Rutte is het oog van de orkaan

Eén op de vijf Nederlandse gezinnen zit in de schulden. Vast werk voor jongeren is tegenwoordig eerder uitzondering dan regel. De dakloosheid is groot. De prijs van koopwoningen blijft maar stijgen, terwijl huurhuizen schaarser en duurder worden. We kunnen de mest niet meer kwijt. Dieren worden verminkt, gemaltraiteerd en dan opgedist. We stoten meer stikstof uit dan de ons omringende landen. De overheid jaagt op mensen die ze vanwege hun achternaam of postcode als potentiële uitkeringsfraudeurs bestempelen, en behandelt die soms als schuldig zonder ze kans op weerwoord te geven. De winsten van grootbedrijven stijgen, maar de lonen van hun werknemers allang niet meer. Overwinsten worden niet aangepakt, integendeel: multinationals krijgen dealtjes van de Belastingdienst, en Nederland prijkt hoog op de lijsten van landen die witwasconstructies op bestelling leveren. Bedrijven die gas oppompen in de noordelijke provincies worden schadeloos gesteld voor hun toekomstige inkomstenderving, maar de mensen die in Groningen, Drenthe en Friesland al jaren met kapotte huizen zitten, moeten geduld hebben. Intussen kampen we – net als andere landen – met een pandemie, een klimaatcrisis, de ineenstorting van de biodiversiteit, gif in de grond, het water en de lucht, met complotdenkers die op hol slaan, en met extreme religies die het op de persvrijheid en de persoonlijke keuzes van andersdenkenden hebben voorzien. Er is iets heel erg fout met de prioriteiten die de Nederlandse regeringen van de afgelopen jaren hebben gesteld – en Rutte is het oog van die orkaan. Hij is de man die anderen laat struikelen, of ze eigenhandig voor de bus gooit, als zijn beleid fout uitpakt, hij is de man die met dichtgetimmerde regeerakkoorden de Kamer buitenspel wil zetten. Hij is de premier die de doctrine verzon dat stukken die de overheid slecht uitkomen, voor de rest der natie mogen worden verdonkeremaand – omdat ambtenaren er tegenwoordig vooral zijn om bewindslieden uit de wind te houden, in plaats van burgers te dienen en problemen met rondom staand beleid te rapporteren (en die te helpen oplossen). Anders dan Rutte beweert, is ons land niet zo ‘gaaf’ meer. Er is geen loon naar werken. Er is een probleem met racisme en vrouwenhaat, met homohaat en vreemdelingenhaat. We zijn goed geworden in blaming the victim. We zijn slecht in transparantie, in openheid van zaken geven en burgers kennen in beleid dat hen en hun toekomst aangaat. We eisen volledige transparantie van burgers, terwijl de overheid zelf zich afschermt van kritiek en zichzelf oncontroleerbaarder maakt. Nu hebben we alweer een rel, ditmaal over Pieter Omtzigt; en weer is het een symptoom. Die rel is alleen van belang omdat Omtzigt staat voor alles wat Rutte onder het tapijt wil vegen, en vice versa: omdat Rutte voor alles staat dat Omtzigt aan het licht wil brengen. Van Rutte zegt men wel dat hij van teflon is; alles glijdt van hem af. Maar teflon is onafbreekbaar gif, en dringt in alles door. Is een tefalpan eenmaal beschadigd, dan moet je hem subiet weggooien. Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.

Foto: Dick Aalders (cc)

Haatincidenten gericht tegen moskeeën, een historisch overzicht

ACHTERGROND - door Ewoud Butter

Sinds 2010 houd ik op Republiek Allochtonië een lijst bij met haatincidenten gericht tegen moskeeën. In dit artikel geef ik behalve een update van deze lijst ook een korte historische schets. Deze begint in 1976. In dat jaar werd voor de eerste keer in Nederland een moskee in brand gestoken. Het gebeurde onder het toeziend oog van het publiek en een journalist.

Het gebeurde tijdens rellen in Schiedam in augustus 1976. Een verslaggever van Het Vrije Volk was aanwezig en deed verslag in de krant van 9 augustus 1976:

“Na een weekeinde van rellen was het vannacht rond één uur weer rustig in de Schiedamse binnenstad. (..) Zaterdagavond hadden alle Turkse cafés en winkels in de stad al zeer nadrukkelijk bezoek gehad van in groepen stenen gooiende jongelui. De moskee kwam gisteravond aan de beurt. Niemand in Schiedam had een deugdelijke verklaring voor het feit dat er zó plotseling rassenrellen van Nederlanders tegen Turken uitbraken. (..) De enig mogelijke aanleiding zien gemeentebestuur en politie in de kermismoord van vrijdagavond. Een jongen werd er doodgestoken door een Turk, aldus de eerste verklaring van de Schiedamse politie. Later werd dit bericht gecorrigeerd en sprak de politie over de dader als een „Zuideuropees type”, maar mogelijk was het, kwaad toen al geschied. (..). Vroeg op de avond, na afloop van de kerkdienst in de moskee, gingen de ruiten van het pand er al aan.  Groepjes, jongelui hadden al lange tijd rond het gebedsgebouwtje lopen drentelen. (..) Al gauw ging er door de menigte wachters rondom de moskee het gerucht dat ze het pand in brand zouden gaan steken. Het wachten was nog op een lont die aan het bierflesje vol benzine bevestigd moest worden. Politie, althans geüniformeerde was niet te zien. Om even over elf uur was het zo ver. Het pilsflesje kreeg eerst nog even een plaatsje tegen de zijgevel van het pand. Maar al snel maakten zich een stuk of drie jongens, uit de grote groep los. Ze liepen, naar de overkant, staken de lap die uit het flesje hing aan, en wierpen het vlammende ding door het al stuk gegooide raam naar binnen. Mensen vluchtten, de straten in, niemand dacht er aan de jongens in de kraag te pakken. Het duurde nog een paar minuten tot een zwaarbesnorde Turk uit een naastgelegen pand naar buiten kwam, met zijn schoen de voordeur van de voormalige winkel forceerde en naar binnen ging. De vlammen waren op dat moment een halve meter hoog en hadden bijna de gordijnen bereikt. Met enkele omstanders wist de Turk het vuur te blussen door er een paar kleden overheen te gooien.”

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Quote du Jour | My Very Muslim Christmas

Our cultural identity is transitioning from a large white majority to a more mocha-shaded complexion. The non-Latino white majority (63% in 2012) has been decreasing every year. Four states—Hawaii, New Mexico, California and Texas—already have non-white majorities. By 2050, more than 25% of the population will be Latino. The African-American population, currently at about 13%, or 42 million, is also increasing faster than the white population. The fastest-growing ethnic group is of Asian descent, which increased from 10.2 million to 16 million from 2000 to 2013. By 2050, it will likely increase to 34.3 million. In true melting-pot tradition, America is becoming less white and less Eurocentric. According to the U.S. Census, by 2044 the white population will be in the minority.

Foto: H. Michael Karshis (cc)

Brexit voedt vreemdelingenhaat

ELDERS - Wie geen Brits paspoort heeft is niet meer welkom in het Verenigd Koninkrijk.

Premier Theresa May kondigde deze week een ‘harde Brexit’ aan. Het Verenigd Koninkrijk stapt uit de interne Europese markt en wil er ook niet bij blijven via een associatieverdrag zoals Noorwegen dat bijvoorbeeld heeft. Zo herwint het land volledige zeggenschap over de immigratie, het voornaamse breekpunt voor de voorstanders van het opzeggen van het EU-lidmaatschap. De conservatieve regering stuurt aan op een geheel nieuwe relatie van de Britten met het continent. Daarmee moeten op de eerste plaats de Britse belangen worden gediend. Het Financiële Dagblad signaleerde overigens enige dubbelzinnigheid in de redevoering van May die specifieke regelingen suggereerde voor de export van auto’s en financiële diensten. Daarmee zou de premier er alsnog op uit zijn de ‘krenten uit de pap’ te halen.

De 3 miljoen EU-burgers die nu in het Verenigd Koninkrijk wonen en werken krijgen nu al te maken met vervelende bijwerkingen van de Brexit. Mensen die proberen zekerheid te krijgen over hun status krijgen van het Ministerie van Binnenlandse Zaken afwijzende berichten. Zo kreeg Monique Hawkins, een Nederlandse vrouw die al 24 jaar in Engeland woont, te horen dat ze het land zou moeten verlaten toen ze de Britse nationaliteit aanvroeg. Hetzelfde overkwam een Duitse neurowetenschapper, die daar werkt aan de universiteit en getrouwd is met een Britse vrouw. Hij ontving een standaardbrief met de mededeling dat hij moest vertrekken omdat zijn nationaliteit niet op kon worden vastgesteld op basis van de kopie die hij opstuurde van zijn Duitse paspoort. De intimiderende brieven, die volledig in strijd zijn met ook in het VK nog geldende EU-wetten, waren aanleiding voor de oprichting van een belangengemeenschap van EU-burgers.

Foto: magro_kr (cc)

Polen onder druk

ELDERS - De EU heeft de Poolse regering (opnieuw) onder druk gezet om wijzigingen in de benoeming van het Hooggerechtshof terug te draaien en de rechtsstaat te herstellen. De Polen zijn meer bezig met de economie. Migranten worden geweerd, behalve als ze uit Noord-Korea komen en bereid zijn slavenarbeid te verrichten.

Het conflict met de EU is ontstaan na het aantreden van de nieuwe regering van de partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS). Die weigert drie rechters te aanvaarden die onder het vorige parlement zijn benoemd. Verder is een voor haar nadelige uitspraak van het hof nog steeds niet gepubliceerd in het staatsblad. De officiële waarschuwing, die commissaris Timmermans deze week heeft afgegeven,  is een eerste stap. Bij een voortdurende weigering van Polen om te voldoen aan de eisen van de EU kan het proces leiden tot het onthouden van het stemrecht. Zover zal het niet komen want alle 27 andere lidstaten moeten met een dergelijke maatregel instemmen en er is weinig kans dat Orbán’s Hongarije Polen zal afvallen. De Poolse regering kan ook rekenen op de steun van Slowakije dat in juli het voorzitterschap van de EU van Nederland overneemt.

Polen wijst net als Hongarije elke bemoeienis van de EU met wat men noemt interne aangelegenheden van de hand. De Poolse regering weet zich ondanks heftige oppositie gesteund door een meerderheid van de bevolking, die de forse verhoging van de kinderbijslag en het minimumloon toejuicht. Tussen 2010 en 2015, dus in de periode van de vorige regering, is het aantal extreem-arme mensen gestegen van 5.8 tot 6.5 procent. Het aantal bijstandtrekkers steeg van 7,4 tot 12,2 procent van de bevolking.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Sta op tegen haat op het web

OPROEP - De Duitse nieuwspresentatrice Anja Reschke nam afgelopen woensdag aan het eind van de uitzending van Tagesthemen, een nieuwsrubriek bij de ARD, de haat en rasistische uitlatingen spuiende trollen op internet flink op de korrel. Waar dit vroeger anoniem gebeurde, schamen velen zich er inmiddels niet meer voor om dit onder eigen naam te doe:

Tot voor kort verscholen dergelijke commentatoren zich nog achter pseudoniemen, maar deze dingen worden tegenwoordig op het internet gezet onder de echte naam.

Dit illustreert volgens haar dat dit steeds meer geaccepteerd wordt:

Het is blijkbaar niet meer beschamend om racist te zijn. Integendeel, jullie kicken op het aantal likes dat een commentaar als ‘die vuiligheid zou in de zee moeten verdrinken’ krijgt. Als je tot op dat moment een kleine racistische nobody was, zal je je natuurlijk nu wel geweldig voelen.

Ze vindt dat we dit niet langer meer moeten accepteren:

Als u niet van mening bent dat alle vluchtelingen nietsnutten zijn die opgejaagd, verbrand of vergast moeten worden, laat u dan horen. Ga er tegenin, doe je mond open, meet jezelf een houding aan. Nagel deze mensen aan de schandpaal.

Niets doen is inderdaad niet echt een optie, maar of de bruine hordes zich hierdoor tegen laten houden? Ik heb zo m’n twijfels.

Foto: https://pixabay.com/nl/slowakije-donau-bratislava-rivier-1093799/

Oost-Europa verhardt

ELDERS - De Europese regeringsleiders hebben het deze week druk met collega Cameron en de anti-EU stemming in het Verenigd Koninkrijk. Als ze er aan die kant uitkomen wacht hen aan de andere kant van het continent een minstens even zware confrontatie met conservatieve nationalisten. 

De vluchtelingen moeten nog even geduld hebben. Op de EU-top deze week staat Brexit bovenaan de agenda. Een minitop met Turkije over de vluchtelingencrisis is afgeblazen na de aanslag op een militair transport in Ankara.

Maandag kwamen de regeringsleiders van Polen, Tsjechië, Slowakije en Hongarije al wel vast bijeen in het ‘Visegrad-overleg’ om over de vluchtelingencrisis te praten. “Als het aan Orbán ligt trekken we het ijzeren gordijn weer dicht” kopte HP/De Tijd vanwege de plannen die Orbán op dit overleg aankondigde voor nieuwe hekken op de vluchtelingenroute in Oost-Europa.

De xenofobe, nationalistische stemming in de oostelijke lidstaten van de EU verhardt. Een voorbeeld daarvan vinden we in het bericht dat 360 Magazine (betaald) overnam uit de Slowaakse Pravda. Het gaat over een groeiend aantal nationalistische groeperingen dat kampen en gevechtstrainingen organiseert. De Slovenski Branci (Slowaakse Rekruten) geven zelfs schietlessen op scholen.

De paramilitaire Slowaakse Rekruten maken geen geheim van hun trainingen in zelfverdedigings- en gevechtstechnieken.  Op het programma waarmee ze adverteren staan onder meer “parachutespringen, de voorbereiding van tegenaanval op een vijandelijke positie en de evacuatie door de lucht van manschappen uit vijandelijk gebied.” Deze activiteiten onttrekken zich volledig aan de controle van de staat. De politie zegt de groep nauwlettend in de gaten te houden. Maar de Slowaakse Rekruten kunnen ongehinderd hun gang gaan. Hun activiteiten zijn vooral onder jongeren erg populair en trekken in de sociale media veel belangstelling. De organisatie verzorgt nu ook op basisscholen lessen over de geschiedenis van de Slaven, over de positie van Slowakije in de NAVO en in de Europese Unie. Aansluitend wordt kinderen een training aangeboden in het schieten met losse flodders.

Foto: Foto Flickr.com

Tussen dialoog en taboe

ELDERS - De Duitse politiek heeft nog geen goed antwoord gevonden op de demonstraties in Dresden van bezorgde burgers tegen de islamisering van Europa. In de regeringspartij CDU/CSU is onenigheid over de te volgen koers. In Oostenrijk staat de FPÖ klaar om zich aan te sluiten.

“We moeten het allemaal beter uitleggen”, zei Wolfgang Schäuble (CDU), minister van Financiën, vlak voor de Kerst. Immigratie heeft ook voordelen. De boodschap moet zijn zoals de engelen die aan de herders brachten: “Fürchtet euch nicht.” Maar zijn voormalige collega Hans Friedrich (CSU) vindt dat Merkel met de huidige coalitie te veel naar links buigt. “Pegida” is volgens Friedrich gegroeid omdat de centrum-linkse regering van CDU/CSU en SPD te lichtvaardig omgaat met asielvraagstukken. In Sachsen, de deelstaat van Dresden, heeft de CDU besloten het asielbeleid nog eens goed te evalueren. Een CDU minister in de deelstaat heeft aangekondigd dat hij zich hard zal maken om vluchtelingen uit Tunesië, inmiddels een veilig land, niet meer op te vangen in Duitsland zodat er meer plaats is voor Syriërs en Irak.

Maar het is de vraag of de demonstranten met dergelijke praktische maatregelen tevreden zullen zijn. Het protest gaat volgens deze commentator van de Frankfurter Allgemeine slechts ten dele over het vluchtelingen- en immigratiebeleid. Het is niet minder dan een uitdaging aan de Duitse democratie. De demonstranten verachten volgens hem alle partijen, de politici, de pers en het parlement.  “Niet de islamisering is het grote gevaar  voor het Avondland, maar de verdomming.” Een andere collega-commentator spreekt over de “triomf van het ressentiment” en de vage angst van de demonstranten waarop de politici alleen maar vage antwoorden hebben. Een therapeutische benadering van een onzekere en angstige bevolking zal de demonstranten in Dresden niet van gedachten doen veranderen. Veel politici lijken niet te beseffen dat nog steeds heersende, al dan niet terechte, gevoelens van achterstelling 25 jaar na die Wende hun tol eisen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Weerstand tegen migranten staat los van werkgelegenheid

De instroom van laaggeschoolde migranten is goed voor de economie, wordt vaak betoogd. Maar in bepaalde stedelijke gebieden met een industrieel verleden, zoals Rotterdam, is juist ook sprake van verdringing op de arbeidsmarkt. Maar dit verklaart niet de weerstand tegen migranten, zegt Jeroen van der Waal, socioloog aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.

Nederland kende de afgelopen decennia een aanzienlijke instroom van laaggeschoolde migranten. Hoewel het niet enkel arbeidsmigranten betreft, is het overgrote deel voor zijn levensonderhoud wel afhankelijk van de arbeidmarkt.

Conform de economische theorie worden we met zijn allen welvarender wanneer laaggeschoolde immigranten in een land als Nederland arbeidsplaatsen vervullen. Echter, de instroom van laaggeschoolde migranten leidt niet alleen tot macro-economische groei, maar ook tot verdringing op de arbeidsmarkt. Door immigratie neemt het arbeidsaanbod sterk toe, terwijl de vraag naar arbeid niet evenredig stijgt. Dit leidt tot dalende lonen van laaggeschoolden en voor hen een grotere kans op werkloosheid. Maar verschillende overzichtsstudies tonen aan dat dit verdringingseffect gemiddeld genomen zwak is, en zich slechts voordoet op de korte termijn.

Grote regionale verschillen

Het effect kan gemiddeld genomen dan wel zwak zijn, binnen landen zijn er grote regionale verschillen. Dat heeft ermee te maken dat voormalige industriesteden, zoals Rotterdam en in Limburg, inmiddels kampen met hoge werkloosheid onder de laaggeschoolde bevolking door het wegvallen van industriële werkgelegenheid. Steden als Amsterdam en Utrecht, met een meer op diensten georiënteerde economie, kennen aanzienlijk minder werkloosheidsproblemen (Van der Waal 2010b). Financiële dienstverlening, consultancy etc. scheppen namelijk veel werkgelegenheid voor laaggeschoolden in ondersteunende diensten, zoals schoonmaak, catering en beveiliging. Deze vraag naar laaggeschoolde arbeid ontbreekt veelal in de meeste voormalige industriesteden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende