De Nederlandse samenleving en de ‘waarden waarop deze berust’ moeten in ons land centraal staan. Dat schrijft minister Piet Hein Donner ( Binnenlandse Zaken) in vervolg op het Regeerakkoord in zijn donderdagavond verschenen Integratienota.
Hij spreekt van een ‘koerswijziging’ waarmee het kabinet ‘afstand neemt van het relativisme dat besloten ligt in het model van de multiculturele samenleving’. De samenleving verandert, ook door de komst van migranten, maar mag ‘niet uitwisselbaar zijn voor welke andere samenleving dan ook’.
Het is verder niet aan de overheid om mensen te laten integreren, maar aan de migranten zelf om daar hun best voor te doen. Die moeten uit zichzelf proberen een nuttig lid van onze samenleving te worden.
Donner vindt dat het reguliere beleid op het gebied van arbeid, scholing en wonen genoeg moet zijn voor elke burger om naar vermogen een zelfstandig bestaan op te bouwen. Ook wordt normoverschrijdend en crimineel gedrag aangepakt zonder te kijken of de afkomst van de pleger een rol heeft gespeeld.
Ik vind het tamelijk duister, wat Donner ons vertelt. Het ‘relativisme dat besloten ligt in het model van de multiculturele samenleving’ moeten we opgeven? Wat betekent dat? Geen nassi goreng meer? Geen pizza’s of Franse wijn, maar wentelteefjes, drie in de pan en Bessensap? Want we mogen niet niet uitwisselbaar zijn voor welke andere samenleving dan ook? Weg dus met de cola, de hamburger en de chips? En terug naar de Nederlandse waarden?
Alleen, welke waarden kunnen dat zijn? Culturele waarden zijn het niet, want bibliotheken gaan dicht, orkesten worden opgeheven door dit kabinet, de Rijksacademie gaat sluiten en toneelgezelschappen worden afgeslankt of opgedoekt. Welke waarden dan? Tulpen, molentjes en de klompendans?
En integreren moet iedereen maar zelf doen in het vervolg?
Nou ja, mijn (over)grootvaderlijke familie gaf ergens in de jaren ’80 van de 19e eeuw het goede voorbeeld. Kijk op het plaatje hierboven hoe ijverig ze aan het inburgeren waren met hun Volendamse verkleedpartij. (Voor de geïnteresseerden het kleine ventje in het midden is mijn opa, het meisje rechts van hem op de foto is de overgrootmoeder van de cabaretier Micha Wertheim). Maar – een noot voor Piet Hein Donner – deze familieleden van mij konden het zich veroorloven om op deze manier te doen alsof. Ze waren namelijk in goede doen – en zo’n ruime 100 jaar nadat de Joden burgerrechten hadden gekregen – al lang hardstikke geïntegreerd. Tegelijkertijd hadden ze toch ook niet helemaal afstand genomen van ‘het relativisme dat besloten ligt in het model van de multiculturele samenleving’. Want hoewel de familie zich best thuis voelde in ‘de Nederlandse samenleving en de waarden waarop deze berust’, hielden ze toch hardnekkig vast aan hun eigen ietwat afwijkende culturele patroon. Ze waren en bleven namelijk overtuigd Joods. En dat is en was – ondanks de mijns inziens nogal overdreven nadruk die tegenwoordig van bepaalde kanten wordt gelegd op onze zogenaamde ‘joods-christelijke waarden’ – toch echt een tikkeltje afwijkend. Zeker toen, maar nu nog steeds. En als u dat niet gelooft, meneer Donner, hoeft u eigenlijk niets anders te doen dan u even in te leven in de vraag waar het huidige debat over verdoofd of onverdoofd slachten eigenlijk om draait…. .
