President Klaas Knot van de Nederlandse Bank: bezuinigingen en loonmatiging maken crisis erger

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Inkomensmatiging maakt de boel ook nog eens erger. Hypotheekrente-aftrek een ramp. Oud profiteert terwijl jong klem zit.
Zijn volledige presentatie (PDF)

Open artikel

Reacties (67)

#1 McLovin

“loonmatiging geleid heeft tot een forse verschuiving van welvaart van huishoudens naar het grootbedrijf,” Ik weet waar we die 6 miljard kunnen ophalen….(Nee, Wientjes ff smoel houden)

#2 gronk

#3 Jeroen Laemers

De grap is echter dat als je naar de presentatie zelf kijkt, Knot blijft pleiten voor verdere bezuinigingen (p. 8, onderaan):

Maar verdere consolidatie-inspanningen blijven nodig, met oog op houdbaarheid, rating en buitensporigtekortprocedure. In 2014 verbetert het structurele saldo maar met 0,1%-punt.

#4 Flip van Dyke

” Oud profiteert terwijl jong klem zit.”

En daar zijn we weer.
De jongere die klem zitten zijn zij die veel te duur een huis hebben gekocht. Verstandige -of zij die niet voldoende toch al krankzinnig hoge hypo’s konden krijgen- jongeren hebben veel minder problemen.
Oud heeft geprofiteerd van de stijgende woningmarkt prijzen. Dat is waar, maar alleen die ouderen die een eigen huis (op tijd) hebben gekocht.
De ouderen die geen eigen huis (op tijd) hebben gekocht betalen ook voor die totaal onverantwoorde woningmarkt politiek van idiote HRA en krankzinnige leningen.

#5 gronk

@4: tot 2006 kon iedereen krankzinnig hoge hypo’s krijgen. Kopen was een noodzaak, omdat de huurmarkt helemaal op slot zit. Geen doorstroming, of inkomensgrenzen die ervoor zorgen dat je niet terecht kunt in een acceptabele woning.

#6 Inca

@4: nee, de jongere die klem zit is nog veel meer de jongere die dat NIET heeft gedaan. Die bv net uit huis is en klaar met de studie, en die nu een leuk maar niet overdreven eerste jaarscontract heeft en uit de studentenkamer MOET, maar qua opties een beetje lastig zit:
– kopen is absoluut out, want te duur, geen hypotheek, situatie onzeker, geen kans gehad om een spaarbuffer op te bouwen
– sociale huur is out want een gigawachtlijst van minimaal 5 jaar
– particuliere huur is out, want dat begint bij kale huurprijzen van 1000 0f 1200 euro huur, en hoewel je een niet onaardig begin hebt gemaakt, kun je dat toch niet meteen opbrengen als je ook je studieschuld nog af moet betalen.

Ook klem zitten mogelijk de jongeren die pas iets konden kopen toen de huizenprijzen al enorm omhoog waren gegaan. Zij hebben een bescheiden huisje / appartementje gekocht, niet bijzonder maar wel duur omdat er simpelweg geen goedkopere woningen bestaan. Maar door een forse inkomstenderving (ontslag, relatie over etc) is ook hun bescheiden huisje / appartementje niet te betalen, en moeten ze weg. Maar hoe en waar heen?

#7 Andy Cap

@6: Daar heb je helemaal gelijk in. Maar zijn de ouderen de schuldigen?

Ik was mijn handen in onschuld: ik was de hele tijd tegen en daarom een oude zak die niet met zijn tijd meeging. Wat ik steeds aan neo-conservatieve crap over me heen kreeg om me dat duidelijk te maken, wil je niet weten.

“”The End of History?” Aan mijn hoela: over 100 jaar zal dat boek waarschijnlijk gelden als een van de meest absurde wanen van rond deze eeuwwisseling. We zijn gewoon bezig om het volgende hoofdstuk te schrijven.

#8 sikbock

Edit. Verkeerd gelezen. Ergens een andere kamer huren. Heb zelf ook tot mijn 35 ste op kamers gewoond

#9 Andy Cap

@8: En dat vond je zo leuk,
dat je dat iedereen toewenst.

#10 sikbock

@9. Geen problemen mee gehad. Zag het een beetje als een woongroep. Best gezellig.. andere optie is om met meer mensen samen een huis te kopen. Iedereen zit met hetzelfde probleem tenslotte..

#11 Andy Cap

@10: Ach ja, voor dat kraakpand waar wij in zaten gold dat zeker ook. En ik ben nu al oud en der dagen zat en betaal huur noch hypotheek.

OK, niks aan de hand, gewoon doorlopen.

#12 Flip van Dyke

Dacht jullie nu echt dat de woningnood van deze tijd is? Ik ben als kind in de jaren vijftig opgegroeid met de woningnood. Aan de eettafel was het dikwijls onderwerp van gesprek. Ook in de nieuwsuitzendingen op de radio ging het daar vaak over. In mijn herinnering werd iedere maand het aantal nieuw gebouwde woningen genoemd.
Wat denken jullie wat er gebeurde toen rond de jaren zeventig de babyboom een eigen plekje wilden hebben? Dat er genoeg huizen waren? Ik heb zelf een jaar samengewoond op een kamer en daarna waren we zielsgelukkig omdat we een eenkamerwoning konden krijg 2 hoog achter in de Pijp.

Je moet je schikken en geluk hebben. Dat is nu zo en dat was al zo sinds WOII.

#13 Inca

@10, er komen ongetwijfeld andere oplossingen, want mensen willen toch ergens wonen. Maar helemaal zonder risico is het niet, de situatie wordt er niet eenvoudiger op met de regelingen waarbij je ineens financieel afhankelijk kunt worden van je huisgenoten, de regels tegen woningsplitsing en de strenge controle op onderhuur (ook door hypotheekverstrekkers.)

@Andy: ik denk dat schuld te makkelijk wordt toegewezen. De financiele sector had beter moeten weten. Dat de meeste gewone mensen daar niet doorheen konden prikken vind ik niet zo gek, en ook niet automatisch een uiting van hebzucht (wat het populaire verhaal is.)

#14 su

@6: kopen is absoluut out, want te duur, geen hypotheek, situatie onzeker, geen kans gehad om een spaarbuffer op te bouwen

Kopen als je net uit de schoolbanken bent, dat is nooit echt een optie geweest. Onze ouders – de nu babyboomers – bleven thuis of woonden in eenkamerapartementen totdat ze genoeg hadden voor de aanbetaling. Waarschijnlijk gaat dat z’n comeback maken.

particuliere huur is out, want dat begint bij kale huurprijzen van 1000 0f 1200 euro huur

Misschien in Amsterdam, maar waar ik woon leef je voor dat prijs riant. Appartementen met 2 of 3 kamers kosten ongeveer 450,- p.m.

#15 gronk

@14: Maar niet iedereen wil in drenthe wonen.

#16 Andy Cap

@13: Erger dan dat, om er niet aan mee te doen moest je gewoon tegen de stroom opzwemmen: iedereen om je heen verklaarde je voor gek.

Nou had ik wel het “voordeel” dat ik nooit in mijn leven een vast ingekomen heb gehad, dus dan denk je wel 2x na voor je iets doet.

#17 su

@15: Huh? Hebben ze Tilburg naar Drenthe verhuisd?

#18 P.J. Cokema

Optimistische man die heer Knot, die zijn presentatie eindigt met: “Laten we allerbelangrijkste niet vergeten: Nederland staat op 4e plaats World Happiness Report!”

Zeggen we over zo’n 60 jaar hetzelfde als wat nu wel eens over de 50’er jaren wordt beweerd: toen was geluk nog heel gewoon.

#19 sikbock

Ik gooi maar even de knuppel in het hoenderhok: met een beetje gezond verstand had je de afgelopen 10 jaar kunnen weten dat de huizenprijzen veel te hoog lagen. Je betaalde in Amsterdam Utrecht en Leiden bijvoorbeel gemakkelijk 2500 euro per m2. En dan had je niks bijzonders.

Verhalen van ik moest wel kopen en het is allemaal de schuld van de banken gaan er bij mij niet in. Je had kunnen verhuizen, op kamers kunnen blijven etc etc. Ik denk dat het voor veel mensen toch was: i want it all and i want it now. Dus nu niet huilebalken nu de huizenprijzen dalen. Je hebt zelf je hoofd in die financiële strop gestoken.

#20 Inca

@12, ten eerste las ik toch in jouw reactie #4 een behoorlijk verwijt aan de jongeren. Maar ZIJ hebben die woningnood niet veroorzaakt! Zij zitten minstens zo klem als de ouderen. Met name de starters van nu hebben een rotpositie, want ze hebben verdomd weinig opties.

Mar het ergste is dat de woningnood kleiner is dan de administratieve nood. Sociale huurwoningen staan leeg omdat men ze wil verkopen, maar niemand kan ze kopen. Hele gebouwen staan leeg omdat vastgoedmafkezen liever zinloze kantoorruimte bouwen dan aanvaardbare appartementen. De huizenprijzen zijn kunstmatig opgeschroefd en alleen de early adopters hebben daar wat leuks mee kunnen doen. De rest moest het doen met een nieuwe realiteit: je komt nog steeds in dezelfde klasse woningen als dat je uberhaupt kwam, alleen moet je nu veel meer betalen. Mensen hebben zich voor een groot deel niet zo rijk gerekend, ze zijn niet boven hun stand gaan wonen, ze moesten plotseling veel meer betalen voor hun ‘eigen stand’.

Maar komen nu wel in de problemen.

En hoe los je dat op? Allemaal downsizen biedt weinig soelaas want er is onderop de huizenmarkt veel meer krapte. Starters kunnen wel leuk betaalbare 1-kamerappartementen inpikken, maar waar gaan de studenten dan heen? En het is mi ook niet juist om expres krapte te creeren zodat mensen gedwongen zijn om de meest belachelijke huurprijzen te betalen voor de meest miezerige appartementjes.

Wat er heel erg mist bij de benadering van de huizenmarkt is een beetje meta-visie: ‘dit hebben we aan huizen, dit hebben we aan mensen, met ongeveer deze behoeften en deze financiele mogelijkheden, hoe gaan we dat eens in elkaar passen.’

En eigenlijk doet de hele discussie wie waarom destijds teveel geld is gaan betalen er niet zo toe. Laten we ermee beginnen om te erkennen dat de deskundigen (financiele markt en politiek) dit niet hebben gestopt maar enorm hebben aangemoedigd. Dus zullen we hen als hoofdschuldigen houden?
En verder: het is te vaak een manier om mensen tegen elkaar uit te spelen. Laten we daar niet aan meedoen.

#21 Andy Cap

@19: Je hebt het nou over die jongeren die de ouderen overal de schuld van geven? En hoe moesten die dat weten? Maakt dat tegenwoordig deel uit van de HAVO-“opleiding”?

#22 pedro

President Klaas Knot van de Nederlandse Bank: bezuinigingen en loonmatiging maken crisis erger

Hoop gevende taal van Klaas Knot, maar voorlopig gaan we door met het neoliberale-neoconservatieve beleid van bezuinigen en loon matigen. Kentert het tij nog op tijd of gaat de wal het schip keren?

#23 Jack Random

@19: Gelul. Als je, zoals wij destijds, in Friesland woont, een aflopende WW-uitkering hebt, en net de mazzel hebt een baan aangeboden te krijgen, in de Randstad weliswaar, dan *moet* je wel verhuizen. En een woning kopen, want sociale huur heeft een wachtlijst van jaren, en vrije sector is onbetaalbaar voor een starter.

Ja, ik heb willens en wetens een huis gekocht, wel buiten de Randstad, waarvan ik wist dat de waarde zou gaan dalen. Maar ik vond het alternatief, in de bijstand met een gezin, toch ietsje erger.

#24 sikbock

@23: ieders situatie is anders. Ik woonde zelf in de grote stad en ben daar lang op kamers blijven plakken. Ondertussen gespaard en 3 jaar naar een acceptabele koopwoning gezocht. Uiteindelijk gevonden. 15 km buiten de grote stad ( hartje randstad) en voor de helft van de grote stadsprijs..

#25 Flip van Dyke

@20 Mijn reactie @4 was een reactie op @0 “Oud profiteert terwijl jong klem zit.”
Dit soort onzin helpt een oplossing niet dichterbij.

Over schuld: daar worden we al mee doodgegooid en het is nooit de eigen schuld.
Het probleem met het kopen van huizen had toch iedereen aan moeten zien komen: als de prijs met gemiddeld 10% procent stijgt en het inkomen stijgt met 2% dan zit daar 8% tussen. Waar komt die 8% vandaan? En wat als het jaar op jaar zo doorgaat. Dit probleem heb ik begin jaren tachtig al naar voren gebracht en helemaal in de negentiger jaren.
Iedereen echter wuifde dat 30 jaar geleden al weg en dat is zo doorgegaan tot 2008.
Het is zo stom en dat geldt voor alle generaties. Ik ken een paar mensen van mijn leeftijdscategorie die nooit eigen huizen hebben gehad en er een kleine 10 jaar gelegen toch maar huizen kochten.
Het was een piramidespel en degene die het laatst instapt is het meeste de lul, maar het is geen verwijt specifiek aan die groep want ik weet dat ze allemaal zo stom waren.

#26 mark3000

Het is in zijn algemeenheid gelul om onderscheid te maken tussen generaties en daar vervolgens enige conclusie’s aan te verbinden. Zijn dat toevallig dezelfde mensen die ook van mening zijn dat de criminaliteit in Nederland voornamelijk wordt veroorzaakt door migranten? Toegegeven, het is ook lekker, negatief generaliseren, vooral als je niet in de groep behoort waarop de generalisatie betrekking heeft.

Geef politiek de schuld. Dus, het is met name de politiek van 10-20 jaar geleden die (achteraf) niet de juiste hervormingen heeft doorgevoerd waardoor er nu een heel aantal mensen op de blaren zitten. En economen luister ik niet naar, ik ben geneigd exact het tegenovergestelde te denken :). Dus… Waarom zou loonmatiging niet werken. Indien er wordt afgesproken dat het geld dat de loonmatiging oplevert wordt gebruikt voor nieuwe vacatures, daalt de werkloosheid. Meer werkende mensen vergroot de economische activiteit en vergroot het vertrouwen. Vertrouwen zal er toe leiden dat er weer meer geconsumeerd wordt, wat weer leidt tot nog meer banen en een nog lagere werkloosheid.

Zie loonmatiging als geld dat net op een iets andere manier verdeelt wordt. Dus wat vooral gematigd moet worden zijn de inkomens boven de 100k. Als 1 persoon 500k krijgt, kun je ook 5 mensen 100k geven.

Kijk, iedereen kan lullen als een econoom, dus waarom we die gasten zoveel geld moeten geven is mij niet duidelijk.

#27 Andy Cap

@24: Ja joh, je bent verschrikkelijk slim,

en ik ben nog veel slimmer. Maar dat is toch geen basis om iets te ontkennen dat je voor je ogen ziet gebeuren?

Als in heel Nederland de prijzen stijgen en daarna weer zakken, is het dan realistisch om van de veronderstelling uit te gaan dat iedereen aan dat economische-bellen-blazen kan ontsnappen, als hij/zij maar slim genoeg is?

De waarheid is dat je in het Nederlandse schuitje zit en mee zult moeten varen, of je nou wilt of niet.

En dat laatste geldt ook voor Flip van Dyke (@25). Als iedereen dat kon zien aankomen hadden ze bijvoorbeeld toen die HRA al moeten beperken of stilleggen.

Als iedereen dat kon zien aankomen en de politiek daar toch gewoon meer doorging, dan waren ze dus niet te goeder trouw.

#28 Flip van Dyke

@Pedro, waar lees je dat?

Natuurlijk is het voor de economie nu hartstikke mooi als de overheid 20 miljard extra per jaar gaat lenen en dat over de bevolking verdeelt (ik een beetje meer dan jij natuurlijk).
Geweldig, maar we verliezen dan wel onze AAA-status en als de rente verdubbeld -niet zo raar- dan kunnen we over een paar jaar aankloppen bij Europa voor steun.

#29 Flip van Dyke

@26 Geef de politiek de schuld? Die worden toch door de mensen gekozen? Nog in 2010 zei onze huidige MP dat de HRA geweldig is. Dat als die niet zou bestaan hij die zou invoeren. Mensen stemmen toch zelf op dat soort populisten?

Ik weet nog -ja, ja opa vertelt- dat tijdens het kabinet Den Uyl de linkse kerk meerdere keren heeft geprobeerd om wat aan de HRA te doen. Keer op keer werd dat door rechts tegengehouden.
Het is dus de schuld van …

http://www.youtube.com/watch?v=7yriyT7o9Zc

#30 Inca

@25, zelfs als je het al aan ziet komen, en nee, dat zagen veel mensen niet omdat ze – als ze al bedenkingen hadden – toch heel erg geneigd zijn om deskundigheid te volgen, wat hadden ze dan moeten doen? Je hebt een huis nodig, je opties zijn zeer beperkt (heel veel geld betalen voor een huurhuis, heel veel geld betalen voor een koophuis, op straat wonen) – principes zijn leuk maar het woont beroerd.

@24: daarom zijn de regels aangescherpt en mogen niet-studenten vaak niet lang in hun kamers blijven wonen. Het is ook alleen maar het verplaatsing van het probleem – het zorgt er misschien voor dat jij uit de problemen kon blijven, maar deed dat over de rug van een student die geen woonruimte had. En sommige kunnen thuis blijven wonen, maar ook dat is niet altijd een optie als je ver van huis studeert. De huisjesmelkers hebben bij dat probleem goed garen gespind, en het heeft verder niets gedaan om de crisis te bezweren.

#31 sikbock

@ 30: als iedereen al 15 jaar geleden gestopt was met huizen kopen en was blijven zitten waar die zat dan had die woningmarkt al veel eerder op zijn gat gelegen en was de zeepbel veel minder ver opgeblazen.

Maar nee, iedereen* dacht: ha, mooi huis, gratis geld van de overheid en een aardige meneer bij de bank die zegt dat we het kunnen betalen.. Waarom zou ik niet kopen? Iedereen doet het toch? Iedereen zegt bovendien dat het de beste manier is om vermogen op te bouwen..

* uitzonderingen daargelaten

En om even verder op je post in te gaan: ik woonde inderdaad bij een huisjesmelker, dus als je maar betaalde mocht je zo lang blijven zitten als je wilde. En je had altijd de huurcommissie achter de hand dus hij kon het niet te gek maken.

Als er verdringing aan de onderkant plaats vindt moeten studenten inderdaad bij hun ouders blijven wonen of moeten er studentenwoningen worden bijgebouwd. Dat is ook flink gebeurd de afgelopen jaren..

Ik ben in ieder geval uit “solidariteit” met een anonieme student geen huis gaan kopen. Vind je het gek?

#32 pedro

@28: wie heeft het over 20 miljard lenen gehad? Volgens mij gaat het nu om een stuk minder nog, maar dat is een andere discussie. Het belangrijkste is echter, dat we in een volgende hausse geld opzij zetten, zodat we veel minder hoeven te lenen.

@31:

Maar nee, iedereen* dacht: ha, mooi huis, gratis geld van de overheid en een aardige meneer bij de bank die zegt dat we het kunnen betalen..

Er waren nog veel meer redenen hoor. Mensen gaan wat beter verdienen en willen dan vaak graag weg uit de sociale woning-buurten. Bovendien moeten ze dan al zo veel huur betalen, dat de kosten van de hypotheek minus de HRA vaak gelijk of zelfs minder zijn dan de te betalen huur. Beter wonen voor hetzelfde geld dus.

#33 sikbock

@32: ja beter wonen voor hetzelfde geld.. maar we blijven nu wel met een restschuld van 40.000 euro zitten.. oeps!

#34 Inca

@31, en waar hadden die mensen in de tussentijd dan gewoond? Hoe hadden ze om moeten gaan met de veranderde omstandigheden? (Relaties ontstaan of worden beeindigd, je krijgt een baan in een ander deel van het land, er komen kinderen – en nee, een studentenkamer is dan toch echt op een bepaald moment niet meer heel praktisch…)

en @33, het ging allang niet meer om beter wonen voor hetzelfde geld. Het ging om hetzelfde wonen met veel meer schuld. NIET iedereen die in de problemen zit is daar gekomen doordat ze een tophypotheek hebben genomen of boven hun stand leefden.

#35 sikbock

@31: Mensen wonen toch – met uitzondering van de dakloze – altijd ergens? Maar goed uitzonderingen (bij scheiding bv ) daargelaten dus..

Maar ook voor die uitzonderingen geldt.. als je wat geduld had/ hebt, lang zoekt, niet per se op loopafstand van het concertgebouw wilt wonen of bij je vriendjes en vriendinnetjes, bereid bent om te verhuizen dus, is (en was) er echt wel wat te huur of te koop voor een goede prijs..

En dat gaat zeker op als de meerderheid destijds – waarvoor verhuizen geen noodzaak was maar luxe – gewoon was blijven zitten waar ze zat. Dan waren de prijzen namelijk al 15 jaar geleden ingezakt..

@2e alinea. Zeg dat maar tegen piet pedro.

Maar op zich heb je daar gelijk in. De huizenprijzen zijn flink gezakt en sparen voor een huis is niet meer in de “mode”.

Maar goed.. ik klink nu net als mijn ouwe vader. laten we het er maar op houden dat ik financieel conservatief ben en andere mensen dat minder zijn.

#36 Flip van Dyke

@32 Ik had het over je uitspraak @22:
‘President Klaas Knot van de Nederlandse Bank: bezuinigingen en loonmatiging maken crisis erger’.

Die 20 miljoen die ik noem is zo maar een bedrag, maar we zitten nu al aan de 75% schuld van het bbp.

#37 pedro

@33: Ja, er zullen zeker mensen zijn die nu met een restschuld zitten. Maar dan hebben ze hoogstwaarschijnlijk al in het begin een hypotheek afgesloten, die meer waard was dan de woning. Met de redenen waarom mensen zijn verhuisd heeft dat weer niks te maken. Ik constateer, dat je daar niet op reageert, maar op de door jezelf opgezette stroman.

En ik zie in #35, dat je mijn argument wel accepteert als iemand anders het naar voren brengt, ook al probeer je daar nog net te doen alsof het wat anders is. Je hebt waarschijnlijk een naam op te houden onder je vriendjes en kunt het dus niet met mij eens zijn.

#38 sikbock

@37: inderdaad pedro.

Maar ik zal niet (te) flauw doen. Als jij een aflossingsvrije hypotheek afsluit voor 2 ton en je brengt geen eigen geld in, kun je misschien wel voor “hetzelfde” geld wonen als in je huurhuis, maar als je koophuis bij verkoop 20 % minder waard is geworden, blijf je met een restschuld van 40.000 zitten..

nu ben ik wel weer klaar met je

#39 Andy Cap

@35: “als je wat geduld had/ hebt, lang zoekt, niet per se op loopafstand van het concertgebouw wilt wonen of bij je vriendjes en vriendinnetjes, bereid bent om te verhuizen dus, is (en was) er echt wel wat te huur of te koop voor een goede prijs.. ”

Tuurlijk en als je nou maar lang genoeg zoekt, dan is er opeens ook werk voor iedereen, Dat de vraag het aanbod overtreft heeft absoluut niets te betekenen; dat is een redenering van domme luie mensen, die niet van hun stoel willen komen.

Waar ligt dat nou aan? De oogkleppen? Kun je niet tellen mischien? Er moet toch een verklaring zijn voor de onzin die je verkoopt?

#40 Folkward

Ach, je kunt problemen en politiek rondom huisvesting ook vanuit een andere hoek bekijken: meer relaties (samenwonen) en minder scheidingen (gebroken) relaties en je hebt aanzienlijk minder 1-persoonsappartementen (en dus woonruimte) nodig. Nu is dat op het moment nog niet zo’n handig handvat om zulke problemen mee aan te pakken, waarbij ook geldt dat Westerse overheden door de individualisering zich steeds verder hebben terug getrokken uit de keuzes van de persoon.

Maar of het nou zo heilzaam is om een generatiegevecht te houden…
De afgestudeerde student zal door hoge huis- en huurprijzen en een tegenvallende arbeidsmarkt vaak genoeg weer terug bij paps en mams in moeten wonen. Als dat te ver is van waar de banen zijn (voor hoogopgeleiden al gauw richting Randstad), dan moeten ze ook genoegen nemen met eenzelfde soort woonruimte als voor studenten. (Op zich niks mis mee, maar op een gegeven moment wil je toch een eigen keuken die niet in je woon annex slaapkamer staat). Maar kun je ‘oud’ daarvoor de schuld geven, mensen die ook gewoon huisje, boompje, beestje wilden en in hun tijd daartoe machtig waren, onder andere gefaciliteerd door hypotheekverstrekkers? Kun je ze kwaadaardigheid in de schoenen schuiven, als nu blijkt dat ze op die manier mee hebben gewerkt aan een situatie waarin huizen te duur zijn om te kopen, maar te goedkoop om te verkopen en waarin een jongere generatie geen fatsoenlijk woonruimte meer heeft om een eigen leven in op te bouwen? De schuldvraag is leuk en handig als iemand de schuld kan betalen. Maar dat gaat niet lukken, dus er kan beter gezocht worden naar een oplossing, in plaats van naar het inlossen van een schuld.

#41 sikbock

@39: talk to the hand harm

#42 Andy Cap

@41: Je bent net slim genoeg om het moment in de gaten te hebben dat je geen weerwoord meer hebt.

#43 pedro

@40:

De schuldvraag is leuk en handig als iemand de schuld kan betalen

Als je op zoek bent naar een zondebok heb je daar geen boodschap aan.

#44 sikbock

@42: als jij inhoudelijk “wat slims” opschrijft, neem ik misschien de moeite om te reageren.. maar meestal is dat niet het geval

#45 Andy Cap

@44: Dan moet ik jouw reacties in deze dus als een compliment opvatten. Wat aardig van je.

#46 Karin

@44: @45: Zal ik dan ook maar weer gezellig mee gaan doen?

#47 pedro

@38: Dezelfde stropop nog eens herhalen maakt je reactie niet beter. Mensen hebben woningen gekocht omdat de netto woonlasten van een koopwoning lager waren dan de huur, die ze moesten betalen.

Daarvoor was het helemaal niet nodig een aflossingsvrije hypotheek te nemen, die meer waard was of is geworden dan de woning bij verkoop op brengt. Het geldt ook voor mensen, die wel af lossen, of die wel eigen geld in hebben gebracht enzovoorts. Het gaat om de netto woonlasten. Mensen kopen als die lasten lager zijn dan huren, of als ze voor hetzelfde bedrag, dat ze aan huur kwijt zijn, een woning in een ‘betere’ buurt kunnen kopen.

De stropop “als je koophuis bij verkoop 20 % minder waard is geworden, blijf je met een restschuld van 40.000 zitten” is waar, als je koophuis 2 ton kostte en je niks af lost, maar dat heeft niks met mijn argument te maken. Ook niet als je het nog ene keer herhaalt, hoor, omdat je mijn argument niet snapt.

#48 Andy Cap

@46: Wat mij betreft ben je altijd welkom,
dat hoef je niet eens te vragen.

#49 Folkward

@43 Helemaal gelijk, mensen die zondebokken aanwijzen zijn in de regel niet bezig met het vinden van een oplossing.

#50 gronk

@49: Burn the witch!

#51 Flip van Dyke

Waarom doet NL het zo slecht? Lees de aard van de reacties bij dit artikel: http://www.telegraaf.nl/dft/21988858/__Energienota_fors_omlaag__.html in de Telegraaf.
Ernstig depressief. Die lullen zich, achter hun voormannen Wilders etc aan, regelrecht het graf in.

#52 toko senang

Maar wie wat verder leest, ziet dat knot voorstander is van een legere ontslagbescherming. Kaniemand mij uitleggen waarom dit de werkgelegenheid vergroot. Ik dacht namelijk altijd dat de VS, land dat geen uitdrukking voor ontslagbescherming kent, dan wel een lagere werkeloosheid zou hebben,maar het omgekeerde is waar.

Klaas, als je dit leest, wil j het mij dan eens uitleggen, en dan ook toelichten hie we die wat oudere, niet hoogeschoolde, niet kenniswerker, gewoon iemand die een baan wil om eerlijk van te kunnen leven, hoe we zo iemand aan het werk houden.

#53 McLovin

Heeft iemand ervaring/inzicht in dit Duitse systeem? : https://www.schwaebisch-hall.de/bsh/englisch/about-bausparen.php

#54 Inca

@35: mensen wonen ergens maar moeten soms verhuizen. Daar doe je niet zoveel aan. Natuurlijk kun je strict theoretisch best volhouden dat iedereen begint in een woning en daar dus kan blijven – maar in de praktijk is dat toch tamelijk onhaalbaar. Niemand meer het huis uit, niemand meer studeren ver van huis (lekker pech als je in de outback woont), niemand meer die gaat samenwonen of juist uit elkaar gaat. Leuk, cijfermatig klopt het helemaal.

Maar mensen veranderen, en hebben andere woonruimte nodig. En dan heb je dus het probleem dat de huurwoningen er NIET ZIJN. En daar sta je dan, met een baan in de randstad maar slechts een kamertje in Groningen. Mensen kopen, niet alleen omdat ze er zelf beter van willen worden, maar vooral ook omdat het met name in de grote steden de ENIGE mogelijkheid is voor haalbare woonruimte. En nee, ‘haalbaar’ betekent echt niet ‘ver boven je stand’. Maar gewoon, woonruimte. Iets waar je kunt wonen. (En voor gezinnen met kinderen op z’n minst voldoende kamers dat de ouders en kinderen niet meer bij elkaar slapen. Ik vind het ook legitiem om te verhuizen van je studentenkamer naar een iets grotere plek zodra je kinderen krijgt.)

En flip van dyke: je schijnt die mensen hoe dan ook af te willen schilderen als ‘stom’ of hebzuchtig (of beide). Maar de meeste mensen zijn niet stom. Ze waren vooral gewoon welopgevoed: niet zo doortrapt of cynisch, maar geneigd om te vertrouwen op autoriteit en deskundigheid. Dat is niet stom van de mensen, het is kwalijk dat er op zulke schaal misbruik van is gebruikt.

En voor dat je aankomt met ‘pyramidespel’ en ‘dat had iedereen moeten doorzien’ – de hele economie is een pyramidespel en een complexe abstractie. Wat de echte basis is is mij niet duidelijk. Mensen hebben die fundamentele en filosofische vragen niet van huis uit meegekregen, maar in plaats daarvan een simpeler model geleerd. En in dat model kon het wel, omdat – in essentie – de basisaanname was dat wij dat extra geld in de economie kregen door goedkoper te importeren en meer kennis te exporteren – en ook dat was niet onredelijk omdat er meer vrouwen gingen werken en het dus ook logisch was dat we van het kostwinnersmodel afstapten.

Hoewel het nu, vooral terugblikkend, duidelijk is dat er dingen misgingen, dingen die de financiele experts hadden moeten weten, was het zeker niet zo dat iedereen dat had kunnen doorzien. En dat jij het wel hebt doorzien, dat is hartstikke goed en knap en leuk, maar betekent beslist niet dat andere mensen ‘stom’ waren.

Ik vind het erg vervelend dat er wordt gedaan alsof mensen allemaal dom of hebberig waren: in veel gevallen zijn mensen vooral slechts een deel van het systeem, een systeem waarin je vrijwel niet kunt bestaan als je alles correct en perfect en principieel juist wilt doen. Maar al te vaak weinig heb je weinig andere mogelijkheden dan pragmatische keuze te maken. (En ook heb je niet de mogelijkheid om je bij elke keuze de economisch-filosofische grondslagen af te vragen.) En als je woonruimte nodig hebt, en kopen is de enige manier, en je kunt het betalen, en de politiek moedigt het aan, en de financiele experts (die tot dan toe overwegend betrouwbaar waren) zeggen dat het klopt, dan is dat de meest pragmatische keuze.
En wat Jack Random ook al zegt: in de bijstand hangen is beslist niet per definitie beter.

#55 sikbock

@54: ik begrijp wel wat je bedoelt en er zit ook wel een kern van waarheid in, maar neem ook dit in overweging:

De afgelopen paar jaren is het aantal huizenverkopen dramatisch gedaald. Ik wil het nu niet over de oorzaken hebben, maar veel mensen zijn blijven zitten op de plek waar ze zitten. Gevolg is geweest dat de huizenprijzen flink zijn gezakt.

De huizenmarkt is de afgelopen decennia een verkopersmarkt geweest. Mensen stonden in de rij om een huis te kopen en je moest er (bij wijze van spreken) binnen 10 minuten bij zijn omdat anders iemand anders dat huis al voor je neus had weggekaapt. De verkoper kon bijna vragen wat hij wilde en de prijzen rezen de pan uit.

Dat is veranderd. De grote race is tot stilstand gekomen en de markt is een kopersmarkt geworden. De koper bepaalt nu wat er gebeurt en niet de verkoper.

Zijn de woonwensen van de inwoners veranderd? ontstaan er minder of meer relaties? Zijn er meer echtscheidingen? Worden er minder kinderen geboren?

Nee, de markt is veranderd omdat mensen in veel grotere getale zijn blijven zitten waar ze zitten. De vraag is gekelderd, dus kelderen ook de prijzen. De luchtbel is dus een beetje leeggelopen.

Waar flip van dyke op wijst is de gekte die er (vooral ook bij jonge kopers) de afgelopen decennia heeft geheerst. En die gekte – dat ben ik met hem eens – werd vooral getriggerd door hebzucht van die kopers zelf, gratis geld van de overheid, mooie praatjes van de banken en imitatie gedrag.

Mensen hadden beter moeten- en kunnen weten.

#56 Noortje

@54 +5

#57 gronk

Mensen hadden beter moeten- en kunnen weten.

‘The only winning move is not to play’

#58 sikbock

@54.. maar nu ik er beter over nadenk zijn starters vaak wel kwetsbaarder dan ouderen. Minder levenservaring en te veel vertrouwen in autoriteiten heeft denk ik wel tot zure lessen geleid. Ik was iets te dogmatisch in @54 denk ik

#59 sikbock

@57.. de angst om geld te verliezen is bij mij inderdaad vaak groter dan de begeerte om geld te winnen

#60 Andy Cap

@58+@59 Kijk eens aan, een glimp van inzicht. Als je nou eerst eens beter had nagedacht (zie @16 + @21) dan had ons dat veel onenigheid bespaard.

#61 gronk

Minder levenservaring en te veel vertrouwen in autoriteiten heeft denk ik wel tot zure lessen geleid.

Een zure les die ik wel heb geleerd is dat je niemand kunt vertrouwen. Met name mensen die zeggen dat je ze kunt vertrouwen. Of die daarvoor aangesteld zijn.

#62 sikbock

@61: ja, die lessen heb ik ook wel geleerd. Maar als je niemand meer kunt vertrouwen word je gek.. Gelukkig is er nog altijd de onderbuik..

Als mijn verstand ja zegt maar mijn onderbuik zegt nee, dan kan ik er beter meestal niet aan beginnen..

#63 Andy Cap

@62: Daarmee ben je toch een van de weinigen die toegeeft dat bij jou de onderbuik regeert.

Begin je last te krijgen van zelfinzicht?

@58: “Ik was iets te dogmatisch in @54 denk ik.”

Nou nog het goede nummertje invullen en dan weten wij ook wanneer het begon te dagen.

#64 sikbock

@63: je voegt niks toe harm.. probeer je psychopathologie te onderdrukken.

#65 Andy Cap

@64: Nee, ik vroeg jou om iets toe te voegen. In de reactie waarin je toegeeft, dat je misschien toch iets te dogmatisch was verwijs je naar de reactie van Inca.

@58: “Ik was iets te dogmatisch in @54 denk ik.”

Het is kenmerkend voor jou staat van verwarring dat je dan ook nog denkt dat ik iets zou moeten onderdrukken.

Jammer, het leek net alsof op je de goede weg was.

#67 pedro

@65: volgens mij is het gewoon opportunisme. Zo af en toe moet je ‘redelijk’ overkomen, zeker als je zelf al bij voorbaat discussies met een aantal personen mijdt.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

| Registreren

*
*
*