Een motie voor een rechts kabinet

Het PVV, VVD, NSC, BBB kabinet lijkt een feit te worden. Lijkt, want premier, ministers en staatssecretarissen moeten nog gezocht worden. Maar goed, daar gaat dit artikel niet over. Dit artikel is een nabrander, met saillant detail, van ons artikel over patstellingen en hoe men in de Tweede Kamer daar weer uit kwam. We lichten één motie er nog uit, ofwel wat ging er óók vooraf aan het nieuwe kabinet? Joost Eerdmans (JA21) dramde er een motie doorheen waarmee werd opgeroepen werk te maken van een rechts kabinet. 14 februari werd nr. 27 Motie van het lid Eerdmans ingediend. In de tekst van de motie stelt  Eerdmans: - dat de kiezer de Kamer een groot rechts mandaat heeft gegeven - dat een kabinet zonder duidelijke rechtse signatuur geen recht doet aan de verkiezingsuitslag - dat er werk moet worden gemaakt van een rechts (minder-heids)kabinet, Nog diezelfde vergadering wijzigt Eerdmans de motie en wordt het nr. 28 Gewijzigde motie met één wijziging waardoor de boodschap nu luidt: - dat er werk moet worden gemaakt van een rechts kabinet De motie komt in dezelfde vergadering ter stemming (bij handopsteken). De uitslag: 75 voor, 75 tegen. Alleen VVD, SGP, BBB, JA21, FVD en PVV waren voor. Het NSC was tegen. De volgende dag (15 februari) wijzigt Eerdmans de motie nog een keer: Nader gewijzigde motie van het lid Eerdmans nr. 30 (t.v.v. 36471-28). Deze keer zegt de motie: - dat de kiezer de Kamer een groot centrum-rechts mandaat heeft gegeven - dat een kabinet zonder duidelijke centrum-rechtse signatuur geen recht doet aan de verkiezingsuitslag - dat er werk moet worden gemaakt van een centrum-rechts kabinet, Eerdmans kan er maar niet uitkomen wat voor soort kabinet hij graag ziet: een rechts (minderheids)kabinet, gewoon  een rechts kabinet of een centrum-rechts kabinet. Nog voor er over gestemd kan worden wijzigt Eerdmans de motie nog een keer. In  versie nr. 31 staat nu een combinatie van zijn eerste en laatste versie: - dat de kiezer de Kamer een groot rechts mandaat heeft gegeven - dat een kabinet zonder duidelijke rechtse signatuur geen recht doet aan de verkiezingsuitslag - dat er werk moet worden gemaakt van een centrum-rechts kabinet Er wordt gestemd. Eerst bij handopsteken, dat ook weer resulteert in  75 voor en 75 tegen. Het NSC heeft zich nog steeds niet aangesloten bij haar rechtse beoogde coalitiegenoten. Dat doet het NSC ook niet bij de onmiddellijk daarna ingezette hoofdelijke stemming: met 73 voor en 73 tegen is er nog steeds geen geldig besluit. Besloten wordt de exercitie op 27 februari nog eens te doen. Met nog een hoofdelijke stemming heeft de motie nog één kans. Als het weer gelijk eindigt zal de motie komen te vervallen (conform artikel 8.28, lid  2 uit Reglement van orde van de Tweede Kamer). Maar wat geschied? Met 74 voor en 69 tegen wordt de motie aangenomen. Zijn (sommige) leden van het NSC er anders over gaan denken? Van deze fractie was één lid niet aanwezig, de rest stemde, net al de vorige keren, tegen. Een deel van de oppositie liet het afweten. Er waren zeven Kamerleden niet aanwezig en dus telden hun stemmen niet mee in deze procedure. De afwezigen waren van de fracties VVD (1), NSC (1), GroenLinks-PvdA (2), D66 (1), DENK (1) en Partij voor de Dieren (1). Als iedereen er wél geweest zou zijn, was de stemming weer op 75 - 75 uitgedraaid. Het kan zijn dat de afwezige oppositieleden (5 Kamerleden) gedacht hebben dat het een tamelijk zinloze motie was en ze er al van overtuigd waren dat een rechts of centrumrechts kabinet er onvermijdelijk zou komen. En dat stemmen dus even zinloos was. Maar op zijn minst hadden ze er voor kunnen zorgen dat deze motie richting prullenbak ging. Die kans hebben ze laten lopen.

Door: Foto: Schermafbeelding Tweede Kamer stemmingen 16 april 2024
Foto: Tweede Kamer Schermafbeelding Debat gemist stemmingen 18-10-2022

Grote variatie in stemgedrag oppositie tijdens Rutte-IV

ANALYSE - gastbijdrage van Tom Louwerse, eerder verschenen bij Stuk Rood Vlees

In het publieke debat is terecht aandacht voor de ruwe omgangsvormen in het parlementaire debat. Persoonlijke beledigingen en verdachtmakingen gelden als een teken van sterke politieke polarisatie. Dat biedt echter maar een gedeeltelijk beeld van de verhouding tussen coalitie en oppositie. Allereerst omdat het parlementaire debat slechts een gedeelte van het representatieve werk betreft, maar ook omdat de retorische polarisatie zich toch vooral laat gelden door en ten aanzien van enkele van de rechtse oppositiepartijen – met Forum voor Democratie als meest bekende voorbeeld.

In dit stuk kijk ik niet naar wat de parlementariërs zeggen, maar hoe ze stemmen. Dat biedt een zicht op een ander, maar belangrijk, deel van het parlementaire werk. Uit een analyse van hun parlementaire stemgedrag komt naar voren dat oppositiepartijen onder Rutte-IV heel uiteenlopend stemmen. Niet alleen inhoudelijk, maar ook in de mate waarin hun stemgedrag onderscheidend is van de regering en de coalitiepartijen.

Steun voor wetgeving

Allereerst kunnen we kijken naar de wetsvoorstellen van de regering die onder Rutte-IV in stemming zijn gebracht. Ik laat de begrotingswetten daarbij buiten beschouwing. Het verwerpen van wetsvoorstellen van de regering is een duidelijk manier voor oppositiepartijen om zich af te zetten tegen het regeringsbeleid. Toch zien we over het algemeen veel steun voor wetgeving onder oppositiepartijen. Partijen als Volt, PvdA en GroenLinks en ook de eenpitters Den Haan en Gündoğan steunen ruim 9 op de 10 wetsvoorstellen van de regering. Bij DENK, SP en PvdD gaat het om ongeveer 8 op de 10, en voor BIJ1 iets minder dan 7 op de 10. Bij de oppositiepartijen die je rechts van de regering zou kunnen plaatsen zien we iets lagere percentages, vooral bij Forum (steun voor minder dan de helft van de wetsvoorstellen). PVV, JA21 en Van Haga steunen zo’n 7 op de 10 wetsvoorstellen. Bij Omtzigt, SGP en BBB betreft het pakweg 8 op de 10 wetsvoorstellen. Ter vergelijking staan in onderstaande figuur ook de cijfers voor Rutte-III, waarbij we redelijk vergelijkbare patronen terugzien.

Mooi inkijkje in de zelfverrijking van de Russische politieke top

Oppositieleider Aleksej Navalny heeft een film gemaakt waarop de enorme rijkdommen van Dmitri Medvedev getoond worden, inclusief uitleg over het louche corruptienetwerk wat gebruikt is om deze rijkdommen te vergaren.

Het bijzondere is natuurlijk niet de corruptie in Rusland – dat wisten we al. Het bijzondere is dat Navalny hier een goede lange film over maken kan, met miljoenen hits op YouTube, en nog steeds leeft.

Blijkbaar rommelt het in Rusland.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Een voorbarige brief of hoe de Eerste Kamer haar boekje te buiten gaat

COLUMN - van Prof.Dr. Bert van den Braak

Artikel 85 van de Grondwet bepaalt dat een voorstel van wet zoals het door de Tweede Kamer is aangenomen ter overweging aan de Eerste Kamer wordt gezonden. De Eerste Kamer komt bij wetgeving dus pas in beeld nadat zij een wetsvoorstel heeft toegezonden gekregen.

De brief waarin oppositionele fracties minister Kuipers waarschuwen rekening te houden met een wens van de Eerste Kamer is in die zin inconstitutioneel. De Eerste Kamer verlangt dat de (nog in te dienen) coronawet bepalingen bevat waardoor de Eerste Kamer de mogelijkheid krijgt om mee te praten over uitvoeringsmaatregelen.

Nu kun je de stelling innemen dat het wetsvoorstel in consultatie is en dat ook leden/fracties van de Eerste Kamer de mogelijkheid hebben om commentaar te leveren en zelfs wensen te formuleren. Het is aan de minister om daaraan wel of niet tegemoet te komen. De Eerste Kamer is echter zelf speler in het wetgevingsproces, met als krachtig middel het vetorecht. De Eerste Kamer kan zo de minister nagenoeg dwingen zijn wetsvoorstel op voorhand aan te passen, los van wat de Tweede Kamer daar van vindt.

Over de vraag of zeggenschap van de Eerste Kamer bij uitvoeringsmaatregelen noodzakelijk is, kan worden getwist. Ook daarbij geldt het primaat van de Tweede Kamer: die kan het kabinet op dat punt controleren. Overigens heeft de Eerste Kamer het recht van interpellatie en is ook zij bij machte het kabinet ter verantwoording te roepen.

Foto: Grigory Gusev (cc)

Odyssee door Rusland wegens Rammstein-clip

Op 29 april 2021 werd Andrej Borovikov uit Archangelsk veroordeeld tot twee jaar en zes maanden strafkolonie. Ardy Beld sprak hierover met de echtgenote van Andrej, Darja Borovikova. Haar man kreeg deze straf voor het opslaan van de videoclip ‘Pussy’ van Rammstein in zijn profiel op het sociale netwerk vk.com. De rechter achtte het bewezen dat de lokale ex-coördinator van Navalny’s Fonds voor Corruptiebestrijding hiermee pornografie verspreidde. Het opslaan geschiedde al in 2014, maar leidde nu pas tot een veroordeling. De videoclip is vrij toegankelijk in de database van vk.com. Verschillende activisten maakten met eenmansprotestacties op de absurde zaak opmerkzaam, maar werden opgepakt wegens het overtreden van ‘sanitair-epidemiologische voorschriften’. Inmiddels heeft de ‘criminele verspreider van Duitse muziekvideo’s’, zoals Borovikov zijn brieven ondertekent, gedurende de laatste twee maanden een ware odyssee door Europees Rusland achter de rug. Een update van zijn zaak.

Rondreis door burchten en forten

Van 29 april tot 30 mei bevond hij zich in detentiecentrum Nr. 4 in zijn woonplaats Archangelsk. Dit centrum is aangesloten op een onlinesysteem voor correspondentie met de gedetineerden. Zodoende was een redelijk vlot contact met de buitenwereld mogelijk. Bovendien kon Borovikov nog pakketjes ontvangen van zijn zwangere echtgenote, andere familieleden, vrienden en kennissen. Op 30 mei werd hij onverwacht gedeporteerd naar de gevangenis van Jaroslavl, 1000 kilometer naar het zuiden. Op 7 juni werd hij wederom totaal onvoorzien overgeplaatst naar de penitentiaire inrichting in een fort bij de stad Kirov. Deze stad ligt 700 km ten oosten van Jaroslavl en is eveneens 1000 kilometer verwijderd van zijn woonplaats. De activist beschrijft zijn odyssee met humor: ‘Tot voor kort zat ik in een burcht uit de tijd van Catharina de Grote. Daar was ik een week. Sinds de tijd van Catharina is er kennelijk niet veel aan verbouwing gedaan. Nu woon ik in een fort uit de 17e eeuw. Ik reis door het land en woon uitsluitend in burchten en forten. Onze dierbare overheid heeft speciaal voor mij een monumentenreis georganiseerd…’

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Schermafbeelding videostream Tweede Kamer stemmingen moties 18 maart 2020

Verkiezingscampagnes begonnen

COLUMN - Politieke partijen moeten uiterlijk 21 december 2020 hun partijnaam bij de Kiesraad laten registreren om onder deze naam deel te nemen aan de Tweede Kamerverkiezing. Je zou denken dat de verkiezingscampagnes dan echt los gaan. Maar nee…

Met de verkiezingen van een lijsttrekkertje hier en een nominatie voor het minister-presidentschap daar, die moet concurreren met deez’ of wellicht toch gene, zat de stemming er al een beetje in en Prinsjesdag 2020 heeft het verkiezingsvuur echt doen ontbranden.

De eerste campagnespeech is vanmorgen afgestoken door de heer Wilders, die als eerste op de sprekerslijst van de APB (Algemene Politieke Beschouwingen) stond.

Tijdens een van de vele interrupties sprong Baudet in en verklaarde zich solidair met de PVV, waarop Wilders hem bedankte en de hoop uitsprak dat PVV en FvD in maart 2012 alle andere partijen zullen ‘overrulen’.

Aan het einde van zijn betoog openbaarde hij zijn verkiezingsprogramma (niks nieuws, de bekende riedel: geen hoofddoekjes, geen geld naar Zuid-Europa en naar asielzoekers, behoud van Zwarte Piet, etc., etc.) en riep hij de kiezers op 10 jaar Rutte-beleid weg te vagen door op de PVV te stemmen en de partij de grootste van Nederland te maken.

De kwaal en de middelen

COLUMN - van Prof.Dr. Bert van den Braak

Zelfverrijking, pensioenkortingen, een latere AOW-leeftijd, geringe kansen op de arbeidsmarkt, hogere zorgkosten, financiële gevolgen van de energietransitie, niet-nagekomen beloften, vermeende Europese bemoeienis, regeldruk, komst van migranten, moeizame integratie, vrees voor terrorisme, mislukte overheidsprojecten, het bestaan van voedselbanken. Het zijn allemaal – afzonderlijk of in combinatie – redenen, met name voor lager opgeleiden, om ontevreden te zijn over ‘de politiek’. Daarbij geldt zeker een gevoel van zich ‘niet gehoord’ voelen. ‘Ze doen maar en ze luisteren toch niet naar ons’.

De analyse in het eindrapport van de Staatscommissie parlementair stelsel dat er sprake is van een kloof tussen hoger en lager opgeleiden is op zichzelf juist. Dat is echter primair een politieke kloof en heeft hoogstens indirect met ‘het stelsel’ te maken. Betwijfeld moet dan ook worden of wijzigingen in het stelsel die kloof kleiner zullen maken.

De stem van ontevredenen is wel degelijk in het parlement vertegenwoordigd. Partijen als SP, PVV, 50PLUS en Forum vertolken dat geluid. Dat doen ze op een eigen toon en met eigen voorstellen voor een ander beleid. De SP kwam bij de afgelopen verkiezingen met een voorstel voor een ander zorgstelsel. 50PLUS heeft duidelijke voorstellen om de positie van gepensioneerden en van oudere werknemers te verbeteren. De PVV en Forum bepleiten een Nexit en directe democratie. Dat de ‘ontevreden’ zich toch onvoldoende vertegenwoordigd achten, komt omdat deze oppositiepartijen nauwelijks kans maken om tot regeren te komen. De SP had in 2006 een electoraal hoogtepunt (25 zetels), maar wist dat succes niet te bestendigen en kon zich niet herstellen, zelfs niet bij het smadelijke verlies van de PvdA in 2017. De gedoogconstructie van de PVV (2010-2012) liep spoedig spaak. Deze oppositiepartijen, en het geldt ook voor het kleinere 50PLUS, zijn vrij machteloos. De stem van onvrede wordt wel vertolkt, maar vindt geen weerklank.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Jon S (cc)

Een poepje op de principes

COLUMN - Joris Luyendijk schreef begin deze maand een wrang essay voor De Correspondent, waarin zijn wanhoop over de staat van de politiek doorklonk. Onderzoeksjournalisten duikelen het ene schandaal na het andere op, ze spitten gigabytes aan informatie door, ze traceren hoe geld van internationals via Nederlandse postbussen en allerhande complexe constructies wordt weggesluisd, zodat die amper ergens belasting betalen. Ze schrijven er prachtige stukken over, de commotie is enorm, iedereen is in rep en roer – en vervolgens gebeurt er niets.

Er is amper een solide oppositie te bekennen die regeringen of kabinetsleden tot de orde roepen, en telkenmale sluiten de regeringspartijen braaf de gelederen, terwijl ze voor het schellinkje luidkeels klagen over al die meloenen die ze moeten doorslikken. ‘Heb meelij met ons! Wij hebben het hier ook zwaar mee,’ koeren ze, terwijl ze hun borst pront vooruit steken en weer een poepje op hun principes doen.

Op die manier, betoogt Luyendijk, worden onderzoeksjournalisten huns ondanks gereduceerd tot useful idiots. Ze houden de schijn van een zelfreinigend systeem in stand. Bij betrokken burgers veroorzaakt de huidige gang van zaken steeds meer apathie en desolaatheid: ‘Er gebeurt he-le-maal niets met alle opgediepte feiten en schandalen.’ Anderen slaan er vooral een populistisch slaatje uit: ‘Zie je wel, ze houden elkaar allemaal de hand boven het hoofd.’ En een derde groep ziet er voer voor complotten in.

Foto: Minister-president Rutte (cc)

Herfstakkoord is uitbreiding coalitie

ANALYSE - Het is natuurlijk spannend hoe de Begrotingsafspraken 2014 door de wandelgangen gedoopt zullen worden. ‘Herfstakkoord’ is al bezet. ‘Fundatieakkoord’ verwart parlementaire arbeid met plaatselijk toerismebeleid. ‘Mannenbroedersakkoord’ is te geestig, en ‘Crematoriumakkoord’ zal de spin vanuit de voorstanders niet overleven. Maar belangrijker dan dat: wat is het precies? Het aanlijnen van drie nieuwe bedrijfspoedels of een gelegenheidsdeal, zoals het Woonakkoord was?

Het plaatje van de persconferentie wekte een weinig bescheiden indruk: Pechtold, Slob en Van der Staaij runnen nu de show. Samsom en Zijlstra stonden aan de zijkant klappen te incasseren. Hun begroting kon wel degelijk anders en beter. Meer banen, meer onderwijs, meer lastenverlichting – allemaal mogelijk voor wie even wil doorrekenen. Rutte en Dijsselbloem stonden er zo mogelijk nog bedremmelder bij. Voor de goede orde: Rutte is de minister-president van dit land. Dijsselbloem is de minister van Financiën en voorzitter van de Eurogroep. Van der Staaij runt een club met drie zetels en zat onlangs in Straatsburg te klagen dat zijn fundamentele mensenrecht op het weren van een skeelerende superwoman geschonden was.

Wat over de aard van de nieuwe constructie gecommuniceerd wordt, is veel minder snoevend. D66, SGP en CU benadrukken dat zij geen nieuwe gedogers zijn. Zij zullen dit kabinet nog op talloze onderwerpen te vuur en te zwaard bestrijden, zo luidt de belofte. Anderzijds is er de principiële voorkeur vanuit dit kabinet om ook volgende begrotingen met behulp van dezelfde zijwieltjes in het Staatsblad te krijgen. Het motorblok van het regeringsbeleid, het sociaal-economische deel, is het beleid van een supercoalitie geworden. Die kan hoogstens groter worden. Mogelijk krijgt het CDA het toch te kwaad met de gedachte dat zij tussen Wilders en Roemer de zijlijn bevolken. Heel erg geloofwaardig is het tenslotte niet om uit naam van het ‘radicale midden’ afstand te nemen van beleid dat verder gesteund wordt door alles wat zich in het politieke midden bevindt.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Volgende