Een pikant staatsrechtelijk moment!

“Een pikant staatsrechtelijk moment!” De voorzitter van de Tweede Kamer kraaide het bijkans uit van plezier. Wat was er aan de hand? Bij het stemmen over een amendement voor de Wijzigingswet financiële markten 2024 trad een patstelling op. Met 75 stemmen voor en 75 tegen kon er geen uitslag worden vastgesteld. Dat is nog niet het echte pikante. Sinds de beëdiging van de huidige Tweede Kamer komt "gelijkspel" vaker voor. Inmiddels is zo’n patstelling al achttien keer voorgekomen. Anders gezegd: gemiddeld drie keer per maand speelt de Tweede Kamer gelijkspel. De procedure bij het 'niet kunnen vaststellen' van een stemmingsuitslag is als volgt: Als de uitslag bij stemmen met handopsteken (fractiegewijs) niet kan worden vastgesteld, volgt onmiddellijk een tweede poging. Wordt de uitslag weer 75 - 75, volgt een hoofdelijke stemming (reglement van orde, pagina 26, artikel 8.26, 1.b.). Dat kan op verzoek van de indieners van een voorstel onmiddellijk of in een later stadium. Als bij de hoofdelijke stemming de stemmen staken én alle 150 Kamerleden zijn aanwezig, dan wordt het voorstel verworpen. Zijn er minder dan 150 Kamerleden dan wordt de stemming uitgesteld tot een volgende vergadering. Als ook dan de stemmen staken, wordt het voorstel niet aangenomen. Maar waar zit ‘m dat pikante nou in? Voordat tot de hoofdelijke stemming werd overgegaan, zei de voorzitter: Ik verzoek mevrouw Paul om even plaats te nemen in de zaal, zodat zij haar stem als Kamerlid kan uitbrengen. Een pikant staatsrechtelijk moment! Maar daar draaien we onze hand niet voor om. Mevrouw Paul is de demissionaire minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs en tevens lid van de Tweede Kamer. Zij zat niet in de zaal maar in vak K, omdat ze eerder vragen moest beantwoorden tijdens het wekelijkse vragenuurtje. Dat vragenuurtje was voorbij, er volgde nog twee agendapunten, waarna de stemmingen aan de orde kwamen. Eerst passeerden 26 amendementen en 12 moties over de Energiewet de revue. Hierbij zat de verantwoordelijke demissionaire minister overigens gewoon in de zaal. Mevrouw Paul bleef al die tijd in vak K zitten. Toen was het de beurt aan het amendement van Van der Lee (GL/PvdA) voor de Wijzigingswet financiële markten 2024. Het amendement beoogt een verbod op het geven van belastingadvies door trustkantoren. Bij handopsteken (fractiegewijs stemmen) was het resultaat 75 voor en 75 tegen. Er werd overgegaan tot een hoofdelijke stemming. Mevrouw Paul verliet vak K, liep naar de overkant en nam plaats op een van de achterste rijen. Na de hoofdelijke stemming werd ze door de voorzitter weer richting vak K gedirigeerd. Het hele gebeuren kunt u hier terugzien via Debat Direct. Op 11 min. 21” is het amendement Van der Lee aan de orde. Deze pikanterie is natuurlijk het directe gevolg van de twee petten waaronder een zevental demissionaire bewindslieden, annex Kamerleden, opereren. Alsof ze het niet druk genoeg hebben op hun ministeries, zitten ze regelmatig in de Tweede Kamer als lid van hun partijfractie. Allemaal volstrekt legaal (Grondwet artikel 57, lid 3) gedurende de demissionaire status. De hoofdelijke stemming bood geen soelaas. Het bleef gelijkspel: 71 stemmen voor en 71 tegen. Het betekende ook dat de stemming over de wet zelf niet kon doorgaan. Wat ook pikant genoemd mag worden: er waren drie Kamerleden bij de stemming afwezig, die in het verslag van de plenaire vergadering aanvankelijk wel als zijnde aanwezig werden vermeld. Eén Kamerlid van GroenLinks/PvdA, één Kamerlid/bewindspersoon van de VVD en één Kamerlid/bewindspersoon van D66 ontbraken. Zouden zij wel aan de hoofdelijke stemming hebben deelgenomen dan was het amendement met 73 voor en 72 stemmen tegen aangenomen. Vandaag staat de stemming over het amendement opnieuw op de agenda (ergens tussen 15.00 en 15.30 uur). Als alle 150 Kamerleden bij de hoofdelijke stemming aanwezig zijn, dan mogen we een ‘staken der stemmen’ verwachten. Het amendement wordt dan verworpen. Dat zou echt pikant zijn.

Door: Foto: Schermopname Tweede Kamer Debat Gemist 4 juni 2024 hoofdelijke stemming

Closing Time | Das Lied vom Kompromiß

, door

Ernst Busch was eigenlijk bestemd tot arbeider, maar ontwikkelde zich al snel tot zanger en toneelspeler. Zijn oeuvre bestaat vooral uit linkse politieke liederen, niet zelden geschreven door de Berlijnse journalist en auteur Kurt Tucholski.

Het jaar is 1919, in Rusland is de communistische revolutie uitgebroken en de jonge Weimar-republiek in Duitsland is broos. Sinds November 1918 staat ook het voormalig keizerrijk op z’n kop. Duitsland lijkt Rusland achterna te gaan: eerst beginnen matrozen te muiten uit onvrede over de oorlog, dan gooien arbeiders in allerlei kuststeden het werk neer. De revolutie verspreidt zich in rap tempo, tot München aan toe.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: TeaMeister (cc)

Radicaal rechts is verre van eensgezind

, door

Alsof er niets anders te melden was over de Europese verkiezingen bleven de media de afgelopen weken eenzelfde boodschap eindeloos herhalen: radicaal rechts gaat winnen. We zullen zondag zien in hoeverre dat een selffullfilling prophecy is geworden. In de berichtgeving stonden vooral de nationale leiders van radicaal rechts (Wilders, Le Pen) centraal en niet de Europese kandidaten (Stöteler, Bardella), laat staan de kiezers en hun motieven.

De opiniepeilingen wijzen onmiskenbaar in de richting van een conservatiever Europarlement. Van de middenpartijen die het in het vorige parlement voor het zeggen hadden kan alleen de centrumrechtse EPP op enige winst rekenen. Centrum-linkse en liberale partijen staan op verlies. Aan deze kant van het politieke spectrum mankeert een aantrekkelijk alternatief, zo constateert ook Politico:

Meestal stromen kiezers in tijden van instabiliteit – oorlogen, pandemieën, economische onzekerheid – massaal naar de traditionele machtspartijen. Tegenwoordig zijn deze partijen in veel landen uiteengevallen. Decennia lang hebben Europees rechts en links voor het centrum gevochten, en als twee dronken boksers zijn ze ingestort, waardoor de arena open is gebleven voor nieuwe uitdagers.

Het is nog steeds wachten op de nodige introspectie en reflectie van de machtspartijen in het midden die een opmaat kunnen bieden voor een nieuw elan en herstel van het vertrouwen.

Foto: Frans Hals, Public domain, via Wikimedia Commons.

Partijloze ministers

, door

COLUMN - van Simon Otjes

In de afgelopen vijftig jaar was het heel gebruikelijk dat alle ministers lid waren van de partijen die in coalitie zaten. Het aankomende kabinet dat steunt op PVV, NSC, VVD en BBB, zoekt naar een nieuwe verhouding tussen kabinet en Kamer.

Een mogelijkheid is dat er partijloze ministers worden opgenomen. Kim Putters stelde voor dat 50% van de ministers zonder partijpolitieke verankering voor. Partijloze ministers waren in de eerste vijftig jaar van de Nederlandse electorale democratie niet ongebruikelijk. Wat weten van deze bewindspersonen?

Een partijloze bewindspersoon is een bewindspersoon die geen lid is van een partij die deel uit maakt van de coalitie. Dat kunnen mensen zijn die geen lid zijn van een partij of mensen zijn die lid zijn van een partij die officieel in de oppositie zit. Dat laatste kwam drie keer voor: ARP’ers Gerbrandy in het kabinet-De Geer II en CHU’er Lieftinck en ARP’er Meynen in het kabinet Schermerhorn. Ik beperk me hier tot personen die tijdens formaties benoemd zijn en laat tussentijdse benoemingen buiten beschouwing: PvdA’er Martin van Rijn die in het kabinet-Rutte III zat, valt hier dus buiten

Ik kijk hier naar drie simpele vragen: wanneer kwamen deze partijloze bewindspersonen voor? Welke posten hadden ze? En wat was hun achtergrond?

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Tim Reckmann (cc)

De pacifisten en het negeren van Oost Europa

, door

ACHTERGROND - Nederland kende ooit een grote vredesbeweging. Ondanks de oorlog op ons continent, kunnen we daar tegenwoordig slechts enkele publieke personen toe rekenen. Zij vinden de oorlog van Rusland tegen Oekraïne maar niets en pleiten voor onderhandelingen, want die oorlog leidt toch alleen maar tot meer doden. Daarover schrijven ze af en toe een opiniestuk in een krant. Je hoort ze op de radio, in een interview in De Groene Amsterdammer, aan de tafel van De nieuwe wereld, of in een debat georganiseerd door The Hague Peace Projects. Ze luisteren naar namen als Ewald Engelen, Martijntje Smits, Ad Verbrugge, Henk Overbeek, Jakob de Jonge.

Vredesbeweging of niet, veel mensen willen vrede. Natuurlijk vooral in Oekraïne, waar de Russen dagelijks burgers vermoorden. Maar vermoedelijk wordt de wens voor vrede op het hele Europese continent gedeeld, ook aan de Russische kant van de grens. Al lijken deze pacifisten dat te betwijfelen. In hun ogen zijn wapenleveringen, waar in Nederland en Europa veel steun voor is, niet te rijmen met de wens voor vrede.

Ze vinden dat er een ander gesprek over de oorlog nodig is, willen dat de wapenleveringen stoppen en dat er onderhandeld gaat worden. Niet omdat Oekraïne dat wil, maar omdat zij dat willen. Scenario’s die de vrede dichterbij brengen hebben ze echter niet en met concrete alternatieven komen ze niet. Wel beklagen ze zich over hoe weinig ruimte ze in de media krijgen. Dat dat te maken zou kunnen hebben met de kwaliteit van hun argumenten, lijken ze niet in overweging te nemen. Ze voelen zich vaak weggezet als Putinversteher. Dat dat te maken zou kunnen hebben met de door hen verkondigde denkbeelden en hoe die zo mooi passen in de Kremlinpropaganda lijken ze niet te zien. Ze zouden bovendien aan geloofwaardigheid winnen als ze hun eigen argumenten serieuzer zouden nemen.

Foto: Kancelaria Premiera (cc)

PiS in de slachtofferrol

, door

De Europese Commissie heeft de artikel 7 procedure tegen Polen ingetrokken. Het land loopt niet langer het gevaar op schorsing van het EU-lidmaatschap en intrekking van zijn rechten. Nu is dat gevaar nooit echt dichtbij geweest. Schorsing vereist instemming van alle lidstaten en Hongarije, waar eenzelfde procedure loopt, zou er nooit mee hebben ingestemd. Maar eind vorig jaar is er een nieuwe regering gekomen in Polen onder leiding van Donald Tusk. En die heeft hard gewerkt aan herstel van de rechtsstaat in Polen. In februari presenteerde de Poolse minister van Justitie Adam Bodnar de Commissie en de Raad een actieplan bestaande uit negen wetten om de veranderingen van de PiS-regering ongedaan te maken en de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht te garanderen. Dat was voldoende voor de Commissie om de artikel 7 procedure in te trekken. Maar PiS lijkt allerminst uitgerangeerd, niet in Polen en ook niet in Europa.

In Polen is de regering-Tusk voor veel belangrijke besluiten nog wel afhankelijk van president Duda die trouw blijft aan het oude regime. Begin dit jaar botsten premier en president over het lot van twee van corruptie beschuldigde politici van PiS, Mariusz Kamiński en Maciej Wąsik. Zij zijn door een rechtbank in Warschau veroordeeld tot twee jaar celstraf om ambtsmisbruik. Duda had de twee in 2015 al gratie verleend, maar het Hooggerechtshof verklaarde dit in december vorig jaar onwettig. Tusk beschuldigde Duda er van de twee in bescherming te nemen door ze onderdak te bieden in het presidentiële paleis. Ze werden uiteindelijk toch gearresteerd. Maar Duda verleende hen voor de tweede maal gratie. PiS noemt hen ‘politieke gevangenen’ en zette beiden op de kandidatenlijst voor de komende Europese verkiezingen. De partij hoopt op winst met deze kandidaten die zich profileren als ‘politieke slachtoffers’ van een wraaklustige Tusk. Volgens de laatste peilingen gaan het Burgerforum van Tusk en PiS gelijk op met elk 32% van de stemmen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Verkiezingsborden in Den Haag, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons.

Naar de stembus, maar zonder goede kennis

, door

COLUMN - van Carla Joosten

Menige Nederlander die begin mei een stempas op de mat vond, schrok. Verkiezingen? Was de kabinetsformatie alsnog mislukt? Dat het om Europese verkiezingen gaat, had niet iedereen in de gaten.

Intussen dringt door dat de verkiezingen voor het Europees Parlement donderdag 6 juni plaatshebben. Maar menig burger weet weinig over de Europese Unie. Kennis van de instellingen en hun vertegenwoordigers ontbreekt vaak net als over het besluitvormingsproces. Het onderwijs besteedt er minimale aandacht aan.

Enige ontvangers van de stempas besloten, nadat duidelijk was dat het om de Europese verkiezingen ging, niet te gaan stemmen. ‘Ik heb er geen verstand van,’ klonk het.

Het blijft behelpen met Europa. Zes weken voor het referendum over de Europese Grondwet in 2005 informeerde ik bij de Rijksvoorlichtingsdienst wanneer de campagne zou beginnen om kiezers naar de stembus te lokken. ‘Als jullie journalisten erover beginnen. Een week of drie voor het referendum,’ was het antwoord.

Uiteindelijk was de opkomst met 63,3 procent niet eens slecht. Onder meer toenmalig Volkskrant– en Buitenhof-columnist Ronald Plasterk – tegenstander van de grondwet – had het thema geagendeerd. De uitslag kwam hard aan. Ruim 61 procent van de kiezers wees de Europese Grondwet af. Toenmalig premier Jan Peter Balkenende (CDA) trok het zich niet aan. Het was aan de politiek om de bevolking beter bij Europa te betrekken. Maar wie is ‘de’ politiek?

Foto: Dimitris Avramopoulos (cc)

Le Pen breekt met de AfD

, door

In een nieuwe poging haar partij als gematigd en fatsoenlijk rechts te promoten heeft Marine Le Pen afstand genomen van de AfD, haar huidige partner in de ID fractie van het Europees Parlement. RN (Rassemblement National) zoekt nu voor samenwerking in het nieuwe Europese parlement contact met de partij van de Italiaanse premier Giorgia Meloni die deel uitmaakt van de ECR (Europese Conservatieven en Hervormers). Daarmee is er nog voor de verkiezingen al weer ruzie in de extreemrechtse tent.

Aanleiding voor de breuk zijn uitspraken van de omstreden AfD lijsttrekker voor het Europarlement Maximilian Krah. Hij zei in een interview met een Italiaanse krant dat niet alle SS’ers misdadigers waren en verwees daarbij naar de bekentenis van de Duitse schrijver Günter Grass (1927-2015), die aan het eind van zijn leven onthulde dat hij als 17-jarige lid is geweest van de Waffen-SS. Krah zei ook nog dat er veel boeren waren onder de SS’ers. Hij is inmiddels uit het partijbestuur gezet en mag niet langer campagne voeren voor zijn partij. Maar hij is niet van de lijst gehaald. Krah lag al langer onder vuur vanwege een beschuldiging van spionage voor China. Zijn tweede man Petr Bystron is ook al in opspraak geraakt vanwege zijn betrokkenheid bij het Russische propagandaplatform Voice of Europe. Al deze affaires hebben inmiddels geleid tot een forse daling van de peilingen voor de AfD.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Dimitris Avramopoulos (cc)

Deze verkiezingen gaan niet over Europa

, door

COLUMN - Verkiezingscampagnes voor het Europees Parlement zijn van een dodelijke saaiheid en voorspelbaarheid. Om de vijf jaar krijgen we de boodschap dat Europa best belangrijk is. De kiezer krijgt elke ronde opnieuw uitgelegd wat het Parlement doet, wat de taak van de Commissie is, van de Raad van ministers en de Europese Raad van regeringsleiders. En dat er democratisch gezien nogal wat schort aan het instituut EU (alsof het in de natiestaten allemaal perfect geregeld is). Elke vijf jaar  horen we ook weer de klacht dat ‘Brussel’ ver weg is en dat we onze vertegenwoordigers daar zo slecht kennen. Is dat vreemd? Vijf jaar lang worden Europese politici in de media weggedrukt door de nationale politiek. De Haagse zaken, hoe futiel ook, krijgen altijd voorrang in de media boven Brusselse maatregelen, hoe verstrekkend ze ook zijn.

Men zegt dat burgers zich niet druk maken over deze verkiezingen. Ze zouden weinig interesse hebben in ‘Europa’. Maar het punt is:  het gaat helemaal niet over Europa bij deze verkiezingen. Het gaat over het klimaat, over sociale rechtvaardigheid, over de economie, over landbouw, voedselveiligheid, energievoorziening en nog veel meer. Waarom blijft wat er echt speelt bij de Europese verkiezingen alsmaar verborgen achter al die voorspelbare clichématige verhalen over desinteresse, complexe besluitvorming en abstracte beelden over een continent?

Foto: Schermafbeelding Tweede Kamer stemmingen 16 april 2024

Een motie voor een rechts kabinet

, door

Het PVV, VVD, NSC, BBB kabinet lijkt een feit te worden. Lijkt, want premier, ministers en staatssecretarissen moeten nog gezocht worden. Maar goed, daar gaat dit artikel niet over. Dit artikel is een nabrander, met saillant detail, van ons artikel over patstellingen en hoe men in de Tweede Kamer daar weer uit kwam.

We lichten één motie er nog uit, ofwel wat ging er óók vooraf aan het nieuwe kabinet? Joost Eerdmans (JA21) dramde er een motie doorheen waarmee werd opgeroepen werk te maken van een rechts kabinet.

14 februari werd nr. 27 Motie van het lid Eerdmans ingediend. In de tekst van de motie stelt  Eerdmans:
– dat de kiezer de Kamer een groot rechts mandaat heeft gegeven
– dat een kabinet zonder duidelijke rechtse signatuur geen recht doet aan de verkiezingsuitslag
– dat er werk moet worden gemaakt van een rechts (minder-heids)kabinet,

Nog diezelfde vergadering wijzigt Eerdmans de motie en wordt het nr. 28 Gewijzigde motie met één wijziging waardoor de boodschap nu luidt:
– dat er werk moet worden gemaakt van een rechts kabinet

De motie komt in dezelfde vergadering ter stemming (bij handopsteken). De uitslag: 75 voor, 75 tegen. Alleen VVD, SGP, BBB, JA21, FVD en PVV waren voor. Het NSC was tegen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende