vakbonden Archives

Waan van de dag

Zweedse Tesla-staking breidt uit als olievlek

19 december 2023 , 17:04 , door Martijn Tonies

Onder leiding van de Zweedse metaalarbeiders-vakbond staken de Tesla-werknemers al bijna 2 maanden, met een miljard euro in kas kunnen zij dit schier eindeloos volhouden. We schreven er al eerder over. Naast Zweedse solidariteits-stakingen onder postbeambten, laten ook de Noren, Denen en Finnen van zich horen. Al met al staat er nogal wat op het spel. Bij de NOS meer over deze cultuurclash tussen het Zweedse arbeidsmarktmodel en het Amerikaanse kapitalisme.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Luca Sartoni (cc)

Italië verplicht coronapas op het werk

15 oktober 2021 , 08:00 , door Jos van Dijk

In Italië moet iedereen vanaf vandaag op de werkplek een coronapas kunnen laten zien met een vaccinatiebewijs, negatieve test of bewijs van herstel. Zonder coronapas riskeer je een boete tussen 600 en 1500 euro. Je kunt niet ontslagen worden, maar de werkgever mag je loon wel inhouden zo lang je niet werkt. Werkgevers riskeren ook een boete als ze hun personeel niet controleren op de ‘groene pas’. De werkgeversorganisatie Confindustria staat achter de maatregel in de hoop op een snel herstel van de economie. De vakbonden zijn sceptisch en verwachten meer van een algemene vaccinatieplicht. Havenarbeiders in Triëst die voor een groot deel niet gevaccineerd zijn hebben gedreigd de haven stil te leggen als de maatregel niet ingetrokken wordt.

Verwacht wordt dat andere havens zullen volgen. Om een chaos in de voedselvoorziening te voorkomen heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken de mogelijkheid geopperd dat werkgevers van cruciale bedrijven hun werknemers een gratis test zouden kunnen aanbieden. De minister van Arbeid, Andrea Orlando, is het daar niet mee eens omdat hij bang is dat dit de prikkel wegneemt om zich te laten vaccineren. Dat was kennelijk een van de motieven van de regering om deze vergaande maatregel te nemen. Italië is al vanaf het begin buitensporig getroffen door de pandemie met meer dan 130.000 doden. De regering wil nieuwe lockdownmaatregelen die de economie ernstig aantasten voorkomen. Ondanks dat meer dan 85% van de Italianen van 12 jaar en ouder minstens één keer is gevaccineerd zouden er nog 2,5 miljoen werknemers ongevaccineerd naar hun werk gaan.

Foto: FNV Bondgenoten (cc)

Nepvakbonden hebben in Nederland vrij spel

17 februari 2020 , 08:00 , door Eddy Stam

LONGREAD - ‘Gele bonden’ (vakbonden door werkgevers mede gefinancierd en gecontroleerd) hebben vrij spel in Nederland.

In Nederland kennen we grotere vakbonden die doorgaans zijn aangesloten bij FNV, CNV of VCP. Zij hebben leden in één of meerdere sectoren waar alle werknemers tot de doelgroep behoren. Daarnaast zijn er flink aantal kleine bedrijfs- en beroepsbonden, bonden die alleen personeel bij één bedrijf of één beroepsgroep binnen één of meerdere bedrijven vertegenwoordigen.

We hebben kort gezegd algemene bonden voor alle werknemers binnen één of meer sectoren, bedrijfsbonden voor alle werknemers binnen één bedrijf, categorale bonden voor bepaalde categorieën werknemers in één of meerdere sectoren (bijvoorbeeld hoger personeel) en beroepsverenigingen voor specifieke beroepen. Tot slot zijn er ook nog confessionele vakbonden. Deze zijn gebonden aan een kerkgenootschap, zoals het Gereformeerd Maatschappelijk Verbond.

Cao’s

Er zijn en Nederland meer dan duizend cao’s. De meeste zijn cao’s die alleen binnen één bedrijf gelden, maar er zijn ook een slordige tweehonderd cao’s die voor een hele bedrijfstak gelden. Alle cao’s moeten worden aangemeld bij de minister, voor bedrijfstak-cao’s kan een verzoek tot algemeen verbindendverklaring (avv) worden ingediend. Zo’n avv zorgt ervoor dat de cao op alle bedrijven van toepassing is, ook als een bedrijf niet is aangesloten bij de werkgeversvereniging.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Waan van de dag

Zorgen vakbonden voor minder inkomensverschillen?

1 mei 2015 , 10:29 , door Joost

Foto: © FNV actie bij rechtbank Den Bosch 17 december 2018 copyright ok. Gecheckt 27-09-2022

Arbeidsvoorwaarden Regeling (AVR) voor dummies

18 december 2018 , 08:00 , door Eddy Stam

Met enige regelmaat bezoek ik Latijns Amerikaanse landen om vakbonden te adviseren. Vaak (of meestal) worden die openlijk tegengewerkt door werkgevers. Dat gebeurt doorgaans niet heel subtiel maar verder niet wezenlijk anders dan in Nederland. Waar zij een “pactos collectivos” sluiten, doen Nederlandse werkgevers het met een Arbeids Voorwaarden Regeling (AVR). Ik heb het eens opgeschreven hoe dat vanuit werkgeversperspectief werkt.

1. Zorg dat je veel mensen in dienst hebt die weinig met de vakbond hebben. Vrouwen, migranten, jongeren zijn moeilijke groepen voor vakbonden. Houdt het loon zo laag mogelijk zodat de vakbondscontributie een drempel is. Grote kans dat het aantal vakbondsleden laag blijft.

2. Als er een CAO is, wacht niet tot de onderhandelingen, maar zeg deze op voorhand op zodat de nawerking na expiratie beperkt is tot de weinige vakbondsleden. Die zullen dure rechtszaken moeten voeren om die doorwerking te claimen.

3. Ga vervolgens onderhandelen met vakbonden en zorg dat het gat tussen wat zij vragen en jij biedt zo groot mogelijk blijft. Vertel intussen aan de werknemers dat je er best iets bij wilt doen, maar die vakbonden zo onredelijk zijn. Frame ze als marginale buitenstaanders die weinig van uw mensen vertegenwoordigen. Als de bonden de onderhandelingen op enig moment afbreken om hun achterban te raadplegen, grote kans dat er daarna weinig of niets gebeurt. Zijn er wel wat acties, zet dan even de tanden op elkaar en frame het als een achterhoede gevecht van een organisatie die wanhopig zoekt naar leden.

Foto: Museum Rotterdam (cc)

Langer werken in Oostenrijk

22 juni 2018 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - De conservatieve Oostenrijkse regering wil de arbeidstijd flexibiliseren en oprekken naar 12 uur.

Het heet flexibilisering van de arbeidstijd, maar wordt door veel werknemers in Oostenrijk ervaren als een druk om langer te werken. De ‘normale’ arbeidsdag blijft op 8 uur staan, maar uitbreiding naar 12 uur wordt mogelijk. Als het bedrijf dat nodig vindt. Vanaf tien uur krijg je het recht te weigeren – met opgave van redenen. Over uitbetaling van overuren bestaat onzekerheid.

Bondspresident Van der Bellen bekritiseert de regering omdat er onvoldoende overleg is geweest met werkgevers en werknemers. De sociaaldemocraten willen de plannen in een extra zitting van het parlement aan de orde stellen. De SPÖ probeert de onrust over de kwestie volledig uit te buiten. Premier Sebastian Kurz (ÖVP) wordt ‘Konzernkanzler‘ genoemd, vice-premier Strache (FPÖ) ‘Arbeiterverräter’. De vakbonden hebben voor 30 juni een grote demonstratie aangekondigd. De voorzitter van de Oostenrijkse vakbondscentrale Wolfgang Katzian meent dat de nieuwe wet de werknemers veel te veel gaat kosten: vrije tijd, loon en gezondheid. Als de wet niet van tafel gaat volgen er vanaf begin juli meer acties.

Naast vakbonden zijn er in Oostenrijk ook Arbeiterkammer (AK) die mee onderhandelen over lonen en prijzen.AK voorzitter Christoph Klein wijst de regeringsplannen af. Hij verwacht niet dat werknemers overwerk gemakkelijk kunnen ontlopen. “Wie zich verzet riskeert ontslag.” De wet garandeert nergens vrijwilligheid. Wel zijn puur persoonlijke belangen uitgesloten als weigeringsgronden. De critici wijzen er op dat het voor werknemers niet eenvoudig is zich te onttrekken aan het verzoek van de baas om langer te blijven werken. Ook geeft de flexibilisering van de arbeidstijd werkgevers de mogelijkheid werknemers tegen elkaar uit te spelen bij de verdeling van de meest gunstige werktijden. De werkgevers zijn uiteraard blij met het wetsontwerp. “Eindelijk wordt het arbeidsrecht gemoderniseerd en aangepast aan maatschappelijke wensen en noden.”

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: FaceMePLS (cc)

Jumbo importeert Zuid Amerikaanse praktijken

10 maart 2018 , 08:00 , door Eddy Stam

OPINIE - In enkele Zuid Amerikaanse landen komen illegale overeenkomsten voor waarbij het afzweren van de vakbond een loonsverhoging oplevert. De beruchte “pactos collectivos”.

Met de ArbeidsVoorwaarden Regeling (AVR) ondermijnen Nederlandse werkgevers de vrijheid van vereniging, het recht op collectieve onderhandelingen en het stakingsrecht. Ze zijn feitelijk één stap verwijderd van illegale praktijken zoals we die zien in landen als Columbia en Mexico.

Het is een trend onder werkgevers om vrije collectieve onderhandelingen te omzeilen met zo’n AVR. De werkgever sluit dan een akkoord met de ondernemingsraad en vraagt de werknemers hiermee in te stemmen. Dat lijkt democratisch, maar met de handtekening machtigen werknemers de OR om in het vervolg afspraken namens hen te maken. De enige invloed die overblijft is de OR-verkiezing, doorgaans eens in de vier jaar.

Vakbonden leggen de uitkomst van CAO-onderhandelingen altijd ter instemming voor aan hun leden. Als de leden niet tevreden zijn kunnen ze gaan staken. Dat staat in de statuten en is geregeld in het stakingsrecht. De ondernemingsraad hoeft een overeenkomst niet voor te leggen en doet dat ook zelden. In het geval van de Jumbo-AVR is het de directie die het dealtje éénmalig ter ondertekening aan de werknemers voorlegt. De OR kan in het Nederlandse recht geen staking uitroepen. Ze hebben ook geen middelen om dat te doen.

Als het zo eenvoudig was, dan hadden wij het al gedaan

20 mei 2017 , 10:30 , door Eddy Stam

COLUMN - Raoul Leering (adviseur bij ING) shreef deze week een stuk in de volkskrant over hoe de vakbond weer populair kan worden. In dit interessante stuk pleit hij onder meer voor de afschaffing van de wetten op CAO en AVV zodat niet leden niet langer kostenloos mee kunnen genieten van de door vakbonden bereikte verbeteringen. Hij had hier wat mij betreft wel wat dieper op door mogen gaan want ik vind het al veel langer een interessante gedachte.

De wet op CAO regelt de bevoegdheden met betrekking tot CAO onderhandelingen. Wie mag een CAO afsluiten en hoe gaat dat in zijn werk. Het lijkt mij wel handig dat er een wettelijke basis voor het afsluiten van CAO’s blijft bestaan. Deze wet verscheen voor het eerst in 1927.

Het duurde 10 jaar voordat een ander probleem wettelijk werd afgedicht met de wet op AVV. Als vakbonden een CAO afsloten met een werkgevers organisatie was deze van toepassing op alle werknemers in de bedrijven vertegenwoordigd door de desbetreffende werkgeversorganisatie. Doordat de CAO niet van toepassing was op niet aangesloten werkgevers in dezelfde sector, ontstond feitelijk oneerlijke concurrentie tussen georganiseerde en ongeorganiseerde werkgevers.

Vanuit vakbondsoogpunt wellicht helemaal niet zo beroerd, een extra incentive voor werknemers in ongeorganiseerde bedrijven om lid te worden en de werkgever te dwingen de CAO toe te passen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: pt.wikipedia.org

Franse vakbonden reageren gematigd op hervorming arbeidswet

26 februari 2016 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Het buitenland kent de Franse vakbonden vooral van stakingen. Opmerkelijk genoeg blijven de protesten tegen plannen van de regering-Hollande voor een vergaande afbraak van werknemersrechten voorlopig beperkt tot een gezamenlijke verklaring.

De Franse minister van Arbeid Myriam El Khomri heeft een groot aantal wijzigingen in het Franse arbeidsrecht aangekondigd. Het ontslagrecht wordt versoepeld en de regels voor de 35-urige werkweek zullen minder rigide worden gehanteerd. De werknemer van wie het contract bij de rechter is ontbonden krijgt niet langer 30 maanden maar maximaal 15 maanden salaris doorbetaald. De socialistische regering van premier Manuel Valls verdedigt de maatregelen als middel om de werkloosheid (meer dan 10%) terug te dringen. Tot nu toe is de Franse regering daarin niet geslaagd ondanks forse injecties van staatswege in de Franse economie.

De bescherming van de Franse werknemers gaat in vergelijking met de meeste andere Europese landen vrij ver. Of eigenlijk: terwijl in veel landen de bescherming sinds eind vorige eeuw stapsgewijs is afgebroken zijn de Franse vakbonden er tot nu toe in geslaagd hun achterban te vrijwaren van al te drastische maatregelen. Het idee van de verzorgingsstaat leeft nog in Frankrijk, tot groot verdriet van de grote werkgevers die al jaren aandringen om het land nu eindelijk eens te voegen naar de wetten van de neoliberale economie die elders in Europa al door steeds meer regeringen worden omarmd. Het laatste jaar van een ten dode opgeschreven socialistische regering biedt een uitgelezen kans voor de noodzakelijke hervormingen. Maar hoe zullen de vakbonden reageren?

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling