KORT | Bijstand verlagen: meer werk?

Vanmiddag stond in het Financieel Dagblad een artikel waarin wordt gesteld dat het verlagen van de bijstand extra banen oplevert, in tegenstelling tot het verlagen van de belastingen. Verlagen van de belastingen zou mensen niet motiveren, verlagen van de bijstand wel. Door andere media wordt dit stuk inmiddels kritiekloos overgenomen, maar bij de kritische lezer roept het hopelijk vooral vragen op. Zoals: Verlaging van de belastingen wordt toch niet voorgesteld om mensen te motiveren, maar om arbeid goedkoper te maken, waardoor meer banen zouden ontstaan? Banen ontstaan meestal toch niet doordat mensen die ernaar zoeken beter gemotiveerd zijn? Wanneer door de bijstandsuitkering te verlagen bijstandsgerechtigden meer gemotiveerd worden om een baan te zoeken, ontstaan daardoor niet meer banen, maar meer werkzoekenden. En daar hadden we er in dit land de laatste tijd sowieso toch al niet te weinig van? Helemaal vreemd wordt het bericht als we ons realiseren dat bijstandsgerechtigden al als werkzoekende geregistreerd staan, en nota bene sollicitatieplicht hebben. Wat zegt dat rapport van het CPB waarover gesproken wordt nu letterlijk? Geen idee, want de hyperlinks in het NRC-artikel naar het onderzoek zijn dood, en het Financieel Dagblad zelf doet geen moeite om links te geven naar de bron. Dat het Financieel Dagblad in haar campagne tegen bijstandsmoeders niet echt zorgvuldig is met de feiten wisten we inmiddels. Ongetwijfeld zal het echter voor zoete koek geslikt worden.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Veel gemeenten zien verplichte tegenprestatie niet zitten

Zo meldt het NRC:

De verplichte ‘tegenprestatie’ voor werklozen, waarmee het kabinet de Bijstandswet strenger wil maken, zal door de meeste gemeenten vanaf 1 januari juist niet streng worden uitgevoerd. Dat blijkt uit onderzoek van Divosa, vereniging van managers van sociale diensten.

Van de gemeenten laat 80 procent bijstandsgerechtigden zelf iets bedenken dat in de wet past: het moet maatschappelijk nut hebben en mag geen echt werk verdringen; 90 procent laat werklozen met rust als ze zorgen voor hulpbehoevende familieleden of vrijwilligerswerk doen. Divosa-voorzitter René Paas vindt het “heel mooi” dat gemeenten constructief met de omstreden wet omgaan als “zetje in de rug”. […]

Amsterdam zal de tegenprestatie helemaal niet verplicht stellen. SP-wethouder Arjan Vliegenthart wijst erop dat de wet van gemeenten een ‘verordening’ vraagt waarin de tegenprestatie wordt geregeld. Amsterdam doet dat, maar ‘regelt’ – met instemming van de gemeenteraad – dat de tegenprestatie vrijwillig is. “Wij hebben de capaciteit niet om te controleren of iemand de tegenprestatie doet en ik wil daar ook geen capaciteit voor vrijmaken. Als je het stevig wilt handhaven, kost dat je miljoenen per jaar. Nu zijn we 70 miljoen kwijt aan reïntegratie.” Of dat niet ingaat tegen de geest en het doel van de wet? “Wij zoeken nadrukkelijk de randen van deze wet op”, zegt Vliegenthart.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: mystic_mabel (cc)

Uitkeringen sinds 1970

ANALYSE - Hoe groot is de druk van uitkeringen op de (beroeps)bevolking? Hoe hebben de uitkeringen zich ontwikkeld? Dit onderzoek naar de ontwikkeling van het aantal uitkeringen sinds 1970 bevat enkele verrassende uitkomsten en daarnaast enkele anekdotes van mijn kant waarvan je misschien zal denken ‘Hoe was het mogelijk?’

Oorspronkelijk zou dit stuk onderdeel zijn van deel II van mijn drieluik – deel I hier – over uitkeringen aan allochtonen en autochtonen, maar vanwege de lengte heb ik er toch maar een losstaand artikel van gemaakt.

Uitkeringen en beroepsbevolking

In veel reacties op internetfora merk je dat men niet goed weet hoe het staat met het aantal uitkeringen. Door bepaalde politieke partijen en media wordt vaak verkondigd dat het met het aantal uitkeringen helemaal de pan uit rijst. In figuur 1 laat ik zien hoe het aantal uitkeringen aan mensen tussen de 15 en 65 jaar zich sinds 1970 heeft ontwikkeld.

De grafiek geeft het aantal uitkeringen als percentage afgezet tegen de beroepsbevolking (nationale definitie). Een percentage van bevolking in een jaar geeft over zo’n lange periode een wat beter beeld dan alleen de aantallen uitkeringen, omdat de (beroeps)bevolking de afgelopen decennia sterk is gestegen. Zo bestond in 1970 de beroepsbevolking uit 4,8 miljoen mensen en in 2013 uit 7,9 miljoen, een stijging met twee derde. Ik heb echter ook een grafiek gemaakt met de aantallen.

De meeste percentages die ik hier in tekst noem, heb ik tevens in de grafiek gezet.

Foto: mystic_mabel (cc)

Uitkeringen: autochtonen hebben er meer

ANALYSE - Er wordt heel veel geroepen over allochtonen en uitkeringen. Vaak is het regelrechte onzin en op z’n minst is er sprake van halve leugens, belangrijke verzwijgingen of overdrijvingen.

Vooral voor de PVV is het aantal uitkeringen voor allochtonen een belangrijk punt: binnen die partij meent men dat er financieel voordeel valt te behalen door het stopzetten van de immigratie uit niet-westerse landen. Ten onrechte zoals zal blijken.

In dit stuk ga ik in op het aantal uitkeringen en hoe de ene groep daarin verschilt met de andere groep. Ook ga ik in op de bijstand aan mensen in de AOW-leeftijd.

Dit artikel maakt deel uit van een drieluik. Het tweede artikel gaat over de (beroeps)bevolking en werkloosheid. Verder laat ik de ontwikkelingen in de uitkeringen sinds het jaar 2008 zien. Het derde artikel gaat over uitkeringen in gemeenten en specifiek over de bijstand in Rotterdam.

Dit stuk is een actualisering van een veelgelezen artikel dat ik drieënhalf jaar geleden heb geschreven. Aanleiding voor de actualisering is een artikel in Elsevier van 25 september met als kop ‘In cijfers: allochtonen oververtegenwoordigd in de bijstand.’

Klopt dat en hoe zit het dan met de andere uitkeringen? Elsevier geeft geen antwoord op die laatste vraag.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Parttime uit de bijstand

COLUMN - Als we werkelijk mensen uit de bijstand willen halen, dan voeren we het onmiddellijk in dat mensen die vanuit de bijstand parttime gaan werken een deel van hun verdiensten mogen houden.

Even verder denkend op die bijstand-rel van afgelopen weken: ondanks dat het gecijferneuk momenteel waarschijnlijk voor niemand meer te volgen is, is iedereen het er wel over eens dat er problemen ontstaan wanneer iemand vanuit de bijstand parttime werk vindt.

Dat komt voornamelijk doordat de verdiensten van parttime werk zolang ze onder de bijstandsnorm liggen door kortingen op de bijstand verdwijnen. Daarom is er geen enkele financiële prikkel om te werken naast de bijstand.

Erger nog: bijstandsgerechtigden moeten in dat geval ook een diarree aan formulieren invullen om dit goed geregeld te krijgen (fouten in uw nadeel worden niet gecorrigeerd) en het wordt ze extra lastig gemaakt om bij het wegvallen van dat werk weer terug te keren. Daarmee zijn ook tijdelijke klussen zeer onaantrekkelijk.

Hier komt nog bij dat er al veel gevallen gemeld zijn van mensen die gedwongen werden hun part-time baan op te geven om aan trajecten van de sociale dienst mee te doen. Om werkritme op te doen, ziet u. De wereld op zijn kop.

Foto: Philip Brewer (cc)

Bijstandsmoeders hebben het veels te goed

ACHTERGROND - De bakken met geld waarmee we bijstandsmoeders in dit land overstelpen, blijven de gemoederen flink bezighouden.

‘Bijstandsmoeder kan zelfs MEER krijgen dan 2000 euro netto’, kopte Das Kapital afgelopen zaterdag.

En gisterochtend liet Klokwerk (opnieuw) zien dat dit bedrag – zelfs voor een opvallend ruimhartige gemeente als Amstelveen – te hoog was.

Via de Twitters ontvingen wij vervolgens deze reactie van Das Kapital.

Afgaande op bijgevoegde cijfers van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, zou hieruit moeten blijken dat de bijstandsmoeder een besteedbaar inkomen heeft van € 1799 per maand en dat een alleenstaande ouder, die vier dagen per week tegen het minimumloon werkt, een besteedbaar inkomen heeft van € 1714 per maand. € 85 per maand minder dus.

Het allereerste dat opvalt aan deze cijfers is dat € 1799 allesbehalve MEER (sic) is dan ‘2000 euro netto’.

Maar dat is een detail, uiteraard.

Het is nu eenmaal gemakkelijker om verontwaardiging op te roepen als allerlei potentiële toeslagen en extraatjes bij het besteedbaar inkomen van de bijstandsmoeder worden opgeteld. En dat geldt natuurlijk helemaal als dat totaalbedrag vervolgens wordt vergeleken met het toeslagloze bedrag op een loonstrook.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek kwartier | Jaloers op een bijstandsmoeder

COLUMN - De bedragen van de bijstand zijn voor wie ze nuchter bekijkt alleszins redelijk. Het probleem met sociale zekerheid in Nederland is eerder de toegankelijkheid daarvan.

Het was weer een mooie week voor rechts medialand, met de column van Annemarie van Gaal, waarin ze wat cijfers uit haar duim zoog over bijstandsmoeders. Dit ontging het journaille van de krant van nog-niet-wakker-Nederland helaas volkomen, want ondanks dat de correctie hier op dit blog dinsdagavond al voor iedereen te bezichtigen was, werd het bericht de volgende dag kritiekloos doorgepost.

Soms heb je het gevoel alsof je het allemaal voor niets doet. Wat heeft het voor zin om telkens met de juiste cijfers te komen als de grote media kritiekloos de ene leugen na de andere blijven publiceren? Ik zal de eerste blogger niet zijn die hierom uiteindelijk de handdoek in de ring gooit. Het ontmoedigende van de politiek in Nederland: de leugen regeert.

Maar goed, terwijl jaloers Nederland zich dus schuimbekkend boog over het fictieve grootkapitaal van een bijstandsmoeder met twee kinderen, rekende ik, met hulp van vele reaguurders op dit blog en op de sociale media, uit hoeveel die bijstandsmoeder nu in werkelijkheid kreeg – hetgeen een stuk minder bleek te zijn dan Annemarie van Gaal en de Telegraaf maar al te graag geloofden – en vergeleek ik dit met het inkomen van iemand met een minimuminkomen en een modaal salaris.

Foto: Quinn Dombrowski (cc)

Bijstand, minimumloon, modaal: de cijfers

ANALYSE - Klokwerk was het jaloerse gewijs van links naar rechts en andersom meer dan zat, en zet de cijfers van de verdiensten van een moeder met twee kinderen met verschillende inkomens op een rij. Aan het eind van het artikel een suggestie voor een beter sociaal systeem.

Zoals ze zelf al dacht deed de column van Annemarie van Gaal in het Financieel Dagblad veel stof opwaaien. In die column becijferde ze hoeveel een bijstandsmoeder van twee kinderen aan geld ontving. Bijna tweeduizend euro!

Het werd ontvangen als de zoveelste rechtse-jaloeziecolumn.

Haar conclusie was in ieder geval dat er nodig wat gedaan moet worden aan de belasting op arbeid. Een beetje een rare conclusie, want haar rekensommetje ging alleen over iemand die niet werkt. Over belasting op arbeid noemt ze geen enkel cijfer. Om zo een conclusie te trekken zouden we toch op zijn minst een vergelijking moeten maken.

Nieuwsgierig als ik ben besloot ik daarom dat huiswerk dan maar te doen en snel de cijfers bij elkaar te zoeken: welk inkomen zou een alleenstaande moeder van twee kinderen op de middelbare school per maand hebben met bijstand, werkend voor minimumloon, en met een modaal loon. Hieronder de resultaten.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Dwangarbeid is dwangarbeid

COLUMN - De verontwaardiging van Dennis Boutkan bij het woord dwangarbeid laat zien hoe de PvdA al haar begrip van arbeidsverhoudingen verloren heeft.

‘Schandig en verwerpelijk’. Zo typeert de Amsterdamse PvdA’er Dennis Boutkan in het Parool de gewoonte van de SP om verplicht werken voor een uitkering te betitelen als ‘dwangarbeid’.

Het antwoord volgde enkele dagen later. Volgens de SP en de FNV is ‘dwangarbeid’ precies het goede woord. Dwangarbeid is arbeid tegen iemands wil, onder dreiging van straf. En het gaat hier om gedwongen werk onder dreiging van het wegtrekken van het laatste vangnet. Duidelijk toch?

Maar… met de term dwangarbeid verwijst de SP naar de tweede wereldoorlog, huilt Dennis. Die associatie lijkt mij echter vooral voor rekening van Dennis. Ga niet je tegenstander een tekort aan ‘historische verantwoordelijkheid’ verwijten als je zelf met de Godwin in de discussie komt, Dennis.

Vervolgens begin Dennis in zijn stuk te zwammen over zijn eigen vakantiebaantjes. Dat was ook niet-leuk werk! Dennis meent dat hij daardoor juist veel geleerd heeft over werkverhoudingen.

Deze Arbeids- en Organisatiepsycholoog moet misschien dan maar weer even terug naar de schoolbanken. De werkverhoudingen van de re-integratietrajecten zijn immers fundamenteel anders dan die bij betaald werk. Dat is nu juist het probleem.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Rechtse jaloezie

COLUMN - Kritiek op topsalarissen of de scheve verdeling van vermogen wordt door ‘rechts’ vaak weggezet als ‘linkse jaloezie’. Maar rechtse jaloezie bestaat ook, en is minstens zo venijnig.

De VVD wil de vakantierechten van bijstandsgerechtigden beperken. Zogenaamd om ze sneller aan het werk te krijgen. Uiteindelijk is dat natuurlijk maar een excuus. Zo een maatregel past keurig in het treiterpakket dat momenteel in de bijstand wordt doorgevoerd. Verplicht werken onder minimumloon, de eerste maand geen bijstand, etc. Werkloos zijn is geen straf, maar een misdaad. En die moet wórden bestraft.

Met enige vertraging wordt binnenkort ook samenleven beboet voor mensen met een uitkering. Want het is natuurlijk niet de bedoeling dat zij de vruchten van hun eigen zuinigheid zelf plukken. En onlangs stemde de kamer ervoor dat mocht Marokko niet akkoord gaan met het verlagen van de uitkeringen van uitkeringsgerechtigden aldaar, het verdrag met dat land maar opgeschort moet worden. Ook al kost dat de belastingbetaler uiteindelijk meer geld. Principe. Dat deze mensen altijd evenveel premie betaalden als alle anderen maakt niet uit. Wie geld kost moet boeten.

De nijd gaat zelfs zover dat het de gevangenissen bereikt. Versobering van het gevangenisregime. Iedere expert kan vertellen dat dit alleen maar leidt tot meer misdaad, en meer ellende in de cel, en daarmee uiteindelijk nota bene tot hogere kosten, maar toch gaat het gebeuren.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende