‘We houden hoop’

Sinds de oorlog in Oekraïne begon, heb ik elke dag contact met mijn twee vrienden in Kyiv. Ik schrijf op wat ze meemaken. Dit is deel 8 uit de serie ‘Overleven in Kyiv’. Donderdag 24 maart. De bosbranden bij Chernobyl zorgen voor smog in Kyiv. ‘We hebben er niet de hele tijd last van,’ laat Ada weten. Het voelt wat gek dat ik alles rondom Kyiv opzoek om precies te weten met welke omstandigheden Viktor en Ada te maken hebben. Bijna alsof ik een soort stalker ben. ‘Je steun is heel belangrijk voor ons,’ schrijft Ada. ‘Je bent de verbinding naar het leven dat we vroeger voor deze oorlog hadden.’ Enigszins verontrust vraagt Ada zich af of Europa er klaar voor is niet meer afhankelijk te zijn van het Russische gas en de olie. Want dat zou ongetwijfeld gevolgen hebben. ‘Begrijpt Europa dat Oekraïne daar niet schuldig aan is?’ Ik verzeker haar dat niemand Oekraïne ergens de schuld van geeft, behalve misschien wat mensen die het Russische verhaal geloven over neo-nazis en genocide. ‘Ik hoop dat deze oorlog niet teveel het leven van gewone mensen in Europa beïnvloedt,’ schrijft ze. Waarschuwingen Viktor stuurt ondertussen een screenshot van de app die waarschuwt voor de luchtaanvallen. Om 11.27 uur is een waarschuwing, die om 12.04 wordt opgeheven. Tien minuten later volgt een waarschuwing, die om 12.27 wordt opgeheven. Om 12.31 een nieuwe waarschuwing. Het betekent dat ze in de schuilkelder moeten blijven. ‘We hebben alleen tijd om even naar boven naar ons appartement te gaan om ons te wassen en te eten.’ ‘Vandaag is mijn opa jarig,’ schrijft Ada. ‘Sinds de oorlog uitbrak hebben we hem niet meer gezien. We belden met hem en met tranen in zijn stem zei hij dat zijn leven in een oorlog begon en ook zal eindigen. Het was afschuwelijk. We spraken elkaar lang en we hebben afgesproken dat we na de oorlog zijn verjaardag gaan vieren. Ik hoop dat het zover komt.’ ‘We bereiden ons erop voor dat deze situatie nog tot eind april gaat duren,’ schrijft Viktor. ‘Daarna is er misschien een soort van normaal leven mogelijk. Maar het kan ook nog een jaar duren.’ [caption id="attachment_337066" align="alignnone" width="451"] Foto: manhhai (cc)[/caption] Slechte informatie Vrijdag 25 maart. Ada stuurt een filmpje door die laat zien hoe Bucha, Irpin en Hostomel eruit zagen voordat deze buitenwijken van Kyiv werden gebombardeerd. De beelden lijken uit een makelaarsvideo te komen, maar de foto’s van de verwoesting die erop volgen zijn rauw en echt. ‘Het waren ooit heel gezellige stadjes.’ Die dag kunnen ze met het gezin naar buiten. Voor even. ‘Er waren veel explosies en geluiden van beschietingen,’ vertelt Ada. ‘Die waren te dichtbij, dus we zijn snel weer naar binnen gegaan. De informatievoorziening over aanvallen is verslechterd. Onze mensen berichtten eerder over waar aanvallen gaan plaatsvinden, maar nu houdt de vijand onze kanalen in de gaten en past de aanval op het laatste moment aan. Dus nu krijgen we minder info, zodat de Russen daarop niet kunnen anticiperen.’ Ada en Viktor hebben meer zorgen. Ada: ’Er wordt gezegd dat steden waar de bezetters niet door onze verdediging kunnen breken, risico lopen op een chemische aanval. Dat is vreselijk moeilijk. Dus nu lezen we alles over hoe we onszelf tegen zoiets kunnen beschermen; zoals informatie van een Syrische arts.’ Viktor laat zich er weinig over uit: ‘We hopen maar dat het niet gebeurt.’ Later vind ik de infographic die ze hebben gekregen. Als er een aanval is: overal waar buitenlucht naar binnen kan komen dichten. Of als gas wordt verspreidt: een veilige plek zoeken, je wassen en andere kleren aantrekken. Eeuwigheid Zaterdag 26 maart. Er zijn flinke explosies in Kyiv, maar niet aan de kant waar Ada en Viktor met hun vierjarige zoontje Tomko wonen. ‘We leven nog!’ antwoordt Ada. ‘Op dit moment zijn Tomko en Viktor buiten en ben ik aan het koken. Het lijkt bijna normaal.’ Behalve dat het allesbehalve normaal is. Ze zijn alleen gewend geraakt aan het constante gevaar. ‘Elke nacht worden we wel even een paar keer wakker en dan lezen we het nieuws voor een paar minuten. Het gaat automatisch. Maar het liefste zou ik gewoon onafgebroken willen slapen en kunnen ontspannen. Er zijn alleen wat kleine momenten waarop ik me even blij kan voelen, maar die voelen nooit vrij en onbezorgd. Het voelt nu alsof deze oorlog al een eeuwigheid duurt en nooit meer zal stoppen. Al geloven en hopen we dat het wel gebeurt.’ Verjaardag Zondag 27 maart. Het is Ada’s verjaardag. ‘Sinds 2 uur vannacht hebben we geen explosies of alarmen gehoord,’ schrijft Viktor. ‘Het voelt bijna als een gewone dag. Tegelijkertijd is het gek om nu Ada’s verjaardag te vieren. Maar dat doen we wel als de oorlog voorbij is.’ Ada is ondertussen weinig bezig met haar verjaardag. ‘We hebben sinds 5 maart niets meer gehoord van mijn nicht en haar dochter. Ze woont in Irpin en hun flat is aangevallen.’ De foto van het gebouw die ze stuurt laat weliswaar zien dat het appartement net niet is geraakt door een raket, maar dat biedt weinig zekerheid. ‘Misschien zijn hun telefoons wel stuk. Wie weet nu nog telefoonnummers uit hun hoofd?’ probeer ik. ‘We houden inderdaad hoop,’ schrijft Ada terug.   Vorige afleveringen gemist? ‘Ons zoontje zegt dat hij niet dood wil’ (24 maart) ‘We springen niet meer op bij elke knal’ (21 maart) ‘Raketten vernietigen onze steden steeds verder’ (18 maart 2022) ‘We kunnen volhouden, maar niet falen’ (16 maart 2022) ‘Het is angstaanjagend te weten dat deze oorlog niet snel zal eindigen’ (15 maart 2022) ‘Eigenlijk kan ik nog steeds niet geloven dat dit gebeurt’ (10 maart 2022) ‘Hopelijk overleven we dit’ (2 maart 2022)   * Om de privacy van mijn vrienden te beschermen gebruik ik gefingeerde namen.  

