van Laura Mol De alleenstaande Nederlander is bezig aan een opmars. In Amsterdam en Rotterdam woont nu al iets minder dan de helft van de inwoners alleen én heeft geen liefdesrelatie. Vrienden en kennissen proberen ze waarschijnlijk te koppelen, maar singles zouden pas echt gelukkig worden als de overheid ze als groep zou erkennen. Vanavond [*-*] gaan de liefhebbers er goed voor zitten, want het is tijd voor de First Dates Valentijn Special. Een tv-programma waarin bekende singles op zoek gaan, want “wat is er mooier dan de ware vinden op de dag van de liefde?” aldus de makers. Het is illustratief voor hoe we in onze samenleving nadenken over de liefde: een vaste relatie is een voorwaarde voor een vervuld leven. Een denkbeeld dat op Valentijnsdag prominent aanwezig is. Maar ook op andere dagen in het jaar worden singles met de beste intenties op een blind date gestuurd of wordt hen gevraagd wanneer ze nou eens iemand meenemen naar het kerstdiner. Impliciet en expliciet laten we hen die het niet lukt om die ‘ware’ te vinden weten, dat we ze toch een beetje sneu of eenzaam vinden. Is dat terecht? Dat bespraken we in de talkshow over Moderne Liefde. Single: alleen of eenzaam? Het aantal vrijgezellen groeit omdat we steeds ouder worden, sneller scheiden dan in vorige eeuwen en vaker bewust kiezen voor een leven alleen. Maar dat leven alleen is niet per definitie eenzaam. Dat zijn twee volstrekt andere dingen, stelt eenzaamheidsonderzoek dr. Marlies Maes (UU). Eenzaam is een naar en onprettig gevoel, terwijl alleen zijn een objectief gegeven is. Toch kan afwijken van sociale normen wel leiden tot eenzaamheid. Maes: “Als je omgeving ervan uit gaat dat je een relatie moet hebben om het hoogst haalbare geluk in het leven te ervaren, dan is de kans groot dat het ook jouw verwachting gaat zijn. Niet voldoen aan die verwachting kan dan leiden tot eenzaamheid. Wanneer je omgeving diverser is, heb je zelf ook meer ruimte om verschillende verwachtingen van de liefde te hebben.” Singles zijn niet sneu omdat ze alleen zijn en ook niet per se ongelukkig. Antropoloog Roanne van Voorst schrijft in een NRC-artikel dat verreweg de meeste langdurige singles zich even gelukkig voelen als mensen in een relatie. Sterker nog: als singles niet ernstig ziek zijn of sociaal geïsoleerd leven (dat laatste komt ook voor, maar gelukkig is het een relatief kleine groep vrijgezellen, met name ouderen), blijken ze vaak zelfs gelukkiger dan mensen met een vaste partner. Vooral kinderloze vrijgezellen en singles met al wat oudere kinderen spenderen gemiddeld veel tijd met vrienden en familie, en zijn actief in de maatschappij, bijvoorbeeld via vrijwilligerswerk; ze hebben meer tijd voor zichzelf, en zijn minder moe dan jonge ouders. Beeldvorming In zijn boek Modern Romance beschrijft de Amerikaans socioloog Eric Klinenberg dat we onze romantische en relationele verwachtingen ontwikkelen op basis van wat we zien om ons heen, wanneer we opgroeien. Dat zijn de mensen van vlees en bloed, maar ook de beelden die sprookjes, populaire tv-series en films ons voorschotelen. Die schetsen opvallend vaak een man en een vrouw die, na wat dramatische plotwendingen, hun zielsverwant vinden en nog lang en gelukkig leven. Neem als voorbeeld de scene uit de romcom When Harry Met Sally (1989), waarin alle clichés over hoe we tegen singles aankijken voorbijkomen. En dit heeft niks met de zeitgeist van de jaren 90 te maken, het geldt op wat uitzonderingen na ook voor het overgrote deel van het media-aanbod in 2023. In ‘het echte leven’ is het iets minder conservatief, aldus seksuoloog dr. Marieke Dewitte (UM). “We zien dat mensen vandaag de dag meer experimenteren met verschillende vormen van intimiteit en seksualiteit. Dit hoeft niet per se samen te vallen in een relatie. Friends with benefits; polyamorie; open relaties; mensen die bewust kiezen om single te zijn. Het lijkt wat normaler geworden: de nadruk ligt op onafhankelijkheid en autonomie en meer gendergelijkheid.” Remembering Carrie Fisher, who passed away five years ago today ~ When Harry Met Sally... (1989) pic.twitter.com/U2QuKWsnVj — Samuel J. May (@sjmay92) December 27, 2021 Traditionele opvattingen over het gezin voeren de boventoon Het is fijn dat in ieder geval sommige mensen hun blik waarmee ze naar relaties kijken, iets verruimen. Het probleem is dat onze samenleving op dit moment onvoldoende ingericht is op die diversiteit aan relaties. Dat gaat van ‘triviale’ zaken zoals het vinden van een tafeltje in een restaurant voor één persoon tot belangrijke wetgeving rond financiën en familie. Een erfenis aan je partner is tot 600.000 euro belastingvrij, maar wanneer je als alleenstaande geld wil achterlaten aan een vriend, betaal je tienduizenden euro's belasting. Het is nagenoeg onbetaalbaar om een huis te kopen in je eentje. Alleenstaande moeders hebben het slecht in Nederland, velen leven in armoede, of op de rand ervan. Aan de andere kant willen sommige mensen juist met z'n drieën of vieren een kind opvoeden. Ook dat is moeilijk. Lange tijd lag er een concept-wet 'meervoudig ouderschap', waarin staat dat je tot maximaal vier ouders in juridische zin mag hebben. De traagheid was niet alleen te wijten aan het logge rechtssysteem, maar ook omdat bepaalde partijen moeite hebben met anders te gaan kijken naar het traditionele gezin. Sowieso lijkt de politiek de opmars van de single gemist te hebben. Slechts 7 van de 17 partijen hebben in hun programma aandacht voor alleenstaanden. Maar ook 'de wetenschap' mag zich achter de oren krabben, er is weinig aandacht voor onderzoek naar deze groeiend groep in de maatschappij. In bijna alle academische disciplines wordt er onderzoek gedaan naar koppels. Socioloog en pedagoog dr. Daphne van de Bongardt (EUR) vindt ook dat er meer onderzoek naar singles moet komen. Het zou bijvoorbeeld interessant zijn om te kijken welke rol datingapps spelen in deze groep: wanneer mensen iets als een 'rela' bestempelen. Ze is desalniettemin heel positief gestemd: “De jongeren van nu zijn heel goed in het bevragen en deconstrueren van denkbeelden en normen, bijvoorbeeld als het gaat over gender en relaties. Ik denk dat als het ons als gehele samenleving lukt om de norm open te breken en de samenleving anders in te richten, singles een fantastische toekomst hebben!”. Het is duidelijk dat we geen medelijden hoeven te hebben met singles, omdat ze de ware (nog) niet hebben gevonden, maar vooral omdat ze door de instituties niet voor vol worden aangezien. [*-*] Dit artikel verscheen eerder, op Valentijsndag, bij Studium Generale Utrecht.
Kijk dat schattige koppeletje nou! Als we daar niet week van worden, diep van binnen, op deze romantische avond, dan weet ik het ook niet meer. Amorphis, met Neerlands trots Anneke van Giersbergen, en met dank aan reageerder majava die me een hele tijd terug op dit pareltje wees hier op Sargasso.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
COLUMN - U kent het vast, het verwijt aan asielzoekers dat ze onze woningen innemen. En dat terwijl er woningnood is! Het is een wonderlijk verwijt. Alsof je mensen die net binnenkomen op een feestje verwijt dat het bier op is, terwijl de reeds aanwezige feestgangers met lege flesjes in hun hand staan. Van alle problemen die we in dit land hebben kun je er precies nul op het conto schuiven van mensen die net binnenkomen. Ook de wooncrisis niet. Die problemen zijn veroorzaakt en niet opgelost door de mensen die hier al lang voor hen woonden.
Tegelijkertijd is het sentiment wel te begrijpen. Want je kunt ze er de schuld niet van geven, maar waarom mogen zij hun intrek nemen in een nieuwe of leeggekomen woning en iemand die hier geboren is en misschien al jaren op een wachtlijst staat niet? Eerlijk gezegd denk ik dat zelfs statushouders die een woning krijgen toegewezen, wel begrijpen dat mensen dat als onrechtvaardig kunnen ervaren.
Maar er is nog een andere kant aan dat verwijt, waar ik eigenlijk nooit iets over hoor. Inderdaad, er worden jaarlijks duizenden woningen aan migranten toegewezen en dat betekent dat anderen het nakijken hebben. Er is de laatste jaren simpelweg te weinig gebouwd. Maar die woningen die wel gebouwd worden, door wie worden die eigenlijk gebouwd? Toevallig ook door migranten? Cobouw publiceerde daar vorig jaar cijfers over.
COLUMN - We hebben inmiddels vastgesteld dat Valentijnsdag vooral een commerciële bende is, toch? En dat geen valentijnscadeaus kopen geen afbreuk doet aan je liefde. Liefde is ook niet iets wat je alleen met je romantische partner deelt, het kan ook andere vormen aannemen. En dan is er nog zelfliefde of, hipper in het Engels, self-love. Dat is de bron der liefde die in jezelf leeft en die je voor jezelf voelt. Tevens de nieuwste bron van Valentijnsdag-commercie.
Begin februari word je volop aangemoedigd om uit zelfliefde cadeaus voor jezelf te kopen. Er zijn natuurlijk zat mensen die erg hard voor zichzelf zijn en zichzelf daarom (te) weinig genot gunnen. Zij zouden zeker mogen leren om liever voor zichzelf te zijn, om meer liefde voor zichzelf te voelen en om zichzelf meer ontspanning en genot te gunnen. Helemaal mee eens. Het is echter maar zeer de vraag of Valentijnsdag-marketing en het kopen van spullen met rode hartjes hierbij gaan helpen. Mijn gok is van niet.
Net als intermenselijke liefde niet te koop is (behalve met liefdevol bereid verrukkelijk eten misschien!) is ook zelfliefde niet te koop. Als het je niet lukt om je liefdevol naar jezelf te voelen, gaan spullen – die je in een opwelling voor Valentijnsdag hebt gekocht – je daar zeer waarschijnlijk niet bij helpen. Waarschijnlijk heb je dan iets anders nodig, iets immaterieels zoals aandacht en tijd voor jezelf.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Vandaag verbood het gerechtshof in Den Haag ondubbelzinnig het gebruik van etniciteit bij grenscontroles. Het maakte korte metten met het argument van de Marechaussee dat in principe niet op huidskleur of ras wordt geselecteerd, maar dat ze wel relevant kunnen zijn, want “als alleen de huidskleur anders zou zijn geweest, zou geen selectie hebben plaatsgevonden.”
De uitspraak is niet alleen relevant voor grenscontroles, maar voor alle overheidsdiensten.
‘Kill your darlings’ is een vast ritueel bij de totstandkoming van Kunst op Zondag. De weg van idee naar artikel is erg leuk, maar soms worden er heel wat schatten om zeep geholpen. Die halen de definitieve publicatie niet, simpelweg omdat het anders veel te lange stukken zouden worden. We moeten tenslotte rekening houden met de moorddadige spanningsboog van de lezers.
Het ziet er naar uit dat sommige van die ‘darlings’ tot eeuwigheid liggen te verstoffen. Om dat te voorkomen zullen we zo nu en dan enkele van die omgekomen ‘darlings’ reanimeren. Opdat u er toch van kunt genieten.
In Tot op het bot ging over het skelet. In de kunsten vaak symbool voor de dood. Tijdens onze research kwamen we een kunstwerk tegen van de Finse fotograaf Petri Damstén.
‘Skeleton in the Closet’ is een van de werken in de ‘death series’. Het is ook een zelfportret. Damstén figureert zelf in bijna al zijn werk. Met interesse voor de donkere kanten van het leven en dus afficheert hij zich als ‘dark art’ fotograaf.
Kunst op Zondag is er eigenlijk nooit bij als kunstenaars in hun ateliers aan het werk zijn. Gelukkig geven kunstenaars sosm een blik in hun keuken en leggen het maakproces van een werk uit. Petri Damstén deed dat bij zijn ‘Skeleton in the Closet’.
Aristoteles staat bekend als wetenschapper, als arts, en vooral als filosoof. Zijn invloed op de wijsbegeerte is enorm geweest: eerst via zijn eigen school, later op het neoplatonisme, toen op de Arabische filosofie, en via deze route weer op de scholastiek in West-Europa en daar voorbij. In de vandaag beginnende vijftiendelige reeks bekijken we hem in enig detail.
Filippos de Tweede, de koning van Macedonië, had een lijfarts, en die lijfarts had een zoon, die 367 jaar voor onze jaartelling op zeventienjarige leeftijd naar Athene trok om onderwijs van Plato te krijgen in diens Academie. Zijn naam was Aristoteles.
Aristoteles volgde twintig jaar lang onderwijs aan de Academie, tot Plato’s dood. Daarna ging hij zelf aan de slag als leraar. Vijf jaar later riep koning Filippos hem naar zijn thuisland terug om het onderwijs van diens zoon Alexander op te verzorgen. De filosoof was toen tweeënveertig, Alexander veertien. Deze Alexander kennen we allemaal: hij zou later de bijnaam ‘de Grote’ krijgen.
Na de opvoeding van Alexander keerde Aristoteles terug naar Athene. Daar stichtte hij naast de Academie van Plato zijn eigen school: het Lyceum.
De relatie met Alexander heeft Aristoteles in zijn verdere leven geen windeieren gelegd. Aristoteles was een verzamelaar en Alexander wist dat. Van de vele plekken waar Alexanders veldtochten hem brachten, liet hij alles wat maar interessant kon zijn naar zijn vroegere leermeester sturen: boeken, maar ook dieren en planten. Zo verkreeg Aristoteles een schat van informatie over de toen bekende wereld.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Burnt me at the stake, you thought I was a witch
Centuries ago, now you just call me a bitch,
Mother nature’s dying
Nobody’s keeping score
I don’t wanna live in a mans world anymore
Marina Diamandis maakt popliedjes die qua catchyness misschien makkelijk af te serveren zijn als niemendalletjes. Totdat je even wat aandachtiger luistert en hoort dat haar nummers vol zitten met maatschappijkritiek. De thema’s: feminisme, gender en culturele stereotypes.
Bij de schatgraverij vanmorgen in de archieven van Kunst op Zondag, sluit dit stukje muziek aardig aan. George Clinton, bandleider van Parliament-Funkadelic, maakte in 1976 een solo-album met de titel R&B Skeletons in the Closet.
Centraal thema van dit album: de pogingen van zwarte artiesten “over te steken” naar een wit publiek. In dat proces dreigen ze hun belangrijkste zwarte publiek te verliezen.
George Clinton vraagt in het titelnummer van het album de klassieke R&B muziek uit de kast te halen:
Dat techno begon als protestmuziek, met zwarte grondleggers ‘Mad’ Mike Banks, Jeff Mills and Robert Hood, zou je niet zo snel meer bedenken als je hedendaagse techno luistert. Brits-Portuguese DJ en producer ØTTA doet die geschiedenis nog wel eer aan. Voor het nummer ‘Silence is Oppression’ werd ze geïnspireerd door de Black Lives Matter-beweging in de V.S. Tot haar verbazing werd het een anthem in 2000 tijdens protesten tegen anti-abortuswetgeving in Polen.