Energie Archives - Sargasso

Foto: Kim Seng (cc)

Texaanse energieproblemen

1 maart 2021 , 12:00 , door Krispijn Beek

ANALYSE - In de eerste helft van februari werd Texas geteisterd door stevige winterstormen, die gepaard gingen met temperaturen tot 22 graden onder het vriespunt. Door de kou viel in delen van Texas de energievoorziening uit, zowel de elektriciteitsproductie als de gasproductie kwam in de problemen. Rechtse media, zoals Fox News, waren er als de kippen bij om de schuld aan stilvallende windmolens te geven. Terwijl anderen het stilvallen van gas-, kolen- en kerncentrales de schuld gaven. Inmiddels lopen er hoorzittingen en doemt een beter beeld van de Texaanse problemen op.

Situatie Texas

Texas is een van de grootste producenten van olie- en gas binnen de VS, en ook een van de grootste staten als het gaat om windenergie. Tegelijkertijd is het Texaanse elektriciteitsnetwerk nauwelijks verbonden met de elektriciteitsnetwerken van naburige staten. Door deze geringe verbondenheid van het elektriciteitsnetwerk ontloopt Texas federaal toezicht op het elektriciteitsnetwerk. Waardoor Texas een veel vrijere elektricteitsmarkt heeft dan andere staten. Ook is het toezicht op de elektriciteitsmarkt en de gasmarkt in Texas gescheiden.

Basis van het probleem

Texas had in 2011 al een keer te maken met extreme kou, maar lijkt daar onvoldoende van te hebben geleerd. Uit het verslag van de hoorzittingen die momenteel bezig zijn komt naar voren dat de vrije markt in combinatie met slechte afstemming tussen de toezichthouders van het elektriciteits- en gasnetwerk aan de basis van de problemen lagen. Het gasnetwerk en de maximale gasvraag is bepaald op basis van de piekvraag in de zomer voor koeling. De toezichthouder op de gasmarkt heeft geen rekening gehouden met de gelijktijdige vraag naar gas voor verwarming en voor elektriciteitsproductie. Ook is door de toezichthouders op de gas- en elektriciteitsmarkt geen rekening gehouden met de verbondenheid tussen de gas- en elektriciteitsmarkt in met name de wintermaanden. Hier lijkt zich de opdeling over verschillende toezichthouders te wreken.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Waan van de dag

Conservatieve denktank vinkt wensenlijstje af voor afschaffen klimaat- en milieuregels in de VS

16 november 2017 , 22:27 , door Steeph

Conservatieve denktank vinkt wensenlijstje af voor afschaffen klimaat- en milieuregels in de VS.
Hier directe link naar het wensenlijstje (“Energy Freedom Scorecard”). Schrik niet.

Foto: cc commons.wikimedia.org Luchtfoto Groningen Airport. Foto Kas van Zonneveld

Emissieloze luchtvaart in het noorden?

18 februari 2020 , 08:00 , door P.J. Cokema

Groningen Airport Eelde, de op 4 na grootste luchthaven van Nederland. Van de 21 burgerluchthavens – zeg ik er maar even bij. Of van de 49 Nederlandse luchthavens in totaal. Dat klinkt nog beter.

Vorige week maandag schetste minister Van Nieuwenhuizen de karakteristiek van vliegveldje bij Eelde: de op één na oudste, op vier na grootste en één van de meest toekomstgerichte luchthavens van Nederland.

Toekomstgericht? Jawel. Toekomstbestendig? Dat is nog maar zeer de vraag.

De minister sprak er ter gelegenheid van de opening van een zonnepark van 63.196 zonnepanelen, aangelegd tussen de start- en landingsbaan. Het is volgens de eigenaren GroenLeven en Groningen Airport Eelde “het eerste zonnepark ter wereld dat op deze manier op een actieve gereguleerde luchthaven is aangelegd.”

Samen met de zonnepanelen die op een passagierscorridor zijn aangebracht, zou het vliegveld zelfvoorzienend zijn in haar elektriciteitsverbruik zijn. Voor de verdere toekomst ziet het vliegveld zich als proeftuin voor elektrisch vliegen en andere luchtvaart gerelateerde innovatieprojecten.

Een voorbeeld daarvan is DroneHub GAE, dat nieuwe dronetoepassingen wil ontwikkelen. Vorig jaar is er 1 miljoen euro aan subsidiegeld binnen gehaald.

Of al die mooie plannen en recente investeringen in duurzaamheid het vliegveld zullen redden, is uiterst discutabel. Het vliegveld lijdt al jaren verlies en de lokale aandeelhouders (de provincies Groningen en Drenthe en de gemeenten Groningen, Assen en Tynaarlo).

Foto: Activ Solar (cc)

Kunst op Zondag | Dat geeft een mens weer energie

1 december 2019 , 08:00 , door P.J. Cokema

Eén van de argumenten tegen sommige oplossingen om geen fossielvrije energie op te wekken is dat ze zo vreselijk lelijk zijn. Dat ligt niet aan de beroerde smaakopvattingen van klimaatsceptici, dat ligt aan overheden en bedrijven die te weinig kunstenaars betrekken bij de ontwikkeling van allerhande klimaatleuke spullen.

Neem windmolens. Zo schilderachtig als die ooit waren, zo lelijk zijn ze nu. Dat wil zeggen: als je alleen van oude kunst houdt. Moderne kunst moet je een beetje verkopen en dus bedacht Nuon in 2012 de Kunst op windmolen route. Gedurende 8 maanden werden 24 kunstwerken, afgebeeld op doeken van zo’n 2 bij 11 meter, op windmolens bij Oosterbierum en Almere tentoongesteld.

Jeanette Hoekstra – Vervlochten patronen, 2012.

Of neem zonnepanelen. Ooit saaiere dak- en gevelversiering gezien?

Nou, er is mooi nieuws. Een Brabants bedrijf levert zonnepanelen met kunst naar wens: “een Van Gogh, een Vermeer, iets abstracts of misschien alleen maar een hippe kleur”.

Je kunt bij de aanschaf van jouw zonnepanelen ook voor street art kiezen. In 2017 lanceerden Street Art Berlin en de Little Sun Foundation een serie artistieke zonnepanelen. In datzelfde jaar werd in het Amerikaanse San Antonio het eerste publieke ‘mural’-zonnepaneel onthuld: vlinders.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Waan van de dag

Trump’s nieuwe wereldorde: fossiel vs. groen

14 juni 2017 , 22:06 , door Krispijn Beek

ANALYSE - Energie-expert Michael Klare vraagt zich af of Trump bezig is met het creëren van een nieuwe wereldorde. Deze is in zijn ogen niet gebaseerd op het wereldbeeld van Wilsonian’s internationalisten, die de wereld verdeeld zien tussen liberale democratieën (aangevoerd door de VS en zijn Europese bondgenoten) en onvrije autocratische landen (geleid door Rusland onder Vladimir Putin). Het is ook niet gebaseerd op Samuel Huntington’s wereldbeeld uit The Clash of Civilizations, waarin de botsing plaatsvind tussen de Islam en het Joods-Christelijke westen. Veeleer lijkt de scheiding te lopen tussen landen die kiezen voor fossiele energie en landen die kiezen voor hernieuwbare energie.

Foto: PanaTomix (cc)

Wanneer zijn thoriumcentrales commercieel beschikbaar als energiebron?

13 februari 2019 , 08:00 , door Gastauteur

ANALYSE - In het debat over de mogelijke klimaatmaatregelen, komt kernenergie de laatste tijd nadrukkelijker naar voren. En dan met name de thoriumcentrale als meest veilige optie. We delen hier de inzichten aangaande de haalbaarheid van energiedeskundige Jasper Vis met u.

Korte antwoord: waarschijnlijk niet eerder dan 2050

Er wordt regelmatig gepraat over ‘thorium’ als oplossing voor het klimaatprobleem of als alternatief voor een of andere energiebron waar iemand tegen is. Het is echter de vraag hoe zinnig ‘thorium’ is als alternatief in de huidige discussies over klimaat en energie. De thoriumcentrale waar het om gaat is namelijk naar verwachting niet eerder dan 2050 beschikbaar om commercieel energie te leveren.

Wat is een ‘thoriumcentrale’?

Thorium is eigenlijk niet meer of minder dan een metaal. Met een ‘thoriumcentrale‘ bedoelt men een kerncentrale waarbij thorium als splijtstof wordt gebruikt. In verreweg de meeste kerncentrales wordt uranium gebruikt als splijtstof. Bij een thoriumcentrale denkt men meestal aan een zogenaamde gesmoltenzoutreactor. Of in het Engels: Molten Salt Reactor (MSR). Zo’n kerncentrale zou een aantal voordelen hebben vergeleken met een conventionele kerncentrale. Zo zou een kernsmelting (‘meltdown’) niet mogelijk zijn en levert het minder kernafval op. In het verleden is op verschillende plekken in de wereld gewerkt aan thoriumreactoren. In Nederland stond in de jaren ’70 een testreactor op het terrein van KEMA in Arnhem. Op enig moment werden kerncentrales op uranium het dominante ontwerp en raakte ‘thorium’ min of meer in de vergetelheid. Inmiddels is er weer de nodige interesse in thoriumcentrales en wordt er op verschillende plekken in de wereld weer onderzoek naar gedaan. Thorium kan ook toegepast worden in conventionele kerncentrales. Pleitbezorgers van ‘thorium’ in Nederland bedoelen echter meestal gesmoltenzoutreactoren omdat die een aantal nadelen van conventionele kerncentrales zouden kunnen wegnemen.

Foto: Ashwin Mudigonda (cc)

Flair voor knopen

5 april 2018 , 08:00 , door Karin Spaink

COLUMN - Wat een verademing om Eric Wiebes in het gaswinningsdossier te zien opereren. Geen pappen en nathouden meer, geen enerzijds-ja-nee-maar-ho-wacht-ook-anderzijds, geen mitsen en maren van technocratische of beleidsmatige aard, en we laten de brokkenmakers eindelijk de schade niet langer zelf beoordelen of afhandelen.

Minister Wiebes was kraakhelder, afgelopen week: we bouwen de gaswinning in Groningen af, in 2030 moet de gaskraan daar definitief dicht zijn, en ja, dat gaat pijn doen – maar we doen het toch, want het is hard nodig. Waarna hij op een flipover rekensommetjes ging maken ten behoeve van het voltallige Nederlandse publiek, en daarbij bondig tekst en uitleg gaf.

Zelden iemand zo snel en met zoveel flair lastige knopen zien doorhakken.

Ja, de realiteit zal ongetwijfeld een stuk weerbarstiger zijn dan de minister het vorige week deed voorkomen: aan haken en ogen is geen gebrek, in dit dossier. Maar Wiebes’ besluit schept precies die helderheid die al zo lang verbeid is. Het schipperen is voorbij.

Ik wist subiet nog wel wat fossiele dossiers waar Wiebes van mij zijn tanden in mag zetten, nu hij zich zo’n rappe doorbijter heeft betoond: van de gasboringen bij Schiermonnikoog tot aan de uitbreiding van vliegveld Lelystad en de vliegtuigtaks.

Waan van de dag

Energiedebat Energiepodium

12 december 2016 , 14:50 , door Krispijn Beek

Kamerleden van VVD, PvdA, D66, GroenLinks, SP en ChristenUnie houden vandaag om 15:00 uur een verkiezingsdebat over energie. Het debat is live te volgen via Nu.nl. Onderwerpen op de agenda zijn de toekomstige energievoorziening en het klimaatbeleid. Alle kans om te kijken of het verkiezingsprogramma goed verwoord wordt.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Garry Knight (cc)

We zitten klem, maar willen het niet weten

27 juni 2016 , 14:00 , door Jan Paul van Soest

COLUMN - De discussie over hoe – in hemelsnaam – de tweegradendoelstelling uit het Parijse klimaatakkoord te halen valt zwelt aan. Dat is goed: die discussie moet worden gevoerd. Minder goed: in dat debat worden de wezenlijke keuzes onvoldoende zichtbaar. In plaats daarvan gaat het debat van incident naar incident, waarin telkens een boel wensdenken wordt geprojecteerd.

Op het moment van schrijven staat de gasproefboring Schiermonnikoog ter discussie, en lijkt het dat als we die voorkomen de rest van de Nederlandse energiehuishouding vanzelf klimaatneutraal wordt. De realiteit is natuurlijk dat tegenhouden van welke winning dan ook, kolen, olie of gas, de uiteindelijke uitstoot van CO2 geenszins beïnvloedt, of misschien zelfs wel verergert als een koolstofarme fossiele bron door een koolstofrijkere bron wordt vervangen.

Maar we koesteren ons graag in de illusie. Net zoals we ons vrolijk warmen aan elke nieuwe zonnecel of windturbine die wordt geïnstalleerd, zonder ons te realiseren dat het klimaat zich niets aantrekt van de hoeveelheid zonnecellen of windturbines die er op aarde staan. Het trekt zich alléén wat aan van de concentratie broeikasgassen in de atmosfeer, en die is voor CO2 dit jaar op alle plekken op aarde, Antarctica incluis, definitief boven de 400 ppm gekomen. Hét meetstation Mauna Loa op Hawaï, bekend van de Keeling-curve, tikte eerder dit jaar 409 ppm aan – een grotere toename ten opzichte van een eerder jaar was er niet. We steken de vlag uit omdat de CO2-uitstoot wereldwijd lijkt te stabiliseren (lijkt, we moeten het nog even afwachten), maar realiseren ons niet dat bij een stabiliserende uitstoot op dit niveau de CO2-concentratie jaarlijks met zo’n 3 ppm stijgt, en in jaren met een el Niño zoals afgelopen jaar nog een tikkie sneller.