Is dat nou wel zo?

We worden dom gehouden door de manier waarop ons onderwijs is ingericht. En ook de waakhond van de democratie laat het na een kritische noot te plaatsen bij de politieke gang van zaken. Lang geleden vertelde een oude Tilburgse mij het verhaal van het verleden van de ooit zo katholieke en industriële stad. Het kwam er op neer dat de priesters en de werkgevers elkaar over de hoofden van het volk hielpen: de werkgevers hielden het volk arm, want armoede doet de kerken vullen, en de priesters hielden het volk dom, want een domme arbeider komt niet in opstand. Zo bleef in de stad waar ik vijftien jaar gewoond heb de macht lang in evenwicht. Een democratie kan alleen functioneren in een land met goed geïnformeerde burgers, want alleen zij kunnen een weloverwogen politieke keuze maken, en alleen zij zijn gewapend tegen die politici die alleen met gemakkelijke kreten proberen om stemmen te trekken. Een democratie kan alleen functioneren in een land waar de meerderheid van de bevolking zich regelmatig afvraagt: 'Is dat nou wel zo?'

Foto: cc Flickr Robert Scoble’s photostream Iphone - bewerking

Meer Internetconsultatie a.u.b.

ANALYSE - Internetconsultatie.nl is de experimenteerfase ruim voorbij. Sargasso legde Internetconsultatie onder de loep en vroeg het ministerie van V&J (Veiligheid en Justitie), verantwoordelijk voor de monitoring van Internetconsultatie, om een reactie.

In een eerder artikel schreven we dat Internetconsulatie.nl één van de drie meest succesvolle initiatieven is, die tot de ‘Doe Mee’-projecten van de Rijksoverheid behoren. Na een tweejarige experimenteerperiode besloot het vorige kabinet Internetconsultatie te continueren. Nu, bijna twee jaar na de evaluatie van het experiment, maken we een nieuwe balans op.

Minder consultaties?

Als ijkpunt nemen we 17 juni 2011, de dag waarop minister Opstelten bekendmaakte dat het kabinet internetconsultatie vaker wil inzetten. Onze bevindingen betreffen de periode vanaf de start tot 20 februari 2013. De details staan in dit exceldocument.

Het aantal consultaties is  na 17 juni 2011 iets teruggelopen. In de experimenteerperiode verschenen er 105 consultaties, daarna waren dat er 88. Ook vallen grote verschillen tussen de ministeries op. Ministeries die volgens het onderzoek “Alle regels tellen”(2004) een hoge productie van regelingen kennen, hebben minder consultaties gepleegd dan ministeries die een lagere productie hebben.

Sargasso Aantal Internetconsultaties

De terugloop zou verklaard kunnen worden door de plannen van kabinet Rutte I, dat sterk inzette op een kleinere overheid en minder regelgeving. Om dat doel te bereiken is echter eerst meer regelgeving nodig. Een wet kan alleen “bij wet” worden afgeschaft of gewijzigd. Dat gedt ook voor andere regelingen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

De digitale keukentafel van de Rijksoverheid

ANALYSE - Niet zeuren, maar meedoen. Zo nodigde minister Schippers in het tv-programma Buitenhof de belanghebbenden in de zorgsector uit zelf bezuinigingsvoorstellen te doen. Blijkbaar heeft de online  ‘keukentafeldiscussie’, die de minister vorig jaar is begonnen, niet veel opgeleverd. 

Doe mee, roept de Rijksoverheid haar burgers toe, want ze ‘is geïnteresseerd in meningen, ideeën en initiatieven vanuit de samenleving.’ De Rijksoverheid doet aan E-volksraadpleging, met opmerkelijke inhoudelijke en kwalitatieve verschillen tussen de diverse online initiatieven, waar burgers en organisaties hun stem mogen laten horen.

