Racisme, klassenstrijd en geloof

In 1931 werden negen zwarte Amerikaanse jongens van 13-20 jaar in Alabama aangeklaagd voor verkrachting van twee witte vrouwen. De jongens zaten, op zoek naar werk, in een trein en kregen ruzie met een groep witte jongeren die zwarten het recht ontzegden om met de trein te reizen maar vervolgens door hen uit de trein werden gegooid. Ze schakelden de politie in die nogal willekeurig negen zwarte jongens arresteerde. De vrouwen beschuldigden hen van verkrachting, wat nooit werd bewezen. Op de 13-jarige na, die levenslang kreeg, werden alle jongens in eerste instantie ter dood veroordeeld. De rechtszaak met een geheel witte jury, is een voorbeeld geworden van racistische rechtspraak in het zuiden van de VS. Uiteindelijk is de doodstraf niet uitgevoerd. De Scottsboro Boys zaten wel verschillende gevangenisstraffen uit. De wereldwijde aandacht voor het proces heeft een schat aan literatuur, films en muziek opgeleverd. De geschiedenis van de Scottsboro Boys wordt in het boek Voor elkaar met elkaar: Black Lives Matter van Chris Beuker beschreven aan de hand van de acties van de moeder van twee van hen, Ada Wright. Zij heeft zich onvermoeibaar ingezet voor haar zonen Andy en Roy. Ada kreeg daarbij de steun van de Amerikaanse Communistische Partij en de internationale communistische beweging. Ze maakte in het kader van de solidariteitsbeweging van de Internationale Rode Hulp een tour door Europa en bezocht in 1932 ook Amsterdam, Delft en Friesland. In de Diamantbeurs in Amsterdam zei ze volgens De Tribune ‘onder grote bijval’: door te vechten voor de Scottsboro-jongens vecht je tegelijkertijd voor de bevrijding van alle werkers, blanken en zwarten. In dezelfde geest had ook Anton de Kom over de zaak geschreven in Links Richten in een fragment uit zijn nog te verschijnen boek Wij slaven van Suriname. Beuker constateert dat een passage waarin De Kom zich tot de Nederlandse arbeiders richt opvallend genoeg niet is opgenomen in de uiteindelijk in Nederland gepubliceerde versie van zijn boek: ‘en gij Nederlandse proletariërs (…) gij die de schuld niet deelt der overheerschers omdat gijzelve overheerscht werd, gij zult de voorvechters van onzevrijheid met ons liefhebben en hun beeltenis zal meegedragen worden in Uw stoeten naast die van Lenin op de dag dat de groote afrekening met het kapitalisme zal plaatsvinden.’ De koppeling tussen de strijd tegen het racisme en de klassenstrijd was eerder al gelegd op een congres van de Comintern, de communistische internationale. Zwarte communisten uit de Verenigde Staten hadden daartoe opgeroepen. Onder hen een van de oprichters van de Amerikaanse communistische partij, Otto Huiswoud, zoon van een Surinaamse slaaf, die op weg naar Nederland in New York was blijven hangen. De Amerikaanse communistische partij was in de jaren voor de Tweede Wereldoorlog een belangrijke ontmoetingsplek voor veel zwarte arbeiders die zich keerden tegen de segregatie en discriminatie, die in het zuiden wettelijk mogelijk gemaakt door de beruchte Jim Crow wetten. Ook aan Huiswoud besteedt Beuker een hoofdstuk in zijn boek. Hij zou later in Nederland voorvechter worden van de onafhankelijkheid van Suriname. De communistische erfenis van de Civil Rights beweging heeft onder invloed van de Koude Oorlog in de Verenigde Staten tot een langdurige vervolging geleid van antiracistische activisten. Ook dominee Martin Luther King kreeg er in de jaren zestig mee te maken. Hij heeft zich uitgebreid moeten verdedigen dat zijn beweging niets met het atheïstische communisme te maken had. In het boek van Beuker is de vertaling opgenomen van een preek van King in 1963 onder de titel: How should a Christian view Communism? Bij alle kritiek op het communisme vindt King dat christenen net als zij meer oog zouden moeten hebben voor armoede en ongelijkheid. Want: ‘we moeten in alle eerlijkheid toegeven dat het kapitalisme vaak geleid heeft tot een kloof tussen overmatige rijkdom en intense armoede’. Ook houdt hij zijn volgelingen voor dat ‘het kapitalisme tot een praktisch materialisme (kan) leiden dat net zo schadelijk is als het theoretische materialisme dat het communisme voorstaat.’ Pikant is dat uitgeverij Kok die in 2018 een bundeling van preken van King heeft uitgebracht juist deze preek heeft weggelaten ‘vanwege zijn gedateerdheid en het gebrek aan relevantie voor het hedendaagse publiek’. Beuker maakt in zijn boek korte metten met dit op z’n minst discutabele standpunt. Voor elkaar met elkaar: Black Lives Matter biedt een kennismaking met voorlopers van de huidige BLM-beweging. Beuker neemt de lezer aan de hand mee door een aantal boeken en artikelen met ruime citaten over de geschiedenis van de beweging voor gelijkberechtiging halverwege de vorige eeuw en de personen die daarin een belangrijke rol hebben gespeeld. De rode draad is de verbinding tussen klassenstrijd en antiracisme met de christelijke ethiek als inspiratiebron voor onderlinge solidariteit tussen verschillende groepen achtergestelden. Je zou dat ook kunnen zien als impliciet commentaar op het feit dat in het huidige debat de band tussen racisme en kapitalisme via de slavernij, het kolonialisme en de uitbuiting van goedkope arbeidskrachten soms wel erg ver weg is. Een meer expliciete vergelijking tussen toen en nu ontbreekt. Maar afgezien daarvan is het goed dat Chris Beuker deze geschiedenis weer tot leven brengt. Chris Beuker, Voor elkaar met elkaar: Black Lives Matter. Verschijnt begin september bij uitgeverij Aspekt. 

Door: Foto: National Park Service (cc)
Foto: nhadatvideo (cc)

Bij voedselbedrijven gaat winst voor de boer

, door

Een gastbijdrage van Nick Ottens

De bedrijven die het meeste baat hebben bij de intensieve veehouderij weigeren mee te praten over hervorming van de sector. De grote ketenpartijen steunen de boerenprotesten, maar verdedigen vooral hun eigen belang.

Agrifirm, De Heus en ForFarmers, drie van de grootste veevoerbedrijven ter wereld, financieren de demonstraties tegen het stikstofbeleid van het kabinet. Zij zijn ook het grote geld achter boerenbeweging Agractie. Agrifirm schuift, na eerder een uitnodiging van Johan Remkes te hebben afgewezen, toch bij de bemiddelingspoging van de VVD’er aan. De Heus en ForFarmers laten het, net als Agractie, afweten.

Royal A-ware, de zuivelverwerker met merken als Royal Orange en Westzaner, en de Vandrie Group, één van de grootste kalfs- en rundvleesverwerkers van Europa, trekken ook de portemonnee. Samen met De Heus betalen zij een publiekscampagne om tegenwicht te bieden aan wat zij het ‘anti-landbouwsentiment’ noemen. Ook Royal A-ware heeft een uitnodiging van Remkes afgeslagen.

Gezamenlijk hadden deze vijf bedrijven vorig jaar een omzet van 8,7 miljard euro (1 procent van de Nederlandse economie) en maakten zij 212 miljoen euro winst. Nog groter zijn FrieslandCampina, Rabobank en de supermarkten. Met uitzondering van de bank weigeren ook die het gesprek.

Closing Time | Mark Hollis

, door

Gisteren een Closing Time van een band van twee derde van Talk Talk, vandaag dan eentje van dat derde bandlid. Want ook zanger Mark Hollis deed dingen na Talk Talk: voor hij zich eind jaren ’90 helemaal terugtrok uit de muziekwereld maakte hij een soloalbum. Ingetogen liedjes, sommige met de onmiskenbare Talk Talk-sound.

Foto: BoH, CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons Binnenvaarttanker Jade in het Calandkanaal

Brief aan Harbers betreffende ontgassen van binnenschepen

, door

Onderstaande brief is in juni aan Ministers Harbers van Infrastructuur en Waterstaat gestuurd door Arie den Breejen, expert omgevingsrecht en in het verleden opsteller van de provinciale verordening waarmee varend ontgassen van benzeen en benzeenhoudende stoffen in de provincie Zuid-Holland werd verboden.

Update 23 augustus: De reactie van het ministerie is onderaan toegevoegd.

Wat is ontgassen ook al weer?

Bepaalde vloeistoffen verdampen snel. Deze zijn, zogezegd, vluchtig. Van dergelijke vloeistoffen blijven na het lossen van een tankschip dampen in de tank achter: restladingdampen. Deze dampen worden op weg naar een nieuwe belading vaak vrijelijk in de atmosfeer uitgestoten oftewel ontgast. Met deze uitstoot moet verontreiniging van de nieuwe lading worden voorkomen. Een dergelijke verontreiniging kan de lading onverkoopbaar en/of onbruikbaar maken. De uitstoot is niet zonder problemen. Veel van de uitgestoten stoffen zijn milieu- en gezondheidsschadelijk, bijvoorbeeld kankerverwekkend.

Brief aan Harbers

Geachte heer, mevrouw,

In juni 2022 is in het tijdschrift Vervoer & Recht een bijdrage van mij, in een grijs verleden medewerker van het ministerie van Verkeer en Waterstaat, verschenen getiteld “Varen tussen juridische klippen: de omgang met restlading dampen van binnenschepen in de besluitvorming”. Deze bijdrage vormt een vervolg op een eerdere bijdrage in voornoemd tijdschrift verschenen in juni 2020 getiteld “Ontgassen van binnenschepen: klaart de lucht eindelijk op?”

De natuur laat zich niet dwingen: recensie Zomergasten met Raven van Dorst

, door

RECENSIE - In de vijfde aflevering van Zomergasten 2022 ontving Janine Abbring gitarist en tv-personality Raven van Dorst. Nu wist ik dat Raven vroeger Rianne heette en dat ze een paar jaar geleden besloten had om Raven genoemd te willen worden. Waarom dat precies was, daar had ik verder nooit echt acht op geslagen. Het leek me in ieder geval dat Raven haar beter paste dan Rianne. Aangezien ik de gewoonte heb om mezelf zo min mogelijk in te lezen voordat ik Zomergasten ga kijken (enerzijds uit luiheid, anderzijds vanuit het idee dat de avond mij moet brengen wat de avond mij brengt), begrijp ik nu pas dat Van Dorst niet een man in het lichaam van een vrouw is, maar tweeslachtig is geboren. Het was de dokter die adviseerde om voor een dochter te kiezen.

Dientengevolge wist ik, toen ik wilde beginnen met het schrijven van dit stukje, niet zeker hoe ik Raven van Dorst moest noemen: hij, zij of die? Na een kort onderzoek blijkt het ‘die’ te zijn. Nu vind ik het ontzettend lelijk om ‘die’ en ‘hen’ te schrijven, maar goed, dat is dan maar zo. Ik moet niet zeiken. Het gaat niet om mij. Het gaat om Raven van Dorst. Door van naam te veranderen stapte die uit het keurslijf van de vrouwelijkheid: “Ik wilde definitief uit dat sprookje stappen, ik wilde mijn ware aard tonen.” En tegen een vierjarig neefje: “Ik ben geen meisje, ik ben geen jongetje, ik ben allebei en ik ben allebei niet.”

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Closing Time | .O.Rang

, door

De band .O.Rang is twee derde van voormalig Talk Talk (minus zanger Mark Hollis). Het duo maakte in de jaren ’90 samen met verschillende gastartiesten enkele albums, waaronder Herd Of Instinct (1994). Experimenteel zoals Talk Talk, maar dan anders.

Foto: © VPRO Schermafbeelding website Zomergasten met Raven van Dorst

Zomergasten 2022 met Raven van Dorst

, door

“Mijn avond wordt een ode aan de einzelgänger en de rebel”. Met dat statement gaat Raven van Dorst vanavond in VPRO’s Zomergasten “het anders-zijn omarmen en vieren!”

En dat gaat die doen door ons persoonlijkheden voor te schotelen die ver verwijderd zijn van de burgerlijke norm. Kurt Cobain tot mevrouw Faber. Van de punkband Pertti Kurikan Nimipäivät tot de pornorockband Rockbitch. (zie ook 5 redenen om naar Raven van Dorst te gaan kijken).

Van Dorst is behalve als muzikant (tegenwoordig bij de band Dool) vooral bekend als televisiepersoonlijkheid(je) in entertainment programma’s als Expeditie Robinson (RTL5 2015), Het perfecte plaatje (RTL4 2018), Ranking the Stars (BNN-Vara. 2017 – 2019) en Wie van de drie (SBS6 2020 – heden).

Daarnaast maakt Raven van Dorst programma’s waar die op zoek gaat naar een breed scala aan mensen waarvan we ook kunnen zeggen dat ze op een of ander wijze afwijken van de gemiddelde burgerlijke norm. In Holland! (BNN-Vara, 2018) werd die norm onder de loep genomen door (bijvoorbeeld) gasten van een seksclub te vragen naar hun kijk op de seksuele moraal. In Het alternatief (BNN-Vara, 2021) kwamen ufo-spotters en heksen voorbij.

Ongetwijfeld zal het vanavond ook gaan over ‘jezelf zijn’. Een dingetje waar Raven van Dorst als geboren hermafrodiet genoeg mee geworsteld heeft. Daar is die nu wel klaar mee. Van Dorst weet hoe hen aangesproken wenst te worden. Kijken of Janine Abbring dat goed onthouden heeft.

Foto: zaldi64 (cc)

Kunst op Zondag | Bewogen stilte

, door

Het is niet zo heel ongebruikelijk dat meerdere kunstdisciplines samen gaan. Maar er is één kunstdiscipline die hoogst zelden geheel op zichzelf staat: de dans. Ze bestaan wel: dansstukken zonder muziek.

Voor zover ik weet is er nog geen choreograaf geweest die het waagde een choreografie te maken op het de bekende stiltecompositie 4’33” van John Cage. Zelfs zijn levensgezel, danser en choreograaf Merce Cunnighham, heeft die compositie nooit gebruikt. Terwijl  veel van Cunningham’s 202 choreografieën wel op muziek van Cage zijn gemaakt.

Cunnighham en Cage huldigden het principe dat alle kunstvormen op zichzelf kunnen staan. Cunningham trok dat door in zijn werk: binnen een en dezelfde voorstelling zijn muziek en dans onafhankelijke elementen. De choreografie was niet langer vastgeketend aan het ritme en de vorm van een muziekstuk.

Merce Cunningham maakte zestien muziekloze choreografieën. De eerste stukken waren ‘Before Dawn’ (1951) en ‘Boy Who Wanted to be a Bird’ (1952). Zijn laatste muziekloze dansstukken dateren uit 2002 (‘Overpopulation’) en 2004 (Monk’s Tail’).

Cunningham heeft zijn lesje geleerd bij Martha Graham, een van de vier grondleggers van de moderne dans. De andere drie waren Doris Humphrey, Charles Weidman en Hanya Holm.

Een van de leerlingen van Hanya Holm is Lucinda Childs, die tijdens haar studie met Merce Cunningham in aanraking kwam. Op het Holland Dance Festival In februari jl. werd haar muziekloze dansproductie ‘Works in silence’ uitgevoerd. Zie het presentatiefilmpje.

Closing Time | Golden Earring

, door

Vandaag een ingefluisterde Closing Time van Gerard.

“Dit nummer draait om de intro, een van de laatste gespeeld door gitarist George Kooijmans voordat dit voor hem door ALS onmogelijk werd. Kippenvel.”

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Bron: Livius.org

De Sofisten 5: Prodikos van Keos

, door

ACHTERGROND - Uit de voorgaande blogs volgt dat voor de sofist alles relatief is. Wat waar is, hangt af van het oordeel van de gemeenschap. Dat kan natuurlijk veranderen. Een gedachte die prima paste bij de democratische maatschappij van die tijd.

Maar de democratie bevorderde niet alleen het relativistische denken over zaken als de waarheid. Het bevorderde ook moreel relativisme.

Prodikos van Keos

Dit komt het best tot uitdrukking in een citaat van de sofist Prodikos van Keos, waarin hij stelt dat er geen objectief kwade of goede zaken bestaan. Of iets goed of kwaad is, hangt volgens Prodikos af van het gebruik ervan.

Alles wat ten goede gebruikt kan worden, kan ook voor slechte zaken worden aangewend en andersom. Wij kunnen een wapen gebruiken om een weduwe en een kind te verdedigen, of om ze overhoop te steken en vervolgens te beroven. En met een kus kun je iemand liefhebben, of verraden. Kortom, er zijn geen goede of slechte dingen, enkel de intentie of toepassing van die dingen maakt ze ‘goed’ of ‘slecht’.

Goed en kwaad

Prodikos verklaarde godsdienst als een verering van datgene wat ooit door mensen als nuttig werd beschouwd. Goed en kwaad zijn volgens Prodikos niets meer dan beelden die ontstaan uit afwegingen van belangen van mensen. Er bestaat volgens hem dan ook niet zoiets als ‘natuurlijk recht’, een recht dat gebaseerd is op een absolute rechtvaardigheid, omdat die absolute rechtvaardigheid volgens Prodikos niet bestaat. Het begrip van wat recht is, ontstaat in de gemeenschap.

Vorige Volgende