Door: Foto: Leonhard Niederwimmer (Pixabay)
Foto: David Peterson (Pixabay)

Dit is pas het begin

Een gastbijdrage van Bas Schuiling

Nu de volle aandacht voor de oorlog in Oekraïne begint weg te ebben, is het een goed moment om stil te staan bij de komende tijd. De oorlog zou nog wel eens lang kunnen duren.

Langzaam aan begint de druk toe te nemen voor Oekraïne om ‘op te geven’ en zo vele doden te voorkomen. Er gaan de komende tijd meer burgerdoden vallen door honger en dorst, dan door
Russische bommen die al meerdere steden van de kaart hebben gevaagd.

Dat is een opzettelijke strategie die al eerder beproefd is door Stalin in de Holodomor: onderwerping door honger. Er gaan ook al dodenlijsten rond, zoals tijdens de Rode Terreur, zodat
zodra plaatsen worden bezet burgemeesters, journalisten, activisten kunnen worden afgevoerd.

Het is onmogelijk voor Oekraïne om op te geven

Mocht Zelensky besluiten ‘vrede’ te bewerkstelligen door op te geven zullen overal mensen verdwijnen richting de Gulag [1] of het vuurpeloton [2]. Dat is ook wat er de laatste 8 jaar is gebeurd in
de Donbas en Krim, dus vergezocht is het niet.

Opgeven is ook een teken zijn voor Rusland dat ze weg kunnen komen met de hardste manier van oorlog voeren. Het plegen van oorlogsmisdaden, zoals het bombarderen van flats, ziekenhuizen,
scholen, schuilplekken. Het gebruik van fosfor- en clustermunitie, uithongeren van de bevolking. Daarom is het onmogelijk voor Oekraïne om op te geven. Het zou het startsignaal zijn van een enorme zuivering.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Quote du Jour | Leve de vrijheid!

Hoe bijziend ben je als je Russen wilt cancelen die precies dat meemaakten wat de Oekraïners nu te verstouwen krijgen? Niet het Russisch is het probleem, noch het Russisch volk en al zeker niet de dichters, schrijvers en componisten en andere kunstenaars. Maar de man Poetin is het probleem.

Leve de vrijheid!

Foto: Terry Feuerborn (cc)

Servië tussen Rusland en de EU

De oorlog in Oekraïne zet in Servië de politieke verhoudingen op scherp. Het land opteert nog steeds  voor het EU-lidmaatschap. Maar het weigert mee te gaan in de sancties van de EU tegen Rusland, net als in 2014. Servische vrijwilligers vechten in Oekraïne aan de kant van de Russen. Op 3 april zijn er verkiezingen. Het is de vraag of de kiezers het Poetin-vriendelijke beleid van president Aleksandar Vučić en zijn  Servische Progressieve Partij (SNS) zullen afstraffen.

Broedervolk

Servië is naast Belarus het enige Europese land dat Rusland geen sancties op wil leggen. Ondanks de waarschuwingen voor de consequenties die dat standpunt kan hebben voor de verdere procedure voor toelating tot de EU. Vorige week verklaarde de parlementsvoorzitter Ivica Dacic na een gesprek met de Russische ambassadeur: ‘Servië zal zich laten leiden door zijn nationale belangen, en dat impliceert dat Servië geen sancties zal opleggen aan Rusland. Servië zet zich in voor het respecteren van het internationaal recht en zal zich altijd inzetten voor vrede.’ Russen worden met name door het orthodox-christelijke deel van de bevolking gezien als broedervolk met dezelfde Slavische roots. Daarnaast is er de afhankelijkheid van Russische energiebronnen en rekent Servië op de politieke steun van Rusland als lid van de VN-Veiligheidsraad in zijn geschil met de voormalige provincie Kosovo.

Foto: Trey Musk (Pexels)

‘We springen niet meer op bij elke knal’

LONGREAD - 25 dagen geleden viel Rusland Oekraïne binnen. Sindsdien heb ik elke dag contact met mijn twee vrienden in Kyiv. Met hun vierjarig zoontje en hond zitten ze de oorlog uit. Ik schrijf op wat ze meemaken. Dit is deel 6 uit de serie ‘Overleven in Kyiv’.

Via Instagram krijg ik van Ada een doorgestuurde post: afgeluisterde berichten van Russische soldaten met hun familie. Ik frons. Het laatste wat ik wist was dat gevangengenomen soldaten huilend met hun moeder bellen (‘We zijn bezetters, mama… het is echt een nachtmerrie.’, Volkskrant, 9 maart 2022). Deze laten zelfingenomen weten hoe ze huizen en winkels plunderen. En erger: ‘Ik reed mijn tank door de tuin dwars door de deur, schoot iedereen neer, verkrachtte hen. (…) Ik krijg er waarschijnlijk nog een medaille voor ook.’

Ada is bitter. ‘Als ons leger de Russische soldaten gevangen hebben genomen vertellen ze het verhaal dat ze tijdens hun training hebben geleerd. Maar dat is niet zoals ze zijn. Ze haten ons. Je hoort hun minachting voor ons als ze vrijuit praten. Het valt allemaal op hun plek. Ze bombarderen burgerdoelen. Bij het theater in Mariupol was in enorme letters “kinderen” geschreven. Dat was goed zichtbaar voor de piloot van de bommenwerper. En toch drukte die op de knop om de bom te lanceren.’

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

https://www.youtube.com/watch?v=tXDmOuK6UxI

Closing Time | Niet geboren als soldaat

Dit liedje haalde de eerste plaats in de Amerikaanse top 20. Het staat te boek als een van de eerste anti-oorlog liedjes.

Volgens de (engelstalige) Wikipedia: Deze expressie van het populaire pacifistische sentiment “hielp de pacifistische beweging een harde, meetbare politieke realiteit te maken om rekening mee te houden.”

Het is meer dan de hoogste tijd voor een hedendaagse variant van een degelijke ‘expressie’ in de hitlijsten van oost, west noord en zuid.

Foto: Alex Naanou (cc)

Stuur Russen een berichtje met echt nieuws, of bel met Rusland als je Russisch spreekt

NIEUWS - Sommige initiatieven in deze tijd van oorlog zijn hoopvol. Al blijft het natuurlijk gissen wat ze uithalen. De Anonymous franchise genaamd squad303 bedacht een oplossing om de Russische staatspropaganda te omzeilen en Russen van een heel klein beetje echt nieuws te voorzien. Het is te vinden op de site 1920.in.

Het idee is eenvoudig. Je omzeilt de Russische staatsmedia door direct contact op te nemen met een Rus. Simpelweg door ze direct een berichtje te sturen met je telefoon. De site levert telefoonnummers aan en een boodschap in het Russisch, die je direct vanaf je telefoon kunt verzenden. Zoals deze: “In Oekraïne stierven meer zonen van het Russische volk dan in Afghanistan! Poetins oorlog zal Rusland vernietigen! Er is geen brandstof, er is geen geld op de banken. Poetin vernietigt Rusland! Het Kremlin liegt!”

Eén zo’n berichtje, dat zet misschien niet zoveel zoden aan de dijk denk je dan misschien. Maar op goede dagen is het internet in staat om veel mensen op de been te brengen. Er zijn ondertussen al meer dan 7 miljoen berichten verzonden. Speldenprikjes misschien, maar toch.

Nog beter is het natuurlijk om even te bellen met Rusland en direct contact te leggen. Nu houdt natuurlijk niet iedereen z’n Russisch even goed bij, en dan is het toch ingewikkeld om een Rus aan de andere kant van de lijn te overtuigen dat de staatsmedia niet deugen. Maar er wonen mensen in het westen die dat misschien wel kunnen. Namelijk miljoenen Russen die zelf de vrije westerse media kunnen volgen. Elk telefoontje is maar één telefoontje, maar als zij contact leggen met Russen in Rusland, dan zijn ze misschien in staat een klein beetje licht binnen te laten. En dat is een begin.

Foto: Jim Maurer (cc)

‘Het IJzeren Gordijn komt terug’

De Finse oud-premier Alexander Stubb van de conservatieve Nationale Coalitiepartij ziet dat Poetin met de oorlog in Oekraïne bereikt wat hij juist wilde voorkomen: een eensgezind Europa en een versterking van de NAVO. Hij was er altijd al voor dat zijn land zou toetreden tot de NAVO. Nu blijkt uit opiniepeilingen dat voor het eerst een kleine meerderheid zijn standpunt deelt. Stubb:  ‘Na dit conflict zullen we een verdeeld Europa krijgen. Aan de ene kant het autoritaire Rusland en aan de andere kant een verbond van democratieën. Het IJzeren Gordijn is dan terug. Dat is de realiteit waar we mee moeten leven.’

Het juiste moment

De Finse regering heeft zich nog niet uitgesproken over een NAVO-lidmaatschap. De Zweedse wel. De Zweedse premier Magdalena Andersson verwierp deze week oproepen van de oppositie om nu ook toe te treden tot de NAVO. Dat zou volgens haar de veiligheid in Europa niet ten goede komen. De twee neutrale landen, die de afgelopen maand al wel bij NAVO-vergaderingen aan tafel zaten, hebben afgesproken het beleid op dit punt met elkaar af te stemmen. Dit verklaart wellicht de aarzeling van een meerderheid van Finse parlementariërs om zich nog niet uit te spreken over de kwestie. Voor Finland weegt de stap naar het NAVO-lidmaatschap zwaarder gezien de directe grens van 1340 kilometer met Rusland. En, zoals de Zweedse minister van Buitenlandse Zaken Anne Linde zei: “Op dit moment, midden in een crisis, is het niet het juiste moment om grote veranderingen door te voeren in ons veiligheidsbeleid”. De regering kondigde wel aan dat ze de defensie-inspanningen gaat verhogen tot de NATO-norm van 2% van het BNP. Dat zal de Zweedse wapenfabrikanten zoals Saab en Bofors goed doen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Victoria Pickering (cc)

Het verschil tussen een land en een regime

OPINIE - Duitsers zijn in Nederland tot ver na de oorlog niet erg populair geweest. De haat tegen de oosterburen speelde mee bij voetbalwedstrijden. En de stereotype beelden van dikke, roodverbrande, bier drinkende mannen in zandkuilen aan het Noordzeestrand deden nog decennia na de bevrijding de ronde. Voor mij was Duitsland lange tijd bijvoorbeeld ook geen aantrekkelijk vakantieland en dat had alles te maken met een beeld van Duitsers dat – onbewust misschien, maar toch- terug te voeren was op de bezettingstijd.

Duitsers of nazi’s?

Mijn beeld van Duitsland en de Duitsers is in de loop van de tijd door twee verschillende contacten gecorrigeerd. Op de eerste plaats door oud-verzetsstrijders. In hun verhalen waren niet de Duitsers de vijand, maar de nazi’s. Terecht natuurlijk. Hoeveel Duitsers, joden en niet-joden, zijn zelf niet het slachtoffer geworden van het naziregime? Natuurlijk kan de overweldigende steun van de Duitse bevolking voor het regime niet ontkend worden. Maar de misdaden van de nazi’s moeten op de eerste plaats toegerekend worden aan een barbaars regime dat ook de eigen bevolking onderdrukte. Wie ‘het volk’ als zodanig schuldig verklaart trapt in dezelfde val als de fascisten.

De tweede correctie op mijn beeld van de Duitsers kreeg ik veel later toen ik in contact kwam met de Duitse Groenen. Hun standpunten, hun verhalen en de cultuur van hun partij leken – althans aan het begin van deze eeuw- als twee druppels water op wat ik tegenkwam bij GroenLinks. Ik ontmoette Duitsers die niet of nauwelijks verschilden van politiek gelijkgestemde landgenoten. Misschien gold dat wel voor alle Nederlanders en Duitsers?

Foto: Owen (cc)

Kunst op Zondag | Bad neighbours

Oorlog. De inspiratie voor een ‘normale‘ Kunst op Zondag is verdrongen door verbijstering. De toestand in de wereld? Ik heb er even niets aan toe te voegen.

We gaan luisteren naar ‘Bad neighbours’, gecomponeerd door Catherine Likhuta. Zij is in Kiev geboren en tegenwoordig wonend en werkzaam in Australië. Over dit muziekstuk schrijft ze zelf:

Ik ben geboren en getogen in Oekraïne, dus je kunt wel raden over welke slechte buren ik het heb… Het stuk is geïnspireerd op de invasie van Oekraïne in 2014 door de ultieme ‘slechte buur’ van Oekraïne en bevat talloze muzikale dialogen, ruzies en zelfs gevechten.
Het combineert een algemeen gevoel van spanning en vastberadenheid met momenten van verdriet en rouw. Maar bovenal gaat het om vechten voor vrijheid en onafhankelijkheid.

De 1e hoornsolist vertegenwoordigt Oekraïne en heeft verschillende solomomenten die voor mij klinken als het zingen van Oekraïense volksmelodieën.

Van hetzelfde stuk is ook een versie voor twee hoorns en piano, bespeeld door Catherine Likhuta. Meer muziek van haar op haar Youtube-kanaal.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige Volgende