Bepaalt je taal je emotie?
Comparison of universal colexification networks of emotion concepts with Austronesian and Indo-European language families
COLUMN - Waarover hebben we het als we het over emoties hebben? Dat valt nauwelijks te zeggen. Wie als kind leert wat een poes is, kan door een volwassene in de buurt tenminste nog worden gewezen op een aantal geslaagde voorbeelden van poezen. Maar je kent als mens alleen je eigen gevoelens: hoe weet je dan dat het liefde is dat je voelt, of woede, of eenzaamheid?
Berouw
Het lijkt alleen al om die reden bijzonder ingewikkeld om in te zien of sprekers van verschillende talen ook verschillende gevoelens hebben: of de manier waarop je je emoties uitdrukt ook implicaties heeft voor die emoties zelf. Toch wordt het een beetje gesuggereerd in sommige presentaties van een recent in Science gepubliceerd onderzoek naar termen voor 24 emoties in bijna 2500 talen uit 20 taalfamilies.
In dat onderzoek werd vergeleken wat voor termen precies samenvallen in een bepaalde taal: colexificatie wordt dat genoemd.
In het Klassieke Grieks zijn er bijvoorbeeld verschillende woorden voor geestelijke en lichamelijke liefde: agapè en eroos. In het Nederlands vallen die twee termen samen in liefde. Op dezelfde manier heeft het Perzisch maar één woord voor zowel rouw als berouw, terwijl in Dargwa (gesproken in Daghestan) rouw en angst hetzelfde woord betekenen.
In zijn nieuwe boek ‘Een tijd voor Empathie’ betoogt bioloog Frans de Waal dat op het niveau van het organisme, emoties als empathie een veel belangrijkere rol spelen dan werd aangenomen.