De waarde van het referendum

De meest voorkomende klachten van burgers over Den Haag kunnen weggenomen worden door het instellen van een bindend referendum. Dit referendum moet dan wel aan bepaalde eisen voldoen. Vorige keer heb ik betoogd dat ons meerpartijen- en coalitiestelsel zo slecht nog niet is. Er is geen enkele reden om aan te nemen dat ons stelsel tegenwoordig slechter functioneert dan vroeger, en de invoering van districtenstelsels of kiesdrempels om het aantal partijen terug te dringen en coalitievorming te vergemakkelijken is dus een volkomen onnodige beperking van de democratie. Ook met ons vertrouwen in de politiek en politici zit het wel goed. Zowel de vergelijking met vroeger tijden als met het buitenland laat een positieve bevolking zien die relatief veel vertrouwen heeft in de politiek en politici. Alweer een reden om vooral niets te veranderen aan ons coalitiesysteem. Maar dat het goed gaat betekent niet dat het niet beter zou kunnen. Want helemaal klachtenvrij zijn we nu ook weer niet. Veel gehoord is de klacht dat we onze politici kiezen en vervolgens vier jaar als kiezer genegeerd worden.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 21-03-2022
Foto: copyright ok. Gecheckt 24-10-2022

Niks mis met ons democratisch systeem

OPINIE - Er moet hoog nodig iets gebeuren aan ons kiesstelsel. Sinds Fortuyn is de kiezer op drift: grote electorale verschuivingen, moeilijke formaties, kort zittende kabinetten… kortom Italiaanse toestanden! Dit kan zo niet langer doorgaan of het land is onregeerbaar!

Een bekend verhaal nietwaar? Jaja, eens in de zoveel tijd verschijnt er weer een column van één of andere wijsneus met iets als bovenstaande alinea als inleiding. Daarna volgt dan een stuk waarin gepleit wordt voor een beperking van onze democratie.

Dan wordt bijvoorbeeld voorgesteld om door middel van een kiesdrempel een aantal kleine partijtjes uit het centrum van de macht te drukken. Of om door middel van een districtenstelsel hetzelfde te kunnen doen. Of door een winner-takes-it-all systeem ervoor te zorgen dat partijen die geen absolute meerderheid van stemmen behalen vooral vier jaar lang hun mond zullen houden.

Het punt is: als maar genoeg herhaald wordt dat we een probleem hebben met onze democratie gaan mensen het nog vanzelf geloven ook. Terwijl die hele analyse boven van geen kant deugt. We lopen even de dogma’s in bovenstaande bewering langs.

Electorale verschuivingen

Ja, er zijn veel verschuivingen van kiezers de laatste jaren geweest. Maar uiteindelijk bleef de verhouding tussen links en rechts opvallend constant. Links plus D66 slaagt er nooit echt in een meerderheid te behalen, behalve misschien af en toe als we de ChristenUnie meetellen. Rechts heeft bijna net zoveel moeilijkheden met het behalen van een stabiele meerderheid. Zo is het al decennia gesteld in dit land.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Voer Italiaanse toestanden in!

De Nederlandse democratie is de laatste jaren in soortgelijke problemen geraakt als de Italiaanse vijftien jaar geleden. Sommige oplossingen die in Italië gekozen zijn, zouden ook hier kunnen werken, volgens de auteur.

Een kind kan zien dat er wel wat aan onze democratie te versleutelen valt. Een paar dagen na een campagne waarin een linkse en een rechtse partij elkaar verketterden, vallen ze elkaar in de armen omdat er geen andere keus is. In tien jaar tijd zijn de kiezers vijf keer naar de stembus getrokken en bijna iedere keer stemden ze weer radicaal iets anders. Er is geen enkele reden om te denken dat die instabiliteit met de nieuwe regering zal verdwijnen.

Dat zijn Italiaanse toestanden, zou je vroeger zeggen, ware het niet dat het Italiaanse politieke systeem inmiddels een stabielere indruk maakt dan het Nederlandse. Na een serie van hervormingen, waarvan de laatste in 2005 was, is men daar uitgekomen op een systeem waarvan we sommige elementen best ook hier zouden kunnen proberen.

Het belangrijkste: dat partijen worden aangemoedigd een coalitie te vormen vóór de verkiezingen. Ze moeten daartoe verklaren dat ze tot die coalitie behoren – een versterkte vorm van de bestaande lijstverbinding – en een gezamelijke premierskandidaat aanwijzen. De aanmoediging bestaat eruit dat de grootste coalitie gegarandeerd 54% van de zetels in het parlement krijgt, zodat ze in ieder geval een meerderheid heeft.

Foto: © Sargasso logo serie Nieuwe politieke partijen

Nieuwe partijen – de resultaten

In een serie van zes artikelen presenteerden we de nieuwe politieke partijen. Hoe hebben deze partijen het gedaan bij de verkiezingen van 12 september 2012?

Omdat bij elke verkiezing altijd een aantal partijen meedoen die nog niet eerder in de Tweede Kamer zaten en deze ‘nieuwkomers’ zoveel stemmen trekken dat ze goed zijn voor gemiddeld 3,5 zetels per verkiezing, waren we nieuwsgierig naar de nieuwe partijen bij deze verkiezingen.
Met ‘nieuw’ bedoelen we de partijen die niet eerder een zetel in het parlement hadden. Sommige partijen deden eerder pogingen, maar zonder resultaat.

In zes artikelen presenteerden we de mensen, de achtergronden en een aantal andere bijzonderheden. Hoewel zich dit jaar veel nieuwelingen aanmeldden, deden uiteindelijk elf nieuwe partijen mee aan de verkiezingen. Geen topscore, want in 1971 deden zeventien nieuwe partijen mee. Toch is het relatief veel, want sinds 1948 tellen we gemiddeld 8,7 nieuwelingen per verkiezing De verkiezingen van 2012 kende dus een bovengemiddeld aantal nieuwkomers.

De mediabelangstelling voor nieuwe partijen was even mager als altijd.

De obligate overzichtjes van standpunten haalden nog wel de landelijke media, die verder alleen geïnteresseerd waren in Hero Brinkmans DPK en 50Plus. In de peilingen kwam 50Plus wel voor, omdat de partij op één tot drie zetels werd gepeild. Het DPK werd ook gepeild, maar haalde in de peilingen geen enkele zetel, evenals de Piratenpartij die één keer in een peiling voorkwam.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Stemcomputer, de zombie die maar niet dood wil

Waarin de auteur nogmaals uitlegt waarom met rood potlood stemmen de veiligste optie is.

U heeft gestemd - of niet?Terwijl stemcomputers in Nederland al vier jaar verboden zijn, blijken fundamentele misverstanden over de kern van het probleem rond stemcomputers te blijven bestaan. Afgelopen maand deden de VVD en D66 wederom voorstellen om elektronisch stemmen in Nederland weer in te voeren. Eerder dit jaar riep ook het Nederlands Genootschap van Burgemeesters op tot herinvoering (opmerkingen over niet-gekozen bestuurders die zich bemoeien met het kiesproces in de comments graag ;-).

De vele knullige security problemen (video) of de afwezigheid van de broncode van de software (in het geval van Nedap en SDU stemcomputers) zijn weliswaar prima aanleidingen geweest om het onderwerp via de media op de politieke agenda te krijgen, maar deze zaken zijn niet de kern van het probleem. En hoewel het dossier stemcomputer op het Ministerie van Binnenlandse zaken inmiddels een fel fluoriserende ‘radioactief, niet aankomen!’-sticker heeft, blijft het risico bestaan dat lagere overheden of leveranciers blijven denken dat stemmen per computer best kan ‘als we maar even die bugjes oplossen’.

De werkelijke bezwaren zijn veel fundamenteler en hebben weinig te maken met securitybugs of beschikbare broncode. Het gaat veel verder. Het gebruik van stemcomputers doet fundamentele democratische principes geweld aan. In het eerste jaar van de acties van de werkgroep wijvertrouwenstemcomputersniet.nl werd vaak geroepen door overheid en leveranciers dat men niet zo wantrouwend moest zijn. Nederland was tenslotte een net land en de suggestie dat iemand fraude zou plegen met zo iets fundamenteels als verkiezingen werd als ridicuul van de hand gedaan. Het was simpelweg ondenkbaar en verdere discussie of verantwoording erover was derhalve niet noodzakelijk.

Droom. Verdiep. En strijd tegen het Europa van de banken

Waarin ZeitGeist-voorman Seth Lievense en companen een dringende oproep doen voor een discussie over de banken in Europa. We moeten weer durven te dromen, daar begint het mee. Bekijk ook hun fraaie video (onderaan) die zijn première heeft op Sargasso.

‘Europa is teveel geweest van diplomaten en politici, maar nu dreigt Europa van bankiers te worden’. Treffender had Alexander Pechtold het niet kunnen formuleren. Alleen linksom of rechtsom lijkt dit Europa van de banken vrij spel te hebben.

De bancaire wereld wordt nog steeds met fluwelen handschoenen behandeld door de overheden en het geld blijft -zij het nu via Brussel stromen naar de financiële wereld. Waar zijn de hervormingsvoorstellen? De scenario’s die alternatieven bieden? En waar zijn de parlementariërs die de fundamentele vragen stellen over ons bancaire proces van geldcreatie welke ons deze schulden brengt?

Europa is ooit begonnen met de intentie oude rivalen tot samenwerking te brengen met vrede in het verschiet. Mettertijd ontwikkelde zich een economische unie met de belofte en verwachting dat een politieke unie onvermijdelijk zou zijn. Deze politieke unie is echter nooit gerealiseerd.

Eenzelfde belofte doet zich nu voor met de monetaire eenwording van Europa. Vanuit de financieel-monetaire wereld wordt politici en volk een noodzaak tot snelle besluitvorming gedicteerd om deze monetaire eenwording te realiseren waarbij slechts zijdelings wordt gepraat over politieke eenwording. Bij monde van Jan Kees de Jager blijkt dat deze financieel-monetaire sector zelfs kan dicteren wat politici zeggen onder -een overigens onware- dreiging van verhoogde rentepercentages.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 25-09-2022

Fractiediscipline Tweede Kamer op 99,998%

DATA, DATA - Heel af en toe is er een hoofdelijke stemming in de Tweede Kamer. Alleen dan telt de stem van de individuele fractieleden. Maar analyse van de data toont aan dat afwijken van de partijlijn zelden voorkomt.

Stemmen in de Tweede Kamer gaat doorgaans per fractie. Bij een stemming steekt 1 lid namens de fractie de hand op. Alle stemmen van die fractie tellen dan. Dat stemt snel en overzichtelijk maar geeft geen ruimte aan minderheidsstandpunten binnen een fractie. Daartoe moet een hoofdelijke stemming aangevraagd worden door een lid van de Tweede Kamer. Of een lid kan een stemverklaring afleggen.

Analyse van de data van stemmingen van de laatste vier jaar leert ons dat slechts 64 maal een hoofdelijke stemming is geweest en er bij 9 stemmingen afwijkende stemverklaringen zijn afgelegd. Er zijn in die vier jaar ongeveer 11.000 stemmingen geweest. En zelfs bij de hoofdelijke stemmingen bleek de fractiediscipline sterk te zijn.

Bij de 64 hoofdelijke stemmingen zijn er slechts 5 waar kamerleden afgeweken zijn van de meerderheid van de fractie. In 9 reguliere stemmingen zijn bij elkaar 15 afwijkende stemverklaringen afgelegd.
Hier een overzicht van de discipline per partij bij de afwijkende stemmingen. Hierbij is het percentage de verhouding tussen het aantal stemmen in lijn met de fractie gedeeld door het aantal stemmen uitgebracht door alle leden van de fractie:

Foto: © Sargasso logo serie Nieuwe politieke partijen

Tussen hemel en aarde

In een serie van zes artikelen presenteren we de nieuwe politieke partijen. Waar komen ze vandaan? Wie zijn de mensen achter de partij? We geven historische duiding en deden bizarre ontdekkingen. En voor wie in het stemhokje eens een nieuwe politieke keuze wil maken, eindigen we de serie met Sargasso’s stemadvies. Vandaag deel 4: een breed spectrum aan spiritueel geïnspireerde politici dient zich aan.

Religieuzen

Het christelijk deel van het electoraat kan al jaren uit een redelijk stabiel aanbod van politieke partijen kiezen. Met name na de fusie van het GPV en de RPF in de ChristenUnie, waren er niet veel nieuwe partijen meer die zich aanboden en ook daadwerkelijk aan verkiezingen deelnamen.

In de periode 1948 – 1977, tot het verkiezingsjaar waarin KVP, ARP en CHU als CDA verder gingen, deden er gemiddeld zes christelijke partijen per verkiezing mee. Gemiddeld vijf partijen haalden ook zetels. In de periode daarna, tot de vorming van de ChristenUnie in 2002, deden er gemiddeld 4,6 christelijke partijen mee. Gemiddeld vier partijen behaalden zetels.

Vanaf de intrede van de ChristenUnie tot en met de verkiezingen van 2010, daalde het gemiddeld aantal deelnemende christelijke partijen tot  3,3 en gemiddeld drie haalden ook zetels.
 

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: © Sargasso logo serie Nieuwe politieke partijen

Nieuwe democratie

In een serie van zes artikelen presenteren we de nieuwe politieke partijen. Waar komen ze vandaan? Wie zijn de mensen achter de partij? We geven historische duiding en deden bizarre ontdekkingen. En voor wie in het stemhokje eens een nieuwe politieke keuze wil maken, eindigen we de serie met Sargasso’s stemadvies. Vandaag deel 3: hoe nieuwe partijen de kloof tussen burger en politiek denken te overbruggen.

De huidige nieuwe politieke partijen komen zonder uitzondering voort uit onvrede over hoe de gevestigde partijen politiek bedrijven. Twee opvattingen spelen daarbij een rol: politici luisteren slecht en de invloed van de burger is, afgezien van de verkiezingen, minimaal. Hoe denken de nieuwe partijen daar verandering in te brengen?

Van de elf nieuwe partijen besteden er vijf aandacht aan hoe een nieuwe democratie er in hun optiek uit zou moeten zien.

Opvallende tegenvallers

Eerst drie partijen die het opvallend af laten weten qua visie op die nieuwe democratie:

Van de Politieke Partij NXD is nog steeds niets bekend. Er is nog nergens een programma gesignaleerd. De partij doet in slechts één kieskring mee (Amsterdam), dus valt er ook geen concrete politieke vernieuwing van te verwachten.

Het Democratisch Politiek Keerpunt (DPK) vermeldt niets concreets over politieke en bestuurlijke vernieuwing. Dat is enigszins merkwaardig, omdat in deze partij TON (Trots op Nederland) en de OBP (Onafhankelijke Burger Partij) zijn gefuseerd.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende