What is good enough for Jesus

Jaap Dieleman uit Zeewolde blijkt momenteel een van de grootste tijdschriftuitgevers van Nederland: miljoenen exemplaren van zijn tijdschrift worden gratis huis aan huis verspreid. Hij verkondigt er kennelijk een blijde boodschap in, want hij is een evangelist, maar dat is dan wel de blijde boodschap dat het einde der tijden aankomt, en dat het vaccin tegen corona daar een rol in speelt. Mij was dat allemaal ontgaan, maar een journalist van De Stentor vroeg me eens te kijken naar zijn teksten. Dus bekeek ik het laatste filmpje op zijn site, en trad een wereld in die mij meestal ontgaat. Ik zeg er een paar regels over in het stukje dat de journalist schreef, maar eigenlijk niet het belangrijkste: taalanalyse helpt mij in ieder geval het fenomeen beter te begrijpen. Conservatief De titel van het filmpje is Not scared but prepared en aan het begin van zijn filmpje legt Dieleman uit dat dit Engels is en roept zijn kijkers op om zich niet van de wijs te laten brengen door dat Engels, want zo moeilijk is dat niet. Hij richt zich dus tot kijkers die het Engels mogelijk niet goed begrijpen, maar de vraag is dan waarom hij het überhaupt in het Engels doet. Later in het filmpje haalt hij er ineens zelfs de New King James Version bij, en leest een stukje uit de bijbel voor in het Engels. Dat alles dus terwijl hij zich evident richt tot een publiek dat zich niet heel gemakkelijk voelt bij het Engels. Nu kun je dat toeschrijven aan imponeergedrag, en daar zit vast wat in: het is het kenmerk van de evangelist dat hij dingen weet die zijn publiek niet weet, en kennelijk behoort daarbij dat je weet wat scared en prepared betekenen. Maar dat beantwoordt nog niet de vraag waarom dat dan per se Engels moet zijn. Er is een bekende anekdote over een Amerikaanse conservatieve politicus die zich openlijk afvroeg waarom ze vreemde talen moest leren; Jezus sprak toch ook Engels en ‘what’s good enough for Jesus is good enough for me’. Waarheid Intrigerend daarbij is dan ook nog de Nederlandse bijbelvertaling die Dieleman gebruikt, want de meeste tijd leest hij de bijbel wel degelijk voor in het Nederlands. Opmerkelijk genoeg neemt hij die vertaling extreem serieus. Op een bepaald moment gaat het hem om Spreuken 26:27, en dan zegt Dieleman dat iedereen denkt dat daar eigenlijk staat “wie een kuil graaft voor een ander, valt er zelf in”. Maar eigenlijk staat er “wie een kuil graaft, zal er in vallen” beweert Dieleman. Het is niet heel lastig uit te vinden waar hij dat vandaan haalt. Ook zijn andere citaten lijken allemaal komen uit de vertaling van het Nederlands Bijbelgenootschap uit 1951 (NBG51). Dat is op het eerste gezicht ook weer verrassend, vooral in combinatie met de vertaling dat uitgerekend die ene, toch vrij willekeurige, vertaling ons inzicht zou geven over hoe het eigenlijk in de Bijbel staat. Er zijn geloof ik nog steeds Nederlandse christenen voor wie de Statenvertaling de enig juiste is. Maar de NBG51? Mijn vermoeden is dat dit de vertaling is waarmee Dieleman is opgegroeid, of in in ieder geval de vertaling die hem het eerst is aangereikt. Het is als het ware de Nederlandse bodem waarop zijn bekering is gekomen, en die bekering is Amerikaans, zoals Dielemans complottheorieën over corona waarover nu zoveel ophef is natuurlijk ook een bodem vinden in Amerika. Dielemans lekenpreek is daarmee een fraai voorbeeld van hoe de Amerikanisering werkt: een laag Amerikaans over een Nederlandse onderlaag. Wij leven weliswaar in de periferie van de wereld, waarin we sommige mensen nog moeten uitleggen dat het Engels niet griezelig is voordat ze zich moeten bekeren, maar de waarheid komt wel degelijk uit Amerika.

Door: Foto: majunznk (cc)

Closing Time | Kollaps

, door

Deng deng deng deng deng deng, dat repeterende, hypnotiserende gitaargeluidje (bijna) de hele song door, (wat me wel een beetje doet denken aan enkele Velvet Underground songs) wat rommelige, niet traditionele,  percussie (drilboor, hamer) wat naargeestige dystopische teksten. Industrial, noise: Einstürzende Neubauten begin jaren tachtig. Het klinkt allemaal erg experimenteel, direct, primitief haast. Het  was niet de bedoeling van de energieke sombermannen om een mooi liedje met een catchy melodie te maken, het was niet de bedoeling om erg muzikaal te zijn. Dat was het concept niet. Wel om rauw te zijn, om de woede, de bitterheid uit te schreeuwen vanaf de rafelranden van de Westerse wereld (zie en hoor ik daar een kettingzaag?) die ten onderging, snel, er is niet veel tijd meer, zoiets.

Foto: Ben Paul (cc)

Het ongelooflijke verhaal van klokkenluider Frits Veerman

, door

RECENSIE - Abdul Qadeer Khan, de Pakistaanse atoomspion die met kennis van het Nederlandse ultracentrifugeproject zijn land hielp aan de atoombom, is onlangs op 85-jarige leeftijd overleden. Pakistan voerde onder zijn leiding in 1998 voor het eerst een atoomtest uit, als reactie op kernproeven in buurland en aartsvijand India. Khan studeerde in Delft metaalkunde en werkte na zijn promotie in de jaren zeventig bij het Fysisch Dynamisch Onderzoekslaboratorium (FDO) dat onderzoek deed voor Urenco. Zijn collega, technisch fotograaf Frits Veerman, kreeg argwaan vanwege de belangstelling die Khan had voor de bouw van het ultracentrifugeproject. Toen hij dit meldde werd hem het zwijgen opgelegd en kreeg hij ontslag. Veerman heeft zijn zaak na meer dan dertig jaar voorgelegd aan het Huis voor Klokkenluiders. Vorig jaar is hij na onderzoek van het Huis erkend als klokkenluider. Frans Bromet maakte een documentaire over Veerman die in april j.l is uitgezonden. Dirk van Delft, de voormalige chef van de wetenschapsredactie van NRC-Handelsblad, schreef over de affaire het onthullende boek Splijtstof, mede op basis van gesprekken die hij met Veerman had, kort voordat deze in februari van dit jaar plotseling is overleden.

Nederland werkte mee

Het verhaal over de oorsprong van de Pakistaanse atoombom is inmiddels wijd en zijd bekend. Wat Veerman door zijn volharding om als klokkenluider erkend te worden hieraan heeft toegevoegd is de Nederlandse kant van wat in de media oorspronkelijk is neergezet als een buitengewoon geval van bedrijfsspionage. Veerman kreeg eind jaren zeventig het zwijgen opgelegd ter bescherming van de commerciële belangen van de bedrijven betrokken bij het ultracentrifugeproject. Zijn collega Khan heeft niet alleen kunnen profiteren van de gebrekkige bescherming van het onderzoek en de bouw van de kerncentrale. Toen hij eenmaal met de gestolen gegevens in Pakistan aan de slag ging om het Almelose project na te bouwen voor de productie van een atoombom kreeg hij nog altijd medewerking vanuit zijn Nederlandse netwerk. FDO en VMF Stork leverden onderdelen aan Pakistan. Een studievriend van Khan, Henk Slebos, heeft hem ook jarenlang spullen verkocht voor de Pakistaanse atoombom. De Tilburgse autofabrikant Daf leverde Khan 6.500 buizen van `maraging staal’. Slebos is veroordeeld, Daf, FDO en Stork niet. Ook Khan’s voormalige hoogleraar Martin Brabers (TU Delft, later Universiteit van Leuven) die zijn student lange tijd heeft bijgestaan bij zijn ontwikkeling van de Pakistaanse atoombom is daar nooit op aangesproken.

Foto: risastla (cc)

Vijftien linkse thema’s

, door

Vorige week presenteerden GroenLinks en PvdA een ‘progressief oppositieakkoord‘. De partijen komen daarin met een toekomstvisie aan de hand van vijftien plannen voor Nederland. Op zich is het natuurlijk prima dat links probeert samen te werken. Maar de taal zou wat mij betreft wel een slagje helderder mogen. Hieronder mijn commentaar op de vijftien thema’s en doelstellingen uit het oppositieakkoord met in cursief enkele vragen en bedenkingen. En vervolgens in vet voorstellen voor de richting van een verfijning of uitwerking.

  • We laten een schone en leefbare planeet achter voor onze kinderen. Doelstelling 2030: We halen de doelstelling van Parijs en beperken de opwarming van de aarde tot maximaal 1.5 graad.

    • Daarmee is de wereld het vrijwel eens. Uiteraard maakt een halve graad verschil, maar de sturing van het resultaat is geen kwestie van fijnregeling. Dat overkomt ons.  Als we een beetje in de buurt komen, mogen we blij zijn. Kortom: wat is er links, behalve dat je iets meer je best zult doen?

    Onze partijen zouden zich meer moeten bekommeren over echte prestaties die te leveren zijn in ons land, ondanks de internationale onzekerheden.

  • Iedereen heeft recht op een fijne en betaalbare woning Doelstelling 2030: Mensen geven maximaal een kwart van hun inkomen uit aan wonen.

    • Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

    Mededeling

    Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

    Closing Time | Taking Me Back (gentle)

    , door

    Van de week kwam ik thuis en zette de radio aan en luisterde met een half oor, want ik was nog bezig met schoenen uittrekken, jas ophangen, verwarming hoger zetten – maar het drong wel tot me door dat mijn halve oor naar een erg aanstekelijk, lichtvoetig wijsje aan het luisteren was. Oud waarschijnlijk, of retro, want mijn halve oor had inmiddels zijn associaties met de charleston en jaren twintig, aan mijn hersenen doorgegeven.

    Foto: Maria Willems (cc)

    Kunst op Zondag | Pech Onderweg

    , door

    Pech Onderweg

    Het was weer ‘ns zo’n dag: het zat je weer ‘ns tegen,
    alles, leek het wel – en dat was zacht gezegd.
    Je ging op reis, je nieuwe fiets, je oude was gestolen,
    paste niet op de Twinny Load. Domper, je ging nu
    met een brik de bergen op en af.
    Zo’n begin kon je wel gebruiken. Je ziet prompt
    een dode poes in de berm, leeg blikje cola ernaast.
    Je kijkt weg, en daar ligt een dode vogel, plat,
    z’n ene oog ligt een eindje verderop.
    De omgeving deed er nog een schepje bovenop:
    leegstaande winkels, gesloten restaurants,
    lege, afgesloten parkeerterreinen en illegale stort.

    De man van J.C. Decaux hing affiches in de abri.
    Je zag in het voorbijgaan dat hij een pink miste.
    Voor de bakker klom je ’s ochtends tegen die
    12 procent helling op. Bleek hij dinsdags gesloten,
    stond op een briefje, maar je leesbril lag thuis.

    Bij het zweefvliegveld zag je die man
    met een loep de vleugel van zijn vliegtuig
    inspecteren. De andere vleugel lag
    geknakt ernaast. In de wei ernaast
    besteeg een koe een andere koe.

    ’s Avonds aten jullie op een terras. De visboer
    van om de hoek rook je al. De levende jukebox
    speelde Space Oddity. Je voelde, voor het eerst,
    mee met de eenzaamheid van Major Tom
    in z’n blikje in de ruimte.
    Gottegot, wat een streek was dit ook, kijk daar dan,
    staat er een wasmachine in de voortuin. En in de achtertuin
    liep een Cocker Spaniël met kooigedrag, achtjes.
    Keer op keer, met een stuk touw in z’n bek. Hij zag niks
    behalve zijn ingesleten oneindigheidslus.

    Foto: Schermafbeelding persconferentie 18 oktober 2021 informateurs Koolmees en Remkes

    Formatie Stiekum en Lek-maar-raak

    , door

    We zijn er bijna, we zijn er bijna, maar nog niet helemaal. Het einde van de coronacrisis? Nee, de naderende crisis van Rutte IV.

    De kranten staan er bol van: Regeerakkoord binnen handbereik, Kabinetsformatie nadert ontknoping, Coalitieakkoord waarschijnlijk begin volgende week en meer van dat soort spannende koppen.

    En alle onderhandelaars hadden wel iets te melden. Segers (CU) dacht niet deze week de boel af te ronden. Kaag (D66) zei monter dat het “heel mooi, heel ambitieus” zal worden. Hoekstra (CDA) vond heus dat ze “echt een heel eind zijn” en keek minzaam tevreden terug op “een productieve avond”.

    Rutte had ook heel wat te melden: “we zeggen pas wat als we er uit zijn”. Hij hoeft natuurlijk ook niets te zeggen, want ergens binnen of rond het formatieteam staat de kraan open en weten we dat er een minister voor Stikstof en Natuur zal komen.

    Een kabinet van twintig ministers en tien staatssecretarissen moet gratis kinderopvang, rekeningrijden, miljarden naar onderwijs en klimaat en twee nieuwe kerncentrales voor elkaar zien te krijgen.

    Dat weten de onderhandelaars, dat weten de informateurs en dat weet de pers. De Tweede Kamer , die de opdracht tot deze informatieronde heeft verstrekt, moet het ook uit de pers vernemen.

    Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

    Mededeling

    Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

    Waan van de dag

    Big Brother oeuvreprijs voor Grapperhaus

    , door

    “Het komt niet vaak voor dat we een lifetime achievement award uitreiken, maar dit ministerie heeft het zo bont gemaakt dat wij en onze vakjury eigenlijk geen andere optie zagen”, aldus Evelyn Austin, directeur van Bits of Freedom. Inderdaad welverdiend, voor onder meer het willen oprichten van een derde geheime dienst en nog vier redenen. Wij voegen daar graag nog aan toe de gelegenheidswetgeving en andere problemen op het gebied van terrorismebestrijding. Hugo de Jonge kreeg overigens de Big Brother Publieksprijs vanwege de slechte onderbouwing van Coronatoegangsbewijzen.

    Closing Time | Tyshawn & King

    , door

    Zet een drummer (Tyshawn Sorey) en een synthesist (King Britt) met een voorliefde voor elektronische muziek twee dagen in een studio zonder plan en je krijgt het album Tyshawn & King, een ‘sonic documentation of fearless exploration into polyrhythmic time travel‘.

    Closing Time | JJJJJerome Ellis

    , door

    Muzikant en dichter JJJJJerome Ellis stottert en verwerkte dat in zijn muziek en in de verhalen die hij met zijn muziek vertelt. Zijn stotteren manifesteert zich als stiltes – clearings – en hij laat die stiltes het ritme van zijn muziek bepalen. Op zijn album The Clearing theoretiseert Ellis over de manier waarop zwart-zijn, muziek en stotteren met elkaar zijn verweven, gebaseerd op een essay dat hij schreef voor The Journal of Interdisciplinary Voice Studies.

    Vorige Volgende