Je spreekt niet van een ‘explosie’ als je écht vindt dat trans zijn oké is Er verschijnen tegenwoordig veel artikelen waarin de zorgverlening aan en de positie van trans mensen ter discussie worden gesteld. Ze worden steevast geïntroduceerd met een plichtpleging: ‘Niet dat er iets mis is met trans mensen, maar...’. Het is de obligate knieval, die als vrijbrief dient om precies dat te doen wat je zegt niet te doen: discrimineren. Want vervolgens leggen de maar-mensen uit dat er sprake is van een zorgwekkende trend. Er zou een ‘explosie’ zijn van trans mensen, vooral van pubermeisjes die zich jongen voelen, en mensen zouden ‘te makkelijk’ in transitie mogen gaan. Vooral de notie dat iemand niet langer verplicht een pakket van ingrepen hoeft te doorlopen voordat ze hun geslachtsaanduiding op hun identiteitsbewijs kunnen veranderen, roept protest op. Wat opvalt: het zijn vooral gendervaste mensen die zulke bezwaren aanvoeren. Het doet me denken aan mannen die vrouwen haarfijn uiteggen hoe zij zich dienen te gedragen om ‘succesvol’ te zijn, of heteroseksuele mensen die uiteenzetten wat homoseksuelen niet moeten doen indien ze ‘aanvaard’ willen worden. ‘Vragen stellen’, noemden deze maar-mensen het. Dat verklaart niet waarom kranten zulke stukken met enige gretigheid afdrukken. Je spreekt niet van een ‘explosie’ als je écht vindt dat trans zijn oké is. Mij lijkt het conditionele acceptatie. ‘Ze’ moeten eerst aan ‘onze’ voorwaarden voldoen, anders is de boot aan. Dat tegenwoordig meer mensen zichzelf als trans benoemen, lijkt me een logisch uitvloeisel van hun bredere acceptatie. Homoseksuele (en biseksuele) mensen zijn nu ook zichtbaarder dan in de jaren ’60 of ’70, nu heteroseksuelen hen eindelijk normaler zijn gaan vinden. Dan spreek je toch niet van een ‘explosie’ of ‘een zorgelijke trend’? En ja, dat een arts zich vergewist van iemands klaarheid eer hij of zij ingrijpt in een gezond lichaam, vind ik begrijpelijk. Alleen hoeft dat geen verplicht traject van twee jaar te zijn, plus een wachttijd van twee jaar. Bovendien dunkt me dat artsen dergelijke vragen best vaker mogen stellen, bijvoorbeeld bij cosmetische chirurgie. Het meest bizar vind ik de claim dat wanneer trans vrouwen niet eerst een heel traject hebben doorlopen eer ze hun geslachtsaanduiding mogen veranderen, dat de positie van vrouwen zou schaden. Je kunt uitstekend opkomen voor vrouwenrechten zonder trans vrouwen uit te sluiten, laat staan te discrimineren. Het inmiddels klassieke wc-verweer is al helemaal abjecte onzin: ‘gewone’ mannen zouden dan zomaar de vrouwen-wc kunnen inlopen en daar vrouwen lastigvallen, en niemand die daar dan nog iets tegen kan doen. Je mag nergens een ander lastigvallen: niet als vrouw, niet als man, en niet als trans man of vrouw. En heus: geweld tegen vrouwen komt niet van trans vrouwen, maar van mannen. Voor trans mensen zelf is de vrouwen-wc overigens vaak een stuk veiliger. In de ‘heren’ loopt iedereen die non-binair of trans is, zelf gevaar: er zijn te veel mannen die hun eigen verbazing of verwarring als een affront opvatten, en dan agressief worden. Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.
Maurice de Hond peilde dat zes op de tien Nederlanders vinden dat we in een drugsstaat leven.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
COLUMN - De toegankelijkheid van universiteiten moet vergroot, en tegelijkertijd moet de toestroom van studenten omlaag, schreef Meindert Flikkema twee dagen geleden in het NRC. Oftewel, de keuze voor een opleiding wordt nu vaak niet doordacht genoeg gemaakt; er zijn studenten die afhaken tijdens hun studie, en er zijn mensen die onterecht niet gaan studeren.
Dat beslissingen rond studiekeuzes inderdaad vaak door toevallige omstandigheden worden bepaald, is nu vastgesteld door twee onderzoekers uit Amerika. Daar worden de opties voor een studielening vaak aangeboden met een willekeurig rekenvoorbeeld. Als dat voorbeeldbedrag hoog was, werden er 30% meer leningen aangevraagd. Bovendien bleken die leningen de studieresultaten te beïnvloeden.
De onderzoekers werkten samen met een grote onderwijsinstelling, waarin ongeveer 10.000 ‘proefpersonen’, dus studenten of aankomend studenten, het afgelopen jaar een brief zouden ontvangen met daarin een rekenvoorbeeld. De maximale hoogte van de lening (31.000 – 57.000 dollar – studeren is duur in de VS) was voor beide groepen gelijk; het enige wat de onderzoekers aanpasten was de hoogte van het rekenvoorbeeld, 0 of 3500 dollar.
Studenten die het hoge rekenvoorbeeld hadden ontvangen, vroegen 30 % vaker een lening aan dan de anderen. Dat is geen kattenpis: het totaalbedrag dat extra geleend werd en toegeschreven kon worden aan de voorbeeldbedragen was 3.6 miljoen dollar. Maar het belangrijkste effect van de aanpassing van de brieven was dat met elke 1000 dollar extra die een student leende, hij of zij gemiddeld bijna een studiepunt extra haalde. Het bedrag dat studenten aanvroegen lag vaak in de buurt van het voorbeeldbedrag, dus gemiddeld ging het om 4 studiepunten per persoon die op basis van de brief besloot om geld te lenen.
COLUMN - Als je laptop kuren heeft, doen de meeste mensen hetzelfde als wanneer je zelf ziek bent: Je doet wat aan online zelfdiagnostiek en uiteindelijk schakel je een expert in.
Maar hoeveel betaal je aan die expert voor die hulp? Het is lastig in te schatten hoeveel kosten hij of zij maakt; jij weet alleen maar dat het je heel veel waard is om ofwel je energie, ofwel je harde schijf weer terug te krijgen. Een onderzoek in de computerreparatiebranche toont dat experts van die onwetendheid gretig gebruik maken. Als de klant zowel onwetend als verzekerd is, pakt de rekening zelfs 80% hoger uit.
Tot die conclusie kwamen drie Oostenrijkse onderzoekers deze zomer. Ze schaften nieuwe laptops aan en maakten opzettelijk een deel van het geheugen kapot, zodat allemaal hetzelfde mankement vertoonden. Met een computer onder de arm togen ze naar in totaal 61 verschillende reparatiezaken. Ze deden zich opzettelijk onwetend voor: “Ja, er kwam een foutmelding, en ik heb geen flauw idee wat ik daarmee aanmoet. Kunt u hem repareren?” Bij de helft van de willekeurig uitgezochte zaken voegden de onderzoekers daaraan toe: “Wilt u een bonnetje maken voor de verzekering?”
Zonder die laatste zin kostte de reparatie gemiddeld 70 euro. Maar de mededeling dat de verzekering de rekening zou betalen, zette iets in beweging bij de reparateurs: ineens werd de rekening gemiddeld 129 euro. Waar kwam dat belachelijk grote verschil vandaan? De reparateurs gaven een specificatie van de kosten. De vervangende onderdelen kostten hetzelfde, maar bij 17% van de verzekerde computers bleek ineens extra onderdelen noodzakelijk (hoewel alle computers nieuw waren). Uurloon verschilde niet tussen de shops die een ‘verzekerde’ computer kregen en de andere; wel duurde het een half uur langer om verzekerde computers te repareren.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
ANALYSE - “We willen af van de situatie waarin mensen die op een wachtlijst staan voor een huurwoning verdrongen worden door vluchtelingen,” zei premier Rutte vorige week bij de toelichting van de kabinetsplannen voor de opvang van het groeiende aantal asielzoekers. Eén van de voorgestelde maatregelen is het opheffen van de voorrang van vluchtelingen op de woningmarkt.
Het kabinet hoopt daarmee een aantal vliegen in één klap te slaan: vluchtelingen gaan naar alternatieve huisvesting, leegstaande gebouwen krijgen een nieuwe bestemming en de doorstroming in de sociale huursector én in de asielzoekerscentra zal verbeteren. De VVD kan zeggen dat de opvang soberder wordt, en de PvdA kan volhouden dat het rechtvaardig blijft. Maar werkt het intrekken van voorrang voor vluchtelingen op de woningmarkt wel?
Opvang
Het meest urgente probleem waarmee het kabinet geconfronteerd wordt, is de doorstroom in de asielzoekerscentra. Klaas Dijkhoff heeft een groot tekort aan opvangplaatsen. In zijn recente open brief aan asielzoekers meldt de staatssecretaris dan ook dat nieuwkomers geen hoge verwachtingen moeten koesteren. Mensen die in Nederland asiel willen aanvragen, komen eerst terecht in crisisopvang. Ze blijven daar twee of drie dagen; soms een aantal keer achter elkaar op verschillende locaties.
Ze vragen dan nog geen asiel aan, omdat de IND de groeiende instroom niet aankan. Dat gebeurt later pas; bijvoorbeeld in de noodopvang in een sporthal of een leegstaand gebouw dat geschikt gemaakt is voor tijdelijke bewoning. Daarna volgt vaak tijdelijke opvang op een locatie met woonruimte, bijvoorbeeld op een recreatiepark zoals in het Drentse Oranje, of in een regulier asielzoekerscentrum.
De blaaskaken krijgen de bonussen, het toptalent kan de tering krijgen. Een betere samenvatting van waar het mis gaat in een groot deel van het (westerse) bedrijfsleven is er niet.
Een bedrijfsbobo die in een half jaar tijd 10 procent van de werknemers kan lozen in het kader van “costcutting” krijgt onmiddelijk waardering van de aandeelhouders. Een visionair directeur die ervoor zorgt dat over vijf jaar het toptalent volledig tot bloei komt die vervolgens de nieuwe generatie producten het levenslicht laat zien, is een loser. Nauwelijks meetbaar, duurt te lang, geen bonus, daag.
Veel bedrijven kunnen door hun aandeelhouders niet anders doen dan korte termijn sturing. Aandeelhouders spinnen er garen bij, werknemers en de economie in het algemeen niet. Al het geklets over marktwerking en stimulans ten spijt.
Maar aandeelhouders en bedrijven gaan echt niet zelf hun gedrag veranderen. Waarom zouden ze? De mensen met de grootste belangen (geld) denken geen baat te hebben bij verandering.
En dus kan een markt niet vrij zijn. Wil je als land een bloeiende economie op lange termijn, moet je de perverse prikkels uit het systeem halen. Bijvoorbeeld door bij wet vast te leggen dat aandelen minimaal 2 jaar in handen moeten zijn voor ze weer verhandeld kunnen worden. Dan gaat het aandeelhouderschap weer terug naar de essentie, het doen van lange termijn (risico-)investeringen in bedrijven. Aandringen op de zoveelste panieksnijronde staat gelijk aan schieten in je eigen voet.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Koninginnedag, de Dodenherdenking en misschien ook 5 mei, waren toch wat zenuwachtige dagen. Met verscherpte veiligheidsmaatregelen, omdat er heel wat verwarde mannen loslopen. Waar hebben we eigenlijk nog een GGZ voor? Want wat doen al die onbegeleide projectielen op straat?Er zijn heel wat verwarde mannen. Verwarde vrouwen zijn er ook, maar ze zijn in de minderheid. Een rondje nieuwsberichten vergaren, levert 54 verwarde mensen op. Gemiddeld 13 per maand. Zestien daarvan maakten trammelant in of rond de eigen woning, de overige 38 zochten de openbare ruimte op. Zesenveertig mannen en acht vrouwen haalden met hun verwardheid het nieuws. Gemiddelde leeftijd 39 jaar. De meesten zijn tussen de 30 en 55 jaar (27). Een overzicht in dit exceldocumentje, met links naar de berichten.
Ter herinnering: Karst Tates was 38, de Damschreeuwer was 40 en de waxinelichtgooier was 29 jaar. De Alphenaar die een “normale’ dag als podium koos, was qua leeftijd een uitzondering: 24 jaar.
Er lijken dus veel verwarde mensen voor onrust te zorgen. Dat moeten we in het juiste perspectief zien. Die 54 verwarden zijn een fractie van het aantal mensen dat aan een psychische ziekte of stoornis lijden, die in potentie tot agressie kunnen leiden. Ongeveer 100.000 mensen zijn schizofreen, nog eens 100.000 mensen zijn borderliners en 500.000 mensen zouden een antisociale persoonlijkheidsstoornis hebben. Die cijfers zijn gemeten over de bevolking tot 65 jaar en dat betekent dat zo’n 4 procent van de bevolking aan deze ziektes lijden.
In de discussies over hoe de veiligheidsproblematiek in Mexico en Centraal-Amerika op te lossen duikt, vooral vanuit Nederland en Europa, steeds weer hetzelfde discours op. Legaliseer drugs, dan komt het allemaal op termijn goed. Dat is, zeker vanuit de Nederlandse optiek, een begrijpelijk standpunt. Maar de realiteit van de war on drugs is echter van dien aard dat we het punt dat legalisering dé oplossing is voor het drugsprobleem al lang en breed gepasseerd zijn.
35.000 doden in vijf jaar tijd, toenemende instabiliteit in sommige delen van het land, een politieke klasse die niet in staat lijkt concreet resultaat te boeken tegen de kartels. Corruptie die welig tiert. Een rechtsstaat die niet functioneert. Een uiterst problematische mensenrechtensituatie. Mexico heeft een groot probleem. Wat te doen?
Een veel gehoorde oplossing is: legaliseren die hap. Vooral buiten Mexico, en zeker ook in Nederland met haar liberale drugsbeleid, hoor ik het regelmatig. In het verleden was ik er zelf ook van overtuigd dat de sleutel in het wegnemen van de pijn die Mexico op dit moment lijdt, drugs uit de illegaliteit halen is. Nu, anderhalf jaar sinds ik hier begonnen ben met werken, geloof ik dat niet meer. Sterker nog, ik denk dat legaliseren ronduit gevaarlijk is. Dat heeft niets met moraliteit te maken, maar is mijns inziens een kwestie van gezond verstand.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Ik was vorige week in de Verenigde Staten op een van de grote politicologenconferenties in Chicago. Ik was samen met een sociaal-democratische collega. In een restaurant wees hij ons er fijntjes op dat we een redelijke fooi moesten geven, omdat de lonen in de Verenigde Staten er niet op waren ingesteld dat mensen er van konden leven. Ik moest daarbij terug denken aan een uitspraak van Kees Vendrik bij de GroenLinks academie. Dat wij als GroenLinks ons moesten orienteren op Amerikaans arbeidsmarktbeleid. Terwijl ik een paar dollar neer legde voor de serveerster, rees de vraag waarom. Wil je dat mensen van fooi moeten leven?
De centrale tegenstelling tussen de Amerikaanse en de Europese arbeidsmarkt is dat er in Europa veel zwaardere regulering is. Het voornaamste middel daarvan is het minimumloon. Het minimumloon verzekert dat iedereen die werkt daarvan kan leven. Working poor mogen niet bestaan: werkgevers moeten werknemers in hun onderhoud voorzien. In Amerika ligt het minimumloon veel lager: mensen moeten soms verschillende banen naast elkaar hebben om te kunnen overleven. Dat klinkt niet als een goed systeem: maar in Amerika is er veel meer werk met name voor mensen met een lage opleiding. Waar in Nederland veel diensten zijn overgenomen door ICT, zijn er in de VS nog hordes klaar-overs, bediend personeel en wegwijzende service-personeel. Omdat arbeid niet artificieel duur wordt gehouden, is er meer werkgelegenheid. Het Nederlandse stelsel houdt zo mensen van de arbeidsmarkt. Voor sommige diensten willen we gewoon niet het minimumloon betalen, en andere mensen zijn ‘onrendabel’ ze brengen het minimumloon niet op.
Ik denk hierbij aan mensen die we nu veroordelen tot de WIA of de WAJONG, omdat ze maar beperkt aan het werk kunnen. En aan de granieten bestanden van onbemiddelbare onrendabelen met bijstand. Maar denk ook aan jongeren die zonder een diploma zijn uitgevallen en geen werkervaring hebben: omdat het zo lastig is om toe te treden tot de arbeidsmarkt sluizen we deze mensen nu door gedwongen leer/werk trajecten. De notie is dat deze mensen moeten worden aangepast aan de arbeidsmarkt, in plaats van dat we de arbeidsmarkt zo maken dat deze mensen er hun plek kunnen vinden. Als arbeidskosten lager liggen, dan hoeft niet iedere werknemer perfect te zijn.
Nut en noodzaak van kernenergie staan net als 25 jaar weer stevig ter discussie na een ernstig ongeluk in een kerncentrale. Net als in het midden van de jaren ’80 raakte kernenergie de afgelopen jaren steeds meer geaccepteerd, maar de gebeurtissen in Japan lijken dat hernieuwde vertrouwen weer een stevige dreun te hebben gegeven. Of u dat nu onkies vindt of niet, het debat over de wenselijkheid van atoomstroom staat weer op de agenda.
Los van de vraag naar mijn persoonlijke voorkeur lijken er twee houdbare posities in dit debat te zijn. Aan de ene kant staan tegenstanders die kernenergie afwijzen vanwege veiligheids- en afvalproblemen en omdat het een transitie naar echt duurzame energieopwekking alleen maar tegen zou houden. Aan de andere kant staan voorstanders die wijzen op de relatief geringe CO2-uitstoot van kernenergie, olie-afhankelijkheid en beargumenteren dat de risico’s van kernenergieproductie en opslag van radioactieve materialen goed hanteerbaar zouden zijn. Tegenstanders willen zo snel mogelijk af van kerncentrales, voorstanders willen graag nieuwe centrales bouwen, waarbij zij er (terecht) op wijzen dat deze veiliger zijn dan oude centrales. Diezelfde voorstanders zouden dan overigens ook moeten beargumenteren dat oude centrales moeten worden vervangen, in plaats van steeds langer opengehouden.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.