De zogenaamde tegenstelling tussen ‘veiligheid’ en ‘humanisme’ bestaat niet. Integendeel: humanisme bevordert veiligheid. Het wordt, lijkt mij, tijd om daar nu eindelijk eens echt werk van te maken. Van de vele reacties die er natuurlijk weer kwamen op de aanslag in Nice viel me er één in het bijzonder op. Het betrof het stuk van de overigens door mij zeer gewaardeerde Jona Lendering, dat onder meer hier op Sargasso gepubliceerd werd. In dit pleidooi van Lendering zullen vele mensen zich herkend hebben. Lendering stelt zich namelijk op als lid van ‘het redelijke midden’, dat zich gevangen ziet tussen twee extremen. Aan de ene kant staan de rechtse haviken die bij iedere aanslag roepen om nog hardere repressiemaatregelen. Aan de andere kant de linkse knuffelaars, die bij iedere ramp met vluchtelingen oproepen tot het opnemen van nog meer vluchtelingen. Dit is volgens Lendering een tegenstelling die inherent is aan twee verlangens die met elkaar in conflict zin: het verlangen naar veiligheid, en het verlangen naar humaniteit. Het is een verleidelijke gedachte, maar volgens mij berust ze wel op een denkfout.
From all accounts, most people in Fallujah are very happy about being out from under the murderous and puritanical rule of Daesh (ISIS, ISIL). But Daesh took the city in January of 2014 for a reason. Locals did not put up much of a fight to keep them out. The Sunni Dulaym tribe predominates in Fallujah, and they have not since 2003 felt that the Iraqi government truly represents them. They think it is a cat’s paw of Shiite Iran.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
IS lijkt zowel in Syrië als in Irak aan de verliezende hand. Maar hoe zullen Syrië en Irak er bij een steeds verder afkalvend IS uit komen te zien?, vraagt freelance journalist Evert te Winkel zich af.
Het is jammer dat Nederlandse media vooralsnog weinig aandacht hebben voor de op handen zijnde verovering van Manbij, één van de grotere steden in noord-Aleppo, Syrië, en een belangrijk bolwerk van IS. De verovering van deze stad zou niet alleen IS verder isoleren, maar kan de toekomst van de hele regio veranderen.
Troepen van het SDF (Syrisch Democratisch Leger, een groep milities van Koerdische, Arabisch-soennitische, Turkmeens-soennitische en christelijk signatuur waarvan de Koerdische YPG veruit de grootste is) zijn zelfs volgens de meest conservatieve bronnen bezig met een opmerkelijk snelle opmars aan de westkant van de Eufraat, waarbij Manbij de hoofdprijs zou zijn die het goed georganiseerde SDF bijna niet meer kan ontgaan.
Bij een eventuele verovering van Manbij, worden IS-hoofdstad Raqqa en de grensovergang Jarabulus van elkaar gescheiden, waardoor beide meer geïsoleerd raken en het moeilijker wordt voor IS om nieuwe strijders aan te trekken en aanslagplegers vanuit het zogenaamde kalifaat naar Europa te laten reizen.
De context van de strijd om Manbij
Wie de propagandavideo’s van Daesh ziet, is geneigd te denken dat de ‘islamitische staat’ louter een nóg extremere versie is van Al Qaeda. Jihadisten met baarden en kalashnikovs, seksslavernij en middeleeuwse executiemethoden, die roepen dat ze de halve wereld willen veroveren.
Het spreekt allemaal nogal tot de verbeelding, en dat is ook de bedoeling.
Achter deze façade gaat echter een realiteit schuil die veel aardser is, zeggen deskundigen en journalisten. Uit getuigenissen van voormalig strijders en buitgemaakte documenten over de commandostructuur, blijkt dat Daesh in werkelijkheid gerund wordt door voormalige officieren uit het leger en de inlichtingendiensten van Saddam Hussein.
Gemarginaliseerde baathisten
Deze baathisten werden na de invasie van Irak bruusk terzijde geschoven, in het kader van een debaathificatieprogramma onder leiding van de door het Witte Huis benoemde gezant, Paul Bremmer, naar voorbeeld van Duitslands denazificatie.
Een kapitale fout, blijkt achteraf, want door de (voornamelijk soennitische) baathisten massaal te ontslaan en het land middels via een van boven opgelegde democratische revolutie in handen te spelen van de sji’itische meerderheid, schiepen de Amerikanen de voedingsbodem voor een soennitische opstand.
De baathisten schromen daarbij niet om de meest vurige strijders en propagandisten voor hun karretje te spannen, en dat zijn in dit tijdsgewricht en deze contreien nu eenmaal de jihadisten.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
“If you ask me if they have a plan or the capacity to hold these people, my answer would be look at how they have dealt with sympathizers: In Kurdistan, there has been no due process, and in Baghdad, stark violations like torture and sentencing 40 people to death in two hours. I don’t think there is much planning going on at any level.”
Hoewel de ineenstorting van IS niet aanstaande lijkt, maakt Christoph Wilcke van Human Rights Watch zich al zorgen om het lot van de duizenden krijgsgevangenen die dat gaat opleveren. Als bondgenoten hen massaal gaan executeren, staan de westerse landen in de coalitie er gekleurd op, maar een nieuw Guantánamo Bay wil ook niemand. Dus wat dan wel?
David Brooks is een gerenommeerd columnist in de VS. In de aanloop naar de Irakoorlog was hij een duidelijk voorstander en schoffeerde hij iedereen die tegen was. Pas veel, veel later erkent hij dat het een vergissing was. Maar de manier waarop hij dat doet, maakt het alleen maar erger.
Eerst een quote uit de Nederlandse vertaling in de Volkskrant van het oorspronkelijk in de New York Times verschenen stuk.
En zo komen we bij Irak. Vanuit het gezichtspunt van vandaag was de beslissing om daar oorlog te gaan voeren een duidelijke taxatiefout die werd gemaakt door president George W. Bush en die werd gesteund door 72 procent van de Amerikaanse bevolking – en ook door mij.
Taxatiefout… sorry, kan gebeuren. Ruim vierduizend dode Amerikanen, ruim honderdduizend dode Irakezen, een ontwricht land, een voedingsbodem voor IS en dat alles gebaseerd op leugens… een taxatiefout.
Nee, het was geen taxatiefout van Bush jr. Die was het al van plan vanaf 12 september 2001. Het was alleen zaak om iedereen te overtuigen. En dat ging het beste met leugen op suggestie op leugen stapelen. En nee, het volstaat niet dan te wijzen naar de “gebrekkige inlichtingen”. Het was bij iedere uitspraak vanuit de regering van de VS steeds binnen enkele dagen duidelijk dat het rammelde aan alle kanten. Alleen haalde dat zelden de voorpagina’s. Wel sappige uitspraken als “we don’t want the smoking gun to be a mushroom cloud”.
En doordat er geen grote aandacht was voor tegenspraak (dat werd de kop in gedrukt door columnisten en talking heads zoals Brooks), dacht 72 procent van de Amerikanen dat het volstrekt gerechtvaardigd was om Irak binnen te vallen.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Twee berichten vandaag. Het eerste: vanmorgen heeft ISIS Al-Rutbah ontruimd, waarmee de weg van Bagdad naar Jordanië vrij komt. Ook lijkt de aanval richting Hit te zijn ingezet. Dit betekent dat, na de val van Ramadi, ISIS steeds verder uit de vallei van de Eufraat wordt weggedreven, naar het noordwesten. U leest er meer over in de doorgaans redelijk geïnformeerde Libanese krant Daily Star: hier.
Het tweede bericht: vanmiddag is het Syrische leger in de aanval gegaan richting Palmyra. Ten westen van de moderne stad ligt een middeleeuws kasteel op een wonderlijke bult in het landschap. Deze lijkt nu de inzet van de strijd te zijn: hier.
Wat valt te verkiezen? Een tirannieke overheid of burgeroorlog?
Volgens de 17e eeuwse denker Thomas Hobbes was het antwoord duidelijk: beter te leven onder een geordend repressief regime dan in een staat die in oorlog uiteenvalt zodat zelfs een tripje naar de markt een hachelijke onderneming wordt (als daar al iets te halen valt).
Met de oorlogen in Syrië, Irak en Jemen is Hobbes’ visie, al weer drie-en-een-halve eeuw oud, op slag weer actueel.
Lost alle problemen op. Toch?
DOCUMENTAIRE - Errol Morris is een wereldvermaard documentairemaker, met films over Stephen Hawking, Robert McNamara en Donald Rumsfeld, de holocaustontkennende executietechneut Fred Leuchter en een vermeende SM-verkrachteres van een Mormoonse missionaris.
Wat ik niet wist was dat Morris in 2008 ook een twee uur durende documentaire had gemaakt over het verhaal achter de beruchte Abu Ghraib-foto’s. In gesprekken met een aantal van de voornaamste betrokkenen, waaronder Lynndie England, wordt duidelijk hoe de behandeling van de gevangenen in Abu Ghraib zo snel zo uit de hand konden lopen.
Het loont met het oog op komende Bevrijdingsdag wel de moeite Standard Operating Procedure eens te bekijken; met name omdat er Nederlandse columnisten bestaan die martelen een prima idee vinden.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