Het kan allemaal zonder af te moeten reizen naar inspraakbijeenkomsten met lauwe koffie. Reageren op wetsontwerpen op internetconsultatie. Met online formulieren Green Deals voorstellen of ideeën ter vermindering van de regeldruk insturen. Lid worden van LinkedIn-groepen en meepraten over een nieuwe Elektriciteits- en Gaswet of over het Europese landbouwbeleid. En via Facebook kun je minister Schippers aan briljante ideeën helpen om de zorg betaalbaar te houden.

Ooit een overheid meegemaakt die zo intensief het volk raadpleegt? Het kan natuurlijk makkelijker dan vroeger, dankzij deze vormen van e-consult. Het volk reageert enthousiast, zou je denken.

Dat lijkt af te hangen van de mate waarin dat onderwerp in de publiciteit is én van het internetmedium dat is ingezet. Een overzicht (details in dit exceldocument):
Sargasso Rijksoverheid Econsulting

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Afschrijvingen | Gaat het geweldig?

COLUMN, RECENSIE - Bij Sargasso is er zo nu en dan ruimte voor optimisme. Het recente boek van journalist en optimist Michiel Bicker Caarten, ‘Het gaat geweldig’, kan hier ook eigenlijk niet onbesproken blijven.

Bicker Caarten’s stelling: als je gewoon naar de feiten kijkt, gaat het eigenlijk hartstikke goed met de wereld. Nog nooit was er zoveel democratie, nog nooit was er zo weinig oorlog en zo weinig ander geweld. De bevolkingsgroei zal afnemen, we zullen alle monden kunnen blijven voeden en alle auto’s kunnen blijven voltanken. En klimaatverandering lossen we uiteindelijk ook wel op. Bicker Caarten heeft veel cijfers bijeengesprokkeld, wat zijn boek tot een open, sympathiek dataverslag maakt. Maar soms laten zijn cijfers ook pessimistische conclusies toe.

De grote lijnen zien er hoopvol uit. In 1900 waren er slechts 25 (rammelende) democratieën, nu zijn het er rond de 120. Het aantal vrije landen schommelt rond de recordhoogte van 90, het percentage vrije burgers nam sinds 1980 toe van 36% naar 43%. Het aantal internationale conflicten lag in de jaren ’50 op gemiddeld zes per jaar, nu is dat gemiddeld één. Het gemiddeld aantal doden per conflict daalde van 20.000 naar 3000 per jaar. De wereld werd sowieso minder gewelddadig. En het aantal ondervoede mensen nam af van 13,7% in 1997 tot 12,4% nu.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Wat als het 1870 was geweest?

DATA - Bij Sargasso zijn we dol op kaartjes en grafieken. En al helemaal van verkiezingskaartjes. Bij Buzzfeed zijn ze dat blijkbaar ook, want zij maakten een aantal verkiezingskaartjes van de VS. Hoe hadden de uitslagen per staat er uit gezien als er gestemd was alsof het 1870 was? Of 1920? Of 1970. Kijk en ontdek hoe de Democraten naar verloop van tijd steeds meer staten veroverden.

Foto: Miguel Vicente Martínez Juan (cc)

Donaties politieke partijen worden openbaar

ANALYSE - Met een nieuwe wet worden donaties aan politieke partijen eindelijk openbaar gemaakt. Maar de nieuwe wet kent nog een groot gat: het geldt voorlopig alleen op nationaal niveau, zegt hoogleraar Ruud Koole.

De ledenaantallen van de Nederlandse politieke partijen groeiden het afgelopen jaar, blijkt uit de traditionele publicatie van het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (DNPP). Er was sprake van een lichte stijging, ook al heeft de VVD veel last gehad van de opstand in eigen gelederen tegen het voornemen de zorgpremie inkomensafhankelijk te maken.

De relatief grootste stijger was 55+ die groeide naar ruim 5700 leden, maar dat is nog altijd minder dan  tien procent van het grootste ledental van het CDA (ruim 59000 leden). De PvdA groeide iets en was met ruim 55.000 leden de tweede partij qua ledentallen. De 100.000 leden die partijvoorzitter Hans Spekman nastreeft zijn nog erg ver weg. Bij elkaar is ongeveer 2,5 procent van alle kiesgerechtigden lid van ene politieke partij (ruim 315.000).

Wet zonder tanden

Dat is beduidend minder dan tijdens de verzuiling. In de jaren vijftig was ongeveer 15 procent lid van een partij. De ingezette individualisering vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw trof ook de partijen. Dat bracht tevens met zich mee dat de banden tussen partijen en verwante organisaties werden doorgesneden, ook in financiële zin. En dat op een moment dat de kiezers meer dan ooit begonnen te ‘zweven’ en verkiezingscampagnes daardoor steeds belangrijker werden.

Foto: Thirteen Of Clubs (cc)

EPD ondergraaft beroepsgeheim en de minister de democratie

ANALYSE - De te verwachten privacyproblemen van het EPD zijn ernstig. Maar ook de private bypass van een publiek NEE en het digitaal ondergraven van het medisch beroepsgeheim zouden al reden tot afblazen moeten zijn.

Afgelopen week werden de doorstartproblemen van het EPD eens flink in het zonnetje gezet. De te verwachten privacyproblemen voerden de boventoon, tot aan de Amerikaanse Patriot Act toe. De meest koddige verdediging van het systeem kwam van de uit het predigitale tijdperk stammende Wilna Wind. In De Wereld Draait Door probeerde zij de beveiliging te verdedigen met zo’n dokter moet zich kunnen identificeren, die moet aantonen dat hij een behandelrelatie heeft met die patiënt.’ Mevrouw Wind, ik ken het systeem niet in detail, daarom vraag ik het maar aan u. Geldt dat ook voor hackers? Dat ze zo’n behandelrelatie moeten hebben, alvorens zij zichzelf toegang verschaffen tot het systeem?

Die journalistieke belichting van verwachte privacyproblemen was aangenaam en nodig, maar liet twee andere kwesties in het schemerduister achter. Kwesties die op zichzelf al reden zouden moeten zijn het systeem af te blazen. De eerste gaat over het medisch beroepsgeheim. Want zelfs als patiënten aangeven mee te willen doen, is het maar de vraag of de arts met het koppelen van de gegevens niet alsnog dat beroepsgeheim schendt. De tweede is de wonderlijke opvatting over democratie die uit dit dossier spreekt, met een hoofdrol voor minister Schippers en een bijrol voor senator/zorgverzekeraar Roger Van Boxtel.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Verdeelprobleem van de politiek

VERSLAG - Hoe beïnvloeden veranderingen in de economie de democratie in Amerika? Daarover sprak Saskia Sassen op de Radboudlezing van de Universiteit Nijmegen. Tom van Doormaal probeert de lezing te vertalen naar de Nederlandse democratie.

Hebben wij last van een “onluikende verdringingslogica”? Waarom kan onze democratie de elementaire functie van het verdelen van de welvaart  niet goed meer vervullen? Ik schreef het hier vaker: politiek gaat om de vraag wie wat krijgt, hoe en wanneer. Maar die verdelingsfunctie staat onder druk door de crisis en de economische stand van zaken. Onze kakelverse regering heeft al een verdeelprobleem, voordat de regeringsverklaring is gepresenteerd.

Daarover sprak Saskia Sassen op 5 november in Nijmegen, waar zij de Radboudlezing uitsprak. ‘Democracy is a war zone,’ zei ze. En over de financiële wereld, die ze niet hoog heeft zitten: ‘Finance is not about money. A traditional bank gives capital loans, finance is about not having the money that you’re selling.’Sassen is hoogleraar aan de Columbia University, gehuwd met Richard Sennett en macro-socioloog met een grote liefde voor steden.  De lezing had als titel “Emerging logics of Expulsion”. Mijn vrije vertaling gaf ik hierboven: ontluikende verdringingslogica. Sassen schilderde de ontwikkeling van een economie waarin de massaproductie, met een productieve prestatie van mensen als  leidende kracht, naar een economie waarin finance, met zijn virtuele producten leidend is.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende