Sjors van Beek

69 Artikelen
1 Waanlinks
780 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Chriszwolle (cc)

Bordendiarree langs de snelwegen

Nu is het wel genoeg geweest, die absurde verwarring rond maximumsnelheden op de snelweg. Probeer je je telkens netjes aan de regels te houden, loop je tóch tegen bekeuringen op. Simpelweg omdat het volstrekt onduidelijk is hoe hard je op bepaalde stukken mag rijden. Je komt er pas achter dat je fout zat als twee weken later de bon in de bus valt.

Al langer loop ik met het idee om het bizarre woud aan snelheidsaanduidingen in kaart te brengen. Rijd je langs het ene bord ‘100 km’, staat honderd meter verder het volgende ’80 km’, en weer tweehonderd meter verderop is het ineens ‘120 km / 6-19 uur’.

Sukkel je rustig met 100 kilometer per uur langs ’s heren dreven, word je aan alle kanten voorbij gezoefd door glanzende leasebakken met bestuurders die je bozig aankijken alsof je een hoogbejaard gevaar op de weg bent. Kennelijk is de snelheid daar dus 120. Of 130.

Of andersom: het onbehaaglijke gevoel dat je ineens harder rijdt dan alle anderen en dat je dus binnenkort post kan verwachten van het CJIB. Terwijl de borden toch duidelijk meldden: 130. Althans, het laatste bord dat je hebt gezien. Maar misschien heb je er ééntje gemist omdat er net een vrachtwagen rechts naast je reed. Of hebben al die andere bestuurders er eentje gemist?

Foto: Marina Noordegraaf (cc)

Schuldhulp in Doetinchem | deel 3

REPORTAGE - Sjors van Beek liep voor de Groene Amsterdammer een week mee op de schuldhulpafdeling in Doetinchem. ‘Ik druk mijn eigen kinderen op het hart: zorg dat je nóóit afhankelijk wordt van de Belastingdienst of het UWV, zorg dat je niet in de wereld van de formulieren belandt.’ Vandaag deel 3 van de driedelige serie over schuldhulpverlening. (Deel 1 is hier te lezen, deel 2 hier).

Twee dagen later stuitert de 28-jarige Dave de spreekkamer binnen voor een ‘meldgesprek’: een eerste korte ontmoeting voor een globale analyse van de situatie. Al vijf jaar in de bijstand, 30.000 euro schuld. ‘Impulsieve aankopen op krediet, een computer, een muziekinstallatie, je kent het wel’. Nu wil hij schoon schip maken. Maar een schuldregeling waarbij hij wekelijks nog maar 50 euro leefgeld krijgt? ‘Kan niet, man! Ik moet shag hebben om te roken en ik ben een grote eter. Enne, ik blow me knetter’. Klantmanager Jochem van Dijk: ‘We kunnen je helpen, maar je zult toch echt werk moeten zoeken dan’.

Het zijn de uitzonderingen, vertellen de schuldhulpverleners. Klanten met een gat in hun hand en weinig realiteitszin komen ze niet zo veel tegen. Veel vaker stuiten ze op kwesties van scheidingen, werkloosheid, ziekte waardoor mensen in de financiële problemen raken. Zoals dat gezin in een welvarende nieuwbouwwijk aan de rand van Doetinchem. Marcia (35) werkt zelf bij de gemeente maar haar tijdelijk contract loopt af. Haar man Emiel (41) zit thuis als gevolg van een zware depressie. Hij wil omscholen naar de zorgsector maar krijgt na een mislukt traject geen hernieuwde toestemming meer van de bijstand. Hij moet productiewerk gaan doen ‘maar dat kan ik geestelijk niet aan, dan stort ik weer in’. Totale schuld: 13.000 euro, grotendeels door een doorlopend krediet, de rest door te lang doorgelopen kinderopvangtoeslag.

Foto: Marina Noordegraaf (cc)

Schuldhulp in Doetinchem | deel 2

REPORTAGE - Sjors van Beek liep voor de Groene Amsterdammer een week mee op de schuldhulpafdeling in Doetinchem. ‘Ik druk mijn eigen kinderen op het hart: zorg dat je nóóit afhankelijk wordt van de Belastingdienst of het UWV, zorg dat je niet in de wereld van de formulieren belandt.’ Vandaag deel 2 van de driedelige serie over schuldhulpverlening. (Deel 1 is hier te lezen).

De Belastingdienst gaat bijna altijd akkoord met een schikkingsvoorstel door de gemeente, vertelt teamleider Jolanda Toepoel (45). ‘Maar heel vaak veroorzaakt diezelfde dienst mede de problemen aan de voorkant’. Teveel uitgekeerde toeslagen worden zonder pardon ingehouden via beslag op de uitkering. De beslagvrije voet, dat deel van het inkomen waar niemand aan mag komen, wordt daarbij met grote regelmaat geschonden. Is er daarna geen geld meer voor de huur? Kwestie van pech gehad.

Ook deurwaarders, voor wie het innen van schulden gewoon handel is, maken zich hier debet aan, concludeerde de Nationale Ombudsman onlangs nog: ‘Er zijn onvoldoende waarborgen om mensen om mensen met schulden te beschermen tegen een te ruwe greep in hun huishoudbeurs door deurwaarders’.

Bij de Belastingdienst gaat het vaak over teveel uitgekeerde toeslagen, toegekend op basis van schattingen vooraf. ‘Ik durf te stellen dat in vijf van de acht dossiers mensen gewoon zijn vastgelopen in het systeem, dat het een technische formulierenkwestie is’, zegt Toepoel. ‘Dan staat ergens een vinkje verkeerd of zijn ze vergeten iets door te geven of aan te vragen, en dan hebben ze een maand gewoon geen geld. Door de crisis hebben ze geen vet meer op de ribben en dan verzuipen ze. En kloppen bij ons aan’. Laatst nog, moesten mensen hun rekeningnummer nogmaals aan de Belastingdienst doorgeven, ook als er niks veranderd was. Wie niet reageerde, kreeg pardoes geen toeslag meer. Of nog zoiets: wie in de ziektewet belandt, krijgt nog maar per week uitbetaald. Maar de huur wordt wèl ineens afgeschreven. Het gat mag de afdeling schuldhulpverlening dichten. Doetinchem werkt aan een lokaal voorschotfonds voor dit soort noodgevallen. ‘Maar als Belastingdienst, UWV en gemeente nou eens bij elkaar in de bestanden mochten kijken en konden zien wat er al aan beslagen loopt, zouden we een hoop problemen voorkomen’, verzuchten de Doetinchemse ambtenaren.

Foto: Marina Noordegraaf (cc)

Schuldhulp in Doetinchem | deel 1

REPORTAGE - Sjors van Beek liep voor de Groene Amsterdammer een week mee op de schuldhulpafdeling in Doetinchem. ‘Ik druk mijn eigen kinderen op het hart: zorg dat je nóóit afhankelijk wordt van de Belastingdienst of het UWV, zorg dat je niet in de wereld van de formulieren belandt.’ Vandaag deel 1 van de driedelige serie over schuldhulpverlening.

Een willekeurige week in een willekeurige gemeente: Doetinchem. In totaal tien mensen in financiële nood worden gevolgd terwijl ze contact hebben met de gemeentelijke afdeling ‘schuldhulp’. Vrijwel allemaal melden ze moe te zijn. Murw. Moedeloos. Niet alleen vanwege de schulden, maar zeker ook vanwege het ondoorgrondelijke, kille systeem waarin ze gevangen zijn geraakt.

Ze maken de post niet eens meer open, vertellen ze bijna zonder uitzondering. Ze hebben ‘papierangst’, zijn bang voor de volgende envelop. Meerdere personen kunnen in de spreekkamers hun tranen niet meer bedwingen. Ze zijn òp van de zenuwen. Ze zijn gesloopt.

Aan het einde van de week velt PvdA-wethouder Steven Kroon een hard oordeel: ‘Het is helaas waar, het is een complete chaos. De instanties tuimelen over elkaar heen, mensen raken volledig verstrikt in de regels. We hebben in Nederland een rete-ingewikkeld systeem gecreëerd, ik noem het de Nederlandse ziekte. Als lokale wethouder breek ik dat niet zomaar af, ik kan slechts mijn best doen om het lokaal zo eenvoudig mogelijk te maken’.

Foto: *Lie (cc)

Leerplicht als straatveger | deel 3

REPORTAGE - Sjors van Beek liep voor een reportage in De Groene Amsterdammer een week mee op de afdeling Leerlingzaken van de gemeente Utrecht. ‘Ze zien ons als een soort parkeerwachters van het onderwijs, maar meestal hebben we een andere rol.’  Donderdag- en gisteravond las u deel 1 en 2, vandaag de slotaflevering.

Het zijn luxe-problemen. Want ook op de basisschool spelen soms veel ernstiger zaken, vertelt de directeur. Laatst nog, een jongetje, agressief, bijten, krabben: ‘Zelfs de leerkrachten waren bang van hem. We hebben letterlijk de deuren op slot moeten doen. Zo’n kind kun je hier niet handhaven, de school heeft ook rust nodig. De enige oplossing is dan schorsen. Opvang voor dit soort gevallen is er niet, dat is echt een hiaat.’

Is een leerling 18 en niet meer leer- of kwalificatieplichtig, dan valt er niks meer te handhaven. Leerplicht mag zonder toestemming van de meerderjarige niet eens contact opnemen met de ouders. Nog sterker: als een ongeruste ouder zelf opbelt mag Leerplicht géén informatie geven. ‘Heel lastig, zeker als de jongere nog thuis woont.’

De leerplicht ophogen tot 23 of 27 jaar is niet zomaar de oplossing, zal de Utrechtse onderwijswethouder Jeroen Kreijkamp later die week filosoferen. ‘Want dan zit zo’n jongere op school terwijl hij helemaal niet wíl.’

Foto: *Lie (cc)

Leerplicht als straatveger | deel 2

REPORTAGE - Sjors van Beek liep voor een reportage in De Groene Amsterdammer een week mee op de afdeling Leerlingzaken van de gemeente Utrecht. ‘Ze zien ons als een soort parkeerwachters van het onderwijs, maar meestal hebben we een andere rol.’ Vandaag aflevering 2 in een driedelige serie over leerplichtambtenaren en schoolverzuim. (Hier vindt u aflevering 1.)

Alles begint met een verzuimmelding door de school. Leerplicht bekijkt wat er aan de hand is en of er een helpende hand kan worden geboden. Is repressieve actie vereist, dan loopt dat op van een waarschuwingsbrief, via een ‘verzuimgesprek’ tot een ‘zorgmelding’ bij Jeugdzorg of Raad voor de Kinderbescherming. Eindstation: een proces verbaal. Is er, voordat de rechter zich er enkele maanden later over buigt, verbetering dan volgt vaak een sepot. Het breekijzer heeft dan wel gewerkt. Volgt er toch straf, dan is dat een verwijzing naar Halt, begeleiding door de Jeugdreclassering, verplichte hulpverlening of een boete.

Soms halen sancties niks uit, vertelt Ton van der Heijden (63), aanspreekpunt voor de Roma-leerlingen in Utrecht. ‘Bij de Roma gaan de familiebanden vóór alles. Oma in Italië ziek? Dan gáán ze. Maak je een proces verbaal op, betalen ze de boete niet en gaan gewoon een poosje zitten. En het probleem, het spijbelen, is nog steeds niet opgelost.’ Dus, wil hij maar zeggen, moet je het hebben van inpraten op de ouders, proberen hen méér ‘pro-onderwijs’ te maken. ‘En dat lukt, heel langzaam.’

Foto: *Lie (cc)

Leerplicht als straatveger | deel 1

REPORTAGE - Sjors van Beek liep voor een reportage in De Groene Amsterdammer een week mee op de afdeling Leerlingzaken van de gemeente Utrecht. ‘Ze zien ons als een soort parkeerwachters van het onderwijs, maar meestal hebben we een andere rol.’ Vandaag aflevering 1 in een driedelige serie over leerplichtambtenaren en schoolverzuim.

Verlegen, bescheiden wandelt ze binnen. Een wijde zwarte broek, zware schoenen, een volle studentenrugzak over haar schouder. De 19-jarige Ivy van der Voorn is uitgenodigd door leerplichtambtenaar Houria Bouzerda (42). De reden: Ivy’s verzuim op het Grafisch Lyceum in Utrecht.

‘Hoe gaat het met je?’ vraagt Houria.

‘Momenteel gaat het goed. Momenteel!’ begint Ivy haar verhaal. Het lijkt een wonder, gelet op wat er volgt. Haar ouders zijn gescheiden, haar moeder woont in Frankrijk, de rest van de familie heeft met Ivy gebroken. ‘Ik sta er helemaal alleen voor,’ zegt ze met zachte stem. Haar vader betaalt de kinderalimentatie maar half, ‘ik moet 1069 euro schoolgeld betalen maar weet niet hoe.’ Ze heeft angst- en woedeaanvallen. Met darmklachten heeft ze een poos ziek op bed gelegen maar haar ziekmelding is ergens binnen school blijven hangen. Haar opleiding wil ze afmaken, hoe dan ook. ‘School is voor mij als een thuis: ik voel me er fijn.’

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Coffeeshop Helmond terecht gesloten

NIEUWS - Een wel heel opmerkelijke uitspraak van de Raad van State in de langslepende Helmondse ‘coffeeshop-affaire’ waarover Sargasso uitvoerig heeft bericht. Coffeeshop Carpe Diem werd in 2010 door toenmalig burgemeester Fons Jacobs tijdelijk gesloten nadat er twee aanslagen op waren gepleegd. In 2011 volgde definitieve sluiting.

Grond voor de tijdelijke sluiting: een dreigingsanalyse van de politie Brabant Zuid-Oost dat er nieuwe aanslagen in de lucht hingen. Wie de bedreigers waren en tegen wie de dreiging exact was gericht, is nooit bekendgemaakt. Betrof het de coffeeshop, de uitbater John Vosmeer, of burgemeester Jacobs? Laatstgenoemde dook een tijd onder en kreeg maandenlang beveiliging.

Ook Jacobs is volgens eigen zeggen nooit verteld wat er aan de hand was. Politie en Openbaar Ministerie in Den Bosch hebben slechts openbaar gemaakt dat ‘de ernst van het misdrijf waarmee wordt gedreigd en de waarschijnlijkheid waarmee deze dreiging zal worden uitgevoerd voor zowel de inrichting als voor burgemeester Jacobs op onderscheidenlijk ernstig en hoog – op één na hoogste niveau – wordt ingeschat.’

Die informatie, zo oordeelt de Raad van State, was voldoende om tot sluiting over te gaan. Uitbater Vosmeer ‘heeft voldoende de gelegenheid gehad om concrete feiten en omstandigheden aan te voeren waaruit zou blijken dat de dreiging minder ernstig was dan de burgemeester in navolging van de politie heeft aangenomen. Hij heeft nagelaten zijn standpunt dat geen ernstige vrees bestond voor een verstoring van de openbare orde met toereikende gegevens te staven. De enkele stelling dat de dreigingsanalyse is gebaseerd op oncontroleerbare informatie van de Criminele Inlichtingen Eenheid is daarvoor onvoldoende.’

Foto: Clever Cupcakes (cc)

Racisme is geen wit verschijnsel

OPINIE - Nu Zwarte Piet in Amsterdam beveiligd moet worden omdat het een symbool van racisme zou zijn, moet me toch iets van het (blanke) hart. Racisme wordt in de huidige zwart-witdiscussie eenzijdig geassocieerd met blanken. Blanke daders die zwarte slachtoffers vernederen. Racisme als exclusieve witte uitvinding.

Vergeet het maar. Zwarten discrimineren blanken net zo hard. Nederlanders worden soms óók als minderwaardig behandeld. Mogen we het daar ook eens over hebben?

In 1999 en 2000 woonde en werkte ik op Curaçao. Mijn hele concept van racisme en discriminatie is daar volledig op de schop gegaan. Want ja, ik werd als witte Nederlander gediscrimineerd door de zwarte bevolking. En ja, het voelde vernederend, pijnlijk, machteloos. Ik was minder en ik werd buitengesloten omdat ik blank was.

Het gebeurde subtiel. Zo subtiel dat de ‘daders’ konden zeggen: ‘U vergist zich, u ziet spoken’. Een voorbeeld. Als journalist kwam ik vaak op de rechtbank in Willemstad. De zwarte portier beweerde dan dat een zitting besloten was en hij weigerde te zeggen in welke zaal hij plaatsvond. Via de president van de rechtbank kreeg ik alsnog toegang, binnen zaten de zwarte collega’s van de Antilliaanse kranten al een tijd ijverig te pennen.
Toeval? Zag ik spoken? Feit is dat ik als enige blanke journalist de enige was die herhaaldelijk last had van deze vormen van obstructie. Ik hou het op racisme: ik werd gepest en buitengesloten omdat ik een blanke ‘makamba’ was.

Foto: copyright ok. Gecheckt 03-03-2022

Een jaar Wobben

REPORTAGE - Ruim een jaar lang hebben we bij Sargasso ‘ge-Wobt’: documenten opgevraagd met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur. Tijd voor een tussenbalans: hoeveel moeite kost het, wat levert het op?

Om maar met de deur in huis te vallen: Wobben is een taai proces. Wie er daadwerkelijk profijt van wil beleven, moet geduld hebben. Héél veel geduld. En tijd. Beide hebben de meeste journalisten niet. Terwijl het toch bij uitstek journalisten zijn die het middel (zouden kunnen) inzetten. Maar Wobben kost dusdanig veel inspanning dat veel journalisten de moed maar hebben opgegeven. Ze laten zich ontmoedigen, afpoeieren, uitputten, overbluffen, zeg maar: slopen.

Door een waar leger aan duurbetaalde Wob-ambtenaren en gespecialiseerde juristen die namens de overheid – van uw en mijn geld dus – niets anders doen dan bekijken hoe ze documenten niet hoeven vrij te geven en hoe ze de verzoeker kunnen afschudden. Laat u niks wijsmaken door ambtenaren die anders beweren. Ze zullen zeggen: een zorgvuldige afweging en verstrekking kost nu eenmaal tijd, documenten moeten worden gescreend op gevoelige, niet-openbare gegevens, we moeten waken over de privacy en bladiebla.

In werkelijkheid kost niet het verstrekken van documenten tijd, maar het weigeren. We hebben meegemaakt dat we een afwijzingsbrief kregen van tien (!) kantjes vol juridische haarkloverij, overzichten van jurisprudentie enzovoort om uit te leggen waarom één (!) document niet kon worden vrijgegeven. Daar is dus een jurist een volle week full time mee bezig geweest.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hof: geen vervolging oud-burgemeester Helmond

NIEUWS - Oud-burgemeester Fons Jacobs van Helmond hoeft niet strafrechtelijk te worden vervolgd wegens malversaties rond een plaatselijk restaurant.

Dat heeft het Gerechtshof in Den Bosch bepaald.

De aangifte van het echtpaar Eric en Mieke Betgem, de voormalige uitbaters van restaurant Berlaer in Helmond, is volgens het Hof terecht terzijde gelegd. Volgens het Hof kan een strafrechter, ‘op basis van de feiten en de omstandigheden zoals ze uit de stukken naar voren komen, niet tot een veroordeling van beklaagde ter zake de door klagers in deze klachtprocedure gestelde strafbare gedraging(en) komen’. Ook ziet het Hof ‘geen althans onvoldoende feiten of omstandigheden’ om Jacobs als verdachte aan te merken en het Openbaar Ministerie opdracht te geven nader onderzoek in te stellen.

De oud-burgemeester werd er door het Helmondse horeca-echtpaar van beticht dat hij malversaties rond hun restaurant zou hebben ‘gefaciliteerd’. Het pand waar het restaurant in zat is eigendom van de gemeente. De Betgems namen het restaurant in 2011 over van een vorige eigenaar. Volgens het echtpaar heeft de gemeente in de jaren daarvoor zaken gedaan met niet bestaande BV’s en de Betgems geflatteerde omzetcijfers voorgehouden.

Ze deden aangifte tegen de burgemeester, als eindverantwoordelijke voor de vergunningverlening. Volgens hen was er sprake van medeplegen of medeplichtigheid aan valsheid in geschrifte. Het Openbaar Ministerie legde die aangifte terzijde, waarna het echtpaar Betgem een zogeheten artikel-12-procedure startte bij het Hof. Ze eisten dat het Hof het Openbaar Ministerie alsnog opdracht zou geven tot vervolging over te gaan. Dat doet het Hof dus niet, blijkt uit het vandaag verschenen arrest.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Schimmig gevecht rond coffeeshop Carpe Diem in Helmond

NIEUWS - Hoe doe je dat, aantonen dat een document dat je niet mag zien onjuistheden bevat? Het is een lastige opgave waarvoor John Vosmeer, voormalig uitbater van coffeeshop Carpe Diem in Helmond zich gesteld ziet.

Dat bleek vandaag bij de Raad van State, waar Vosmeer de sluiting van zijn coffeeshop probeerde aan te vechten. Het document waar het allemaal om draait: de ‘dreigingsanalyse’, de set informatie waaruit zou blijken dat Vosmeer, de coffeeshop én burgemeester Fons Jacobs werden bedreigd. Die dreigingsanalyse was voor burgemeester Jacobs de reden om Carpe Diem te sluiten, wegens gevaar voor de openbare orde. Maar wie werd er precies bedreigd? Door wie? En om welke reden? De enige partij die daar antwoord op kan geven is het Openbaar Ministerie in Den Bosch. En die wil niks vertellen.

Dreigingsanalyse van de politie

Voor een goed begrip van deze kwestie, waar Sargasso in ‘dossier Fons Jacobs’ al veel over heeft gepubliceerd, even terug in de tijd. Medio 2010 opent Carpe Diem de deuren, als tweede coffeeshop in Helmond. Vlak vóór de opening rijdt een terreinwagen de zaak binnen, en ná de opening worden er twee granaten naar binnen gegooid. Toenmalig burgemeester Jacobs laat Carpe Diem sluiten, eerst voor enkele maanden, uiteindelijk definitief: begin 2011 trekt hij de door hem verleende vergunning weer in.

Vorige Volgende