Kunst op Zondag | AI voor de luie componist

Een roman schrijven met ChatGPT, een schilderij maken met Dall E-2, het kan allemaal. En nog op een tamelijk luie manier ook. Gewoon een opdrachtje intikken en de software doet de rest. Kan dat ook met muziek? Nog niet. Er is nog geen AI programma dat een leuk moppie muziek levert, simpelweg met de opdracht ‘componeer mij een deuntje in de stijl van Bob Marley voor symfonieorkest in wandeltempo’. OpenAI, het bedrijf achter ChatGPT en Dall E-2 is met de kunstmatige jukebox al een heel eind. De complexiteit van de data waarmee de software moet ‘leren’ een liedje te maken is enorm. Niet alleen wordt er voor de stijl uit talloze samples van bekende artiesten en hun songs geput, de software moet ook alle muzikale parameters (ritme, maat, klankleur, dynamiek, toonhoogte, etc.) kunnen hanteren.  En dan nog een tekstje er bij kunnen leveren. Bob Marley beginnen ze een beetje onder de knie te krijgen. OpenAI · Late October: In the style of Bob Marley OpenAI geeft hier een lijst samples die door hun AI jukebox zijn gemaakt. Het zijn dan weer anderen die de videoclips maken bij een song uit de Open AI Jukebox. Dan krijg je bijvoorbeeld een virtuele Nirvana met een even virtuele ‘Rotting Away’. https://www.youtube.com/watch?v=OfYEH0Nv1T4 Sony is al net zo ver. Met Flow Machines genereert AI liedjes in elke populaire stijl. Een Beatlesnummertje? Geen probleem. https://www.youtube.com/watch?v=LSHZ_b05W7o David Cope doet het met klassieke muziek. Hij ontwierp ‘Emmy’, een AI programma dat bijvoorbeeld een stukje Vivaldi genereerde. Meer op zijn Youtube-kanaal. https://www.youtube.com/watch?v=2kuY3BrmTfQ Artificiële intelligentie blijkt ook handig om niet afgemaakte composities te voltooien. Veel componisten van klassieke muziek werden niet ouder dan hun negende symfonie. Schetsen voor een tiende symfonie behoorden tot de nagelaten erfenis. Musicologen hebben zo nu en dan een symfonie voltooid, puur op basis van hun kennis. Maar een knap staaltje werd geleverd door ‘Beethoven AI’. Het computerprogramma werd gevoed met alle composities van Beethoven én werken van componisten die van invloed waren op zijn werk. Er rolde een volledige partituur van Beethovens tiende symfonie uit.  Het Beethoven Orchestre Bonn voerde het stuk live uit. Een beetje Beethovenkenner zal zeggen dat het een mislukt resultaat is. Wat we aan het begin horen ligt dicht bij de wereldbekende vijfde symfonie (ta ta ta taaaa). Wie Beethovens ontwikkeling langs de lijn van zijn symfonieën kent, zal zeggen dat deze 10e te ver afklinkt van de wereldberoemde Negende (Alle Menschen en nog zo wat…). Een zweem daarvan valt tegen heit einde te ontwaren. Oordeelt u zelf. https://www.youtube.com/watch?v=Rvj3Oblscqw Awel, met het juiste computerprogramma kunt u dus zelf een roman maken, een schilderij produceren of een muziekstukje ontwikkelen. Zelfs muziek die bij een film zou kunnen passen. Dat zou heel fraai kunnen als het om de verfilming van een boek gaat. Stop het boek in de database, die er wat beelden uit de film bij, bepaal de stijl en de instrumentatie en dan moet zo’n programma iets behoorlijks kunnen leveren? Wetenschapper Saif Mohammad en programmeur Hannah Davis ontwikkelden ‘Transpose’, dat van literatuur muziek kan maken. Simpel gezegd koppelt het algortime woorden aan emoties (‘tranen’= ‘droevig’), het algoritme genereert op basis van die associaties een muziekstukje. De muziek bij een Sherlock Holmesfilm (op basis van de boeken van Arthur Conan Doyle) zou zo kunnen klinken: TransProse · The Adventures Of Sherlock Holmes Hier de muzikale vertolking van Lord of the Flies (roman van William Golding). TransProse · Lord Of The Flies Menig boek is verfilmd en natuurlijk was het boek beter. Volgens hardcore literatuurliefhebbers. Tot op heden gaat de ‘vermuzieking’ van een boek niet verder dan ‘filmscores’: muziek die de film begeleid. Soms niet meer dan wat muzikaal behang, maar er zitten ook regelrechte hits bij. Maar het zou leuk zijn als er een soort ChatGPT komt waar je jouw favoriete boek mee kunt op weten in jouw favoriete muziek. Zegt u eens: welk boek zou graag ‘vermuzieken’?

Door: Foto: AKZOphoto (cc)

Closing Time | Loyle Carner

Luister/kijk het nummer hier.

Yeah, they said it was all that you could be if you were black
Playing ball or maybe rap, and they would say it like a fact
All my people in the back, all the nurses in the front
All my teachers, where you at?
‘Cause we’ve been living like a trap
Putting numbers on the wall, hoping people would react
But it’s a fact, we’ve been living in a trap, we’re trapped

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: bron: Livius.org

Aristoteles (2): Het grote ordenen

Aristoteles staat bekend als wetenschapper, als arts en vooral als filosoof. Zijn invloed op de wijsbegeerte is enorm geweest. In deze reeks bekijken we hem in enig detail. 

Aristoteles was uiteraard niet de eerste die een plant of dier bestudeerde en boeken las. Hij was echter geen lukrake verzamelaar. Aristoteles legde met zijn manier van ordenen de grondslag voor de wetenschap van de Oudheid, en daarmee ook voor de moderne wetenschap.

Overeenkomsten en verschillen

Hij dacht als volgt: om een begrip te definiëren, hebben we eigenlijk altijd twee dingen nodig. Ten eerste een klasse waar dit begrip vanwege de overeenkomsten in thuishoort. Bijvoorbeeld: dit dier hoort in de klasse der zoogdieren, omdat het harig is en levendbarend. Ten tweede moeten we weten waarmee het begrip zich onderscheidt van de rest van de dingen in die klasse. Bijvoorbeeld: het gaat om een kat, omdat het dier een niet al te groot roofdier is, met snorharen en spitse oren. Het gaat er dus om dat we altijd een algemeen en een specifiek kenmerk moeten kennen om het dier goed te kunnen indelen ten opzichte van andere dieren, en zo te kunnen omschrijven.


Een klasse kunnen we zo breed en nauw definiëren als we willen. In plaats van zoogdieren had ik ook de klasse der levende wezens kunnen nemen, of die der katachtigen. En bij het specifieke kenmerk had ik ook kunnen zeggen dat het om een katachtige ging, of om een zwarte kat genaamd Spinoza, die woont bij mijn zus in Den Haag.

Foto: NATO North Atlantic Treaty Organization (cc)

De geheime relatie van de premier van Albanië

De Albanese premier Edi Rama heeft een corrupte FBI-agent gebruikt om zijn tegenstanders zwart te maken. De FBI is ernstig in verlegenheid gebracht door het proces tegen  Charles McGonigal, een inmiddels gepensioneerde hoge functionaris van de dienst, wegens omkoping en geheim gehouden buitenlandse relaties.

Terwijl hij nog bij de FBI werkte, ontwikkelde hij een vriendschappelijke relatie met de premier van Albanië en bezorgde hij hem mogelijk belastende informatie over de verkiezingscampagne van zijn tegenstanders van de Democratische Partij. Rama betaalde hem daarvoor via een Amerikaanse relatie $225,000. McGonigal maakte op kosten van de Albanese regering diverse reisjes naar Albanië. Na zijn pensionering in 2018 werkte McGonigal voor een gesanctioneerde Russische oligarch, Oleg Deripaska, ooit gezien als een lid van de binnenste cirkel van president Vladimir V. Poetin. McGonigal moest hem helpen onder de sancties uit te komen. De malversaties van McGonigal kwamen aan het licht na onthullingen van zijn voormalige minnares Allison Guerreiro. Zijn FBI-collega’s waren geschokt en vreesden behalve voor de reputatie van hun dienst ook voor het lekken van geheimen naar de vijand.

Parlement bestookt

De Russische connectie van de FBI-agent is opmerkelijk omdat hij de Albanese premier eerder heeft geholpen aan informatie die moest bewijzen dat zijn politieke tegenstanders Russische steun zouden hebben gekregen. En hij zou Rama hebben gewaarschuwd de Russen geen licentie te geven om voor de kust naar olie te boren. Terwijl het in de VS vooral over die Russische connectie gaat is Albanië in rep en roer omdat Rama zich weigert te verantwoorden voor het parlement over zijn relatie met de corrupte Amerikaanse agent. Aanhangers van de centrumrechtse Democratische Partij van voormalig president en premier Sali Berisha, en de linkse Vrijheidspartij van voormalig president Ilir Meta hielden maandag een protest buiten het parlement, het tweede protest sinds zaterdag. Ze riepen de premier op om af te treden met beschuldigingen van corruptie en wanbeheer van de economische crisis. Ze verwijten de regering ook verantwoordelijk te zijn voor het gebrek aan economische perspectieven dat geleid heeft tot de massale emigratie van Albanese jongeren, naar men zegt zo’n 700.000 in de afgelopen tien jaar. De parlementszitting verliep buitengewoon onrustig door rookbommen van de demonstranten, het uitschakelen van de electriciteit en pogingen van de oppositie om het spreken van regeringsgetrouwe parlementsleden onmogelijk te maken. Uiteindelijk heeft de voorzitter de zitting geschorst. De demonstranten kondigden nieuwe acties aan later deze week. 

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Khotin

Mooi nieuw album van electronisch artiest Khotin. De titel Release Spirit verwijst naar  World of Warcraft en is voor Khotin een metafoor voor de vrijheid die hij vond bij het maken van nieuwe muziek.

Foto: Benno Hansen (cc)

Preventief ingrijpen bij opruiiende teksten

COLUMN - Burgemeesters proberen ordeverstoringen te voorkomen met ‘online gebiedsverboden’. Een oproep om ergens te gaan ‘rellen’ willen ze bestraffen met een bestuurlijke boete. Een omstreden maatregel vanuit het oogpunt van de demonstratievrijheid en de vrijheid van meningsuiting, zeggen deskundigen. Maar ‘je kunt niet zomaar met een beroep op de vrijheid van meningsuiting zeggen van ‘ik ga nu rellen organiseren’, meent burgemeester Wientjes van Haarlem. Hij vindt dat hij als bewaker van de openbare orde in zijn gemeente een online uitingsverbod moet kunnen opleggen. Zijn collega in Almelo heeft onlangs de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) gewijzigd om dat in voorkomende gevallen ook te kunnen doen.

De Utrechtse burgemeester Dijksma is echter door de rechter teruggeroepen nadat ze een jongen uit Zeist een boete had opgelegd omdat hij opriep tot rellen uit protest tegen de coronamaatregelen. Dijksma verbood de jongen online berichten te publiceren “die zijn te kwalificeren als het door uitdagend gedrag aanleiding geven tot wanordelijkheden”, maar dat is in strijd met de Grondwet, zegt de bestuursrechter nu, in weerwil van eerdere suggesties van de minister van Justitie Dilan Yesilgöz. De APV geeft de burgemeester mogelijkheden om op te treden als zich ergens ongeregeldheden voordoen of daartoe wordt opgeroepen. Digitale platformen vallen niet onder die regel, zegt de rechter: het moet gaan om een fysieke plaats, zoals een plein, weg of park.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time | Laraaji

Altijd leuk als je nietsvermoedend een nieuw album aanzet en je een hele tijd later afvraagt of je per ongeluk het album op repeat hebt gezet, om vervolgens te ontdekken dat het album gewoon drie uur duurt. Het valt in eerste instantie niet op omdat Laraaji’s muziekstukken repeterend en meditatief (of licht-hypnotiserend) van aard zijn. De muziek op het album Segue To Infinity is gemaakt in de jaren 70, vlak voordat Brian Eno in 1978 de muzikant ‘ontdekte‘ die urenlang met gesloten ogen speelde in Washington Square Park. De meeste nummers, waaronder de stukken met de kalimba (een Afrikaanse duimpiano), op Segue To Infinity werden dan weer pas ‘ontdekt‘ nadat de opnames werden gevonden in een opslagruimte en via veiling, vlooienmarkt, eBay en een student in 2021 bij een platenlabel terechtkwamen.

Closing Time | Fatoumata Diawara en Roberto Fonseca

Lekker stukje muziek? Lekker stukje muziek!
De Malinese zangers/gitariste Fatoumata Diawara  en de Cubaanse pianist Roberto Fonseca komen in mei naar Nederland.

De Malinese Lekker stukje muziek?

26 mei Musis Arnhem, Arnhem
27 mei De Oosterpoort, Groningen
28 mei Paradiso, Amsterdam

Closing Time | Alleen de allenigen

Allenigen zijn niet sneu, maar de maatschappij is nog steeds sterk ingericht op samenstelletjes. Populaire muziek ook. Daar gaat het nog altijd over ‘happy together’. Over het alleen zijn wordt enkel gesmartlapt als een relatie aan diggelen ligt.

Als het al over ‘happy alone’ gaat, is het bluffen dat iemand geen last heeft van het feit dat partner de relatie heeft verbroken. Zo van, ‘je doet maar, ik red me wel’.

Big Brother Award voor privacyschending naar minister van BZK

Wederom is de overheid in de prijzen gevallen bij de uitreiking van de Big Brother Awards voor privacyschending.

“De Minister van Binnenlandse Zaken Hanke Bruins Slot is uitgeroepen tot de winnaar van de Big Brother Awards Expertprijs wegens het faciliteren van de grenzeloze datahonger van de geheime diensten en het afbreken van het toezicht op diezelfde diensten.

Eurocommissaris Ylva Johansson mocht de publieksprijs in ontvangst nemen vanwege haar beoogde voorstel om techbedrijven mee te laten kijken op alle telefoons in de EU in de strijd tegen kindermisbruik. De burgerrechtenorganisatie noemt het “misschien wel de grootste bedreiging voor vertrouwelijke communicatie op het internet op dit moment.”

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende