzichten. Wat we nu zien: jezelf ingraven, jezelf afsluiten, je eigen ‘gevoel’ als uitgangspunt en maatstaf nemen, geen tegengeluid dulden, en contraire opinies verdacht maken. Dat het OMT zich soms als een belegerde instantie gedraagt en kritiek afweert, helpt niet.

Foto: Afbeelding van Gerd Altmann via Pixabay

Tweede golf – tweede lockdown

12-03-2020: Bericht 12 maart, met update op 15 maart 12-10-2020: Bericht 12 oktober gedeeltelijke lockdown Let op. Dit betreft een nieuwsbericht van 12 maart 2020, met een update op 15 maart 2020. Het kan zijn dat er ondertussen nieuwe maatregelen zijn afgekondigd.
Maatregelen van 12 maart 2020
De maatregelen zijn:
Iedereen in Nederland: blijf thuis bij klachten neusverkoudheid, hoesten, keelpijn of koorts. Mijd sociaal contact. Bel pas met huisarts als klachten verergeren.
Bijeenkomsten met meer dan 100 personen worden in heel Nederland afgelast. Dat geldt ook voor publieke locaties zoals musea, concertzalen, theaters, sportclubs en sportwedstrijden.
Mensen in heel Nederland wordt opgeroepen zoveel mogelijk thuis te werken of de werktijden te spreiden. De maatregelen
Groepen: Thuis ontvangt u maximaal 3 personen per dag.
In binnenruimtes waar mensen zitten geldt een maximum aantal personen van 30.
Het dagelijks leven: Werk thuis, tenzij het echt niet anders kan.
Draag vanaf 13 jaar een mondkapje in de publieke binnenruimtes en in het OV.
Alle eet- en drinkgelegenheden sluiten de deuren. Afhalen blijft wel mogelijk
Winkels in de detailhandel sluiten uiterlijk om 20:00 uur. Koopavonden worden afgeschaft.
Levensmiddelenwinkels mogen wel later openblijven.
Tussen 20:00 uur – 07:00 uur wordt er geen alcohol of softdrugs meer verkocht of bezorgd.
Evenementen zijn verboden, met uitzondering van markten voor levensmiddelen, beurzen en congressen, bioscopen, theaters wedstrijden en betogingen, samenkomsten en vergaderingen als bedoeld in de wet openbare manifestaties

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: logo van het Red Team Covid-19 Nederland @C19RedTeam copyright ok. Gecheckt 03-03-2022

Na slim kwam soft

COLUMN - Weer een lockdown, ditmaal een softe. Ik ben blij toe: de besmettingen nemen hand over hand toe, zelfs terwijl de testcapaciteit in elkaar donderde. De afgelopen zeven dagen werden er gemiddeld 2651 positieve tests per dag gemeld, tegen 1799 een week eerder. Ook de ziekenhuisopnames stijgen ‘ineens’ hard (heus, die kon je zien aankomen). Het reproductiegetal zit al een tijdje boven de 1,3 – en alles boven de 1 is foute boel: het betekent exponentiële groei van het virus.

Maar de maatregelen die gisteren zijn aangekondigd, zijn niet voldoende. Het kabinet moet minder op de verantwoordelijkheid van burgers sturen, en die van zichzelf ter hand nemen. Ik heb wel wat suggesties.

Ga uit van het voorzorgsprinicipe, zoals Femke Halsema gisteren bepleitte, en voer een mondkapjesplicht in. Die helpen verdere verspreiding tegen te gaan, zeker wanneer iedereen ze draagt, op plekken waar afstand houden moeilijk is. Stel ze verplicht in scholen, winkels, overheidsgebouwen, theaters, bioscopen, en vooral in de zorg. Het is krankjorum dat in ziekenhuizen niet iedereen zo’n ding draagt.

Breng de labcapaciteit fors omhoog en breng de testen dichterbij. Laat ze bijvoorbeeld in huisartsenposten afnemen, en geef iedereen die daar behoefte aan heeft meteen het griepvaccin van het seizoen: ook nog een griepgolf erbij is het laatste wat we kunnen gebruiken.

Foto: Sean Ellis (cc)

Niet zonder weerstand

COLUMN - In haar prachtige essaybundel Frictie, die kort voor de zomer verscheen, beschrijft Miriam Rasch onder meer hoe allerlei technologie – van apps tot apparaten – ‘gemak’ beloven, een frictieloos bestaan. Ze nemen taakjes van ons over, bewijzen ons diensten en zorgen voor ons, als een legertje elektronische dienstbodes die altijd voor ons paraat staan.

Het hoogste streven is dat tussen wens en daad amper afstand resteert: nog voor de melk op is, heeft je koelkast al een vers pak voor je besteld. Apps beloven te anticiperen op je behoeften. De slimme thermostaat floept aan zodra hij merkt dat je onderweg naar huis bent; je koffiemachine krijgt een seintje om je eerste bakkie troost te maken, net voordat je slaapapp besluit dat het ideale moment is aangebroken om je wakker te maken.

Die droom is niet zonder gevaren.

Zulke apps zitten bomvol surveillancesensors, en ze delen hun over jou vergaarde data zonder je medeweten – laat staan je instemming – met allerlei nieuwsgierige bedrijven. Ze zijn vaak slecht beveiligd, zodat ook ongenode gasten er toegang toe hebben.

Rasch snijdt een ander punt aan, waarover ik niet eerder had nagedacht: een leven zonder frictie is ook een leven zonder moeite, een wereld zonder weerstand; en, zo betoogt ze, uiteindelijk ook een wereld zonder ethiek, zonder reflectie.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Rob Oo (cc)

Doomsday of de schade beperkt – De maatschappelijke gevolgen van Covid-19 in vier scenario’s

ANALYSE - door Sandra van Dijk en Marcel Canoy

In tijden van grote onzekerheid is het zoeken naar houvast. Ook wetenschappers weten vooral wat ze niet weten. We weten dat kwetsbare groepen disproportioneel hard getroffen worden, maar tasten in het duister of de schade tijdelijk is of permanent. Maar in al die onzekerheid is wel enige orde te scheppen door het schetsen van verschillende maatschappelijke scenario’s
.

De scenario’s maken we aan de hand van twee sleutelonzekerheden. De eerste sleutelonzekerheid is de mate waarin de samenleving en overheid er samen in slagen het virus in te dammen door effectief gedrag. Het indammen van het virus is cruciaal voor het herstellen van de economie. In het gunstigste geval gaat dat snel, en in de ongunstige prognoses duurt het tot dik in 2021 tot we van het virus af zijn.

De tweede sleutelonzekerheid is weerbaarheid. Een individu of een samenleving als geheel kan een meer of minder adaptief vermogen hebben om met onzekerheid en tegenslag om te gaan. Hangen we massaal in de touwen? Of proberen we er het beste van te maken of zien we zelfs nieuwe kansen voor een betere samenleving?

Vier scenario’s en vier archetypes

Foto: Schermafbeelding Google Street View monument bij Olst Boskamp

Vakantiebestemming 2020 | Google Street View

De vakantie is ten einde. Wij nodigden u uit uw verhalen, anekdotes en wetenswaardigheden over uw vakantiebestemming bij te dragen aan onze zomerserie. Vandaag de afsluiter: hoe kijkt u terug op uw vakantie?

Het hardnekkige gerucht gaat nog steeds dat er drommen toeristen zijn die pas thuis van hun vakantiestemming kunnen genieten als ze hun fotoalbum doorbladeren. Met name Japanners worden daar al eeuwen van beticht. Voor zover dat al waar was, zijn ze lang niet meer de enigen. Iedereen met een ‘phone’ of ‘tablet’ op zak heeft tegenwoordig een camera bij zich en dat laten ze weten ook.

Dat van die Japanners berust ook nog eens op het vooroordeel dat alle Aziaten Japanners zijn, terwijl het volgens een andere waarheid om Chinezen gaat, die “ons erfgoed voor het nageslacht documenteren”.

Een jaar of vier geleden is aan het licht gekomen dat “mensen meer genieten van een reis als ze foto’s maken”.

Dat betrof een onderzoek in welks representativiteit ik mijzelf niet herkende. Ik fotografeer amper, soms tot mijn spijt als woorden mij tekort schieten een bijzondere vakantie-ervaring te beschrijven.

Maar gelukkig is daar het internet nog. Hoe heette die kathedraal in Deventer ook al weer? Wat was de naam van dat waanzinnige kunstwerk in die beeldentuin? Bijna alles wat je niet hebt onthouden én niet gefotografeerd, is op het internet terug te vinden. Ook dingen die je wel hebt onthouden, maar niet wist wat het te betekenen had, kunnen dankzij internet je vakantie-ervaring compleet maken.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Virginia State Parks (cc)

Weg van het water

COLUMN - Wie extra kwetsbaar is, kan beter een stapje terugdoen. Zo geven we jongeren – en de economie –weer de ruimte. Emeritus hoogleraar ethiek Heleen Dupuis legde het in EenVandaag keurig uit, volledig in de geest van de VVD, waarvoor ze jarenlang senator was: ‘Ouderen moeten zelf hun verantwoordelijkheid nemen.’ In Nieuwsuur werd ze hartelijk bijgevallen door specialist ouderengeneeskunde annex OMT-lid Nienke Nieuwenhuizen: ‘Het is net als met zwemmen,’ zei Nieuwenhuizen. ‘Als je niet kan zwemmen, is het verstandig om een stapje van het water weg te doen.’

Het was Dupuis kennelijk ontgaan dat ouderen al sinds half maart supervoorzichtig zijn, en een deel van hen zelfs maandenlang verplicht verstoken is geweest van sociaal verkeer, doch dat zij vaak besmet zijn geraakt door jongere mensen in hun nabijheid. Nieuwenhuizen op haart beurt vergeet dat een mens – jong of oud, sterk of kwetsbaar – prima zonder zwemmen kan. Met sociaal verkeer ligt dat echt iets anders. Haar advies kwam neer op het warm aanbevelen van ‘zelfverkozen’ eenzaamheid.

Ouderen isoleren helpt geen bal. We hebben dat al geprobeerd; ouderen zijn bij bosjes overleden. Het erge is dat dit debat, waarvan ook het OMT zegt dat het dringend gevoerd moet worden, op de verkeerde leest is geschoeid.

Vorige Volgende