De Amerikaanse interventie in Mexico

Rick Perry is gouverneur van Texas, wil president van Amerika worden en doet daarom mee aan de strijd om de nominatie binnen de Republikeinse Partij. Daarvoor moet hij stemmen winnen en stemmen win je door standpunten in te nemen. Tijdens een bijeenkomst riep Perry daarom op militair te interveniëren in Mexico. Gekkenhuis, gilde commentatoren. Oorlogsretoriek om zijn verlies in de peilingen te compenseren, schreeuwden anderen. Mexico is geen failing state en zal dat ook niet worden, repliceerde tegenstanders. Kortom: Perry is in de war met zijn war on drugs. Maar klopt die ‘verwarring’?

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Mexicaanse bendes: veel meer dan drugs alleen

Vorig weekend was ik voor een serie reportages in de Centraal-Mexicaanse deelstaat Michoacán. Ik bezocht er het plaatsje Cherán, schitterend gelegen tussen de bergen. Maar Cherán is geen toeristenplaatsje. Afgelopen april gooiden de bewoners de burgemeester en de lokale politie de stad uit en besloten een comité van zelfbestuur op te richten. Dit omdat de bosrijke omgeving van Cherán de laatste jaren op grote schaal wordt vernietigd door de lokale criminele groep La Familia Michoacana. Deze wat bizarre, quasi-religieuze drugsbende heeft zich recentelijk toegelegd op de illegale houtkap, met alle gevolgen van dien.

De gemeente Cherán is 270 vierkante kilometer groot, ongeveer zo groot als Bonaire. 80 procent van alle bossen in de omgeving zijn sinds 2008 door La Familiaweggekapt. In een gemeenschap als Cherán, waar het bos van levensbelang is, heeft dat dramatische gevolgen: bodemerosie brengt de watervoorziening in gevaar, flora en fauna worden vernietigd en doordat de houtkappers niet ongewapend op pad gaan, zijn er sinds april zo’n tien doden gevallen in gevechten met woedende bewoners van Cherám.

Outbranching
Behalve door middel van houtkap terroriseert La Familia de gemeenschap al langer, vooral door ontvoeringen (met gemiddeld 15.000 euro losgeld een lucratieve bezigheid) en door lokale bedrijfjes af te persen. De Cheranos beschuldigen de burgemeester en politie ervan door La Familia te zijn omgekocht en de bad guys ruim baan te geven. Nu wordt alle toegang tot Cherán streng gecontroleerd door gemaskerde locals die geïmproviseerde controleposten op de toegangswegen hebben opgezet. Met van de politie in beslag genomen wapens patrouilleren de Cheranos de omliggende heuvels, waakzaam voor indringers die willen blijven kappen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Quote du Jour | Het is niet alles gedogen

,,Reguleren mag niet.”

Opstelten is duidelijk. Zuid-Nederland is zo een beetje het Township van Soweto aan het worden, als men op sommige commentaren en politieke breinen mag afgaan. Woorden als handgranaten zijn gevallen, maar voorlopig is er enkel sprake van een wietpas.
En de PVV wil natuurlijk het leger inzetten: Het leger mag meer. Het leger, de marechaussee en de douane hebben meer opsporingsmogelijkheden en daar moeten we gebruik van maken.” Dat gaat zonder twijfel helpen. De voorbeelden waar de harde aanpak vlekkeloos werkt en de problemen meteen verholpen zijn, spreken voor zich. Elke drugsbende die een oorlogswapen tegenover zich krijgt, emigreert acuut en gaat het klooster in, biddend voor eigen zieleheil.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Journalistiek en drugs: een hoofdpijndossier

Drugshandel en georganiseerde criminaliteit zijn twee onderwerpen die in grote mate het nieuws over Latijns-Amerika beheersen. Er is echter veel mis met de verslaggeving over beide onderwerpen. In sommige landen lopen verslaggevers grote risico’s als ze zich in de onderwerpen verdiepen. Maar ook de nieuwsvoorziening zelf laat veel te wensen over. Het Knight Center for Journalism in the Americas publiceerde er een boek over, waarin het probeert de problematiek van journalistiek en drugs in kaart te brengen.

De eerste zin van het voorwoord in Coverage of drug trafficking and organized crime in Latin America and the Caribbean (gratis download) trekt meteen mijn aandacht. Rosental Calmon Alves, directeur van het Knight Center for Journalism in the Americas, opent met “The 8th Austin Forum on Journalism in the Americas started hours after the assassination of a 21-year-old photojournalist of the Ciudad Juarez newspaper El Diario.” Die 21-jarige fotojournalist was Luis Carlos Santiago. Ik leerde hem september vorig jaar kennen, toen ik voor het eerst Ciudad Juárez bezocht. Een paar weken later, op bezoek bij de redactie van Trouw, hoorde ik plotseling dat hij was vermoord. Van dichtbij doodgeschoten, van de daders ontbreekt nog steeds ieder spoor. Het was de eerste keer dat ik me persoonlijk bij het geweld tegen journalisten in Mexico betrokken voelde.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De President, de Verdachte en de Twitfail

De Mexicaanse president Felipe Calderón wordt niet zelden verweten er een bar slechte communicatiestrategie op na te houden. En dat terwijl geen Mexicaanse regering zoveel geld aan communicatie heeft uitgegeven als de huidige. Maar de falende communicatiestrategie van de president heeft soms niet zozeer met geld te maken, als wel met onnadenkendheid van het staatshoofd.

Zo ging Calderón vorig jaar lelijk in de fout, toen twee studenten in Ciudad Juárez op de campus van de ITESM Universiteit bij een schietpartij omkwamen. De president suggereerde vrijwel meteen na het tragische incident dat de slachtoffers deel uitmaakten van de georganiseerde criminaliteit, wat al heel snel nergens op gebaseerd leek te zijn. Een blunder, waar hij kort daarna uitgebreid zijn excuses voor aanbod. Vooral aan de familie van de slachtoffers, voor wie de opmerkingen uiteraard als een lelijke trap na de voor hen toch al zo verdrietige omstandigheden waren.

Calderón is echter een hardleers man, zo bleek gisteren na de arrestatie in Tamaulipas van Martin Estrada Luna, bijgenaamd ‘El Kilo’, die door militairen is opgepakt in het plaatsje San Fernando na de ontdekking van enkele massagraven met tenminste 145 lijken. ‘El Kilo’ wordt verdacht van de moord op 72 migranten in hetzelfde San Fernando, augustus vorig jaar. De autoriteiten zien hem als de Jefe de Plaza, de lokale leider van drugskartel Los Zetas. Daarnaast wordt hij ook in verband gebracht met de recente massagraven.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Waarom legaliseren drugs in Mexico (nu) geen oplossing is

In de discussies over hoe de veiligheidsproblematiek in Mexico en Centraal-Amerika op te lossen duikt, vooral vanuit Nederland en Europa, steeds weer hetzelfde discours op. Legaliseer drugs, dan komt het allemaal op termijn goed. Dat is, zeker vanuit de Nederlandse optiek, een begrijpelijk standpunt. Maar de realiteit van de war on drugs is echter van dien aard dat we het punt dat legalisering dé oplossing is voor het drugsprobleem al lang en breed gepasseerd zijn.

35.000 doden in vijf jaar tijd, toenemende instabiliteit in sommige delen van het land, een politieke klasse die niet in staat lijkt concreet resultaat te boeken tegen de kartels. Corruptie die welig tiert. Een rechtsstaat die niet functioneert. Een uiterst problematische mensenrechtensituatie. Mexico heeft een groot probleem. Wat te doen?

Een veel gehoorde oplossing is: legaliseren die hap. Vooral buiten Mexico, en zeker ook in Nederland met haar liberale drugsbeleid, hoor ik het regelmatig. In het verleden was ik er zelf ook van overtuigd dat de sleutel in het wegnemen van de pijn die Mexico op dit moment lijdt, drugs uit de illegaliteit halen is. Nu, anderhalf jaar sinds ik hier begonnen ben met werken, geloof ik dat niet meer. Sterker nog, ik denk dat legaliseren ronduit gevaarlijk is. Dat heeft niets met moraliteit te maken, maar is mijns inziens een kwestie van gezond verstand.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Politiechef Julían Leyzaola wéér in opspraak, dit keer in Juárez

Onlangs nam ik hem al op in het lijstje the Bad in deze opsomming van het goede/slechte/lelijke van Mexico in 2010. Maar Julían Leyzaola, voormalig politiechef van Tijuana en sinds kort bekleder van dezelfde functie in Ciudad Juárez, leert het blijkbaar nooit. Nu wordt zijn politiekorps amper een maand na zijn aantreden beschuldigd van het doen verdwijnen van 4 personen in Juárez.

Niet dat het als een hele grote verrassing komt. Leyzaola is een van de meest omstreden politiefunctionarissen van Mexico. Tijdens zijn korte periode aan het roer in Tijuana werd hij talloze malen beschuldigd van mensenrechtenschendingen. Hij zou leger en politie opdracht hebben gegeven op arbitraire wijze mensen te laten oppakken op basis van vage ‘aanwijzingen’ dat ze iets met de drugshandel te maken zouden hebben. Tientallen ‘verdachten’ zouden in opdracht van Leyzaola vervolgens zijn gemarteld in de militaire basis van Tijuana.

Compromisloos
Maar Leyzaola kreeg ook positieve kritiek. Zijn keiharde optreden in Tijuana (hij hanteerde een zero tolerance beleid tegen drugscriminelen) zou de stad na de geweldsexplosie van 2008 weer veilig hebben gemaakt. Vanuit de Verenigde Staten werd hij zelfs geprezen als het soort politieman dat Mexico nodig heeft: compromisloos, hard, confronterend.

Oh ja? Cijfervreter en topblogger Diego Valle denkt daar heel anders over. Hij deed zijn gebruikelijke duik in de statistieken en kwam met hele andere cijfers: 2009 was juist gewelddadiger dan de voorgaande jaren. Ook ontvoeringen, bankovervallen en gewelddadige berovingen namen toe.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Viervoeters cruciaal in drugsoorlog Mexico

Eén van de 46 snuffelhonden van Mexico (Foto: Jan-Albert Hootsen)

Het zijn er slechts 46 in het hele land. Toch zijn de snuffelhonden van het Mexicaanse Federaal Onderzoeksbureau van onschatbare waarde in de strijd tegen de drugsbendes. Zij vinden de tonnen gesmokkelde drugs, wapens en massagraven met tientallen lijken.

De labrador Johnny heeft er duidelijk zin in. Als zijn instructeur ‘zoek!’ roept, rent hij op volle snelheid naar het witte bestelbusje en besnuffelt het van boven tot onder. Binnen een minuut heeft hij beet: een zakje buskruit. Zijn baas is tevreden. Als dit een auto vol gesmokkelde wapens in Ciudad Juárez of Tijuana was geweest, was dat Johnny niet ontgaan.

De oefening vindt plaats in het complex van de Mexicaanse Agencia Federal de Investigación (AFI), het Mexicaanse equivalent van de Nationale Recherche, in het noorden van Mexico-Stad. Het bureau is gespecialiseerd in misdaden op federaal niveau en werkt met 46 snuffelhonden.

Mexico voert sinds 2006 een bloedige strijd tegen de georganiseerde misdaad, waarbij meer dan 30.000 doden zijn gevallen. Enorme hoeveelheden drugs worden naar de Verenigde Staten gesmokkeld, terwijl duizenden wapens jaarlijks illegaal Mexico bereiken. In die context zijn snuffelhonden van onschatbare waarde. Volgens de trainers kan geen technologie ze vervangen. “Scanners zijn zwaar en moeilijk te vervoeren, honden zijn veel sneller en goedkoper,” zegt hondentrainer Gustavo Cruz, “Een van onze honden heeft een tijdje terug nog een massagraf met 47 lijken gevonden. Zonder snuffelhonden zouden we dat nooit hebben ontdekt.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Boekrecensie | Murder City

I have been looking for some solid analysis regarding the mass killings of Ciudad Juarez, so, naturally, I downloaded Charles Bowden’s Murder City: Ciudad Juarez and The Global Economy’s New Killing Fields.

This book is not Juarez 101. It is not a journalistic or analytical account of what happens there. It is more a personal journey, with lots of stream of consciousness writing. The narrative, if there is one, is not linear but disjointed (although there is a “death calendar” appendix, that lists the dead over a one-year period). There is a lot about the writer himself, what he felt, his own reactions, etc. That is the part of the book that I did not like. It made me want to shout “dude, this is not about YOU!”

As much as I understand that extreme violence at that depicted in the book has to take a toll on one’s sanity, he was still in the privileged position of being able to cross the border back in the US and rejoin his comfortable life at any time, as opposed to the people stuck in that non-stop violent world. So, no, I did not care one bit about his feelings.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Marisela Escobedo en de tragiek van Ciudad Juárez

Marisela Escobedo (Foto: Jan-Albert Hootsen)

Weinig incidenten zoveel emotionele reacties opgeroepen als de moord op Marisela Escobedo, vijf dagen geleden. De activiste, wiens dochter in 2008 werd vermoord en die streed voor een einde aan de straffeloosheid in de Noord-Mexicaanse deelstaat Chihuahua, is de zoveelste martelaar in het wetteloze Ciudad Juárez.

De zaak van Marisela Escobedo is een tragische en roept zoveel reacties op, omdat het een schoolvoorbeeld is van het totaal niet functionerende Mexicaanse rechtssysteem. Meer nog dan dat is het het zoveelste voorbeeld van hoe ver de wetteloosheid in sommige delen van Mexico is gaan reiken.

Escobedo werd 16 december doodgeschoten voor het gouverneurspaleis in Chihuahua, hoofdstad van de gelijknamige Noord-Mexicaanse deelstaat, de gewelddadigste van Mexico. Wat de zaak zo schokkend maakt, is dat de moord duidelijk is vastgelegd op veiligheidscamera’s van het plaats delict. Te zien is hoe Escobedo woorden heeft met een gemaskerde man, waarna ze probeert de vluchten maar op de stoep voor het paleis in het hoofd wordt geschoten. Ze stierf even later in het ziekenhuis, van de daders ontbreekt tot nu toe ieder spoor.

Verontwaardiging
Het hele land reageerde emotioneel op de moord. De gouverneur van Chihuahua zegt woedend en verontwaardigd te zijn. President Felipe Calderón twitterde dat hij de straffeloosheid in Chihuahua ‘betreurt’ en tot in Mexico Stad gingen mensen de straat op om te protesteren.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Volgende