Staatkundig nabeschouwen

In staatkundige zin worden de Algemene Beschouwingen er de laatste jaren alleen maar interessanter op. In 2011 konden we de dualistische nieren van de gedoogconstructie proeven, in 2012 buitelden het lenteakkoord en het herfstakkoord over het aanstaande formatieakkoord heen tot het schoolvoorbeeld van wisselende meerderheden en nu in 2013 werpt de Eerste Kamer een politieke schaduw vooruit. Dat bracht een aantal interessante zaken aan de oppervlakte, die we anders pas na afloop in de reconstructie lezen.

Door: Foto: -JvL- (cc)
Foto: Christian van Elven (cc)

Prinsjesdag versus verkiezingsprogramma’s

, door

Tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen (APB) wordt in de Tweede Kamer flink gediscussieerd over de plannen die het kabinet heeft gepresenteerd tijdens Prinsjesdag. We weten dat regeren compromissen sluiten is, maar sluit de Miljoenennota nog aan bij de verkiezingsprogramma’s van de VVD en de PvdA van 2012? Nu het regeerakkoord omgezet is in de Miljoenennota en begrotingen, worden de coalitiepartners hard aangevallen. Niet alleen door politieke tegenstanders, ook binnen eigen gelederen lopen de gemoederen hoog op. In verschillende peilingen zouden beide partijen veel zetels verliezen als er nu verkiezingen zijn. De deur van het PvdA-kantoor in Amsterdam werd vorig weekend beklad met de leus ‘hier is je participatie’. Hoeveel maken de VVD en PvdA nog waar van hun verkiezingsprogramma’s uit 2012 als je deze naast de op Prinsjesdag gepresenteerde plannen legt? Een paar punten op een rijtje.

ANALYSE -

Onderwijs

‘Wat de PvdA betreft maken politiek en onderwijs afspraken waarin ambitie en mogelijkheden bij elkaar worden gebracht,’ staat in het verkiezingsprogramma van de partij. Dat is precies wat er nu gebeuren moet, want er ligt een onderwijsakkoord op tafel waarvan nog veel afspraken uitgewerkt moeten worden. De grootste vakbond van het onderwijs, de Algemene Onderwijsbond, heeft het akkoord nog niet ondertekend.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Politiek Kwartier | Sinterklaas bij de VVD

, door

COLUMN - Deze week vraagt Klokwerk zich weer eens af wat al die VVD-stemmers toch beweegt.

Het is weer bijna verkiezingstijd en de VVD gaat cadeautjes uitdelen. Dit keer belooft de Amsterdamse VVD de onroerendezaakbelasting te halveren. Een soort herhaling van de duizend euro lastenverlichting die Mark ons ooit beloofde? Haha, gefopt.

Wie stemt er toch telkens op zo een partij? Die kiezer mogen we bedanken. De VVD is immers de Nederlandse vertegenwoordiger van de filosofie die ons de crisis injoeg. De filosofie waarin men aanneemt dat als de ondernemers de vrijheid krijgen om te ondernemen, werknemers de vrijheid om overal te werken, overheden de vrijheid om met de begroting te frauderen en banken de vrijheid om hun eigen bonusbeleid en productbeleid te voeren, de oh zo kritische klanten vanzelf het goede van het slechte scheiden, waarna het Walhalla intreedt.

Een model waarbij in de praktijk de zwartrijders winnen, eerlijke ondernemers worden weggeconcurreerd en de consument stelselmatig wordt genaaid. Maar we hoeven geen uitputtende beschrijvingen te geven van de theoretische problemen van deze gedachtegang om hem te weerleggen. Het klamme spook van de realiteit raasde door de hele wereld en heeft zich nu genesteld in Europa.

Foto: Minister-president Rutte (cc)

Steun regeringspartijen daalt veel sneller dan onder Rutte-I

, door

ANALYSE - De steun voor de regeringspartijen daalt veelt sneller dan in de vorige kabinetsperiode. Sinds de verkiezingen van september 2012 daalde de steun voor VVD en PvdA van 52% naar zo’n 27%. Hoewel verlies in de peilingen voor coalitiepartijen niet ongebruikelijk is, is de daling veel groter dan onder het kabinet Rutte-I, dat na elf maanden slechts zo’n 3% lager stond.

Steun voor regeringspartijen

Steun voor de regeringspartijen (VVD, CDA en gedoogpartner PVV voor Rutte-I, VVD en PvdA voor Rutte-I) sinds de verkiezingen volgens de Peilingwijzer. Licht gekleurde gebied geeft de onzekerheidsmarge aan.

Een belangrijk verschil tussen de huidige en vorige kabinetsperiode is de kabinetssamenstelling. Rutte-I werd uitsluitend door partijen ter rechterzijde gesteund. Eigenlijk steunden alle rechtse partijen dit kabinet als we de achterbankgedoogsteun van de SGP meerekenen. Rechtse kiezers konden hier hun vingers bij aflikken – en zo niet, dan waren er geen serieuze electorale alternatieven.  Bij Rutte-II is het heel anders: de combinatie tussen de grootste linkse en de grootste rechtse partij heeft volop concurrentie: van links (SP, GL), vanuit het midden (D66, CU), en op (centrum)-rechts (CDA, PVV). Wie ontevreden is over Rutte-II heeft genoeg alternatieven.

Bovendien is er nu een hoop om ontevreden over te zijn. Was er in 2010 en begin 2011 nog economische groei, sinds die tijd komen er vooral slechte economische berichten. Er moet weer meer bezuinigd worden en de hervormingsagenda komt maar lastig tot stand, mede door het gemak waarmee men in de formatie over de steun in de Eerste Kamer dacht.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: marie-ll (cc)

Samenwerking in Kamer: coalitie versus oppositie

, door

ANALYSE - Of een partij tot coalitie of oppositie behoort, lijkt belangrijker dan politiek-inhoudelijke verschillen, blijkt uit analyse van Tom Louwerse.

In april zette ik het stemgedrag in de Tweede Kamer op een rijtje. Daaruit bleek dat coalitiepartijen VVD en PvdA vaak hetzelfde stemmen. Dat is niet heel verwonderlijk gezien het feit dat de twee partijen samen de regering vormen. Ze moeten een redelijke mate van overeenkomst in het stemgedrag hebben om het kabinet niet in de problemen te brengen.

Dat hoeft natuurlijk niet te betekenen dat ze niet op andere manieren hun eigen profiel kunnen versterken. Eén van de manieren waarop dat kan is door moties in te dienen samen met oppositiepartijen. Op die manier kan de PvdA bijvoorbeeld laten zien dat ze nog steeds een centrum-linkse partij is. Maar gebeurt dat ook? Wie werkt met wie samen als het gaat om het indienen van moties en amendementen?

Gezamenlijk ingediende voorstellen

In bovenstaande figuur staat de mate van samenwerking tussen de partijen. Van de voorstellen die  50PLUS heeft medeondertekend is bijvoorbeeld 39% ook medeondertekend door D66. Een hoog percentage, onder andere een gevolg van het feit dat 50PLUS als kleine partij niet heel veel voorstellen heeft ingediend (102). Van de door D66 ondertekende voorstellen (412 in totaal) was bijvoorbeeld maar 10% ook door 50PLUS ondertekend.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Afschrijvingen | Belasting betalen geeft warm en solidair gevoel

, door

COLUMN - Pepijn van Houwelingen schreef gisteren in de Volkskrant dat solidariteit ‘uitsluitend’ iets is dat men in kleine kring en in vrijheid kan ervaren. De grootschalige, abstracte verzorgingsstaat met haar afgedwongen bijdrage zouden we dan ook niet meer als solidariteit moeten zien. Weinig mensen zullen, wanneer ze op hun loonstrookje zien wat er verplicht wordt afgeboekt ten behoeve van de verzorgingsstaat, een ‘warme, solidaire ervaring’ beleven, aldus Van Houwelingen. Het stuk mag gelezen worden als aanvulling op het betoog van Halbe Zijlstra in NRC Handelsblad van enkele weken terug, waarin de VVD’er beweert dat de huidige verzorgingsstaat met haar ‘afgedwongen solidariteit’ de samenleving de vrijheid ontneemt om uit ‘echte solidariteit uit welwillendheid’ voor de zwakkeren op te komen.

Hoewel ik sympathie heb voor elk pleidooi voor kleinschalige initiatieven – van voedselbank tot broodfonds – snap ik niet goed waarom het organiseren van solidariteit via de overheid niet ‘echt’ zou zijn. En ook niet waarom we zo’n punt moeten maken van de dwang die daar noodzakelijkerwijs bij komt kijken.  

We hebben er in Nederland in alle vrijheid voor gekozen om grofweg 45 procent van ons inkomen bij elkaar te leggen en dat door een door ons controleerde en ingestelde overheid te laten uitgeven (politie, wegen, scholen) en doorgeven (WW, bijstand, zorgtoeslag). Het huidige systeem is uitgebouwd en gecontroleerd door twintig Tweede Kamers die we zelf gekozen hebben (rekenend vanaf de invoering van de noodwet-Drees uit 1947).

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: marie-ll (cc)

De conservatieve revolutie van PvdA en VVD

, door

OPINIE - De verzorgingsstaat is onbetaalbaar en bedreigt onze vrijheid is de boodschap van Halbe Zijlstra in “Bolle staat moet kleiner”. Is dat zo? Samen met de PvdA werkt de VVD aan een conservatieve revolutie.

Mark Rutte kwam vijf jaar geleden met een nieuwe vondst: de staat is een geluksmachine. Een grote staat is een bedreiging voor de vrijheid omdat het mensen afhankelijk maakt. Gemakkelijk geluk bestaat alleen in Luilekkerland en wie daar eenmaal van geproefd heeft, wil niet meer weg.  VVD’ers zijn creatief, want  Halbe Zijlstra heeft nu een vergelijkbare vondst: de staat is Holle Bolle Gijs. Dat suggereert althans de titel van zijn stuk in het NRC Handelsblad van 15 mei: ‘Bolle overheid kleiner maken’ en op Pinksterzondag mocht hij dat in Buitenhof toelichten.

Een grote staat laat te weinig ruimte over aan particulier initiatief, schrijft Zijlstra. Economische groei kan alleen van het bedrijfsleven komen en daarom is een grote  staat niet alleen een bedreiging voor onze vrijheid, maar ook voor de economie. Zo luidt de inmiddels overbekende klacht van conservatieven dat de staat, de verzorgingsstaat in het bijzonder, te groot is geworden. Zijlstra pleit daarom voor  ‘zware bezuinigingen en grote hervormingen’  om de staat kleiner te maken.

Foto: marie-ll (cc)

Pas bij kiesdrempel 10% heeft VVD voordeel

, door

ANALYSE - VVD-voorzitter Benk Korthals stelde dit weekend voor een kiesdrempel van 2% in te stellen. Hoe zou de Kamer er dan uit zien? Gijs Schumacher rekende het uit.

Plannetjes om het kiessysteem aan te passen komen met enige regelmaat voorbij. Vaak beweert men dat deze plannetjes de politiek stabieler, meer representatief of juist meer competitief maken. Zo ook het jongste plan om een kiesdrempel van 2% in te voeren, uit de koker van VVD partijvoorzitter Benk Korthals. Het argument is dat de kamer efficiënter zou functioneren bij minder partijen. Kan een kiesdrempel daarbij helpen?

Denemarken heeft een kiesdrempel van 2% en had in 2010 een effectief aantal partijen van iets meer dan vijf. Nederland had in 2010 een effectief aantal partijen van 6.75 Dit is ook voor Nederlandse begrippen extreem hoog, normaal ligt deze score dichter bij het Deense gemiddelde.

Om het effect van een kiesdrempel verder te evalueren heb ik met de resultaten van 2012 berekend hoe de Kamer eruit ziet bij een kiesdrempel van 2%, 5%, 7.5% en 10%. Om het overzichtelijk te houden heb ik linkse en rechtse partijen in 2 verschillende figuren geplaatst. Partij voor de Dieren en 50plus staan niet in de figuren, deze vallen weg bij een kiesdrempel van 2%.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende