Vergrijzing in actie voor het klimaat

Nooit te oud om de A12 te blokkeren. Hans Beerends (91) deed bij Nieuw Wij een persoonlijk verslag van zijn deelname aan de actie van Extinction Rebellion. Een paar vermeldenswaardige citaten: Uit mijn actieverleden weet ik dat verjaardagspartijen, bruiloften en gezelligheidsbijeenkomsten, uitgerekend plaatsen zijn waar publieke opinie ontstaat Links en rechts, vrouw en man, zwart en wit, arbeider, boer, ondernemer en zelfs miljonair: iedereen is erbij gebaat dat onze aarde bewoonbaar blijft Zoals tijdens de Vietnamacties de vredesdemonstranten toekijkers opriepen met de leuze ‘Blijf daar niet zo lullig staan, kom er bij en sluit je aan’, zo kunnen wij alle twijfelaars, die heus wel weten dat er iets fout aan de hand is, oproepen om mee te doen Vergrijsde generatie in actie Hans Beerends schreef dat hij op die gedenkwaardige Pinksterzaterdag aanwezig was met de ‘Grootouders voor het Klimaat’. Een beweging die in 2016 begon. Sinds 1 december 2016 houden ze op de eerste en derde donderdag van de maand ‘Pleinbijeenkomsten’ bij de ingang van de Tweede Kamer. Voor wie zo’n A12-blokkade te massaal en hectisch is, zijn die ‘Pleinbijeenkomsten’ een  wat rustiger alternatief om een keer te demonstreren. Na de verhuizing van de Tweede Kamer komen ze niet meer op het Plein bij elkaar, maar vlakbij de nieuwe huisvesting. De komende ‘Pleinbijeenkomsten’ zijn 15 juni en 6 juli. Van 14 tot 15 uur, Voor het ministerie van EZK, Bezuidenhoutseweg 73, Den Haag. Lees hier waarom die plek de plaats van handeling is. Je hoeft niet per se opa of oma te zijn om je bij een van de activiteiten aan te sluiten. En de ‘grootouders’ doen meer dan alleen de pleinbijeenkomsten. Vergrijzing de schuld van alles Nu krijgt de ‘vergrijsde’ generatie steeds vaker de schuld van alles en nog wat. Als het niet de personeelstekorten zijn, dan is het wel de krapte op de woningmarkt.  Het zou mooi zijn als de vergrijzing de ‘schuld’ krijgt van een doorbraak in het klimaatbeleid. Omdat ouderen steeds nadrukkelijker en massaler A12-bliokkades steunen en ‘pleinbijeenkomsten’ houden. Of wat er verder nog aan acties te bedenken is. Zo lang dat maar à la Extintion Rebellion is: geweldloos, vrolijk en volhardend. Laat je geen angst aanpraten door  minister Weerwind van Rechtsbescherming, die de gevangenissen beter wil gaan voorbereiden op de vergrijzing. Laten we er vooralsnog van uit gaan dat dit niet bedoeld is om mensen op te sluiten die door de ME van de A12 zijn gehaald. Mocht het wel zo ver komen, dan is aantal ‘vergrijsde’ demonstranten zo groot dat er ineens een cellentekort is. Krijgt de vergrijzing daar weer de schuld van. Dat is dan wel voor het goede doel.

Door: Foto: Schermafbeelding video van Grootouders voor het klimaat.
Foto: Chiot's Run (cc)

Wanneer gaan onze handschoenen uit

COLUMN - Tot de politiek en de ambtenarij is het inmiddels doorgedrongen: met het hoger onderwijs kun je doen wat je wilt. Je kunt onbeperkt spareribs eten bezuinigen, in slechte én in goede tijden, je kunt het onmogelijke verlangen aan administratieve ‘prestaties’, je kunt de mensen die er werken ondertussen beledigen, je slechtste minister op het dossier zetten. In actie komen ze niet.

Een enkele wetenschapper is zo slim geweest om ooit te besluiten niet de mens te bestuderen maar pakweg de levenloze natuur en zit nog steeds in een comfortabele positie en heeft geen behoefte aan solidariteit. De anderen hebben het te druk om zich te organiseren, of ze denken dat dit niet sjiek is – lidmaatschap van een vakbond is idioot laag onder onderzoekers – of ze denken dat het erbij hoort, of dat ze toch niet anders kunnen, of dat je natuurlijk wel netjes moet blijven.

Verantwoord

De afgelopen anderhalf jaar hebben de universiteiten alles op alles gezet om onderwijs zo goed mogelijk door te laten gaan voor de studenten, terwijl dat eigenlijk niet te doen was. Als dank kregen ze te horen dat ze moesten bezuinigen, weliswaar voor een bedrag waarvoor de CEO van Booking.com zijn bed niet uitkomt, maar waarvan je wel heel veel docenten had kunnen aanstellen, en dat in een jaar dat er wéér meer studenten naar het hoger onderwijs komen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: John Englart (cc)

COP25 – treurig jubileum

COLUMN - In Madrid is de vijfentwintigste UN klimaatconferentie COP25 gaande. Een zilveren jubileum. Het ziet er naar uit dat men voor ivoor gaat.

In 1995 werd de eerste klimaat-COP in Berlijn gehouden. De jaarlijkse conferenties zijn bedoeld om de stand van zaken te bespreken, voortvloeiende uit het internationale Klimaatverdrag van 1994. Omdat die stand van zaken nogal tegenvalt zijn de conferenties vooral bedoeld om tot nadere afspraken te komen.

Wie vijfentwintig jaar aan de lange kant vindt, moet in gedachten houden dat het relatief jong is. Het Klimaatverdrag kwam immers in 1992 tot stand (en trad in 1994 in werking), tel er dus twee jaartjes bij.

Maar wat dacht u van een robijnen jubileum? Veertig jaar geleden vond een bijeenkomst plaats die we de echte eerste klimaatconferentie mogen noemen: de World Climate Conference in Genève, georganiseerd door de WMO (World Meteorological Organization).

Eén van de uitkomsten van die conferentie is de uiteindelijke tot standkoming van het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change), dat in 1988 van start ging. In 1990 hield de WMO een tweede klimaatconferentie, o.a. om het eerste IPCC-rapport te bespreken. Die conferentie leidde tevens tot oprichting van het UNFCC (United Nations Framework Convention on Climate Change)in 1992.

Foto: John Englart (cc)

Het klimaat kan ambities niet aan

COLUMN - Op de persconferentie na de ministerraad van afgelopen vrijdag werd gevraagd wat minister-president Rutte bij de opening van de klimaattop in Madrid zou inbrengen.
Nou, dat wist Rutte wel. Zijn korte termijngeheugen lijkt uitstekend te werken.

“De belangrijkste boodschap is dat we van intenties naar actie moeten gaan”, antwoordde hij. En wel op deze manier:

Actiegericht, heel erg implementatiegericht over een langere tijd, waarbij mensen hun leven kunnen blijven leven, waarbij mensen ook met vakantie kunnen blijven gaan, de auto niet hoeven te verkopen, niet hun huis uit hoeven, maar waarbij we wel als land, met alle mensen in het land, stap-voor-stap en onze industrie toewerken naar een verlaging van de CO2-uitstoot.

En gisteren, eenmaal geland in Madrid en zijn collega’s een handje gegeven, kreeg hij bij de opening van COP25 zijn 5 minuten ‘ik-heb-ook-wat-te-zeggen’ momentje.

En in wat andere bewoordingen zei hij het inderdaad:

Om een breed draagvlak te krijgen en te behouden moeten we er ons van verzekeren dat alles wat we doen haalbaar en betaalbaar is.

Waarom die voorzichtigheid? Waarom die terughoudendheid? Nou, sprak hij in zijn beste Engels:

These ambitious goals pose an enormous challenge. Especially in a small, densely populated country like mine, where we have all kinds of ambitions. But where we’re reaching the limits of what the climate, nature and the environment can handle.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Fossielvrij NL (cc)

Burgers voor het klimaat

COLUMN - Vrijdag 29 november wordt de volgende landelijke staking voor klimaatmaatregelen verwacht. Tot nu toe zijn in 14 plaatsen acties aangekondigd.

Ongeacht hoe groot de deelname zal zijn, kan 2019 nu al de boeken in als het jaar waar een meerderheid van de burgers zich voorstander van klimaatmaatregelen heeft betoond. De zich van desinformatie en nepnieuws bedienende klimaatsceptici lijken geen voet aan de grond te krijgen, want zij zijn veruit in de minderheid.

Kijken we naar de deelname aan activiteiten in 2019 voor klimaatmaatregelen, dan kan niet anders geconstateerd worden dan dat de meeste burgers zich niets van de klimaatsceptici aantrekken.

Een overzicht:

15 januari Earth Strike – Klimaatprotest – Amsterdam
7 februari ongeveer 350 wetenschappers steunen scholierenactie
7 Februari Schoolstaking Youth for Climate circa 10.000 scholieren in Den Haag
15 maart Global Strike: klimaatmarsen in Zeeland, Maastricht, scholieren in Amsterdam
5 april Shell gedagvaard. Zo’n 17.379 burgers en 6 organisaties zijn mede-eiser geworden.
25 april Studentenstaking Amsterdam, scholieren houden klimaatmars in Utrecht
11 mei Klimaatmars Maastricht Students for Climate
20 juni Amsterdam heeft de klimaatnoodtoestand uitgeroepen
24 mei Klimaatstaking Youth for Climate, Utrecht
24 juni 700 organisaties en Urgenda presenteren het 40-puntenplan (t.b.v. reductie CO2-eq.)
4 juli Haarlem heeft de klimaatnoodtoestand uitgeroepen
12 juli Utrecht heeft de klimaatnoodtoestand uitgeroepen
12 augustus Twee Nederlanders lanceren Europese Jongeren Klimaat petitie. 3.153 tekenden
23 september Petitie ‘Verandering is de enige optie’. 14.788 handtekeningen.
27 September 15.000 tot 20.000 mensen in Den Haag landelijke Klimaatstaking
27 september 1800 wetenschappers tekenen petitie als steun aan allen die ambitieuzer klimaatbeleid eisen

Foto: R4vi (cc)

Ruttes Onrust wordt vervolgd

COLUMN - Naast de landelijke ziekenhuisstaking (a.s. woensdag) staan voor november nog een demonstratie tegen de uitrol van 5G (wegens stralingsgevaar), een pleinbijeenkomst van ‘Grootouders voor het Klimaat’ en de volgende landelijke Klimaatstaking (30 nov.) op de agenda.

De lokale overheden mogen hopen dat boeren, bouwers en onderwijzenden voorlopig even zijn uitgeraasd en dat pro-Zwarte Pietermannen hun laatste rookbommen hebben gegooid, want het schijnt dat Sint nog wel een poosje ronddwaalt.

Rutte gaat niet over ‘feestjes’, dus zegt hij er niets over. Heeft hij wel wat in petto voor het ziekenhuispersoneel? We wachten af. Ondertussen zetten wij Ruttes onrust in perspectief.

Een deel van de maatschappelijke onrust betreft arbeidsonrust.

Acties voor betere cao’s, beter loon, betere arbeidsomstandigheden, tegen werkdruk, etcetera. Een van onze lezers zei daarover: “(…) maar wel typisch Nederlands om te denken dat je voor meer loon (wat een private afspraak is tussen werkgever en werknemer) eerst bij de overheid moet wezen”.

Nu is het zo dat werknemers eerst met hun werkgevers soebatten over lonen e.d., en als dat op niets uitloopt volgen acties, stakingen e.d.,  gericht op hun werkgevers. Dat is één.

Ten tweede: er is wel degelijk een relatie tussen lonen en arbeidsomstandigheden en overheidsbeleid.  Met name koopkracht en werkdruk zijn elementen kunnen die mede door kabinetsbeleid beïnvloed kunnen worden.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: R4vi (cc)

Ruttes Onrust 2019

ANALYSE - In diverse media (de NOS, het Financieel Dagblad en het NRC) begint men zich af te vragen waar toch al die acties van dit jaar vandaan  komen. Algehele teneur: niks bijzonders, er was altijd wel maatschappelijke onrust.

Algehele verklaring: nu de economie weer aantrekt willen mensen wel geld zien voor salaris of verbetering van werkomstandigheden. Het Financieel Dagblad (achter betaalmuur) voegt daar nog aan toe: “De gemene deler in de boodschap van al die protesten, zeggen deskundigen, is de verontwaardiging over het handelen van de overheid”.

Of dat nu sterker is dan in andere jaren en bij andere kabinetten, is nader onderzoek waard, maar de onrust onder de kabinetten Rutte is aanhoudend groot. Omdat ik vermoedde dat de aangekondigde bezuinigingen op veel weerstand konden rekenen, ben ik dat in 2010 bij gaan houden in de ‘Onrust Monitor’.

Vlak na aantreden van Rutte I (14 oktober 2010) waren er nog maar 18 acties, maar in 2011 noteerden we 332 acties. In een eerder artikel op Sargasso was te lezen waarom zowel vakbondsacties, als lokale acties onder ‘Ruttes onrust’ vielen. Achterliggende data van onderstaande grafiek in dit exeldocument.

© Sargasso Onrust Monitor 2011

Naar verwachting zou dat in  jaren na 2011 niet veel minder worden. We hebben het niet meer bijgehouden, maar een snelle scan in nieuwsberichten laat zien dat de grote, veelal landelijke onrust, niet is afgenomen. Een overzicht:

Foto: SP (cc)

Onderwijs in onrust

de school is een wereld waar rust heerst en orde, in regelmaat rijpt daar het pril intellect
slechts klinkt er de heldere stem van de meester,als aan ’t jonge volkje iets moet uitgelegd

Zo opende de cabareteske voorstelling “Een vier is een vier” (1971) van toneelwerkgroep Proloog, een stukje ‘vormingstheater’ voor onderwijzend personeel, onderwijsvakbonden en pedagogische academies.

Het onderwijs is al (meer dan) vijftig jaar geen wereld “waar rust heerst en orde”, waardoor acties zoals die van vandaag, altijd nodig blijken.

De voorstelling ging over de noodzaak tot onderwijsvernieuwing en over “de illusie van gelijke kansen in het onderwijs van onze maatschappij . Onderwijsvernieuwing dient in het licht te staan van maatschappelijke veranderingsprocessen.”

Het sprak een nieuwe generatie onderwijzend personeel wel aan om, in navolging van studenten die twee jaar daarvoor in Tilburg en Amsterdam (Maagdenhuisbezetting) de afbraak te eisen van paternalistisch, regentesk onderwijsbestuur.

In 2015 werd dat Maagdenhuis voor de elfde keer bezet, in 2018 werd een rood vierkant op de deur geschilderd, het protestsymbool uit 2015, ten teken dat de studenten de bestuurscultuur van de universiteit weinig democratisch vonden.

De 50-jarigheid van de eerste Maagdenhuisbezetting werd ruim 6 maanden geleden gevierd met een demonstratie tegen de renteverhoging op studieschuld rond het roemruchte beeld Het Lieverdje.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Timo Newton-Syms (cc)

Kunst op Zondag | Prima mensen

It’s better not to rely too much on silent majorities … for silence is a fragile thing… one loud noise and it’s gone.

(Banksy quote, vrij naar Alan Moore).

Terwijl rechts en links sinds mensenheugenis de zwijgende meerderheid voor hun idealistische karretjes trachten te spannen, zijn in het Kunstenlab in Deventer kunstenaars op zoek naar die zwijgende meerderheid (tot 30 april).

De zwijgende meerderheid is een uitvinding die wordt toegeschreven aan Richard Nixon die in 1969 ’the great silent majority of my fellow Americans’ achter zijn Vietnambeleid trachtte te scharen. Sindsdien zijn het vooral conservatieve politici geweest die zeiden de zwijgende meerderheid te vertegenwoordigen.

In het Kunstenlab zijn drie kunstenaars gevraagd te reageren op werk van collega’s, dat eerder al in het Enschedese Tetem was te zien. We putten even uit de tentoonstellingsinformatie.

Bij de video-installatie ‘De Mensen’ van Viktoria Gudnadottir: “Hoe dichterbij men komt, hoe lastiger het wordt om het individu als archetype van een groep te ervaren.”

videostills Viktoria Gudnadottir De Mensen
© Kunstenlab Viktoria Gudnadottir De Mensen

Bij de installatie The Opposite of Black and White van Gunter Gruben: Hij maakte een stemwijzer die veel genuanceerder kon worden ingevuld dan de officiële stemwijzer. Het resultaat: in zijn multimedia installatie (klik hier op Silent Majority) “verdwijnen de scherpe randen van het lijnenspel die de opvattingen aan uiterste zijden van het spectrum representeren”.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Volgende