De oude grenzen van Syrië komen niet terug

IS lijkt zowel in Syrië als in Irak aan de verliezende hand. Maar hoe zullen Syrië en Irak er bij een steeds verder afkalvend IS uit komen te zien?, vraagt freelance journalist Evert te Winkel zich af. Het is jammer dat Nederlandse media vooralsnog weinig aandacht hebben voor de op handen zijnde verovering van Manbij, één van de grotere steden in noord-Aleppo, Syrië, en een belangrijk bolwerk van IS. De verovering van deze stad zou niet alleen IS verder isoleren, maar kan de toekomst van de hele regio veranderen. Troepen van het SDF (Syrisch Democratisch Leger, een groep milities van Koerdische, Arabisch-soennitische, Turkmeens-soennitische en christelijk signatuur waarvan de Koerdische YPG veruit de grootste is) zijn zelfs volgens de meest conservatieve bronnen bezig met een opmerkelijk snelle opmars aan de westkant van de Eufraat, waarbij Manbij de hoofdprijs zou zijn die het goed georganiseerde SDF bijna niet meer kan ontgaan. Bij een eventuele verovering van Manbij, worden IS-hoofdstad Raqqa en de grensovergang Jarabulus van elkaar gescheiden, waardoor beide meer geïsoleerd raken en het moeilijker wordt voor IS om nieuwe strijders aan te trekken en aanslagplegers vanuit het zogenaamde kalifaat naar Europa te laten reizen.

Door: Foto: Uitsnede 'Syrian Civil War, detailed map' (Wikimedia Commons)

Quote du Jour | Pyrrusoverwinning

From all accounts, most people in Fallujah are very happy about being out from under the murderous and puritanical rule of Daesh (ISIS, ISIL). But Daesh took the city in January of 2014 for a reason. Locals did not put up much of a fight to keep them out. The Sunni Dulaym tribe predominates in Fallujah, and they have not since 2003 felt that the Iraqi government truly represents them. They think it is a cat’s paw of Shiite Iran.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: pegasoreise (cc)

Op kruistocht uit wraak voor vermoorde landgenoten

ELDERS - Oude conflicten en onopgeloste problemen maken de Balkanlanden een favoriet rekruteringsgebied voor IS.

De Poolse premier Beate Szydlo heeft op de aanslagen in Brussel gereageerd met de mededeling dat Polen geen vluchtelingen zal opnemen. Ze lapt eerdere afspraken daarover in EU-verband aan haar laars. Haar Bulgaarse collega Borisov maakte van de gelegenheid gebruik om in oorlogszuchtige taal het Europese vluchtelingenbeleid aan de kaak te stellen: “were all angry at Merkel for being too humane with those people”. Hij kreeg in zijn land van verschillende kanten steun. Angel Dzhambazki, een extreem-rechtse politicus, gaf de schuld aan het ‘multiculturalisme’ en de mislukte integratie van mensen uit ‘andere culturen’. Nu leven in Polen slechts 20.000 moslims, een minieme minderheid. In Bulgarije zijn dat er 1,5 miljoen. En dat zijn geen vluchtelingen, maar autochtonen.

De spanningen tussen autochtone moslims en andere bevolkingsgroepen op de Balkan worden er niet minder om met haatdragende uitspraken van politici en de voortdurende problematisering van de vluchtelingenstroom uit het Midden-Oosten. In West-Europa belagen extreem-rechtse groepen een minderheid van immigranten. Op de Balkan bestaat opnieuw het risico van etnische conflicten tussen autochtone bevolkingsgroepen. De veroordeling van Radovan Karadzic heeft de herinnering aan de slachtpartijen onder moslims doen herleven. Karadzic kreeg 40 jaar gevangenisstraf. Veel te mild volgens nabestaanden. Een van hen noemt het bespottelijk dat de ,,systematische etnische zuiveringen en daarmee gepaard gaande moordpartijen” niet als genocide worden gezien. ,,Ik ervaar het als een nieuwe klap in mijn gezicht. Wanneer krijgen wij eindelijk gerechtigheid?” Als Karadzic dan ook nog geëerd blijkt te worden in zijn Servische Republiek is dat olie op het vuur.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Valt er te praten over vrede met Daesh? Misschien toch wel!

Wie de propagandavideo’s van Daesh ziet, is geneigd te denken dat de ‘islamitische staat’ louter een nóg extremere versie is van Al Qaeda. Jihadisten met baarden en kalashnikovs, seksslavernij en middeleeuwse executiemethoden, die roepen dat ze de halve wereld willen veroveren.

Het spreekt allemaal nogal tot de verbeelding, en dat is ook de bedoeling.

Achter deze façade gaat echter een realiteit schuil die veel aardser is, zeggen deskundigen en journalisten. Uit getuigenissen van voormalig strijders en buitgemaakte documenten over de commandostructuur, blijkt dat Daesh in werkelijkheid gerund wordt door voormalige officieren uit het leger en de inlichtingendiensten van Saddam Hussein.

Gemarginaliseerde baathisten

Deze baathisten werden na de invasie van Irak bruusk terzijde geschoven, in het kader van een debaathificatieprogramma onder leiding van de door het Witte Huis benoemde gezant, Paul Bremmer, naar voorbeeld van Duitslands denazificatie.

Een kapitale fout, blijkt achteraf, want door de (voornamelijk soennitische) baathisten massaal te ontslaan en het land middels via een van boven opgelegde democratische revolutie in handen te spelen van de sji’itische meerderheid, schiepen de Amerikanen de voedingsbodem voor een soennitische opstand.

De baathisten schromen daarbij niet om de meest vurige strijders en propagandisten voor hun karretje te spannen, en dat zijn in dit tijdsgewricht en deze contreien nu eenmaal de jihadisten.

Foto: copyright ok. Gecheckt 13-10-2022

Pacifisme als Westerse luxe

COLUMN - Het prikte, toen ik meeliep in optochten tegen oorlogen en bevriende staatshoofden beledigde. Jouw pacifisme is een westerse luxe; als je te lijden hebt onder discriminatie of uitbuiting, pak je een geweer, zo hielden volwassenen mij voor..

Die herinnering plaagt: Hollande en Valls verklaren IS de oorlog, Hans Wiegel doet het met zoveel woorden ook, nadat Mark Rutte het woord oorlog had gebruikt, Achmed Aboutaleb wilde IS vernietigen. Het is niet nieuw, want we zijn al deel van een coalitie, die volgens Obama als doel heeft IS uit te wissen.

Het voelt niet goed, al zie ik IS ook als barbaren en moordenaars. Politiek realisme vraagt om Helmuth Schmidt’s nuchterheid: een politicus moet realist zijn, pessimisme en optimisme zijn ongeoorloofd. Als we het woord oorlog serieus nemen, krijgen we dan weer zo’n uitzichtloze oorlog als in Irak en Afghanistan? Stel dat we een militaire vorm geven aan die strijdlustige taal, kunnen we het doel (vernietigen van IS) dan bereiken en kunnen we ons dan terugtrekken?

Nog een probleem: als het islamitisch radicalisme ook “home-grown” is, een gevolg van uitzichtloze werkloosheid en discriminatie van tweede of derde generatie allochtonen, wat dan bij succes? Is die discriminatie en kansloosheid dan ineens geen probleem meer? Of zijn de integratieproblemen en werkloosheid dan een zelfstandige route naar geradicaliseerde achterbuurten?

Foto: Jean Huber, Un dîner de philosophes, ca. 1772 copyright ok. Gecheckt 15-11-2022

Parijs, Europa

COLUMN - Parijs is méér dan de hoofdstad van Frankrijk. Het is de stad waar in de achttiende eeuw de ideeën van de Verlichting werden geconcipieerd en in de praktijk gebracht. Het is de basis waarvandaan Napoleon deze ideeën exporteerde, onder andere naar Egypte. Het is een plaats met een spreekwoordelijk losse seksuele moraal. Het is de belichaming van een land dat, trots op zijn laïcité, religieuze symbolen in het openbaar onderwijs verbiedt. Het biedt ruimte aan de meest vrije pers ter wereld.

Parijs is, tot slot, de plek waar de coördinatie plaatsvindt van militaire operaties in islamitische landen als Libië, Mali en Syrië. Dat is niet van vandaag of gisteren: het assertieve contraterrorismebeleid is ontworpen na de metro-aanslagen van ’95. Parijs staat hoog op de lijst van steden waaraan jihadisten een hekel hebben. Het is de hoofdstad van een militair actieve staat met een traditie van secularisme en Verlichting.

Niet alle West-Europese landen zijn even militair actief in de islamitische wereld, maar ze delen wel allemaal de normen van Verlichtingsdenken en secularisme. In die zin is de aanval op Parijs een aanval op ons allemaal. We zullen er nog meer gaan meemaken. Doodsimpel omdat Europa een logisch militair doelwit is.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Quote du Jour | Slag om Aleppo bepalend voor toekomst Europa

[A]s the fate of Aleppo hangs in the balance, these events have – as no other perhaps since the beginning of the war – highlighted the connections between the Syrian tragedy and the strategic weakening of Europe and the west in general. This spillover effect is something Moscow has not only paid close attention to, but also in effect fuelled. The spread of instability fits perfectly with Russia’s goal of seeking dominance by exploiting the hesitations and contradictions of those it identifies as adversaries.

Quote du Jour | Gratuite moordpartijen en paranoïde opstandigheid

Roedin, in Toergenjevs gelijknamige roman, wil zichzelf graag ‘volledig, gretig en totaal’ aan iets overgeven; hij eindigt dood op een Parijse barricade in 1848, nadat hij zichzelf heeft opgeofferd voor een zaak waar hij niet helemaal in geloofde. Het was echter Dostojevski die het scherpst zag hoe individuen, getraind om te geloven in een verheven notie van persoonlijke vrijheid en soevereiniteit, en vervolgens geconfronteerd met een werkelijkheid die dit soort verlangens meedogenloos afstrafte, uit de verlammende ambivalentie konden breken door zich over te geven aan gratuite moordpartijen en paranoïde opstandigheid.

Vorige Volgende