Op zoek naar een eerlijke conservatief

Zijn er conservatieve of (moderne) liberale auteurs die tegenwoordig nog de moeite van het lezen waard zijn? Ik geloof er zo langzamerhand niets meer van. Rick Perlstein, journalist en chroniqueur van het moderne Amerikaanse conservatisme, schreef onlangs in The Nation: Last November I received a friendly request from an editor at a political publication. A liberal himself, surrounded by liberal colleagues, he wanted to make sure that the journalists he was hiring were not drawn exclusively from the left. He wondered if I might help him out with a list of “conservative reporters, writers and commentators” whom I admired most. “Who on the right does the best job of covering politics or the economy or anything else, for that matter, in a thoughtful, fair and accurate way?” Maybe if I had a time machine and could travel back to the 1970s or 1980s, I could name names. Now, though, I can’t think of a single one. There are no more honest conservatives, so stop looking for one, is, kort gezegd, de boodschap die Perlstein wil uitdragen.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022
Waan van de dag

Mate van conservatisme afhankelijk van gevoeligheid voor walging en dreiging

, door

Onderzoekers aan de Universiteit van Nebraska-Lincoln lieten studenten kijken naar plaatjes van spinnen, mensen die wormen eten en dergelijke. Via een eye-tracker werd nagegaan waar de blik vooral bij bleef hangen en hoe lang men daar dan naar keek.

Het blijkt dat studenten die zichzelf als conservatief omschrijven langer stilstaan bij het negatieve en walgelijke, terwijl progressieven eerder geneigd zijn te kijken naar het positieve. John Hibbing, die het onderzoek leidde, legt uit:

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: lamazone (cc)

Afgunst

, door

ELDERS - Eenieder die de huidige bezitsverhoudingen ter discussie wil stellen, heeft last van afgunst, zo wil de 1% ons graag doen geloven.

Vorige week maandag beschreef ik het breed gedeelde conservatieve gezichtspunt dat met name de armen moeten lijden en afzien om karakter te bouwen. Dat is voor hen de enige manier om er zowel financieel als moreel op vooruit te gaan. ‘Niet zeuren, maar poetsen,’ zeg maar.

Maar wat als de armen, of – vanuit het gezichtspunt van de allerrijksten – de 99%, hier geen genoegen mee neemt? Wat als de 99% vrij massaal tot de realisatie komt dat (extreme) rijkdom in veel gevallen het gevolg is van list en bedrog? Dat evidente wanprestatie wordt beloond met een gigantische salarisverhoging als een bewuste fuck you richting de belastingbetaler?

Dan zul je onvermijdelijk oproepen krijgen tot het verlagen van bankiersbonussen, van hogere belastingen op topinkomens en van meer toezicht op de financiële sector.

Dat is voor de 1% niet alleen lastig en kostbaar, maar – fundamenteler nog – het is tevens een aantasting van hun wereldbeeld, waarin succes en rijkdom het gevolg van verdienste zijn en waarin een gebrek daaraan een indicatie is van karakter- en zelfs zedeloosheid.

Foto: UK Parliament (cc)

Karakter

, door

ACHTERGROND - Conservatieve (en nep-liberale) denkers zijn dol op tegenslag en ontberingen – voor anderen, welteverstaan.

Lijden, strijd en tegenslag creëren karakter. En daarom moeten we lijden, strijd en tegenslag niet uitbannen, maar juist omarmen. Dit geldt des te meer voor de karakterlozen onder ons: zij zonder waardigheid, zonder titel, zonder doorzettingsvermogen, (en dus) zonder geld. Kortom: de armen.

Deze opvatting, zo liet Michel vorige week zien, is een wezenlijk en fundamenteel onderdeel van het conservatisme. Zowel vroeger als nu.

Waardigheid

Onder zelfbenoemde conservatieven in de VS is dit idee alive and well. Zo hield Paul Ryan, voormalig running mate van Mitt Romney, onlangs een toespraak tijdens de meest recente Conservative Political Action Conference, een druk bezochte bijeenkomst van conservatieve activisten die jaarlijks wordt georganiseerd door de American Conservative Union (ACU).

Tijdens deze toespraak contrasteerde Ryan de maatschappijvisies van conservatieven en progressieven:

The left is making a mistake here. What they’re offering people is a full stomach and an empty soul. […] People don’t just want a life of comfort. They want a life of dignity.

Ryans laatste budgetvoorstel in het Huis van Afgevaardigden bevatte dan ook draconische bezuinigingen op voorzieningen die aan arme Amerikanen ten goede komen. Immers, in Ryans woorden:

Foto: studio of Sir Joshua Reynolds,painting,(1767-1769) copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Wat is conservatisme? Deel 2: Nitor in adversum

, door

RECENSIE - Dit is het tweede deel van een bespreking van het boek ‘The reactionairy mind’ van Corey Robin. (Deel 1 is hier te lezen.)

Nitor in adversum

In een nu nog weinig gelezen maar in de 18e eeuw invloedrijk essay The sublime and beautiful schrijft Burke over het effect van de emoties op de mens. Hij vergelijkt de effecten van positieve prikkels (schoonheid, vreugde of nieuwsgierigheid) en negatieve prikkels (angst, macht of pijn) op de menselijke geest. Burke komt tot de conclusie dat positieve prikkels op den duur leiden tot stagnatie en verslapping. Negatieve prikkels verkwikken daarentegen de geest. Zij ‘verheffen’ en maken sterker. Niet schoonheid maar tegenslag maakt de mens sublime.

Corey Robin leidt veel van de kenmerken van het conservatisme af van dit grondprincipe dat Burke in The Sublime and Beautiful beschreef. Nitor in adversum (‘Dankzij tegenstand worstel ik mijzelf vooruit.’) was zijn adagium. Als de mens het te goed heeft verliest hij de wil en het vermogen om te vechten. Om dit te voorkomen moeten wij voortdurend beproefd en getuchtigd worden. Deze achttiende-eeuwse manier van denken is tot op de dag van vandaag kenmerkend voor het conservatisme. De conservatief is steeds op zoek naar beproeving en legt dit aan anderen op. Het is de reden voor de conservatieve afkeer van de verzorgingsstaat.(1)

Hoe radicaal conservatisme is, werd zichtbaar na de aanslag van 11 september 2001 op het World Trade Center. Toen bleek dat de liefde voor wetten en tradities slechts gespeeld is. De rechtsstaat is dan een lastige hindernis. Verdachten werden gemarteld en zonder vorm van proces voor onbepaalde tijd gevangen gezet. ‘No lawyering this thing to death’ zei Bush. ‘We also have to work, though, sort of the dark side, if you will’ vond Dick Cheney. De wetten en tradities die de conservatief zegt te prefereren, worden juist door hen zelf met groot gemak terzijde geschoven.

Foto: studio of Sir Joshua Reynolds,painting,(1767-1769) copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Wat is conservatisme?

, door

RECENSIE - Deze bespreking van het boek ‘The reactionairy mind’ van Corey Robin laat zien dat het conservatisme door links, maar ook door conservatieven zelf, vaak verkeerd wordt begrepen.

Onlangs had ik het genoegen aanwezig te zijn bij een referaat gehouden door Bart Jan Spruyt. Hij opende met de volgende zin: ‘Kijk u maar eens goed dames en heren, want dit ziet u zelden: hier zit een conservatief.’ Spruyt illustreert hiermee een typisch conservatieve karaktertrek: het spelen van de underdog. Het is natuurlijk spel want het conservatisme is een succesvolle politieke stroming. Anders dan vijftien jaar geleden, is het conservatisme hip. Er zijn conservatieve omroepen, de populairste politieke website is GeenStijl en de ooit progressieve Volkskrant en het links-liberale NRC Handelsblad hebben conservatieve columnisten. Conservatisme doet het goed in Nederland en conservatieven hebben niet langer een underdogpositie.

Er zijn veel verklaringen voor de opkomst van het conservatisme, variërend van verzwakking van de verzorgingsstaat, nostalgie, immigratie tot veranderingen van het opleidingsniveau van het electoraat. Het is ook moeilijk om conservatisme te definiëren want er zijn veel soorten conservatisme. Wat hebben al die conservatieve stromingen zoals Libertariërs, Tea Party, fundamentalistische christenen, de Edmund Burke Stichting en de PVV met elkaar gemeen? Hebben ze eigenlijk wel wat gemeen?

In het in 2011 uitgekomen The reactionary mind: conservatism from Edmund Burke to Sarah Palin laat Corey Robin zien dat al deze bewegingen inderdaad gebaseerd zijn op dezelfde conservatieve ideologie. Het boek is een portret van het conservatisme als politieke stroming en het laat zien dat conservatieve politiek zoals we die zien in de VS en Europa minder divers is dan op het eerste gezicht lijkt. Volgens Robin zijn er veel misverstanden over wat conservatisme precies inhoud, niet alleen bij links, maar ook bij conservatieven zelf. Waarom bijvoorbeeld spelen conservatieven zo graag de underdog?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Aanpassen of oprotten

, door

COLUMN - Deze week behandelt Klokwerk het verschijnsel dat wat zich niet aanpast, verdwijnt.

In eerste instantie leek de oplossing in de Zwarte-Pietendiscussie nog redelijk voor de hand te liggen. Ondanks de heftigheid van het debat pleitten veel mensen, waaronder de hoofdpiet zelf, voor een milde aanpassing om het feest voortaan zonder discussie te laten verlopen.

Toen kwam echter mevrouw Shepherd van de VN, die voorstelde het hele Sinterklaasfeest maar af te schaffen. Een groter dedain voor cultuur kan men zich niet voorstellen, en de Nederlandse verontwaardiging was dan ook massaal.

Maar ondertussen bleek Zwarte Piet gecorrumpeerd door minder onschuldige zaken. De PVV nam triomfantelijk de vind-ik-leuks van de “Pietitie” in ontvangst. Zwarte-Pietdemonstraties trokken extreem rechtse types aan, en echt zwarte personen bleken bij zo een demonstratie maar beter een blokje om te kunnen lopen.

Inmiddels is de beerput open. Twittertijdlijnen staan vol scheldkanonnades en bedreigingen over en weer. Nederland op zijn zwartst. En dat zonder schmink. 

Toch komt de agressie waarmee Zwarte Piet wordt verdedigd niet nergens vandaan. Voedingsbodem is de angst van veel mensen dat ‘hun’ Nederland verandert en verdwijnt. Aanpassen of oprotten, wordt daarom gebruld. En vreemd genoeg: daar zit dan weer wat in.

Foto: studio of Sir Joshua Reynolds,painting,(1767-1769) copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Edmund Burke en het hedendaagse conservatisme

, door

ANALYSE - Overtuigde conservatieven kennen weinig grotere helden dan Edmund Burke. Maar in hoeverre zijn de ideeën van deze achttiende-eeuwse denker nog relevant?

De Anglo-Ierse politicus en schrijver Edmund Burke (1730-1797) wordt algemeen gezien als een van de grondleggers van het moderne conservatisme. Het is dan ook geen toeval dat in december 2000 enkele Nederlandse conservatieven de Edmund Burke Stichting oprichtten, met als doel ‘in de Nederlandse samenleving het goede te behouden, en te herstellen wat er aan goeds verloren is gegaan’.

Burke’s invloedrijkste geschrift is zijn Reflections on the Revolution in France (1790), een felle aanklacht tegen de Franse Revolutie en al haar uitwassen (alhoewel ten tijde van publicatie de echte terreur nog een aantal jaren op zich zou laten wachten).

Tegen democratie en mensenrechten

Wat echter in veel gevallen onvermeld blijft, is dat Burke niet alleen hevig ageert tegen de methoden van de Franse Revolutie, maar ook tegen de idealen ervan. Zo moet Burke niets hebben van de Revolutionaire eisen dat een volk zijn eigen regering moet kunnen kiezen, dat een regering bij wangedrag of disfunctioneren mag worden ontslagen, en dat een volk zeggenschap heeft over de regerinsgvorm waaraan het onderworpen zal zijn. Ook het concept ‘mensenrechten’ is hem een gruwel:

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De verleiding van Bolkestein

, door

Bolkestein schrijft zoals hij praat. De zinnen zijn kort en helder. Het is een genoegen hem te lezen en te beluisteren, ook wanneer je het met hem oneens bent. Alleen: het is wel de praktische politicus, die aan het woord is, de meester van de persuasieve communicatie.

Veel ruimte voor aanvulling of verschil van mening laat hij niet: zijn teksten zijn nogal apodictisch, hij doceert eigenlijk in een beetje ouderwetse stijl. Dat werkt, bedoeld of onbedoeld, niet zo liberaal. Zijn laatste boek, “De intellectuele verleiding”, heeft deze effecten ook. Het is Bolkestein, met zijn erudiete breedheid en zijn durf. Maar zijn beste boek is het niet.

Het thema

Bolkestein wil de kracht en werking van ideeën in de geschiedenis onderzoeken. Dat is geen klein onderwerp. Hoe hij dat precies wil doen en waarin hij zich wil onderscheiden van andere filosofen of historici is minder duidelijk.

Het onderwerp brengt met zich dat je iets moet vinden van intellectuelen. Bolkestein vindt zichzelf een prakticus: hij is eerst in de handel gegaan, daarna in de praktische politiek. Daarmee neemt hij afstand van de academische wetenschap, misschien zelfs ook van de hoge cultuur.

Dat lijkt mij wel in orde. Want in zijn tekst toont hij zich in terzijdes een klassiek conservatief politicus.  Politiek moet vooral niet groots en meeslepend zijn.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Vorige Volgende