De pers als vijand

Vandaag is het de Dag van de Persvrijheid. Nederland scoort anders dan diverse omringende landen hoog in de jaarlijkse rapporten van monitoren op dit gebied.  Maar ook hier worden journalisten bedreigd en geïntimideerd. En geweigerd bij persconferenties. De Dag van de Persvrijheid, 3 mei, is elk jaar weer een moment om te rapporteren hoe het er voor staat met de vrijheid van de pers, van journalisten en media. Zowel de Press Freedom Index van Reporters Sans Frontières (RSF) als de Persvrijheidsmonitor van Freedom House en Free Press Unlimited rapporteren dit jaar een achteruitgang in democratische landen. RSF spreekt over een erosie van de democratie. De Persvrijheidsmonitor begint met de constatering dat er nooit zoveel ophef is geweest over de Verenigde Staten en de persvrijheid als in het afgelopen jaar sinds Trump aan de macht kwam. Het is dan ook wel heel bijzonder om te zien hoe de nieuwe president zich, in strijd met de conventies van al zijn voorgangers, vervreemdt van de media en de journalisten. Het rapport citeert Trump: “I have a running war with the media. They are among the most dishonest human beings on earth.” En hij is helaas niet de enige die er zo over denkt. Ook in andere landen met een op papier democratisch systeem waar autoritaire leiders aan de macht zijn gekomen (Hongarije, Polen, Turkije) breken politici met de traditie om de pers zoveel mogelijk te vriend te houden. Ook al wordt er overal achter de schermen vaak genoeg de banvloek uitgesproken over kritische journalisten, in de meeste democratische landen is de omgang met de pers over het algemeen beleefd tot vriendschappelijk. Een spannende, maar uiteindelijk redelijke verhouding tussen pers en politiek hoort ook bij de democratie en is in het belang van de burgers. Politici die de pers als vijand beschouwen en journalisten als intermediair willen uitschakelen vormen een gevaar voor het broodnodige openheid in het systeem. De politiek leider als 'tribunist' die uitsluitend rechtstreeks aan 'het volk' meedeelt wat hij zelf kwijt wil degenereert al snel in de richting van een stelsel dat we in Europa liever niet zien terugkeren.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 08-11-2022

Kansarmen zijn de stiefkinderen van de moderne democratie

OPINIE - Volgens Sytze Faber richt de politiek zich alleen op de kansrijken en vergeet de kansarmen. Op die manier voedt de politiek dan ook het (verkeerde) populisme.

Als men het onrechtvaardig vindt dat het nageslacht van superrijken automatisch levenslang belandt in een gespreid bedje moet men de vermogensbelasting en de successierechten voor topvermogens drastisch verhogen.

Denk aan de 2,5 miljoen Nederlanders die, mede dankzij een falend onderwijssysteem, maar heel moeizaam kunnen lezen en schrijven. Denk aan die honderdduizenden met een beperking bij wie staatssecretaris Klijnsma de sociale werkplaats wegbezuinigde. Aan de boetes op boetes voor degenen die de weg niet kunnen vinden in het overheidslabyrint.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Bas Bogers (cc)

Graven in het culturele archief

400 jaar kolonialisme heeft sporen nagelaten in onze huidige samenleving. Toch blijven veel Nederlanders ontkennen. Hoe komen we verder? In de lezingenserie ‘Duister verleden’ een bijdrage van cultureel antropoloog prof. dr. Gloria Wekker.

Een zwarte mannelijke universiteitshoogleraar verzorgt met zijn witte mannelijke assistent onderzoeker in opleiding een cursus. In het evaluatieverslag worden de rollen omgedraaid: veel studenten nemen aan dat de witte wetenschapper de universiteitshoogleraar is. Het is een van de voorbeelden die volgens cultureel antropoloog prof. dr. Gloria Wekker (UU) laat zien dat ras nog steeds een belangrijke basis van ongelijkheid is. De oorzaken daarvan moeten we zoeken in 400 jaar imperialisme en kolonialisme.

Cultureel archief

“Ras bestaat niet, maar racisme wel.” Het is de wrange erfenis van ons koloniaal verleden. Een raciale fictie, in het leven geroepen om een Westers imperialistisch systeem van ongelijkheid te legitimeren dat 400 jaar lang bestond. Maar wie tegenwoordig naar de Nederlandse samenleving kijkt, moet toegeven dat racisme nog steeds aan de orde van de dag is. Hoewel het kolonialisme formeel voorbij is, leeft de onderliggende logica dus nog steeds voort. Hoe kan dit? Volgens Gloria Wekker heeft Nederland in al die jaren een cultureel archief opgebouwd: een verzameling historisch bepaalde ideeën, houdingen en gevoelens tegenover mensen van kleur. Geen fysiek archief dus, maar een die tussen onze oren zit, en waar we nog steeds uit putten als we het over etnische minderheden hebben.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Hulspas weet het | Stem niet op Stephen Hawking!

COLUMN - De beroemde Britse natuurkundige Stephen Hawking ziet niets in Jeremy Corbyn, zo liet hij in een interview in The Times weten. Die man is in zijn ogen veel te radicaal.

Waarom Hawking om zijn mening is gevraagd? De media houden nu eenmaal van verliezers. Van open wonden waar ze, onder het motto ‘we willen alleen maar analyseren wat er mis gaat’, lekker veel zout in kunnen strooien. En nu het ernaar uitziet dat Corbyn en Labour bij de komende verkiezingen volkomen weggevaagd zullen worden, vragen ze dus aan alles en iedereen wat er toch mis is met de partij en haar leider. En mag ook the famous scientist de zweep hanteren. Een dergelijk genie legt gewicht in de schaal, toch? Het probleem is dat Hawking er, als het om de mensheid gaat, erg warrige ideeën op nahoudt.

De toekomst der mensheid – het is een thema waar hij het graag over heeft. Zo ook weer in het interview met The Times:

Since civilisation began, aggression has been useful in as much as it has definite survival advantages, It is hardwired into our genes by Darwinian evolution. Now, however, technology has advanced at such a pace that this aggression may destroy us all by nuclear or biological war. We need to control this inherited instinct by our logic and reason. (…) We need to be quicker to identify such threats and act before they get out of control. This might mean some form of world government. But that might become a tyranny. All this may sound a bit doom-laden but I am an optimist. I think the human race will rise to meet these challenges.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Closing Time | Yemi Alade

Yemi Alade is heel erg groot in Nigeria en ver daarbuiten. De afgelopen twee jaar werd ze uitgeroepen tot beste vrouwelijke artiest bij de MTV African Music Awards. Johnny is haar grootste hit, een strakke mix van gladde westerse pop met westafrikaanse ritmes.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Witte mensen trollen

Er is een boek verschenen van een zwarte mevrouw die witte mensen trolt met hun white privilege. Mensen winden zich daarover op. Ze vinden het hypocriet dat ze collectief op hun huidskleur worden aangesproken door iemand die daarmee het punt wil maken dat het niet leuk is om op je huidskleur aangesproken te worden. Een enkele witneus proeft alvast het woord ‘racisme’ op de tong met het oogmerk zichzelf tot benadeelde partij te benoemen.

Maar waarom zou hypocrisie een white privilege moeten wezen? Zwarte mensen hebben ook recht op hypocrisie. En op racisme, als we dan toch de minder fraaie menselijke eigenschappen aan het redistribueren zijn. Mensen zullen altijd wel manieren vinden om elkaar in hokjes in te delen en vervolgens uit te leggen waarom hun eigen hokje meer deugt dan het andere. De aard van het hokje is het teken des tijds.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

SG-café dinsdag 02-05-2017

Dit is het Sargasso-café van dinsdag 02-05-2017. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

https://www.youtube.com/watch?v=htBfNPyKKoI

Closing Time | Lynsey De Paul

Lynsey De Paul had al de nodige hits voor anderen geschreven, toen haar vriendje Dudley Moore zei dat ze misschien zelf eens iets met “Sugar Me” moest doen. Het werd zo’n hit die iedereen nog steeds kent, al is de zangeres zelf sinds de jaren zeventig in de vergetelheid geraakt. Lynsey de Paul was de eerste vrouwelijke winnaar van een Ivor Novello Award, de belangrijkste Britse prijs voor songwriters.

Persvrijheid wereldwijd opnieuw gedaald

De persvrijheid bereikte in 2016 een dieptepunt volgens het jaarlijkse rapport van Freedom House. 

Press freedom worldwide deteriorated to its lowest point in 13 years in 2016, driven by unprecedented threats to journalists and media outlets in major democracies, intensified crackdowns on independent media in authoritarian settings, and moves by the Russian and Chinese regimes to increase their influence beyond their borders.
De bedreiging van de persvrijheid in min of meer democratische landen is verontrustend. Dat geldt voor de VS met een nieuwe president die de pers tot zijn vijand heeft verklaard, en ook voor landen als Polen, Hongarije, Servië, Macedonië, Turkije, Israël, Zuid-Afrika en de Filipijnen.

Quote du Jour | Vrouw zijn in Iran

At that time, it came to my mind to become a member of the business chamber of Iran. There was no female member of the mining industry at the chamber. When I signed up, the senior members made fun of me, saying no such “young lady” should come to this field. They teased me that I should leave; I was pregnant at the time with twins and very busy.

But in the election of the chamber, I got the second-highest vote. It was like an earthquake across the country, that in a totally male-dominated field, a woman has gotten this vote. It was like a thunderbolt.

I received a lot of calls from male members of the chamber that I should resign, and that they could not accept a woman presiding over them. I sometimes got very tired and fed up with these kinds of calls, but I thought if I do resign, it’s a kind of betrayal to the women in our society. Instead, I made way for others: There are currently three other women chairing specialised committees.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende