Dit weekend vond in De Balie in Amsterdam de driedaagse conferentie Global Uprisings plaats, met activisten uit de hele wereld die de afgelopen jaren betrokken zijn geweest bij opstanden en sociale bewegingen in landen als Griekenland, Brazilië, Egypte, Turkije en de VS. Eén van de deelnemers was Max Rameau (44), een van Haïti afkomstige pan-Afrikaanse theoreticus, campagnevoerder en auteur. In 1991 verhuisde hij naar Miami, Florida en begon hij zich als organisator bezig te houden met een breed scala aan activiteiten binnen de zwarte gemeenschap, met name op het gebied van de mensenrechten. In de zomer van 2006 was hij betrokken bij de oprichting van de organisatie "Take Back the Land". Rameau: ' Take Back the Land heeft twee politieke doelstellingen: het verheffen van het recht op een woning tot een van de fundamentele mensenrechten, en het zeker stellen dat de gemeenschap controle uitoefent op het gebruik van de grond.'
Inkomensmatiging maakt de boel ook nog eens erger. Hypotheekrente-aftrek een ramp. Oud profiteert terwijl jong klem zit.
Zijn volledige presentatie (PDF)
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
ANALYSE - ‘Europa ligt op apegapen, en dat zal voorlopig ook wel zo blijven.’ Jan Werts, Brusselcorrespondent van het Montesquieu Instituut, verwacht niet dat er op de korte termijn veel spannends vanuit Brussel te verwachten is. Het wachten is op de uitslag van de Duitse verkiezingen over een maand en als gevolg daarvan is ook de euro-crisis ondergronds gegaan. Wel is een aanvraag van Griekenland voor een derde lening in het najaar te verwachten, maar hoe Europa daarop gaat reageren is ook weer afhankelijk van de uitslag van de Duitse verkiezingen. Op de lange termijn spelen de beoogde Bankenunie en de Europese verkiezingen in mei 2014 een rol, maar in de aanloop daarnaartoe zal het in Brussel ongebruikelijk stil zijn.
Werts begint met Griekenland: ‘Hoewel er in Griekenland enorm bezuinigd wordt, worden de hervormingen maar deels uitgevoerd. Griekenland zit binnenkort weer aan de grond. De Duitse Bundesbank verwacht dan ook dat er in het najaar een aanvraag voor een derde lening komt’. Hoe zal Europa daarop reageren?
Duitse verkiezingen
Er zijn drie scenario’s denkbaar voor de uitkomst van de Duitse verkiezingen:
NIEUWS - De decentrale overheden hebben het zwaar. Gemeenten, provincies, waterschappen en regionale samenwerkingsverbanden staan ruim 70,5 miljard in het rood, bleek vandaag uit cijfers van het CBS.
Media citeren het CBS dat ‘de crisis en daarmee samenhangende bezuinigingen’ als oorzaak noemt voor de stijgende schulden. De cijfers van het CBS laten echter zien dat de totale balans van de lokale overheden uitkomt op een negatieve 15,5 miljard euro, niet 70,5 miljard.
Tegenover schulden staan ook vorderingen. Die hebben de overheden nog niet in keiharde euro’s in kas, maar moeten boekhoudkundig gezien wel meegerekend worden. Dat neemt niet weg dat ook 15,5 miljard euro in de min niet gezond is voor de lokale financiën.
Het zwaarst gedupeerd zijn de gemeenten. De totale schulden zijn ruim 52 miljard euro. Na verrekening van de vorderingen staan de gemeenten ruim 24,6 miljard euro in de min. De provincies staan er beter voor en houden ruim 14,5 miljard euro over.
Blijkbaar hebben de zware bezuinigingsoperaties die gemeenten uitvoeren weinig positief effect op de lokale financiën. Dat zou betekenen dat de gedecentraliseerde taken met dusdanig minder budget zijn overgeheveld van Rijk naar gemeenten, dat deze nu tegen oplopende schulden aankijken.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Zoals eigenlijk iedere week, schreef Joris Luyendijk weer een interessante en veelzeggende column over de toestand van de financiële sector:
Wat vier vliegtuigen op 11 september 2001 in de verste verte niet wisten te bewerkstelligen, speelde de financiële sector op 15 september 2008 bijna klaar: de diepe ontwrichting van onze beschaving. […]
Resultaat: noodmaatregelen, zoals massaal geld bijdrukken en vrijwel gratis geld voor de banken, zijn ‘het nieuwe normaal’ geworden. En de banken vinden het prima, want bankieren is fijn als je voor een 0,5 procent geld kunt krijgen dat je voor 4 of 5 procent mag uitlenen.
Wat zou Einstein hiervan hebben gedacht? De grote man heeft twee memorabele dingen gezegd die samen vrij precies de impasse beschrijven. Allereerst stelde hij vast dat een probleem zelden valt op te lossen in de context waarin het kon ontstaan. En waanzin definieerde hij aldus: steeds opnieuw hetzelfde doen, hopend op een ander resultaat.
Dat is de financiële sector anno nu.
COLUMN - Waarin Klokwerk zich andermaal verbaast over de inefficiënte manier waarop wordt omgegaan met werkloosheid.
Crisis? In de VS en in landen als Turkije lijkt de crisis wel voorbij. Daar koos men ervoor de crisis te bestrijden met investeringen in infrastructuur en sociale zekerheid om werkgelegenheid te stimuleren.
De EU koos voor de omgekeerde strategie: die van saneren en bezuinigen, inclusief een opgelegde radicale uitverkoop van de collectieve goederen van de zuidelijke landen.
Je hoeft geen topeconoom te zijn om te bedenken dat hierdoor de werkloosheidscijfers verder oplopen en de crisis zich verdiept. Wie daar anders over dacht ziet zijn ongelijk nu hopelijk wel bevestigd.
Kwaad naar Europa wijzen is echter onterecht. Want juist Nederland is bij uitstek medeverantwoordelijk voor deze Europese strategie. Daarbij doet de landelijke politiek er schijnbaar alles aan de werkloosheidscijfers verder te laten groeien.
Het nieuws is al meer dan een week oud maar wordt nog volop gedeeld in de sociale media: een weggesaneerde straatveger moet voor zijn uitkering… straten vegen. Zogenaamd om werkritme en werkervaring op te doen.
De absurditeit van hoe we met werkloosheid omgaan in één treffend voorbeeld samengevat. Officieel mag het niet leiden tot verdringing, maar iedereen kan snappen dat wanneer werklozen gedwongen worden afgestoten taken alsnog uit te voeren de behoefte nooit meer zal ontstaan er ooit nog iemand voor aan te nemen.
Kunst in tijden van crisis: drie musea hebben zich aangesloten bij Voedselbank Cultuur. Wat begon als een initiatief om lege theaterstoelen aan voedselbankklanten te slijten, krijgt nu dus uitbreiding met musea.
Voedselbank Cultuur is een initiatief van theatergezelschap Orkater. Aanvankelijk was de bedoeling dat cliënten van de Voedselbank bij theaters terecht konden voor de onverkochte plaatsen. Maar, zo liet Orkater-directeur Marc van Warmerdam, weten: “Het zou natuurlijk nog mooier zijn als ook concertzalen, poppodia, bioscopen en musea zich aansluiten”.
Filmmusuem EYE was de eerste. Ik kan me voorstellen dat de overige musea aarzelen. Je ziet het al voor je: hongerend Nederland, kwijlend voor stillevens met allerlei heerlijke versnaperingen. Niet zo gek dat museum Boijmans nog niet in het rijtje staat. Dat museum heeft na de pindkaasvloer van Wim T. Schippers misschien nog meer eetbare plannen en zijn wellicht bang dat Neerlands hongerigen de boel opvreten.
Overigens is na de expositie van de vloer ruim vierhonderd kilo niet gebruikte pindakaas aan de Voedselbank en de Pauluskerk in Rotterdam gegeven. Boijmansdirecteur Sjarel Ex liet na het ruimen van de smeerboel in dagblad Trouw weten dat er ook drie emmers achterbleven om later “soep te koken voor behoeftige kunstenaars, die in dit naargeestige Nederlandse klimaat zo langzamerhand omkomen van de honger”.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Eén keer raden wie dat vindt.
COLUMN - De crisis maakt vele slachtoffers.
Gijs Koekenbier (69) heeft een zwaar leven. De crisis kost hem een klein deel van zijn moddervette pensioen en nu moeten de voormalige manager en zijn vrouw (nooit gewerkt) rondkomen van een povere 4260 euro netto per maand. Hun aanwezigheid bij pianoconcerten in het Concertegebouw zal node worden gemist, want schraalhans is keukenmeester en een treinkaartje kan er niet meer vanaf.
Romeo Dionisi (63) had een zwaar leven. De crisis en de privatisering hebben de prijzen voor eerste levensbehoeften zoals gas en elektra uit de pan doen rijzen, terwijl tegelijkertijd veel ondernemers hun bedrijven moeten sluiten. De metselaar uit Civitanova Marche had geen werk meer sinds eind vorig jaar, toen het bedrijfje waar hij het laatst voor werkte, over de kop ging. Zijn vrouw, Anna Maria Sopranzi (68), kreeg een pensioentje van 500 euro netto per maand. Allebei een leven lang gesappeld, en allebei te trots om aan de sociale dienst om hulp te vragen. Eergisteren pleegden de twee zelfmoord. De broer van Anna Maria, Giuseppe (73), heeft zich vervolgens verdronken in zee toen hij het nieuws hoorde.
Even tussendoor. Een brood van een kilo kost hier twee euro. Een liter melk 1,50. Vier hamburgertjes in de super vijf euro. Dat u niet denkt dat we hier enorm goedkoop leven – van vijfhonderd euro kunnen de meeste mensen ook hier niet meer de vaste lasten betalen. Niet voor niets kregen de Dionisi’s hulp van buren en vrienden.
Filmpje bij het artikel Voedselbank Cultuur in Kunst op Zondag van 2 juni 2013.
Citaat uit dat artikel:
In dat kader trekken we een blik open uit de oude doos. Uit de dagen dat Orkater nog Hauser Orkater heette, een fraai stukje isolement: “Alles smaakt naar azijn / Leven bezorgt mij pijn / Ik tors de twijfel / Ik wil gelukkig zijn”.
Willen de overige musea daar gauw wat aan doen, a.u.b.?
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.