Pensioenakkoord: waarom je maar beter voor kan stemmen

Deze week mogen de leden van de FNV zich uitspreken over het pensioenakkoord. Oppositiepartijen PVV, 50plus en de SP namen geen deel aan het overleg, en proberen FNV leden er nu van te overtuigen dat het beter zou zijn om tegen te stemmen. Verontrustend, want wie de zaken op een rijtje zet, zowel inhoudelijk als strategisch, ziet dat werkend Nederland met een tegenstem eigenlijk alleen maar kan verliezen.

Foto: Jos Dielis (cc)

Geen stemrecht voor pensionado’s

OPINIE - Onze huidige staatsinrichting is behept met een vrij fundamentele denkfout. En die is dat iedereen, maar vooral oudere generaties beslissingen maken die ‘het beste zijn voor iedereen’. In minstens drie gevallen is duidelijk daar flink wat op is af te dingen: De klimaatproblematiek, Brexit en de sores rondom pensioenen.

De Economist waarschuwde er in 2010 al voor: het risico was aanwezig dat westerse democratiëen door dalende geboortecijfers zouden eindigen als ‘gerontocratiën’; stilstaande, verkalkte maatschappijen waar ouderen de dienst uitmaken en jongeren het nakijken hebben. Tien jaar later is Brexit het duidelijkste voorbeeld van de correctheid van die analyse. ‘Leavers’ zijn voornamelijk ouderen, die door de Britse tabloids angst werd aangejaagd voor immigranten en ‘de allesoverheersende EU’ met de mythe dat de EU kromme bananen zou verbieden.

In Nederland zijn de stemmen voor een ‘Nexit’ weliswaar verstomd; hier zie je dat de ene na de andere gepensioneerde natuurkundige van z’n pensionering gebruik maakt om op de opiniepagina’s van weekbladen en kranten te betogen dat klimaatverandering niet bestaat en als het wel zou bestaan dan wordt het niet door mensen veroorzaakt, of het is zinloos om er iets aan te doen. Argumenten die er bij 65-plussers ingaan als koek, want waarom zou je op oudere leeftijd nog je huis gaan verduurzamen als je weet dat je daar hooguit nog maar tien tot vijftien jaar woont, en je van dat geld ook nog de wereld zou kunnen afreizen?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Quote du Jour | Geen klimaatscepticus

‘Ik vind mijzelf absoluut geen klimaatscepticus. De klimaatwetenschap is een stuk rijper geworden en ook ik ben er inmiddels van overtuigd dat de mens inderdaad invloed heeft op het klimaat.

Deze uitspraak komt uit de mond van Simon Rozendaal rollen in het afscheidsinterview in de Volkskrant. Dat hij zichzelf geen klimaatscepticus vindt is logisch: dat vindt namelijk iedere klimaatscepticus van zichzelf. Bovenstaande quote wordt echter direct gevolgd door een aantal uitspraken om de mensen toch gerust te stellen cq in slaap te sussen met betrekking tot de stand van zaken over de opwarming van de aarde:

Foto: Screenshot (YouTube): presentatie van Peter van Zadelhoff "Kortom we gaan weer lopen verdelen tussen generaties"

Pensioen is welvaartsvaste solidariteit tussen generaties

ANALYSE - Met een vermogen van ongeveer €1350 miljard heeft Nederland het beste pensioenstelsel ter wereld [1]. Toch zijn er grote problemen want de afgelopen tien jaar zijn de pensioenen niet meer geïndexeerd omdat men vreest dat er in de toekomst onvoldoende geld is om de beloofde pensioenen uit te betalen.

Hoe kan het dat het ‘beste pensioenstelsel ter wereld’, met zo’n groot vermogen, toch in de problemen raakt?

Het pensioenstelsel

Wat is dat eigenlijk een ‘pensioenstelsel’? Je kunt op drie manieren naar pensioenstelsels kijken. In de eerste plaats is het een systeem waarin mensen, al dan niet gezamenlijk, sparen voor hun oude dag. Een tweede manier om naar pensioen te kijken, is als een verzekering waarbij risico wordt gedeeld. En ten slotte kan een pensioenstelsel opgevat worden als een maatschappelijke institutie die regelt dat werkenden zorgen voor gepensioneerden.

Ik maak in dit stuk geen rekensommetjes over rendement en rekenrente maar zal laten zien dat de problemen van het Nederlandse stelsel worden veroorzaakt doordat de nadruk teveel ligt op sparen en de twee andere aspecten van pensioen als probleem worden gezien. De ideeën die er zijn over pensioenhervormingen illustreren hoe in het neoliberalisme solidariteit wordt vervangen door financiële transacties.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Valse start voor Koolmees (pensioenen)

OPINIE - Wouter Koolmees, onze nieuwe minister van SZW staat naar eigen zeggen voor de BNR microfoon te popelen om de pensioenen op de schop te nemen. Maar daar is geen enkele rationele reden voor.
Mercer maakt al 9 jaar een vergelijkende pensioen index. Natuurlijk is elke vergelijking arbitrair omdat er zoveel systeemverschillen zijn die de weging complex maken. Maar Mercer vergelijkt 30 landen aan de hand van 40 abstracte indicatoren. Het is een alom gewaardeerde graadmeter.

Dit jaar zijn we gedaald van A naar de B+ status. Winnaar Denemarken scoort een tiende punt hoger dan ons, maar haalt daarmee de A status ook niet. Dit terwijl Nederland en Denemarken beiden vorig jaar een A status behaalden. Nu is er geen enkel land met een A status meer over. Maar dat is geen reden voor paniek.

Mercer weegt de 40 indicatoren in 3 categorieën. Adequaatheid, toekomstbestendigheid en integriteit in een holistisch perspectief. De eerste pijler (AOW), tweede pijler (pensioen), derde pijler (Verzekeringen en netto prive vermogen). Dit jaar is een nieuwe indicator ingevoegd, namelijk de lange termijn economische groei (het gemiddelde over 3 jaar terug en 3 jaar vooruit gecorrigeerd met betalingsverplichtingen). Om de schaal gelijk te houden, is de weging van deze indicator ten koste gegaan van de weging van pensioen vermogen en de hoogte van verplichte bijdragen. Indicatoren waarop Nederland zeer hoog scoort tellen daardoor minder zwaar ten opzichte van een relatief lage score op economische groei. In de praktijk is er dus niets veranderd ten opzichte van vorig jaar, de meting is veranderd. In de totaalscores over 9 jaar zijn wat pieken en dalen te zien, maar we scoren aanzienlijk hoger als bij in de eerste index in 2009. Ons pensioenperspectief is feitelijk verbeterd.

Stellingchecker over Henk Krol en de pensioenen: niet te checken

Stelling Henk Krol: “Verhoging rekenrente pensioenen is niet negatief voor jongeren, maar zorgt voor een iets minder extreem groot voordeel”

Oordeel Krol en de regering verschillen niet van mening over het effect van Krols voorstel om de rekenrente te verhogen. Ze zijn het oneens over de wenselijkheid ervan in het licht van de doelstelling van het pensioenstelsel. Krols stelling ziet eruit als een feitelijke constatering, maar in feite is het een visie op maatschappelijke rechtvaardigheid. Daarom beoordelen we deze stelling als “niet te checken”.

Foto: (cc) Sargasso.nl copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

GroenRechts?

ANALYSE - Hoe laten de babyboomers Nederland achter aan hun kinderen? Waarom is Nederland zo grijs? Kan rechts ook groen zijn? In het programma ‘En bedankt babyboomers’ legt Frederieke Hegger deze intrigerende vragen voor aan een aantal bekende Nederlandse publieke figuren: Henk Krol, Jort Kelder, Mathijs Bouman, Robin Fransman, Jan Marijnissen, Zihni Özdil en Marjan Minnesma.

Frederieke Hegger interviewde hen voor RTL-Z over de stand van zaken met betrekking tot het milieu en het klimaat. Het onderwerp van de serie is: ‘Babyboomers hoe laten jullie de wereld aan ons achter?’ In deze aflevering is ze vooral geïnteresseerd in de vraag of dit een linkse of rechtse kwestie is. Waarom wordt groen geassocieerd met links? Waarom is er geen GroenRechtse partij en zijn er ook rechtse duurzame oplossingen?

Pikant detail: Jan Marijnissen, de enige van de geïnterviewden die zonder meer met links geassocieerd kan worden omdat hij jarenlang leider van de SP is geweest, heeft weinig met duurzaamheid. Hij denkt niet dat het klimaat door de mensen veranderd kan worden. (Voor de discussie hierover zie hier)

Het programma is interessant vanwege de links-rechts dynamiek. De problemen worden besproken vanuit een rechts perspectief. Hegger zoekt naar rechtse oplossingen die traditioneel uit linkse hoek komen. Waarom is ‘groen’ iets van links eigenlijk?

Foto: Purple Slog (cc)

Hocus Pocus en weg is ons pensioen

ACHTERGROND - Wie roept dat Brussel met hulp van Jetta Klijnsma pardoes onze pensioenen heeft afgepakt, blaat maar een eind raak, stelt FNV-onderhandelaar Eddy Stam. En hij kan het weten.

‘De Europese Commissie heeft als een ware Hans Klok (met Jetta Klijnsma als charmante assistente) onze pensioenen doen verdwijnen. Zoals goochelaars dat doen, eerst de focus van het publiek afleiden met de Brexit en ondertussen een nieuwe pensioenrichtlijn uit de mouw halen ten koste van ons nationale spaarvarken.’

Dat is ongeveer de lezing van onze Nexit-vandalen, want die hebben elk argument nodig om hun zaak groter te maken. Ik had beloofd om hier nog eens op in te gaan. Het duurde wat langer want het is lastig om dit onderwerp overzichtelijk en leesbaar te houden. Heel kort lukt in ieder geval niet.

Hoe het allemaal begon…

Al in 2010 was er een plan om de IORP-richtlijn te herzien. Als antwoord op de crisis waren regels voor banken en verzekeraars inmiddels herzien in Basel II en Solvency II. Pensioeninstellingen zijn eigenlijk ook financiële instellingen dus lag het voor de hand om ook daar tot een herziening te komen.

Ik was in die tijd beleidsmedewerker van de Europese Metaalbewerkersbond (EMB) en pensioen was, zoals mijn baas het omschreef: “a dog that nobody wants to pet.” Het belangrijkste lid van EMB, IG Metall, vond echter dat wij er iets mee moesten. Dus kreeg ik het dossier.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Beloning bestuurders ABP en APG versus de prestaties pensioenfonds – update

DATA - Begin dit jaar lieten we u zien hoe de ontwikkeling van de beloning van de bestuurders van ABP en APG los stonden van de prestaties van het pensioenfonds.
Nu zowel het ABP als APG hun jaarverslagen gepubliceerd hebben over 2014 is het tijd voor een kleine update.
abpapg2_475

Voor 2013 en 2014 zijn er correcties doorgevoerd vanwege de crisisheffing die er nog af moest.
De schatting van het reële dekkingsgraad voor 2014 is gedaan op basis van input van een aantal experts.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Volgende