Politiek gewin gaat blijkbaar boven alles

Informaticus Carl Bergstrom helpt al sinds de eeuwwisseling mee een infrastructuur te bouwen die infecties, epidemieën en pandemieën in een vroeg stadium kan onderkennen. Hij is ook de drijvende kracht achter de leus ‘flatten the curve’. Tot nu toe konden alle aanzwellende ziektes – zoals Sars, Mers en de vogelgriep – nog worden bedwongen, schrijft Bergstrom, al was het soms ternauwernood. En altijd was er het gevoel dat iedereen er samen de schouders onder zette. Maar nu het echt mis is, resteert er weinig van dat gevoel. Waar wetenschappers elkaar eerder ondervraagden, corrigeerden en bijstuurden, ze hypothesen, modellen en prognoses aanpasten, instanties en overheden adviseerden, en ook instanties en politici beleid herzagen naarmate er meer (en betere) kennis verzameld was, ziet Bergstrom nu vooral een ‘gotcha’-mentaliteit: wetenschappelijke bevindingen en aanbevelingen worden door beleidsmakers niet getoetst op hun degelijkheid, maar op hun politieke effect. Komt dit in mijn straatje te pas? Is dit populair? Win of verlies ik zo steun?

Foto: nyghtowl (cc)

Virus valt rechtsstaat aan (2)

COLUMN - En daar was dan de eerste: een demonstratie van taxichauffeurs werd verboden. Om er zeker van te zijn dat het verbod gehandhaafd zou worden stonden extra mensen en materiaal paraat, maar het kwam niet tot verdere burgerlijke ongehoorzaamheid.

Waarom is dat interessant? Op 24 maart verduidelijkte de Rijksoverheid zichzelf: Veelgestelde vragen over de aanpak in Nederland. Daar viel deze vraag op: “Zijn demonstraties nu ook verboden?
Het antwoord: “Nee. Voor demonstraties geldt een ander wettelijk kader en de normale procedure.”

Inmiddels, bij het verlengen van de maatregelen tot en met 28 april, blijkt de tekst iets gewijzigd. We lezen nu:

“Zijn demonstraties nu ook verboden?
Demonstraties  zijn ook samenkomsten, maar daarvoor geldt de Wet openbare manifestaties en de normale procedure. Informeer bij uw gemeente naar de regels.”

Iets langer geleden werden demonstraties allemaal door de organisatoren afgelast. In enkele gevallen zijn ze vervangen door online initiatieven. Maar, zoals de taxichauffeurs wilden laten zien, wat als men zich ongelijk behandeld voelt door de crisismaatregelen, welke actie is nu dan wel te ondernemen?

Eerdere protesten van marktkooplui, die zich overvallen voelden door plotselinge sluiting van weekmarkten, bleven beperkt. Maar waarom werd hun handel gesloten en de winkels niet?

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sanofi Pasteur (cc)

Mens versus parasiet

ACHTERGROND - Elke week belicht Studium Generale een thema, geïnspireerd door opnames en artikelen uit het archief. Het thema van deze week: mens versus parasiet.

Maart heeft wat weg van oorlogstijd. De overheid adviseert ons binnen te blijven, zeven miljoen mensen kijken naar een tv-toespraak van de minister-president, en grote delen van de economie liggen op haar gat. Alle aandacht gaat naar de essentiële elementen van de maatschappij, met name de zorg draait op volle kracht. We delen onderling voortdurend informatie, maar er heerst verwarring. De vijand, waar is hij? Wat gaat hij doen?

Vanuit het oogpunt van de biologie is de vergelijking met een oorlogssituatie niet zo ongewoon. Een viroloog en een microbioloog zien in de natuur een constante wedloop tussen parasiet en gastheer. De mens is altijd al in een strijd met virussen, bacteriën, schimmels en andere parasieten verwikkeld geweest. Na de pest en de Spaanse griep is het coronavirus een nieuw hoofdstuk in die oorlog. Maar met welke wapens wordt er gevochten? Over welke verdedigingsmechanismen beschikt de mens? En wat is onze meest beloftevolle tactiek voor een overwinning?

Onder onze ogen woedt een oorlog

Een parasiet is een wezen dat overleeft door gebruik te maken van een gastheer, die daar nadeel aan ondervindt. In de natuur houden parasiet en gastheer een constante evolutiewedloop. De gastheer evolueert om zich tegen de parasiet te verdedigen, en de parasiet evolueert om die verdediging te omzeilen. Die wedloop gaat over lijken: wie zich niet aan kan passen sterft. Zo gaat het al bijna zolang er leven is, tussen boom en schimmel, tussen schimmel en bacterie en tussen bacterie en bacteriofaag.

Foto: Abhi Sharma (cc)

Vertrouwen op de quarantaine – of op God

RECENSIE - © Uitgeverij Verloren. Boekomslag A.H.M. Kerkhoff, Per imperatief plakkaat, 2020.De grenzen dicht, strikte controle van alle reizigers, een verbod op samenkomsten en een dwingende oproep aan alle burgers om binnen te blijven. Desnoods met geweld afgedwongen.
Het lijken moderne maatregelen maar ze dateren al uit de Middeleeuwen.

In de vijftiende, zestiende eeuw hadden de stedelijke magistraten al in de gaten dat de pest dan wel een straf Gods kon zijn, maar dat de ziekte net zo goed per schip vervoerd aan kon komen, en van mens op mens werd overgedragen. Het is niet voor niets dat het begrip quarantaine uit de middeleeuwen dateert.

Grote handelssteden hielden goed in de gaten waar de pest opdook (ambassadeurs en diplomaten waren daarbij van groot nut) en handelaren of schepen uit besmette streken werden zo goed en zo kwaad als dat ging geweerd, of veertig dagen op afstand gehouden. De praktische problemen waren legio; botte ontkenning, list en bedrog lagen ook toen al voortdurend op de loer, maar desondanks wist iedereen dat die methode, mits keihard doorgevoerd, succesvol kon zijn.

Dat wisten bestuurders en kooplieden. De medische wetenschap was nog niet zo ver. Die hield nog vast aan de klassieke overtuiging dat ziekten veroorzaakt werden door bedorven lucht, vieze geuren, miasma’s, eventueel in combinatie met verstoorde lichaamssappen, en volgens de beste deskundigen speelden ongunstige astrologische samenstanden ook een rol.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: nyghtowl (cc)

Virus valt rechtsstaat aan

We vieren dit jaar niet voor niets 75 jaar vrijheid, moeten al die mensen die een loopje namen met de corona-maatregelen hebben gedacht. Reken maar dat als het dankzij hen tot een volledige ‘lock down’ komt, er een paar zullen roepen: Dictatuur!

En alsof de staat ieders zonnige gedachten bespiedde, zond NL-alert gisteren een noodwaarschuwing uit: Volg instructies Rijksoverheid op! Dus hup, weg van dat strand, keer om bij dat bos, rechtsomkeer bij die speeltuin, ga je huizen in en blijf daar!

Het toenemend aantal slachtoffers bewijst dat vooral de dictatuur van het coronavirus regeert. De afgekondigde ‘dringende adviezen’ (want zijn het nou wel echte maatregelen?) zijn slechts een weinig revolutionair antwoord daar op. En in sneller tempo dan ze werden ingevoerd lezen we her en der de commentaren op die maatregelen.

Rechtsstaat aangepast om volksgezondheid te verdedigen

Uit lijfsbehoud is de burger bereid om soevereiniteit op te geven en de staat ruimte te bieden“, schrijft het NRC in een commentaar (kunnen trouwens die betaalmuren niet tijdelijk opgeheven worden?). Dat de rechtsstaat wordt aangepast om de volksgezondheid te verdedigen is één ding, er op vertrouwen dat die rechtsstaat deze crisis ongeschonden zal overleven is een ander. Waakzaamheid geboden, aldus het NRC.

Foto: Schermafbeelding videostream Tweede Kamer stemmingen moties 18 maart 2020

Moties bij debat over actuele ontwikkelingen rondom het coronavirus

VERSLAG - En zo stemde de Tweede Kamer woensdagavond over 20 moties, ingediend bij het debat over de actuele ontwikkelingen rondom het coronavirus (schriftelijk verslag en videostream).

In totaal zijn er 23 moties ingediend. Drie worden aangehouden in afwachting van nadere informatie. Van de 20 ter stemming gebrachte moties zijn er 10 aangenomen (waarvan 8 unaniem) en 10 verworpen.

We zetten ze voor u op een rij:

Motie 151 van de leden Wilders en Baudet over afkondigen van een lockdown voor heel Nederland
Verworpen: alleen PVV en FvD voor. De motie was door Rutte ontraden.

Motie 152 van de leden Wilders en Agema over heropenen van gesloten ziekenhuizen.
Verworpen: Voor waren PVV, SP, PvdA, PvdD, FvD, Van Haga en Van Kooten-Arissen. De motie was door Rutte ontraden.

Motie 153 van het lid Ouwehand, Kuzu, Van Haga en Van Kooten-Arissen, Kamerlid Lid Van Kooten-Arissen c.s. over de adviezen van de WHO op (blijven) volgen.
Aangenomen. Alleen PVV en FvD tegen. Rutte liet de motie over aan ‘oordeel Kamer’.

Motie 155 van het lid Klaver en alle andere partijen over verwerven van benodigde beschermings- en testmaterialen en beademingsapparatuur nog meer tot topprioriteit classificeren.
Unaniem aangenomen. Rutte liet de motie over aan ‘oordeel Kamer’.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Indrid__Cold (cc)

Shit storm (met wc-papier)

COLUMN - Daar zijn we mooi klaar mee: een heuse pandemie. Welke strategie je overheid ook kiest: iedereen moet er doorheen, we hebben weinig keus. Individueel en als groep moeten we immuniteit opbouwen, en onderwijl iedereen die ziek en zwak is naar vermogen beschermen. Pas als dik de helft van de bevolking een besmetting heeft doorgemaakt, hebben we de eerste klap achter de rug.

Op veel punten staan mensen in Nederland er redelijk voor: we hebben een goede infrastructuur, schoon water, voedsel, riolering, en een redelijke weerstand. Plus natuurlijk die kilometers wc-papier.

Alleen: als tienduizenden ziek zullen worden, wil je dat spreiden, al was het maar omdat een deel in het ziekenhuis belandt (waarvan een deel op de intensive care, waarvan nog weer een deel verdomme zal overlijden). Wanneer te veel mensen tegelijk ziek worden, stort niet alleen de zorg ineen, wegens te weinig capaciteit, maar ook de infrastructuur. Daar moet je niet aan denken. Dan sterven er aanzienlijk meer mensen en raakt zowat alles ontwricht.

Deze pandemie maakt op slag duidelijk hoe immens belangrijk maatschappelijke voorzieningen zijn, en een degelijke sociale structuur. We hebben hier bijstand. Een ziektewet. Ziekenzorg. We hebben vangnetten. In Amerika zijn miljoenen mensen onverzekerd: zij riskeren opgezadeld te worden met onbetaalbare schulden zodra hun gezondheid hapert. Dat is ‘normaal’ al een kanjer van een probleem, en thans al helemaal niet meer te overzien.

Foto: Roel Wijnants (cc)

Handhaving corona-maatregelen

NIEUWS - Nu alle 25 veiligheidsregio’s een noodverordening hebben ondertekend (en waarvan op de websites van regio Amsterdam-Amstelland en Limburg-Noord nog steeds niets is van te zien), lijkt er eenduidigheid te zijn voor heel het land.

In ieder geval hebben alle gepubliceerde noodverordeningen nu dezelfde tekst, die aansluit bij de maatregelen die het kabinet vorige week donderdag en afgelopen zondag afkondigde. Gaan de gemeenten in de veiligheidsregio’s ook dezelfde uitvoering aan de maatregelen geven en handhaven ze de verordening ook op eenzelfde wijze?

Dat zal de komende tijd blijken, maar afgaande op de eerste berichten valt te verwachten dat de aanpak en handhaving divers zal zijn. Het is aannemelijk dat Ruttes oproepWe moeten dit met z’n allen doen”, door bestuurders én burgers vooral naar eigen inzicht zal worden ingevuld.

Weekmarkten

Eenduidigheid  in ieder geval wat betreft weekmarkten? Boodschappen doen is immers niet verboden, winkels worden nog niet gesloten, dus het zou discriminerend zijn weekmarkten wel te verbieden. Maar hoe handhaaft met de ‘niet meer dan 100 mensen’-regel? Hoe wordt er op toegezien dat bezoekers een onderlinge afstand van 1,5 meter in acht nemen?

Voor de weekmarkten in Drenthe gaan  wat scherpere regels gelden, maar worden nog niet verboden. Maar andere markten en braderieën waar meer dan honderd personen samenkomen zin wel met onmiddellijke ingang verboden.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: cc Flickr Brian Metcalfe photostream Creativity is contagious. Pass it on. - Albert Einstein

Van de nood en de deugd

OPROEP - Van de nood een deugd maken, dat zal lastig worden. Maar het kan. Het kan legaal, zinvol, leuk en hartverwarmend.

Evenementen voor 100 en meer personen mogen niet meer gehouden worden. Wij doen dat toch. U bent nu op het Sargasso-plein, waar u inspirerende ideetjes kunt ventileren. Hoe meer, hoe beter.

We openen dit plein met een paar voorbeelden. We hopen natuurlijk dat uw voorbeelden snel volgen.

V&VN (de beroepsorganisatie Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland) roept voormalige of aanstaande verpleegkundigen of verzorgenden op bij te springen in de zorg. Een idee waar eerder al veel mensen op zijn gekomen.

In het zwaar getroffen Brabant hebben zich zoveel mensen aangemeld dat nieuwe aanmelding op dit moment niet meer nodig zijn. Er is nog wel behoefte aan geregistreerde artsen en verpleegkundigen met een BIG-registratie.

Dat brengt ons meteen naar een andere oproep: Naar Italiaans en Spaans voorbeeld gaan we dinsdag 17 maart om 20.00 uur de hardwerkende zorgmedewerkers met een daverend applaus bedanken voor hun inzet. Aan deze bijeenkomst mogen meer, veel meer dan 100 mensen deelnemen. All together now….

De horeca moet dicht, maar wat gebeurt er dan met al dat ingekochte voedsel?
Horeca-ondernemers in Heerenveen besloten hun spullen aan zorginstellingen en de plaatselijke Voedselbank te schenken.

Foto: KatjaLinders (cc)

Noodverordening

Nadat afgelopen donderdag al een verbod op bijeenkomsten met honderd of meer mensen was afgekondigd, volgde gisteren ook de maatregel tot sluiting van alle horeca. We kunnen wel spreken van een noodtoestand. Of premier Rutte dat ook zo zal benoemen in de aangekondigde toespraak, wachten we af.

Is er nu krachtens de Coördinatiewet uitzonderingstoestanden sprake van een beperkte noodtoestand of een algemene noodtoestand? In ieder geval lijkt nu een situatie te zijn ontstaan waarbij de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag van toepassing is. Een wet waarvan de uitvoering ligt bij ministers, commissarissen van de koning en burgemeesters.

In de praktijk zullen de 25 veiligheidsregio’s voor uitvoering en handhaving moeten zorgen. Al vanaf donderdag stelden een aantal van hen noodverordeningen in of regelden maatregelen per officieel besluit. Het leidde ook al tot de eerste handhavende stappen.

Omdat de maatregelen onze bewegingsvrijheid flink aan banden legt en er sancties opgelegd kunnen worden als we ons niet aan die maatregelen houden, is transparantie natuurlijk geboden. We hebben eens uitgezocht welke 25 veiligheidsregio’s een noodverordening of besluit kenbaar hebben gemaakt en hoe vlot u die kunt vinden (op basis van informatie die bij ons op zondag 23.00 uur bekend was). Kijkt u eens bij uw veiligheidsregio in  dit overzicht:

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige Volgende