Goed volk | Ketters uit “De naam van de roos” (1)

In 1980 schreef Umberto Eco zijn eerste roman, Il nome della rosa, die een sensatie werd, vooral nadat het na een paar jaar in vele talen vertaald werd. In december 1986 wijdde het destijds befaamde literaire tijdschrift Bzzlletin er een themanummer aan. In 1999 kreeg het boek een plaats in Le Mondes '100 boeken van de eeuw'. Daar kwam in 1986 nog een iconische rolprent overheen met Sean Connery in de hoofdrol. Terzijde: Umberto Eco was een groot James Bond-fan, wiens rol door Sean Connery meermalen werd vertolkt. De Naam van de Roos is een bijzonder intrigerende roman met diverse lagen. Hierover ga ik het in deze blog niet hebben; voor wie daarin is geïnteresseerd is op het Internet meer dan genoeg te vinden. Dit artikel gaat over werkelijk bestaand hebbende ketterijen die in het boek voorkomen. Ik ga het - na een introductie - alleen over deze ketterijen zelf hebben en hun context in het boek en de (kerk-)geschiedenis. Om niet te ver uit te wijden laat ik de politiek-religieuze context (met name de Investituurstrijd) buiten beschouwing.

Door: Foto: © Sargasso logo Goed volk

Quote du Jour | ‘Een groot lek in het dak van de rechtsstaat’

‘De benoeming van rechters is in Nederland niet beter geregeld dan in Polen of Hongarije. Tijd om een groot lek in het dak van de rechtsstaat te repareren zolang het kan. En reden genoeg waarom de verkiezingen ook over de rechtspraak zouden moeten gaan,’ schrijft Marc Chavannes op De Correspondent.

De ‘minister voor Rechtsbescherming’ wijst de leden van de Raad voor de rechtspraak aan. Die Raad kiest de bestuursleden van de gerechten, die op hun beurt rechters kansen geven of niet.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Louis Vest (cc)

Stem op een vrouw

In Nederland is het thema van de Internationale Vrouwendag: Invloed met impact. Dat moet breed worden gezien, maar wij focussen op een niet onbelangrijk detail: Stem op een vrouw.

Om een eventuele discussie meteen  van wat mannelijk chauvinisme te ontdoen: jawel, u kunt ook stemmen op een boer, op een (voormalig) politiechef, op een verpleegkundige, op welke beroepsuitoefenaar dan ook.

Maar in een land waar nog altijd meer vrouwen (50,32%) dan mannen (49,68%) leven en slechts 31 procent van de Tweede Kamerzetels bezet worden door een vrouw, mag er wel enige aandacht naar een ‘evenredige vertegenwoordiging’ uitgaan. Het is niet zo gek dat er een 50 – 50 verhouding wordt bepleit.

Ook omdat het bij de komende verkiezingen kan. Volgens ‘Stem op een vrouw’ staan er meer vrouwen dan ooit op de kieslijsten. Nu is 35% van de 1046 kandidaten een vrouw, dus het moet mogelijk zijn op 15, 16 en 17 maart 75 vrouwen de Kamer in te stemmen.

De organisatie heeft bij 26 partijen de vrouwelijke kandidaten er uit gelicht, te vinden via deze link. Er doen echter 37 partijen mee, dus wij hebben de rest er bij gezocht. Onderaan dit artikel een overzicht van het aantal vrouwelijke kandidaten.

Foto: Fossielvrij NL (cc)

Klimaat: doorrekeningen verkiezingsprogramma’s door PBL

ANALYSE - Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) heeft ook dit keer de verkiezingsprogramma’s van verschillende politieke partijen doorgerekend. Dit keer hebben slechts zes partijen hun verkiezingsprogramma laten doorrekenen door PBL, terwijl er 10 meedoen aan de doorrekening van het Centraal Planbureau (CPB). Ter vergelijking in 2017 deden 7 politieke partijen mee. In 2017 haakte het CDA af, dit keer de VVD. Daarnaast doet de Vrijzinnige Partij dit keer niet mee aan de Tweede Kamerverkiezingen. Hierbij een poging tot duiding van het boekwerk dat PBL heeft afgeleverd, waarbij ik deze constatering van het CPB-directeur Pieter Hasekamp in het achterhoofd hou:

Vrijwel alle partijen vergroten de overheidsuitgaven en geven een impuls aan de economie. Daarnaast zien we dat alle partijen de lasten voor bedrijven verhogen en dat de meeste partijen financiële lasten verschuiven naar toekomstige generaties.”

Want als er één onderwerp is waarin Nederlandse politici al jaren de rekening doorschuiven naar toekomstige generaties dan is het klimaatbeleid, want Nederland is een trage starter op het gebied van klimaatbeleid. Als politieke partijen dan nu de financiële kosten van hun beleid naar de toekomst schuiven hoop je dat dat gepaard gaat met goed milieu- en klimaatbeleid, zodat dat deel van rekening voor toekomstige generaties lager wordt.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Cosing Time | She Is A Goddes On A Highway

Mercury Rev. Daar heb ik al tijden niks meer van gehoord, (dat ligt aan mij en niet aan hen) maar eind jaren negentig luisterde ik vaak naar die plaat van hen: Deserters Song. En She Is A Goddes On A Highway was misschien wel de favoriet. Vanwege die cadans van dat nummer en die ijle zang van Jonathan Donahue. En het melancholieke karakter van de song: And I know it ain’t gonna last. Op wiki lees ik nu dat deze song notabene haast vergeten was, hij werd teruggevonden op een oud cassettebandje en belandde gelukkig alsnog op de plaat. De single Goddes On A Highway, heeft nog een Nederlands tintje: Anton Corbijn heeft de zwart/wit videoclip gefilmd.

Foto: Schermannski (cc)

Kunst op Zondag | Oh oog, o hoor

Er zijn mensen die wat horen als ze wat zien. Ja, da’s normaal zult u zeggen, ik hoor een auto als ik een auto zie. De synestheten zijn echter een slag apart. Zien ze een kleur, dan horen ze een klank.

Synesthesie is een neurologisch fenomeen. Als één van de zintuigen wordt ‘geprikkeld’, treedt ook een effect op bij een ander zintuig. Er zijn verschillende vormen van synesthesie. Kleuren zien bij het lezen van letters of cijfers, een vorm zien bij het proeven van eten, een klank horen bij een bepaalde geur, etcetera.

In Trouw werden we geattendeerd op een wel heel bekende synestheet: Wassily Kandinsky. Het Centre Pompidou in Parijs heeft in samenwerking met Google Arts & Culture de online tentoonstelling Sounds Like Kandinsky samengesteld. Met veel interactieve ondedelen.

Eén van die onderdelen is de interactieve versie van Geel Rood Blauw (1925).
cc Flickr Joao Araujo photostream Pompidou - Kandinsky CC BY-SA 2.0 synesthesie

Via ‘Play a Kandinsky’ kun je dit iconische schilderij beluisteren én ‘bespelen’. Na de ‘click anywhere to start’ krijg je vier keuzes. Ga ze alle vier langs en je zult merken dat het alsmaar leuker wordt.

Het luisteren naar de klanken van kleuren en vormen (blok 2) is aardig, het beluisteren van het schilderij (blok 3) heel leuk, maar zelf een klinkende Kandinsky samenstellen (blok 4) is natuurlijk het spannendst.

Foto: aesop (cc)

Spinozaland

RECENSIE - De regen kwam met bakken uit de hemel. Maar de schipper stelt de reiziger gerust. ‘Springt u maar op de wal. En dan links, rechts en nog een keer rechts, daar is het huis van de chirurgijn.’ En korte tijd later vond hij inderdaad het gezochte huisje. De meid deed open en de bezoeker stelt zich in het latijn voor: ‘Oldenburg, nobili saxo. Ik wens de heer Spinoza te spreken…’

Was het écht slecht weer, die dag? De meid verstond de bezoeker niet, vertelt Maxime Rovere – verstond de schipper hem wél? Of voelde de schipper aan dat zulk hoog bezoek maar één doel kon hebben: Bento de Spinoza? Het is het eeuwige probleem bij ‘geromantiseerde’ non-fictie: de werkelijkheid is altijd verwarrend en chaotisch, en een roman moet nu eenmaal vaart maken.

Vaart, dat maakte Henri Oldenburg in elk geval, in die zomer van 1666. De wetenschapper/diplomaat reisde al geruime tijd door Europa, op zoek naar de belangrijkste vertegenwoordigers van de ‘Nieuwe filosofie’. Zo kwam hij ook in Amsterdam, waar hem werd verteld dat hij ook langs Rijnsburg moest gaan, het ballingsoord van Spinoza. Spinoza begreep onmiddellijk dat hij een voorname gast over de vloer had. De heren zetten zich op een bankje (p. 262/263):

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Closing Time | The Great Gig In The Sky

Dat kun je soms hebben, dat je denkt: woorden, wie heeft ze nodig, vandaag even niet. Vandaag doen we het zonder woorden, alleen klanken. Woorden leiden alleen maar af. Zit je weer met een betekenis, of interpretatie. The Great Gig In The Sky wordt natuurlijk gemaakt door de zang van Clare Torry. Er bestaan verschillende versies over hoe dit nummer precies tot stand is gekomen, maar feit is wel dat het improvisatie was. Ze kwam in de studio en vroeg wat de bedoeling was. Maar er was niks klaar, er was geen tekst uitgeschreven. Doe maar wat. En dat deed ze. En het was gelijk raak.

Foto: European People's Party (cc)

Europees familiedrama

De kogel is door de kerk. Viktor Orbán, de Hongaarse premier en partijleider van Fidesz (links op de foto), heeft zijn Europarlementariërs teruggetrokken uit de fractie van de EVP. Een scheiding die nog vervelende gevolgen kan krijgen. De statutenwijziging die schorsing van parlementariërs uit de groep gemakkelijker moest maken en die met 148 stemmen tegen 28 afgelopen woensdag werd aangenomen was voor Orbán het teken om na twee jaar geharrewar de stekker er uit te trekken. De Europese christendemocraten zijn eindelijk verlost van dit ‘het blok aan het been’. Twee jaar terug was Fidesz al met een schorsing de wacht aan gezegd vanwege anti-Europese standpunten waar de partij steeds meer op werd aangevallen. De EVP-fractie was na de verkiezingen groot genoeg om dertien Hongaren te kunnen missen, maar de rechterflank, onder leiding van de Duitse CSU, bleek toch nog lang beducht voor de gevolgen van dit verlies. Om erger te voorkomen kun je de dissidenten er beter bij houden, was de gedachte. Partijgenoten uit de buurlanden Oostenrijk en Slovenië hebben zich tot het laatst toe verzet tegen de uitsluiting van de Hongaren.

Wat zijn de gevolgen van dit familiedrama voor de politieke verhoudingen in Europa? De commentator van VoteWatch Europe verwacht dat de samenwerking van de EVP met andere grote partijen in het Europarlement nu makkelijker wordt, maar hij ziet tegelijk ook de kloof tussen Noord-West Europa en de nieuwe lidstaten groeien. En dat betekent kansen voor spelers van buiten de EU (lees: Rusland, China) om meer invloed te krijgen. Orbán presenteert zich in de regio als belangenbehartiger van alle Hongaren, dus ook van Slovaakse Hongaren en van de Roemenen die met een eigen Hongaarse partij zijn aangesloten bij EVP. Het is niet duidelijk of deze partij zich ook gaat terugtrekken. Ook moet nog afgewacht worden wat de Sloveense rechts-nationalistische partij SDS van premier Janez Janša (rechts op de foto) gaat doen. Janša is Orbán’s grootste vriend in de EU en zijn partij heeft vier leden in het Europarlement die ook zijn aangesloten bij de fractie van de EVP.

Closing Time | Arch Enemy

Melodieuze death metal is een genre dat me erg aan het hart gaat. Arch Enemy is momenteel een grote band in het genre, en The Eagle Flies Alone komt van hun laatste album Will to Power. Dat het al meer dan 70 miljoen keer bekeken is op YouTube suggereert dat er meer mensen zijn die dit wel mooi vinden. Wellicht gelijk een verklaring voor al die blauwharige dames die je tegenwoordig op straat ziet…

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende